ඛුද්දක නිකාය

ථේර ගාථා

20. සට්ඨි නිපාතෝ

20. සැටවැනි නිපාතය

60.1.1. මොග්ගල්ලානත්ථේරගාථා

60.1.1. මොග්ගල්ලාන තෙරුන්ගේ ගාථා

1151. ආරඤ්ඤකා පිණ්ඩපාතිකා උඤ්ඡාපත්තාගතේ රතා
දාළේමු මච්චුනෝ සේනං අජ්ඣත්තං සුසමාහිතා

1151. අපි ඉන්නෙ මහ වනාන්තරයේ. පිණ්ඩපාතෙනුයි ජීවත් වන්නෙ. පාත්තරේට ලැබෙන දෙයකින් අපි සතුටු වෙනවා. අභ්‍යන්තර ජීවිතය තුළ සිත සමාහිත කරගෙන ඉන්නෙ. අපි තමයි මාර සේනාව වනසලා දාන්නෙ.

1152. ආරඤ්ඤකා පිණ්ඩපාතිකා උඤ්ඡාපත්තාගතේ රතා
ධුනාම මච්චුනෝ සේනං නළාගාරාං’ව කුඤ්ජරෝ

1152. අපි ඉන්නෙ මහ වනාන්තරයේ. පිණ්ඩපාතෙනුයි ජීවත් වන්නෙ. පාත්තරේට ලැබෙන දෙයකින් අපි සතුටු වෙනවා. අපි තමයි මාර සේනාව වනසලා දාන්නෙ. හස්ති රාජයෙක් උණ බටවලින් කරපු ගෙයක් සුණු විසුණු කරල දානවා වගේ.

1153. රුක්ඛමූලිකා සාතතිකා උඤ්ඡාපත්තාගතේ රතා
දාළේමු මච්චුනෝ සේනං අජ්ඣත්තං සුසමාහිතා

1153. අපි ගස් සෙවණෙ වාඩිවෙලා හැම තිස්සෙම භාවනා කරනවා. පාත්තරේට ලැබෙන දේකින් සතුටු වෙනවා. අභ්‍යන්තර ජීවිතය තුළ සිත සමාහිත කරගෙන ඉන්නෙ. අපි තමයි මාර සේනාව වනසලා දාන්නෙ.

1154. රුක්ඛමූලිකා සාතතිකා උඤ්ඡාපත්තාගතේ රතා
ධුනාම මච්චුනෝ සේනං නළාගාරං’ව කුඤ්ජරෝ

1154. අපි ගස් සෙවණෙ වාඩිවෙලා හැම තිස්සෙම භාවනා කරනවා. පාත්තරේට ලැබෙන දේකින් සතුටු වෙනවා. අපි තමයි මාර සෙනග වනසලා දාන්නෙ. හස්ති රාජයෙක් උණ බටවලින් කරපු ගෙයක් සුණු විසුණු කරල දානවා වගේ.

1155. අට්ඨිකංකාලකුටිකේ මංසනහාරුසිබ්බිතේ
ධිරත්ථු පූරේ දුග්ගන්ධේ පරගත්තේ මමායසේ

1155. ඒයි! ඇටසැකිල්ලකින් කරපු කුටියක් ඇති තැනැත්තිය, මසින්, නහරින් මහල දාපු ඇඟක් ඇති තැනැත්තිය, අශුචි පුරවාගෙන දුගඳ හමන ඇඟක් ඇති තැනැත්තිය, ඒ විදිහට ඉඳගෙන අනුන්ගේ ශරීර ගැන ‘මගේ මගේ’ කියා හිතන තිට නින්දා වේවා!

1156. ගූථභස්තේ තචෝනද්ධේ උරගණ්ඩ පිසාචිනී
නව සෝතානි තේ කායේ යානි සන්දන්ති සබ්බදා

1156. ඒයි! අශුචි පුරවා ගත් මල්ලක් වැනි තැනැත්තී, හමකින් වැසී ගිය ඇඟක් ඇති තැනැත්තිය, පපුවේ ගෙඩි හදාගත් තැනැත්තිය, ප්‍රේතියක් වැනි තැනැත්තිය, තිගේ සිරුරේ හැම තිස්සේම අශුචි වැගිරෙන තැන් නවයක් තිබෙනවා.

1157. තව සරීරං නවසෝතං දුග්ගන්ධකරං පරිබන්ධං
භික්ඛු පරිවජ්ජයතේ තං මීළ්හඤ්ච යථා සුචිකාමෝ

1157. තිගෙ සිරුරේ නව තැනකින් අශුචි වැගිරෙනවා. මේ සිරුර ඉතා දුගඳයි. තිගේ සිරුර නිවන් මගට ඇති ලොකුම බාධාවයි. පිරිසිදු ජීවිතයක් කැමති භික්ෂුව විසින් ඒ අශුචි වළ දුරින්ම දුරු කළ යුතුයි.

1158. ඒවං චේ තං ජනෝ ජඤ්ඤා යථා ජානාමි තං අහං
ආරකා පරිවජ්ජෙය්‍ය ගූථට්ඨානං’ව පාවුසේ

1158. ඉඳින්, මේ අශුචි පිරුණු ශරීරය ගැන මං දන්නා දේවල් තව කෙනෙක් දන්නවා නම්, ඒ කෙනා මේ ස්ත්‍රිය දුරින්ම දුරු කරන්නෙ වැස්ස කාලෙට උතුරන අශුචි වළක් දුරු කරනවා වගේ.

