86. මා හට අසන්නට ලැබුණේ මේ විදිහටයි. ඒ දිනවල භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩසිටියේ විශාලා මහනුවර මහාවනයේ කූටාගාර ශාලාවේ. ඒ දිනවල ආයුෂ්මත් අනුරාධයන් වහන්සේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට නුදුරින් වනගත කුටියක වාසය කළේ. එදා බොහෝ අන්‍යාගමික පරිව්‍රාජකයන් ආයුෂ්මත් අනුරාධයන් වහන්සේ ළඟට පැමිණුනා. පැමිණිලා ආයුෂ්මත් අනුරාධයන් සමඟ සතුටු වුණා. සතුටු විය යුතු පිළිසඳර කතාබහේ යෙදිලා එකත්පස්ව වාඩිවුණා. එකත්පස්ව වාඩිවුණ අන්‍යාගමික පරිව්‍රාජකයන් ආයුෂ්මත් අනුරාධයන් වහන්සේට මෙකරුණ සැළ කළා.
“ප්‍රිය ආයුෂ්මත් අනුරාධයෙනි, යම් ඒ උත්තම පුරුෂ වූ පරම පුරුෂ වූ උතුම් ඵලයට පත් වූ තථාගතයන් වහන්සේ නමක් ඇද්ද, ඔහු පිළිබඳව තථාගතයන් වහන්සේ පණවනවා නම් පණවන්නට තිබෙන්නේ මේ සතර තැනක නේද? ඒ කියන්නේ තථාගතයන් වහන්සේ මරණින් මතු ඉන්නවා. එහෙම නැත්නම් තථාගතයන් වහන්සේ මරණින් මතු ඉන්නේ නෑ. තථාගතයන් වහන්සේ මරණින් මතු ඉන්නවා වගේම ඉන්නෙත් නෑ. තථාගතයන් වහන්සේ මරණින් මතු ඉන්නෙත් නෑ. ඉන්නේ නැත්තෙත් නෑ කියලා.”
ඔය විදිහට පැවසූ විට ආයුෂ්මත් අනුරාධයන් වහන්සේ ඒ අන්‍යාගමික පරිව්‍රාජකයන් හට මෙකරුණ පැවසුවා. “ප්‍රිය ආයුෂ්මත්වරුනි, යම් ඒ උත්තම පුරුෂ වූ පරම පුරුෂ වූ උතුම් ඵලයට පත් වූ තථාගතයන් වහන්සේ නමක් ඇද්ද, ඔහු පිළිබඳව තථාගතයන් වහන්සේ පණවනවා නම් පණවන්නට තිබෙන්නේ තථාගතයන් වහන්සේ මරණින් මතු ඉන්නවා. එහෙම නැත්නම් තථාගතයන් වහන්සේ මරණින් මතු ඉන්නේ නෑ. තථාගතයන් වහන්සේ මරණින් මතු ඉන්නවා වගේම ඉන්නෙත් නෑ. තථාගතයන් වහන්සේ මරණින් මතු ඉන්නෙත් නෑ. ඉන්නේ නැත්තෙත් නෑ කියන මේ සතර තැනින් බැහැරවයි.”
ඔය විදිහට පැවසූ විට ඒ අන්‍යාගමික පරිව්‍රාජකයන් ආයුෂ්මත් අනුරාධයන් හට මෙකරුණ පැවසුවා. “ඒ මේ භික්ෂුව නම් නවක පැවිද්දෙක් වගෙයි. පැවිදි වෙලා වැඩිකලක් ගිය කෙනෙක් නම් නොවේ. එහෙම නැත්නම් ස්ථවිර කෙනෙක් වුණත් බාල වූ අව්‍යක්ත කෙනෙක් වගෙයි.”
