1.16.6.1.
“පින්වත් මහණෙනි, ඉදින් යම් භික්ෂුවක් අසුරු සැණක් ගසන මොහොතක් තරම්වත් පළවෙනි ධ්‍යානය වඩනවා නම්, පින්වත් මහණෙනි, මේකට තමයි කියන්නේ ‘භික්ෂුව භාවනාවෙන් හිස් නැතුව වාසය කරනවා. ශාස්තෘන් වහන්සේගේ අනුශාසනාවත් කරනවා. අවවාදයත් පිළිපදිනවා. රට වැසියා පුදන පිණ්ඩපාතයත් (පිදූ අයට සැප විපාක ලබා දෙන නිසාත්) හිස් නැතුව වළඳනවා’ කියල. ඉතින් පළවෙනි ධ්‍යානය බහුලව කරන කෙනෙක් ගැන කවර කතාද?”
1.16.6.2-8.
“පින්වත් මහණෙනි, ඉදින් යම් භික්ෂුවක් අසුරු සැණක් ගසන මොහොතක් තරම්වත් දෙවෙනි ධ්‍යානය වඩනවා නම්, ….(පෙ)…. තුන් වෙනි ධ්‍යානය වඩනවා නම්, ….(පෙ)…. හතරවෙනි ධ්‍යානය වඩනවා නම්, ….(පෙ)…. මෛත්‍රී චේතෝ විමුක්තිය වඩනවා නම්, ….(පෙ)…. කරුණා චේතෝ විමුක්තිය වඩනවා නම්, ….(පෙ)…. මුදිතා චේතෝ විමුක්තිය වඩනවා නම්, ….(පෙ)…. උපෙක්ඛා චේතෝ විමුක්තිය වඩනවා නම්, පින්වත් මහණෙනි, මේකට තමයි කියන්නේ ‘භික්ෂුව භාවනාවෙන් හිස් නැතුව වාසය කරනවා. ශාස්තෘන් වහන්සේගේ අනුශාසනාවත් කරනවා. අවවාදයත් පිළිපදිනවා. රට වැසියා පුදන පිණ්ඩපාතයත් හිස් නැතුව වළඳනවා’ කියල. ඉතින් උපෙක්ඛා චේතෝ විමුක්තිය බහුලව කරන කෙනෙක් ගැන කවර කතාද?”
1.16.6.9-12.
“….(පෙ)…. ඉදින් යම් භික්ෂුවක් කෙලෙස් තවා දමන වීරියෙන් යුතුව, සිහියෙන් යුතුව, මනා නුවණින් යුතුව ජීවිතය නම් වූ ලෝකය පිළිබඳ පවතින ලෝභයත් දොම්නසත් දුරු කොට, මැනැවින් පිහිටුවා ගත් සිහියෙන් යුතුව කය පිළිබඳව කායානුපස්සනා භාවනාවෙන් වාසය කරනවා නම්, ….(පෙ)…. වේදනාවන් පිළිබඳව වේදනානුපස්සනා භාවනාවෙන් වාසය කරනවා නම්, ….(පෙ)…. සිත පිළිබඳව චිත්තානුපස්සනා භාවනාවෙන් වාසය කරනවා නම්, ….(පෙ)…. කෙලෙස් තවා දමන වීරියෙන් යුතුව, සිහියෙන් යුතුව, මනා නුවණින් යුතුව, ජීවිතය නම් වූ ලෝකය පිළිබඳ පවතින ලෝභයත් දොම්නසත් දුරු කොට, මැනැවින් පිහිටුවා ගත් සිහියෙන් යුතුව ධර්මයන් පිළිබඳව ධම්මානුපස්සනා භාවනාවෙන් වාසය කරනවා නම්, ….(පෙ)….”
1.16.6.13-16.