1159. ඒවමේතං මහාවීර යථා සමණ භාසසි
එත්ථ චේකේ විසීදන්ති පංකම්හි’ව ජරග්ගවෝ

1159. (ස්ත්‍රිය) පින්වත් ශ්‍රමණයන් වහන්ස, ඔබ විසින් ඔය පැවසූ දේවල්, මහා වීර ශ්‍රමණයන් වහන්ස, ඔය පැවසුවේ ඇත්තක්මයි. ඒ වුණත් සමහර මිනිස්සු ස්ත්‍රී ශරීරයට ඇලෙන්නෙ මඩ වගුරක් දැක්කහම ඒකෙ බැහැල ගිලෙන නාකි හරක් වගේ.

1160. ආකාසම්හි හලිද්දියා යෝ මඤ්ඤේථ රජේතවේ
අඤ්ඤේන වා’පි රංගේන විඝාතුදයමේව තං

1160. (මොග්ගල්ලාන සමිඳු) කවුරු හරි කෙනෙක් කහ පාටින් හරි වෙන පාටකින් හරි මේ ආකාසය සායම් කරන්ට හිතුවොත්, ඒ කෙනාට ඒක මහා වෙහෙසක්.

1161. තදාකාසසමං චිත්තං අජ්ඣත්තං සුසමාහිතං
මා පාපචිත්තේ අහති අග්ගිඛන්ධං’ව පක්ඛිමා

1161. මගේ හිතත් අන්න ඒ අකාසය වගෙයි. අභ්‍යන්තර ජීවිතය තුළ සිත සමාධිමත්වයි තියෙන්නෙ. මෝඩ ගැහැණියේ, මහා ගිනි ජාලාවකට පනින පැළඟැටියෙක් වගේ මා සමග ගැටෙන්නට ඇවිත් විපතට පත්වෙන්ට එපා.

1162. පස්ස චිත්තකතං බිම්බං අරුකායං සමුස්සිතං
ආතුරං බහුසංකප්පං යස්ස නත්ථි ධුවං ඨිති

1162. මේ ශරීරය ඇටවලින් ගලපලා හිටවලා තියෙන්නෙ. රෝග පීඩා වැළඳෙන මේ ශරීරය ගැන මෝඩ ජනයා හිතන්නෙ වෙන විදිහකට. ඒ ගොල්ලො මේ ශරීරය විසිතුරු විදිහට සරසනවා. නමුත් බැලිය යුත්තේ මේ ශරීරයේ සැබෑ තත්වය ගැනයි. ස්ථිර කිසි දෙයක් මේ ශරීරයේ නෑ.

1163. පස්ස චිත්තකතං රූපං මණිනා කුණ්ඩලේන ච
අට්ඨිං තචේන ඕනද්ධං සහ වත්ථේහි සෝභති

1163. මුතු මැණික් ආභරණ වලින් සැරසුවත්, සමකින් ඔතා තිබෙන ඇටසැකිල්ලක් ඇති මේ ශරීරයේ සැබෑ තත්වයමයි බලන්ට ඕනෑ. ලස්සනට පේන්නෙ ඇඳුම් නිසා.

1164. අලත්තකකතා පාදා මුඛ චුණ්ණකමක්ඛිතං
අලං බාලස්ස මෝහාය නෝ ච පාරගවේසිනෝ

1164. යටි පතුල් පාට කරල තිබුණට, සුවඳ බුලත් විට කාල මුඛය සුවඳ කරගෙන හිටියට, මෝඩ ජනතාවගේ මුලාවට විතරයි, ඒක ගැලපෙන්නෙ. නිවන සොයන කෙනෙකුට ඒකෙන් වැඩක් නෑ.

1165. අට්ඨපාදකතා කේසා නෙත්තා අඤ්ජනිමක්ඛිතා
අලං බාලස්ස මෝහාය නෝ ච පාරගවේසිනෝ

1165. කෙස් වලින් නොයෙක් කොණ්ඩා මෝස්තර හදනවා. ඇස්වල අඳුන් ගානවා. මෝඩ ජනතාවගේ මුලාවට නම් ඒක ගැලපෙනවා. නිවන සොයන කෙනෙකුට එයින් වැඩක් නෑ.

1166. අඤ්ජනීව නවා චිත්තා පූතිකායෝ අලංකතෝ
අලං බාලස්ස මෝහාය නෝ ච පාරගවේසිනෝ

1166. මේ කුණු ශරීරය තියාගන්ට හදන්නෙ ලස්සනට සරසලා කැටයම් කරපු භාජනයක් වගේ. මෝඩ ජනතාවගේ මුලාවට විතරයි ඒක ගැලපෙන්නෙ. නිවන සොයන කෙනෙකුට එයින් වැඩක් නෑ.

1167. ඕදහි මිගවො පාසං නාසදා වාගුරං මිගෝ
භුත්වා නිවාපං ගච්ඡාම කන්දන්තේ මිගබන්ධකේ

1167. මුව වැද්දා උගුල අටවලා තිබුණා. ඒ වුණත් මුවා ඒ උගුලට අහුවුණේ නෑ. මුව වැද්දා හඬද්දී අපි ගොදුරු කාල පැනල දුවනවා.

1168. ජින්නෝ පාසෝ මිගවස්ස නාසදා වාගුරං මිගෝ
භුත්වා නිවාපං ගච්ඡාම සෝචන්තේ මිගලුද්දකේ

1168. මුව වැද්දාගේ උගුල කඩල බිඳල දැම්මා. මුවා උගුලට අහුවුණේ නෑ. මුව වැද්දා දුක් වෙද්දී අපි ගොදුරු කාල පැනල දුවනවා.