ඉතින් ඒ අන්‍යාගමික පරිව්‍රාජකයන් ආයුෂ්මත් අනුරාධයන් හට නවකවාදයෙනුත්, බාලවාදයෙනුත් අපහාස කරලා ආසනයෙන් නැගිටලා පිටත් වුණා. එතකොට ඒ අන්‍යාගමික පරිව්‍රාජකයන් පිටත් වෙලා ගිහින් නොබෝ වේලාවකින් ආයුෂ්මත් අනුරාධයන් හට මෙහෙම හිතුණා.
‘ඉදින් ඒ අන්‍යාගමික පිරිවැජියන් තව දුරටත් මගෙන් ප්‍රශ්න ඇහුවා නම් මං කොයි විදිහෙන් ඒ අන්‍යාගමික පිරිවැජියන්ට උත්තර දෙන කොට ද භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වදාළ දෙයම පවසන කෙනෙක් වෙන්නේ. භාග්‍යවතුන් වහන්සේට අභූතයෙන් චෝදනා නොකරන කෙනෙක් වෙන්නේ. ධර්මානුකූල වූ ම ධර්මයන් කියන කෙනෙක් වෙන්නේ. යම්කිසි කරුණු මත නොයෙක් වාදයන් නංවමින් ගැරහිය යුතු තැනකට පත් නොවන කෙනෙක් වෙන්නේ.’
එතකොට ආයුෂ්මත් අනුරාධයන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩසිටි තැනට පැමිණුනා. පැමිණිලා භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වන්දනා කරලා එකත්පස්ව වාඩිවුණා. එකත්පස්ව වාඩිවුණ ආයුෂ්මත් අනුරාධයන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙකරුණ වදාළා.
“ස්වාමීනි, මං මෙහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේට නුදුරින් වනගත කුටියක වාසය කළේ. එතකොට බොහෝ අන්‍යාගමික පරිව්‍රාජකයන් මා ළඟට පැමිණුනා. පැමිණිලා මා සමඟ සතුටු වුණා. සතුටු විය යුතු පිළිසඳර කතාබහේ යෙදිලා එකත්පස්ව වාඩිවුණා. එකත්පස්ව වාඩිවුණ අන්‍යාගමික පරිව්‍රාජකයන් මට මෙකරුණ සැළ කළා.
‘ප්‍රිය ආයුෂ්මත් අනුරාධයෙනි, යම් ඒ උත්තම පුරුෂ වූ පරම පුරුෂ වූ උතුම් ඵලයට පත් වූ තථාගතයන් වහන්සේ නමක් ඇද්ද, ඔහු පිළිබඳව තථාගතයන් වහන්සේ පණවනවා නම් පණවන්නට තිබෙන්නේ මේ සතර තැනක නේද? ඒ කියන්නේ තථාගතයන් වහන්සේ මරණින් මතු ඉන්නවා. …. (පෙ) …. තථාගතයන් වහන්සේ මරණින් මතු ඉන්නෙත් නෑ. ඉන්නේ නැත්තෙත් නෑ කියලා.’
ඔය විදිහට පැවසූ විට ස්වාමීනි, මං ඒ අන්‍යාගමික පරිව්‍රාජකයන් හට මෙකරුණ පැවසුවා. ‘ප්‍රිය ආයුෂ්මත්වරුනි, යම් ඒ උත්තම පුරුෂ වූ පරම පුරුෂ වූ උතුම් ඵලයට පත් වූ තථාගතයන් වහන්සේ නමක් ඇද්ද, ඔහු පිළිබඳව තථාගතයන් වහන්සේ පණවනවා නම් පණවන්නට තිබෙන්නේ තථාගතයන් වහන්සේ මරණින් මතු ඉන්නවා …. (පෙ) …. තථාගතයන් වහන්සේ මරණින් මතු ඉන්නෙත් නෑ. ඉන්නේ නැත්තෙත් නෑ කියන මේ සතර තැනින් බැහැරවයි.