“….(පෙ)…. නූපන් අකුසල් නූපදවීම පිණිස කැමැත්ත උපදවා ගන්නවා. උත්සාහ කරනවා. ඒ සඳහා වීරිය පටන් ගන්නවා. සිත දැඩි කොට ගන්නවා. පධන් වීරිය කරනවා නම්, ….(පෙ)…. උපන් පාපී අකුසල් ප්‍රහාණය කිරීම පිණිස කැමැත්ත උපදවා ගන්නවා. ඒවා නැති කරන්න උත්සාහ කරනවා. ඒ සඳහා වීරිය පටන් ගන්නවා. සිත දැඩි කොට ගන්නවා. පධන් වීරිය කරනවා නම්, ….(පෙ)…. නූපන් කුසල් දහම් උපදවා ගැනීම පිණිස කැමැත්ත උපදවා ගන්නවා. උත්සාහ කරනවා. ඒ සඳහා වීරිය පටන් ගන්නවා. සිත දැඩි කොට ගන්නවා. පධන් වීරිය කරනවා නම්, ….(පෙ)…. උපන් කුසල් දහම් පවත්වා ගන්නත්, නැති නොවීම පිණිසත්, වැඩි දියුණු කරගැනීම පිණිසත්, විපුල බවට පත්වීම පිණිසත්, භාවනාවෙන් සම්පූර්ණ කරගැනීම පිණිසත්, කැමැත්ත උපදවා ගන්නවා. උත්සාහ කරනවා. ඒ සඳහා වීරිය පටන් ගන්නවා. සිත දැඩි කොට ගන්නවා. පධන් වීරිය කරනවා නම්, ….(පෙ)….”
1.16.6.17-20.
“….(පෙ)…. ධර්මාවබෝධයට අධික වූ කැමැත්තෙන් යුතුව වීරිය වඩමින් උපදවා ගන්නා සමාධි සංස්කාරයෙන් යුතුව ඡන්ද ඉර්ධිපාදය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ධර්මාවබෝධයට අධික වූ වීරියෙන් යුතුව වීරිය වඩමින් උපදවා ගන්නා සමාධි සංස්කාරයෙන් යුතුව විරිය ඉර්ධිපාදය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ධර්මාවබෝධයට අධික වූ අධිෂ්ඨානයෙන් යුතුව වීරිය වඩමින් උපදවා ගන්නා සමාධි සංස්කාරයෙන් යුතුව චිත්ත ඉර්ධිපාදය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ධර්මාවබෝධයට අධික වූ විමසුම් නුවණින් යුතුව වීරිය වඩමින් උපදවා ගන්නා සමාධි සංස්කාරයෙන් යුතුව වීමංසා ඉර්ධිපාදය වඩයි නම්, ….(පෙ)….”
1.16.6.21-25.
“….(පෙ)…. ශ්‍රද්ධා ඉන්ද්‍රිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. විරිය ඉන්ද්‍රිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සති ඉන්ද්‍රිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සමාධි ඉන්ද්‍රිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ප්‍රඥා ඉන්ද්‍රිය වඩයි නම්, ….(පෙ)….”
1.16.6.26-30.
“….(පෙ)…. ශ්‍රද්ධා බලය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. විරිය බලය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සති බලය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සමාධි බලය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ප්‍රඥා බලය වඩයි නම්, ….(පෙ)….”
1.16.6.31-37.
“….(පෙ)…. නිවනට අංගයක් වන (බොජ්ඣංග) සිහිය නැමැති බොජ්ඣංගය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ධර්මය නුවණින් විමසීම නැමැති බොජ්ඣංගය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. වීරිය නැමැති බොජ්ඣංගය වඩයි නම්, ….(පෙ) … ප්‍රීතිය නැමැති බොජ්ඣංගය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සිතේ කයේ සංසිඳීම (පස්සද්ධි) නැමැති බොජ්ඣංගය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සමාධිය නැමැති බොජ්ඣංගය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. උපේක්ෂාව නැමැති බොජ්ඣංගය වඩයි නම්, ….(පෙ)….”
1.16.6.38-45.
“….(පෙ)…. සම්මා දිට්ඨිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සම්මා සංකල්ප වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සම්මා වාචා වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සම්මා කම්මන්ත වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සම්මා ආජීවය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සම්මා වායාමය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සම්මා සතිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සම්මා සමාධිය වඩයි නම්, ….(පෙ)….”
1.16.6.46-53.