1169. තදාසි යං භිංසනකං තදාසි ලෝමහංසනං
අනේකාකාරසම්පන්නේ සාරිපුත්තම්හි නිබ්බුතේ

1169. නොයෙක් ආකාරයේ ගුණ සම්පත් තිබුණ සැරියුත් සමිඳුන් පිරිනිවන් පෑවා. ඒ වෙලාවෙ පොළොව කම්පා වුණා. බිහිසුණු දේ ඇති වුණා. ලොමුදැහැගැනීම් ඇති වුණා.

1170. අනිච්චා වත සංඛාරා උප්පාදවයධම්මිනෝ
උප්පජ්ජිත්වා නිරුජ්ඣන්ති තේසං වූපසමෝ සුඛෝ

1170. ඇත්තෙන්ම සකස් වෙච්ච දේවල් අනිත්‍යයි. ඒවායෙ තියෙන්නෙ ඇති වී නැති වී යන ස්වභාවයක්. ඒ සකස් වන දේවල් හට අරගෙන නැතිවෙලා යනවා. මේ ස්වභාවය සංසිඳීමයි සැපය.

1171. සුඛුමං තේ පටිවිජ්ඣන්ති වාලග්ගං උසුනා යථා
යේ පඤ්චක්ඛන්ධේ පස්සන්ති පරතෝ නෝ ච අත්තනෝ

1171. මේ පංච උපාදානස්කන්ධය දිහා බැලිය යුත්තේ අනුන්ගේ දෙයක් දිහා බලනවා වගේ. තමන්ගෙ දෙයක් වගේ බැලිය යුතු නෑ. අන්න ඒ උදවියට අස් ලෝමයකින් අස් ලෝමයකට විදින දක්ෂ දුනුවායන් වාගේ මේ ඉතා සියුම් ධර්මය අවබෝධ කරගන්ට පුළුවන්.

1172. යේ ච පසසන්ති සංඛාරේ පරතෝ නෝ ච අත්තනෝ
පච්චබ්‍යාධිංසු නිපුණං වාලග්ගං උසුනා යථා

1172. මේ සකස් වෙච්ච දේවල් දිහා බලන්ට ඕනෑ අනුන්ගේ දෙයක් දිහා බලනවා වගේ. තමන්ගේ දෙයක් ලෙස දකින්ට හොඳ නෑ. අන්න ඒ උදවියට අස් ලෝමයකින් අස් ලෝමයකට විදින දක්ෂ දුනුවායන් වගේ මේ ඉතා සියුම් ධර්මය අවබෝධ කරගන්ට පුළුවන්.

1173. සත්තියා විය ඕමට්ඨෝ ඩය්හමානෝ’ව මත්ථකේ
කාමරාගප්පහානාය සතෝ භික්ඛු පබ්බජේ

1173. ආයුධයකින් පහර කාලා තුවාල වුණ කෙනෙක් බෙහෙත් කරන්ට කලබල වෙනවා වගේ, හිසට ගිනි ඇවිලුණ කෙනෙක් එය නිවාගන්ට කලබල වෙනවා වගේ භික්ෂුවක් සිහිය උපදවාගෙන කාම ආශාව නැති කරන්ටමයි මහන්සි විය යුත්තේ.

1174. සත්තියා විය ඕමට්ඨෝ ඩය්හමානෝ’ව මත්ථකේ
භවරාගප්පහානාය සතෝ භික්ඛු පරිබ්බජේ

1174. ආයුධයකින් පහර කාලා තුවාල වුණ කෙනෙක් බෙහෙත් කරන්ට කලබල වෙනවා වගේ, හිසට ගිනි ඇවිලුණ කෙනෙක් එය නිවාගන්ට කලබල වෙනවා වගේ භික්ෂුවක් සිහිය උපදවාගෙන භව රාගය නැති කරන්ටමයි මහන්සි ගත යුත්තෙ.

1175. චෝදිතෝ භාවිතත්තේන සරීරන්තිමධාරිනා
මිගාරමාතුපාසාදං පාදංගුට්ඨේන කම්පයිං

1175. අන්තිම සිරුර දරා සිටින දියුණු කළ සිත් ඇති බුදු සමිඳුන් විසිනුයි මාව මේ වැඬේට යෙදෙව්වේ. ඉතින් මං පූර්වාරාම විහාරය මේ මහපට ඇඟිල්ලෙන් සොලවා කම්පා කළා.

1176. නයිදං සිථිලමාරබ්භ නයිදං අප්පේන ථාමසා
නිබ්බානමධිගන්තබ්බං සබ්බගන්ථපමෝචනං

1176. මේ කෙලෙස්වලින් නිදහස් වෙලා නිවන අවබෝධ කිරීම සුළු පටු වීරියකින් කරන්ට පුළුවන් දෙයක් නොවෙයි. සුළු උත්සාහයකින් කරන්ට පුළුවන් දෙයක් නොවෙයි.

1177. අයං ච දහරෝ භික්ඛු අයමුත්තමපෝරිසෝ
ධාරේති අන්තිමං දේහං ජෙත්වා මාරං සවාහිනිං

1177. නමුත්, මේ තරුණ භික්ෂුව උදාර පුරුෂයෙක්. මාර සේනාව පරාජය කරල අන්තිම සිරුරක් දරා සිටින්නට එයාට පුළුවන් වුණා.