ඔය විදිහට පැවසූ විට ඒ අන්‍යාගමික පරිව්‍රාජකයන් මට මෙකරුණ පැවසුවා. ‘ඒ මේ භික්ෂුව නම් නවක පැවිද්දෙක් වගෙයි. පැවිදි වෙලා වැඩිකලක් ගිය කෙනෙක් නම් නොවේ. එහෙම නැත්නම් ස්ථවිර කෙනෙක් වුණත් බාල වූ අව්‍යක්ත කෙනෙක් වගෙයි’ කියලා.
ඉතින් ඒ අන්‍යාගමික පරිව්‍රාජකයන් මට නවකවාදයෙනුත්, බාලවාදයෙනුත් අපහාස කරලා ආසනයෙන් නැගිටලා පිටත් වුණා. එතකොට ඒ අන්‍යාගමික පරිව්‍රාජකයන් පිටත් වෙලා ගිහින් නොබෝ වේලාවකින් මට මෙහෙම හිතුණා.
‘ඉදින් ඒ අන්‍යාගමික පිරිවැජියන් තවදුරටත් මගෙන් ප්‍රශ්න ඇහුවා නම් මං කොයි විදිහෙන් ඒ අන්‍යාගමික පිරිවැජියන්ට උත්තර දෙන කොට ද භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වදාළ දෙයම පවසන කෙනෙක් වෙන්නේ. භාග්‍යවතුන් වහන්සේට අභූතයෙන් චෝදනා නොකරන කෙනෙක් වෙන්නේ. ධර්මානුකූල වූ ම ධර්මයක් කියන කෙනෙක් වෙන්නේ. යම්කිසි කරුණු මත නොයෙක් වාදයන් නංවමින් ගැරහිය යුතු තැනකට පත් නොවන කෙනෙක් වෙන්නේ කියලා.”
“පින්වත් අනුරාධ, ඔබ මේ ගැන කුමක්ද සිතන්නේ? රූපය යනු නිත්‍ය දෙයක්ද? අනිත්‍ය දෙයක්ද?” “ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි.”
“යමක් වනාහී අනිත්‍ය නම් එය දුක් දෙයක්ද? සැප දෙයක්ද?” “ස්වාමීනි, දුකයි.”
“යමක් වනාහී අනිත්‍ය නම්, දුක නම්, වෙනස්වන ධර්මතාවයට අයත් දෙයක් නම් එය ‘මගේ’ කියා හෝ එය ‘මම වෙමි’ කියා හෝ එය ‘මගේ ආත්මය’ කියා හෝ මුලාවෙන් දකින එක සුදුසුද?” “ස්වාමීනි, එය සුදුසු නෑ ම යි.”
“වේදනාව …. (පෙ) …. සඤ්ඤාව …. (පෙ) …. සංස්කාර …. (පෙ) …. විඤ්ඤාණය නිත්‍ය දෙයක්ද? අනිත්‍ය දෙයක්ද?” “ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි.”
“යමක් වනාහී අනිත්‍ය නම් එය දුක් දෙයක්ද? සැප දෙයක්ද?” “ස්වාමීනි, දුකයි.”
“යමක් වනාහී අනිත්‍ය නම්, දුක නම්, වෙනස්වන ධර්මතාවයට අයත් දෙයක් නම් එය ‘මගේ’ කියා හෝ එය ‘මම වෙමි’ කියා හෝ එය ‘මගේ ආත්මය’ කියා හෝ මුලාවෙන් දකින එක සුදුසුද?” “ස්වාමීනි, එය සුදුසු නෑ ම යි.