1178. විවරමනුපතන්ති විජ්ජුතා වේභාරස්ස ච පණ්ඩවස්ස ච
නගවිවරගතෝ’ව ඣායති පුත්තෝ අප්පටිමස්ස තාදිනෝ

1178. ‘වේභාර’ පර්වතයටත් ‘පාණ්ඩව’ පර්වතයටත් අතර ඇති බෑවුම පැත්තට විදුලි එළිය වැටෙනවා. ඒ කන්දෙ ගුහාවක තමයි ඒ භික්ෂුව භාවනා කරන්නෙ. ඒ භික්ෂුව අකම්පිත සිත් ඇති, අසම ගුණ ඇති. බුදු සමිඳුන්ගේ පුත්‍රයෙක්.

1179. උපසන්තෝ උපරතෝ පන්තසේනාසනෝ මුනි
දායාදෝ බුද්ධසෙට්ඨස්ස බ්‍රහ්මුනා අභිවන්දිතෝ

1179. එයා උපශාන්තයි. සංවරයි. ඈත දුර වනාන්තරයේ වාසය කරන මුනිවරයෙක්. උතුම් බුදු සමිඳුන්ගේ දායාදය බවට පත් වූ කෙනෙක්. බ්‍රහ්මයා විසිනුත් වන්දනා කරන කෙනෙක්.

1180. උපසන්තං උපරතං පන්තසේනාසනං මුනිං
දායාදං බුද්ධසෙට්ඨස්ස වන්ද බ්‍රාහ්මණ කස්සපං

1180. පින්වත් බ්‍රාහ්මණය, ඔබත් ඒ උපශාන්ත වූ පවින් තොර වූ වනාන්තරයේ වසන මුනිඳුන් වූ උතුම් බුදු සමිඳාණන්ගේ දායාදය වූ මහා කාශ්‍යප තෙරිඳුන්ට වන්දනා කරන්න.

1181. යෝ ච ජාතිසතං ගච්ඡේ සබ්බා බ්‍රාහ්මණජාතියෝ
සොත්ථියෝ වේදසම්පන්නෝ මනුස්සේසු පුනප්පුනං

1181. ආත්මභාව සීයක් මුළුල්ලේම මිනිස් ලෝකයේ බ්‍රාහ්මණ කුලයේ වේද හදාරණ බමුණෙක් වෙලා යමෙක් උපන්නොත්,

1182. අජ්ඣායකෝ’පි චේ අස්ස තිණ්ණං වේදාන පාරගූ
ඒතස්ස වන්දනායේතං කලං නාග්ඝති සෝළසිං

1182. ඒ ත්‍රිවේදයෙහි පරතෙරට පත් බ්‍රාහ්මණයාට යමෙක් වන්දනා කළොත්, ඒ වන්දනාව මහා කාශ්‍යප තෙරුන්ට කරන වන්දනාවෙන් දහසයෙන් එකක් වත් වටින්නෙ නෑ.

1183. යෝ සෝ අට්ඨවිමොක්ඛානි පුරේභත්තං අඵස්සයි
අනුලෝමං පටිලෝමං තතෝ පිණ්ඩාය ගච්ඡති

1183. යම් භික්ෂුවක් උදේ වරුවේ අෂ්ට විමෝක්ෂයට සමවැදී යළිත් අනුලෝම ප්‍රතිලෝම වශයෙනුත් සමවැදී ඊට පස්සෙ තමයි ඒ භික්ෂුව පිණ්ඩපාතෙ වඩින්නෙ.

1184. තාදිසං භික්ඛුං මා හනි මාත්තානං ඛණි බ්‍රාහ්මණ
අභිප්පසාදේහි මනං අරහන්තම්හි තාදිනෝ
ඛිප්පං පඤ්ජලිකෝ වන්ද මා තේ විජටි මත්ථකං

1184. පින්වත් බ්‍රාහ්මණය, එවැනි භික්ෂුවකට කරදර කරන්න එපා. තමන්ව වනසා ගන්න එපා. අරහත් වූ අකම්පිත සිත් ඇති මුනිවරයා කෙරෙහි සිත පහදාගන්න. වහා දෑත් එක් කොට වන්දනා කරන්න. ඔබේ හිස පළාගන්ට එපා!

1185. නේසෝ පස්සති සද්ධම්මං සංසාරේන පුරක්ඛතෝ
අධෝගමං ජිම්හපථං කුම්මග්ගමනුධාවති

1185. ඒ තැනැත්තා ඉස්සරහට අරගෙන ඉන්නෙ සංසාරයමයි. සද්ධර්මය දකින්නෙ නෑ. වක්‍ර ගමනකයි එයා යන්නෙ. මිථ්‍යා ගමනකයි එයා යන්නෙ.

1186. කිමී’ව මීළ්හසල්ලිත්තෝ සංඛාරේ අධිමුච්ඡිතෝ
පගාළ්හෝ ලාභසක්කාරේ තුච්ඡෝ ගච්ඡති පෝඨිලෝ

1186. සංස්කාරයන්ම වැළඳගෙන ඉන්නෙ අශුචි තවරාගත් පණුවෙක් වගේ. යම් භික්ෂුවක් ලාභ සත්කාරවලට ගිජු වුණොත් එයාට ගමන් කරන්න තියෙන්නෙ හිස් ගමනක්.

1187. ඉමං ච පස්ස ආයන්තං සාරිපුත්තං සුදස්සනං
විමුත්තං උභතෝභාගේ අජ්ඣත්තං සුසමාහිතං

1187. එහෙත් අර වඩින සැරියුත් මුනිඳුන් දෙස බලන්න. කොයිතරම් සුන්දර කෙනෙක්ද? උන්වහන්සේ ශමථ, විදර්ශනා දෙකම කෙළවර දක්වා දියුණු කරල දෙපැත්තෙන්ම නිදහස් වෙලයි ඉන්නෙ.

1188. විසල්ලං ඛීණසංයෝගං තේවිජ්ජං මච්චුහායිනං
දක්ඛිණෙය්‍යං මනුස්සානං පුඤ්ඤක්ඛෙත්තං අනුත්තරං

1188. අර වඩින සැරියුත් මුනිඳුන් දෙස බලන්න. උන්වහන්සේ තුළ කෙලෙස් හුල් නෑ. සියලු බන්ධන කැඩිල තියෙන්නෙ. ත්‍රිවිද්‍යාව ලබල ඉන්නෙ. මාරසේනාව පැරැද්දුවා. ඒ නිසාම මිනිස්සුන්ගේ පුද පූජාවන් ලැබීමට සුදුසු උතුම් පිං කෙතක් වෙලා ඉන්නෙ.

1189. ඒතේ සම්බහුලා දේවා ඉද්ධිමන්තෝ යසස්සිනෝ
දසදේවසහස්සානි සබ්බේ බ්‍රහ්මපුරෝහිතා
මොග්ගල්ලානං නමස්සන්තා තිට්ඨන්ති පඤ්ජලීකතා

1189. බොහෝ දෙවිවරු දහ දාහක් වගේ පිරිසක් මෙතැනට ඇවිත් ඉන්නෙ, ඒගොල්ලො ඔක්කොම ඉර්ධිමත්. කීර්තිමත්. බ්‍රහ්ම පුරෝහිත ලෝකයේ ඉන්න ඔක්කොම දෙවිවරු ඇවිදින් ඉන්නෙ. ඒගොල්ල ඔක්කොම දෑත් බැඳ ගෙන මුගලන් තෙරුන්ව වන්දනා කරමින් ඉන්නෙ.

1190. නමෝ තේ පුරිසාජඤ්ඤ නමෝ තේ පුරිසුත්තම
යස්ස තේ ආසවා ඛීණා දක්ඛිණෙය්‍යෝ’සි මාරිස

1190. ශ්‍රේෂ්ඨ පුරුෂය, ඔබට නමස්කාර වේවා! පුරුෂෝත්තමය, ඔබට නමස්කාර වේවා! ඔබ තුළ ආශ්‍රවයන් නෑ. දුක් රහිත මුනිඳුනි, ඇත්තෙන්ම ඔබ ලෝකයාගේ දන් පැන් පිළි ගැනීමට සුදුස්සෙක්.

1191. පූජිතෝ නරදේවේන උප්පන්නෝ මරණාභිභූ
පුණ්ඩරීකං’ව තෝයේන සංඛාරේනෝපලිප්පති

1191. දෙවියොත් මිනිස්සුත් ඒ භික්ෂුවට ගෞරව කරනවා. එයා ඉපදුණේ මේ ජරා මරණ ලෝකයේ. අන්තිමේදී ඒ ජරා මරණ ලෝකයෙන් නිදහස් වෙලා දැන් වාසය කරන්නෙ, මඩ වගුරක හැදිල මඩ නොතැවරී පිපිල තියෙන සුදු නෙළුම් මලක් වගෙයි. කිසිවක් සමග වත් නොතැවරී ඉන්නෙ.

1192. යස්ස මුහුත්තේන සහස්සධා ලෝකෝ සංවිදිතෝ සබ්‍රහ්මකප්පෝ වසි
ඉද්ධගුණේ චුතූපපාතේ කාලේ පස්සති දේවතා ස භික්ඛු

1192. ඒ භික්ෂුවට නිමේෂයකින් දහසක් ලෝක ධාතුව දැනගන්ට පුළුවන්. මහා බ්‍රහ්මයා හා සමාන කෙනෙක්, ඉර්ධි බලයෙනුත් යුක්තයි. චුතූපපාත ඤාණයෙනුත් යුක්තයි. ඒ භික්ෂුව සුදුසු කල දෙවියන්වත් දකිනවා.

1193. සාරිපුත්තෝ’ව පඤ්ඤාය සීලේන උපසමේන ච
යෝ’පි පාරංගතෝ භික්ඛු ඒතා’චපරමෝ සියා

1193. යම් කෙනෙක් සසරින් එතෙර වුණේ ප්‍රඥාවෙනුත්, සීලයෙනුත්, සංසිදීමෙනුත් නම් ඒ කෙනා සැරියුත් තෙරුන් වගේමයි. සැරියුත් තෙරුන් මේ කරුණු තුනෙන්ම අග්‍ර කෙනෙක්.

1194.කෝටිසතසහස්සස්ස අත්තභාවං ඛණේන නිම්මිනේ
අහං විකුබ්බනාසු කුසලෝ වසීභූතෝම්හි ඉද්ධියා

1194. මට නිමේෂයකින් කෝටි ලක්ෂයක් ආත්ම භාවයන් මවන්ට පුළුවනි. මට ඕන ඕන පිළිවෙලට ඍද්ධි බලය හසුරුවන්ට පුළුවනි. මා විසින් මේ ඍද්ධි බලය වශී කරගෙනයි තියෙන්නෙ.