“එහෙම නම් පින්වත් අනුරාධ, අතීත, අනාගත, වර්තමාන වූ යම්කිසි රූපයක් ඇද්ද, ආධ්‍යාත්ම (තමා යැයි සළකන) රූපයක් වෙන්නට පුළුවනි, බාහිර රූපයක් වෙන්නට පුළුවනි, ගොරෝසු රූපයක් වෙන්නට පුළුවනි, සියුම් රූපයක් වෙන්නට පුළුවනි, හීන රූපයක් වෙන්නට පුළුවනි, උසස් රූපයක් වෙන්නට පුළුවනි, දුර තිබෙන රූපයක් වෙන්නට පුළුවනි, ළඟ තිබෙන රූපයක් වෙන්නට පුළුවනි, ඒ සෑම රූපයක්ම ‘මගේ නොවේ, මම නොවෙමි, මගේ ආත්මය නොවේ’ යන ඔය කරුණ ඒ ආකාරයෙන්ම දියුණු කළ ප්‍රඥාවෙන් දැකගන්නට ඕන. අතීත, අනාගත, වර්තමාන වූ යම්කිසි වේදනාවක් ඇද්ද …. (පෙ) …. අතීත, අනාගත, වර්තමාන වූ යම්කිසි සඤ්ඤාවක් ඇද්ද …. (පෙ) …. අතීත, අනාගත, වර්තමාන වූ යම්කිසි සංස්කාර ඇද්ද …. (පෙ) …. අතීත, අනාගත, වර්තමාන වූ යම්කිසි විඤ්ඤාණයක් ඇද්ද, ආධ්‍යාත්ම (තමා යැයි සළකන) විඤ්ඤාණයක් වෙන්නට පුළුවනි, බාහිර විඤ්ඤාණයක් වෙන්නට පුළුවනි, ගොරෝසු විඤ්ඤාණයක් වෙන්නට පුළුවනි, සියුම් විඤ්ඤාණයක් වෙන්නට පුළුවනි, හීන විඤ්ඤාණයක් වෙන්නට පුළුවනි, උසස් විඤ්ඤාණයක් වෙන්නට පුළුවනි, දුර තිබෙන විඤ්ඤාණයක් වෙන්නට පුළුවනි, ළඟ තිබෙන විඤ්ඤාණයක් වෙන්නට පුළුවනි, ඒ සෑම විඤ්ඤාණයක්ම ‘මගේ නොවේ, මම නොවෙමි, මගේ ආත්මය නොවේ’ යන ඔය කරුණ ඒ ආකාරයෙන්ම දියුණු කළ ප්‍රඥාවෙන් දැකගන්නට ඕන. ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවකයා ඔය විදිහට දියුණු කරපු ප්‍රඥාවෙන් දකින කොට රූපය ගැනත් අවබෝධයෙන් ම කළකිරෙනවා …. (පෙ) …. ආයෙත් නම් සංසාරයේ වෙන උපතක් නැතැ’යි අවබෝධය ඇති වෙනවා.
පින්වත් අනුරාධ, ඔබ කුමක්ද මේ ගැන හිතන්නේ? තථාගතයන් වහන්සේ හැටියට ඔබ දකින්නේ රූපයද?” “ස්වාමීනි, එය නොවේ ම යි.” “වේදනාවද? …. (පෙ) …. සඤ්ඤාවද? …. (පෙ) …. සංස්කාරද? …. (පෙ) …. තථාගතයන් වහන්සේට හැටියට ඔබ දකින්නේ විඤ්ඤාණයද?” “ස්වාමීනි, එය නොවේ ම යි.”
“පින්වත් අනුරාධ, ඔබ කුමක්ද මේ ගැන හිතන්නේ? ඔබ දකින්නේ රූපය තුළ තථාගතයන් වහන්සේ ඉන්නවා කියලද?” “ස්වාමීනි, එය නොවේ ම යි.”
“ඔබ දකින්නේ රූපයෙන් බැහැර වූ දෙයක් තුළ තථාගතයන් වහන්සේ ඉන්නවා කියලද?” “ස්වාමීනි, එය නොවේ ම යි.”