1195. සමාධිවිජ්ජාවසිපාරමිං ගතෝ
මොග්ගල්ලානගොත්තෝ අසිතස්ස සාසනේ
ධීරෝ සමුච්ඡින්දි සමාහිතින්ද්‍රියෝ
නාගෝ යථා පූතිලතං’ව බන්ධනං

1195. ඒ භික්ෂුව සමාධියෙත් නුවණෙත් පරතෙරට ගිය තෘෂ්ණාවෙන් නිදහස් වූ මුනිඳුන්ගෙ සසුනෙ තමයි ඉන්නෙ. මොග්ගල්ලාන ගෝත්‍රයට අයිති ඒ නුවණැති භික්ෂුව එකඟ වූ සිතින් කෙලෙස් කඩල බිඳල දැම්මෙ රසකිඳ වැලක් කඩාදාන හස්තිරාජයෙක් වගේ.

1196. පරිචිණ්ණෝ මයා සත්ථා කතං බුද්ධස්ස සාසනං
ඕහිතෝ ගරුකෝ භාරෝ භවනෙත්ති සමූහතා

1196. මාත් ශාස්තෘන් වහන්සේව ගෞරවයෙන් ඇසුරු කළා. බුදු සසුන සම්පූර්ණ කරගත්තා. කෙලෙස් බර පැත්තකින් තිබ්බා. භව රැහැන් මුලින්ම සිඳල දැම්මා.

1197. යස්සත්ථාය පබ්බජිතෝ අගාරසමානගාරියං
සෝ මේ අත්ථෝ අනුප්පත්තෝ සබ්බසංයෝජනක්ඛයෝ

1197. මං ගිහිගෙය අත්හැරල මහණ වුණේ උතුම් අදහසක් ඇතිවයි. මේ සියලු බන්ධනවලින් මං නිදහස් වෙනවා කියන උතුම් අදහස මං ඉෂ්ට කරගත්තා.

1198. කීදිසෝ නිරයෝ ආසි යත්ථ දුස්සී අපච්චථ
විධුරං සාවකමාසජ්ජ කකුසන්ධං ච බ්‍රාහ්මණං

1198. ඒයි මාරය, ‘දුසී’ නමින් මාරයෙක් හිටියා. ඉතින් ඒ මාරයා, කකුසඳ බුදුරජාණන් වහන්සේටත් ‘විධුර’ නමින් සිටි අග්‍ර ශ්‍රාවකයන් වහන්සේටත් පීඩා කළා. අන්තිමේදී ඒ මාරයා නිරයේ ඉපදිලා අනන්ත දුක් වින්දේ මෙහෙමයි.

1199. සත ආසි අයෝසංකූ සබ්බේ පච්චත්තවේදනා
ඊදිසෝ නිරයෝ ආසි යත්ථ දුස්සී අපච්චථ
විධුරං සාවකමාසජ්ජ කකුසන්ධං ච බ්‍රාහ්මණං

1199. කකුසඳ බුදු සමිඳුන්වත්, විධුර නම් ශ්‍රාවක මුනිඳුන්වත් පීඩාවට පත්කරපු ඒ දුසී මාරයා නිරයේ ඉපදිලා අනන්ත දුක් වින්දේ මෙහෙමයි. ඒ නිරිසතා හැම තිස්සෙම යකඩ හුල් සියයකින් පහර කනවා. ඒ හුල් සීයෙන්ම ලැබෙන්නෙ වෙන වෙනම වේදනාවල්.

1200. යෝ ඒතමභිජානාති භික්ඛු බුද්ධස්ස සාවකෝ
තාදිසං භික්ඛුමාසජ්ජ කණ්හ දුක්ඛං නිගච්ඡසි

1200. දැන් ඒ කර්ම විපාක දැනගත් කෙනා බුදු සමිඳුන්ගේ ශ්‍රාවක භික්ෂුවක්. ඒයි මාරය, එබඳු භික්ෂුවක් පීඩාවට පත් කරල නුඹ දුකට පත්වෙන්ටද හදන්නෙ?

1201. මජ්ඣේසරස්ස තිට්ඨන්ති විමානා කප්පට්ඨායිනෝ
වේළුරියවණ්ණා රුචිරා අච්චිමන්තෝ පභස්සරා
අච්ඡරා තත්ථ නච්චන්ති පුථු නානත්තවණ්ණියෝ

1201. මුහුද මැද තියෙනවා කල්පයක් පවතින අතිශයින්ම ලස්සන දිව්‍ය විමාන. ඒවා බබලන මැණික් වගෙයි. ඒ විමානවල නොයෙක් පාටින් බබලමින් දිව්‍ය අප්සරාවෝ නටනවා.

1202. යෝ ඒතමභිජානාති භික්ඛු බුද්ධස්ස සාවකෝ
තාදිසං භික්ඛුමාසජ්ජ කණ්හ දුක්ඛං නිගච්ඡසි

1202. දැන් ඒ කාරණය දැනගත් කෙනා බුදු සමිඳුන්ගේ ශ්‍රාවක භික්ෂුවක්. ඒයි මාරය, එබඳු භික්ෂුවක් පීඩාවට පත් කරලා නුඹ දුකට පත්වෙන්ටද හදන්නෙ?

1203. යෝ වේ බුද්ධේන චෝදිතෝ භික්ඛුසංඝස්ස පෙක්ඛතෝ
මිගාරමාතුපාසාදං පාදංගුට්ඨේන කම්පිසං

1203. බුදු සමිඳුන් තමයි මට වදාළේ. ඊට පස්සෙ මං භික්ෂු සංඝයා බලා සිටිද්දීම මගේ මේ මහපට ඇඟිල්ලෙන් පූර්වාරාම විහාරය කම්පා කළා.

1204. යෝ ඒතම්භිජානාති භික්ඛු බුද්ධස්ස සාවකෝ
තාදිසං භික්ඛුමාසජ්ජ කණ්හ දුක්ඛං නිගච්ඡසි

1204. දැන් ඒ කාරණය දැනගත් කෙනා බුදු සමිඳුන්ගේ ශ්‍රාවක භික්ෂුවක්. ඒයි මාරය, එබඳු භික්ෂුවක් පීඩාවට පත් කරලා නුඹ දුකට පත්වෙන්ටද හදන්නෙ?

1205. යෝ වේජයන්තපාසාදං පාදංගුලට්ඨේන කම්පයි
ඉද්ධිබලේනුපත්ථද්ධෝ සංවේජේසි ච දේවතා

1205. සක්දෙව් රජුගේ වෛජයන්ත ප්‍රාසාදයත් තමන්ගේ ඉර්ධි බලයෙන් මහපට ඇඟිල්ලෙන් කම්පා කරවලා ඒ දෙව් පිරිසත් තැති ගැන්නුවා. ඒ වැඬේ කළ භික්ෂුවත් මමයි.

1206. යෝ ඒතම්භි ජානාති භික්ඛු බුද්ධස්ස සාවකෝ
තාදිසං භික්ඛුමාසජ්ජ කණ්හ දුක්ඛං නිගච්ඡසි

1206. දැන් මේ කාරණය දැනගත් කෙනා බුදු සමිඳුන්ගේ ශ්‍රාවක භික්ෂුවක්. ඒයි මාරය, එබඳු භික්ෂුවක් පීඩාවට පත් කරලා නුඹ දුකට පත්වෙන්ට ද හදන්නෙ?

1207. යෝ වේජයන්තපාසාදේ සක්කං සෝ පරිපුච්ඡති
අපි ආවුසෝ ජානාසි තණ්හක්ඛයවිමුත්තියෝ
තස්ස සක්කෝ වියාකාසි පඤ්හං පුට්ඨෝ යථාතථං

1207. වෛජයන්ත ප්‍රාසාදයේ සිටිය සක්දෙව් රජුගෙන් ඒ භික්ෂුව මෙහෙම ඇහැව්වා. “ඇවැත්නි, තණ්හාවෙන් මිදෙන ආකාරය ඔබ දන්නවාද?” සක් දෙවිඳුන් තමන් අසා දැනගත් ආකාරයටම ඒ භික්ෂුවට ඒ දහම පැවසුවා. මම තමයි ඒ භික්ෂුව.

1208. යෝ ඒතමභිජානාති භික්ඛු බුද්ධස්ස සාවකෝ
තාදිසං භික්ඛුමාසජ්ජ කණ්හ දුක්ඛං නිගච්ඡසි

1208. දැන් මේ කාරණය දැනගත් කෙනා බුදු සමිඳුන්ගේ ශ්‍රාවක භික්ෂුවක්. ඒයි මාරය, එබඳු භික්ෂුවක් පීඩාවට පත් කරලා නුඹ දුකට පත්වෙන්ටද හදන්නෙ?

1209. යෝ බ්‍රහ්මානං පරිපුච්ඡති සුධම්මායං ඨිතෝ සභං
අජ්ජා’පි ත්‍යාවුසෝ සා දිට්ඨි යා තේ දිට්ඨි පුරේ අහු
පස්සසි වීතිවත්තන්තං බ්‍රහ්මලෝකේ පභස්සරං

1209. සුධර්මා නමින් දිව්‍ය සභාවක් තිබෙනවා. ඒ සභාවට මහා බ්‍රහ්මයාත් ඇවිත් හිටියා. ඒ භික්ෂුව මහා බ්‍රහ්මයාගෙන් මෙහෙම ඇහැව්වා. පින්වත් දෙවිය, ඔබ තුළ ඉස්සර මිථ්‍යා දෘෂ්ටියක් තිබුණා. ඒ දෘෂ්ටිය ඔබ තුළ තාමත් තියෙනවා ද? ශ්‍රාවක පිරිස පිරිවරාගෙන බඹලොව සැරිසරණ බුදු සමිඳුන්ගේ ආලෝකය දෙස බලන්නැ’යි පැවසූ ඒ භික්ෂුවත් මම තමයි.

1210. තස්ස බ්‍රහ්මා වියාකාසි පඤ්හං පුට්ඨෝ යථාතථං
න මේ මාරිස සං දිට්ඨි යා මේ දිට්ඨි පුරේ අහු

1210. එතකොට මහා බ්‍රහ්මයා ඒ භික්ෂුවට මෙහෙම කිව්වා. “ඇවැත්නි, දැන් මා තුළ අර කලින් තිබු දෘෂ්ටිය නෑ.

1211. පස්සාමි වීතිවත්තන්තං බ්‍රහ්මලෝකේ පභස්සරං
සෝ’හං අජ්ජ කතං වජ්ජං අහං නිච්චෝම්හි සස්සතෝ

1211. මම අද කියන්නෙ කොහොමද, නිත්‍යයයි කියල හෝ සදාකාලිකයි කියල හෝ ශ්‍රාවක පිරිස පිරිවරාගෙන බඹලොව සැරිසරන බුදු සමිඳුන්ගේ ආලෝකය මං දැන් දකිනවා.”