“ඔබ දකින්නේ වේදනාව තුළ තථාගතයන් වහන්සේ ඉන්නවා කියලද? …. (පෙ) …. ඔබ දකින්නේ වේදනාවෙන් බැහැර වූ දෙයක් තුළ තථාගතයන් වහන්සේ ඉන්නවා කියලද? …. (පෙ) …. ඔබ දකින්නේ සඤ්ඤාව තුළ තථාගතයන් වහන්සේ ඉන්නවා කියලද? …. (පෙ) …. ඔබ දකින්නේ සඤ්ඤාවෙන් බැහැර වූ දෙයක් තුළ තථාගතයන් වහන්සේ ඉන්නවා කියලද? …. (පෙ) …. ඔබ දකින්නේ සංස්කාර තුළ තථාගතයන් වහන්සේ ඉන්නවා කියලද? …. (පෙ) …. ඔබ දකින්නේ සංස්කාරවලින් බැහැර වූ දෙයක් තුළ තථාගතයන් වහන්සේ ඉන්නවා කියලද? …. (පෙ) …. ඔබ දකින්නේ විඤ්ඤාණය තුළ තථාගතයන් වහන්සේ ඉන්නවා කියලද?” “ස්වාමීනි, එය නොවේ ම යි.”
“ඔබ දකින්නේ විඤ්ඤාණයෙන් බැහැර වූ දෙයක් තුළ තථාගතයන් වහන්සේ ඉන්නවා කියලද?” “ස්වාමීනි, එය නොවේ ම යි.”
“පින්වත් අනුරාධ, ඔබ කුමක්ද මේ ගැන හිතන්නේ? රූපයද? …. (පෙ) …. වේදනාවද? …. (පෙ) …. සඤ්ඤාවද? …. (පෙ) …. සංස්කාරද? …. (පෙ) …. විඤ්ඤාණයද තථාගතයන් වහන්සේ හැටියට ඔබ දකින්නේ?” “ස්වාමීනි, එය නොවේ ම යි.”
“පින්වත් අනුරාධ, ඔබ කුමක්ද මේ ගැන හිතන්නේ? ඒ අරූපී වූ අවේදනීය වූ අසඤ්ඤී වූ අසංඛාර වූ අවිඤ්ඤාණ වූ මෙය තථාගතයන් වහන්සේ හැටියටද ඔබ දකින්නේ?” “ස්වාමීනි, එය නොවේ ම යි.”
“පින්වත් අනුරාධ, ඔබට මෙතැනදී ම මේ ජීවිතයේදී ම සත්‍ය වශයෙන්, ස්ථිර වශයෙන්, තථාගතයන් වහන්සේව ලබාගන්නට බැරිව සිටියදී අර විදිහට කතා කරන එක සුදුසුද? ‘ප්‍රිය ආයුෂ්මත්වරුනි, යම් ඒ උත්තම පුරුෂ වූ පරම පුරුෂ වූ උතුම් ඵලයට පත් වූ තථාගතයන් වහන්සේ නමක් ඇද්ද, ඔහු පිළිබඳව තථාගතයන් වහන්සේ පණවනවා නම් පණවන්නට තිබෙන්නේ තථාගතයන් වහන්සේ මරණින් මතු ඉන්නවා. එහෙම නැත්නම් තථාගතයන් වහන්සේ මරණින් මතු ඉන්නේ නෑ. තථාගතයන් වහන්සේ මරණින් ඉන්නවා වගේම ඉන්නෙත් නෑ. තථාගතයන් වහන්සේ මරණින් මතු ඉන්නෙත් නෑ. ඉන්නේ නැත්තෙත් නෑ කියන මේ සතර තැනින් බැහැරවයි’ කියලා.” “ස්වාමීනි, එය නොවේ ම යි.”
“සාදු! සාදු! පින්වත් අනුරාධයෙනි, පින්වත් අනුරාධයෙනි, ඉස්සරත් දැනුත් මං පණවන්නේ දුක ගැනත්, දුක් නිරුද්ධ වීම ගැනත් විතරයි.”
සාදු! සාදු!! සාදු!!!
අනුරාධ සූත්‍රය නිමා විය.
ධර්මදානය උදෙසා පාලි සහ සිංහල අන්තර්ගතය උපුටා ගැනීම https://mahamevnawa.lk/sutta/sn3_1-2-4-4/ වෙබ් පිටුවෙනි.
Ver.1.40 - Last Updated On 26-SEP-2020 At 03:14 P.M