1212. යෝ ඒතම්භිජානාති භික්ඛු බුද්ධස්ස සාවකෝ
තාදිසං භික්ඛුමාසජ්ජ කණ්හ දුක්ඛං නිගච්ඡසි

1212. දැන් මේ කාරණය දැනගත් කෙනා බුදු සමිඳුන්ගේ ශ්‍රාවක භික්ෂුවක්. ඒයි මාරය, එබඳු භික්ෂුවක් පීඩාවට පත් කරලා නුඹ දුකට පත්වෙන්ටද හදන්නෙ?

1213. යෝ මහානේරුනෝ කූටං විමොක්ඛේන අඵස්සයි
වනං පුබ්බවිදේහානං යේ ච භූමිසයා නරා

1213. ධ්‍යාන විමෝක්ෂ බලයෙන් මහාමේරු පර්වත මුදුන ස්පර්ශ කළේත් භික්ෂුවක්. දඹදිව පූර්ව විදේහ කියන රටේ මිනිසුන් නිදන භූමිය ස්පර්ශ කළේත් භික්ෂුවක්. මම තමයි ඒ භික්ෂුව.

1214. යෝ ඒතමභිජානාති භික්ඛු බුද්ධස්ස සාවකෝ
තාදිසං භික්ඛුමාසජ්ජ කණ්හ දුක්ඛං නිගච්ඡසි

1214. දැන් මේ කාරණය දැනගත් කෙනා බුදු සමිඳුන්ගේ ශ්‍රාවක භික්ෂුවක්. ඒයි මාරය, එබඳු භික්ෂුවක් පීඩාවට පත්කරලා නුඹ දුකට පත්වෙන්ට ද හදන්නෙ?

1215. න වේ අග්ගි චේතයති අහං බාලං ඩහාමීති
බාලෝ’ව ජලිතං අග්ගිං ආසජ්ජන පදය්හති

1215. “මං මේ මෝඩයව පුච්චල දානවා” කියල ගින්න හිතන්නෙ නෑ. නමුත් මෝඩ තැනැත්තාම ඇවිලෙන ගින්නට වැදිල පිච්චිලා යනවා.

1216. ඒවමේව තුවං මාර ආසජ්ජන තථාගතං
සයං දහිස්සසි අත්තානං බාලෝ අග්ගිං’ව සම්ඵුසං

1216. ඒයි මාරය, අන්න ඒ වගේ නුඹත් මේ හැප්පෙන්ට හදන්නෙ රහත් භික්ෂුවක් එක්ක. මෝඩයෙක් ගින්නත් එක්ක ගැටෙන්ට ගිහින් පිච්චිලා යනවා වගේ පිච්චිල යන්ටද හදන්නෙ?

1217. අපුඤ්ඤං පසවී මාරෝ ආසජ්ජන තථාගතං
කින්නු මඤ්ඤසි පාපිම න මේ පාපං විපච්චති

1217. ඒයි මාරය, එදා දූසී මාරයාත් තථාගතයන් වහන්සේ නමකට පීඩා කොට පව් රැස් කරගත්තා. තමන්ට පව් පිපාක දෙන්නෙ නෑ කියල ද නුඹ හිතන්නෙ?

1218. කරතෝ තේ චීයතේ පාපං චිරරත්තාය අන්තක
මාර නිබ්බින්ද බුද්ධම්හා ආසං මාකාසි භික්ඛුසු

1218. ඒයි මාරය, නුඹගේ ඔය වැඩ නිසා බොහෝ කලක් විපාක දෙන පව් තමයි රැස් වෙන්නෙ. ඒයි මාරය, ඒ නිසා බුදු සමිඳුන් ගැනත් භික්ෂූන් ගැනත් කලකිරිලා පව් කරන්ට ආශා කරන්ට එපා!

1219. ඉති මාරං අතජ්ජේසි භික්ඛු භේසකලාවනේ
තතෝ සෝ දුම්මනෝ යක්ඛෝ තත්ථේවන්තරධායථා’ති.

1219. භේසකලා වනයේදීයි මොග්ගල්ලාන භික්ෂුව ඔය විදිහට මාරයාට තර්ජනය කළේ. එතකොට මාරයගෙ සිත දුකට පත් වුණා. එතනම අතුරුදහන් වෙලා නොපෙනී ගියා.

ඉත්ථං සුදං ආයස්මා මහාමොග්ගල්ලානෝ ථේරෝ ගාථායෝ අභාසිත්ථා’ති.

මේ වනාහී ආයුෂ්මත් මහා මොග්ගල්ලාන නම් රහත් මුනිඳුන් වදාළ ගාථාවන්ය.

තස්සුද්දානං –

සට්ඨිකම්හි නිපාතම්හි මොග්ගල්ලානෝ මහිද්ධිකෝ
ඒකෝ’ව ථේරෝ ගාථායෝ අට්ඨසට්ඨි භවන්ති තා’ති.

සට්ඨිනිපාතෝ නිට්ඨිතෝ‍.

ගාථා හැට බැගින් වදාළ කොටස නිමා විය.

ධර්මදානය උදෙසා පාලි සහ සිංහල අන්තර්ගතය උපුටා ගැනීම https://mahamevnawa.lk/sutta/kn5_20/ වෙබ් පිටුවෙනි.
Ver.1.40 - Last Updated On 26-SEP-2020 At 03:14 P.M