“….(පෙ)…. ආධ්‍යාත්මයෙහි රූපී සඤ්ඤාව ඇතිව බාහිර වූ සුවර්ණ දුර්වර්ණ වූ ස්වල්ප වූ රූපයන් දකියි. ඒවා නුවණින් මඩිමින් දනිමි’යි දකිමි’යි යන මෙබඳු සඤ්ඤා ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. ආධ්‍යාත්මයෙහි රූපී සඤ්ඤාව ඇතිව බාහිර වූ සුවර්ණ දුර්වර්ණ වූ අප්‍රමාණ වූ රූපයන් දකියි. ඒවා නුවණින් මඩිමින් දනිමි’යි දකිමි’යි යන මෙබඳු සඤ්ඤා ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. ආධ්‍යාත්මයෙහි අරූපී සඤ්ඤාව ඇතිව බාහිර වූ සුවර්ණ දුර්වර්ණ වූ ස්වල්ප වූ රූපයන් දකියි. ඒවා නුවණින් මඩිමින් දනිමි’යි දකිමි’යි යන මෙබඳු සඤ්ඤා ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. ආධ්‍යාත්මයෙහි අරූපී සඤ්ඤාව ඇතිව බාහිර වූ සුවර්ණ දුර්වර්ණ වූ අප්‍රමාණ වූ රූපයන් දකියි. ඒවා නුවණින් මඩිමින් දනිමි’යි දකිමි’යි යන මෙබඳු සඤ්ඤා ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. ආධ්‍යාත්මයෙහි අරූපී සඤ්ඤාව ඇතිව බාහිර නිල් වූ නීලවර්ණ ඇති, නීල නිදර්ශන ඇති, නිල් ආලෝක ඇති රූපයන් දකියි. ඒවා නුවණින් මඩිමින් දනිමි’යි දකිමි’යි යන මෙබඳු සඤ්ඤා ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. ආධ්‍යාත්මයෙහි අරූපී සඤ්ඤාව ඇතිව කහ වූ කහ වර්ණ ඇති, කහ නිදර්ශන ඇති, කහ ආලෝක ඇති රූපයන් දකියි. ඒවා නුවණින් මඩිමින් දනිමි’යි දකිමි’යි යන මෙබඳු සඤ්ඤා ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. ආධ්‍යාත්මයෙහි අරූපී සඤ්ඤාව ඇතිව බාහිර රතු වූ රතු වර්ණ ඇති, රතු නිදර්ශන ඇති, රතු ආලෝක ඇති රූපයන් දකියි. ඒවා නුවණින් මඩිමින් දනිමි’යි දකිමි’යි යන මෙබඳු සඤ්ඤා ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. ආධ්‍යාත්මයෙහි අරූපී සඤ්ඤාව ඇතිව බාහිර සුදු වූ සුදු වර්ණ ඇති, සුදු නිදර්ශන ඇති, සුදු ආලෝක ඇති රූපයන් දකියි. ඒවා නුවණින් මඩිමින් දනිමි’යි දකිමි’යි යන මෙබඳු සඤ්ඤා ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)….”
1.16.6.54-61.
“….(පෙ)…. රූපවත් වූයේ රූපයන් දකියි නම්, ….(පෙ)…. ආධ්‍යාත්මයෙහි අරූප සඤ්ඤී වූයේ බාහිර රූපයන් දකියි නම්, ….(පෙ)…. (ධ්‍යාන) සුභ වශයෙන්ම ගෙන එහි ඇලී වසයි නම්, ….(පෙ)…. සියලු රූප සඤ්ඤාවන් ඉක්මවා ගොස්, ගොරෝසු සඤ්ඤාවන් ඉක්මවා ගොස් නොයෙක් සඤ්ඤාවන් මෙනෙහි නොකිරීමෙන් ‘අනන්ත වූ ආකාසය’ යැයි මෙනෙහි කිරීමෙන් ආකාසානඤ්චායතනයට පැමිණ වාසය කරයි නම්, ….(පෙ)…. සියලු ආකාසානඤ්චායතනය ඉක්මවා ගොස් ‘අනන්ත වූ විඤ්ඤාණය’ යැයි මෙනෙහි කිරීමෙන් විඤ්ඤාණඤ්චායතනයට පැමිණ වාසය කරයි නම්, ….(පෙ)…. සියලු ආකාරයෙන් විඤ්ඤාණඤ්චායතනය ඉක්මවා ගොස් ‘කිසිවක් නැත’ යැයි මෙනෙහි කිරීමෙන් ආකිඤ්චඤ්ඤායතනයට පැමිණ වාසය කරයි නම්, ….(පෙ)…. සියලු ආකාරයෙන් ආකිඤ්චඤ්ඤායතනය ඉක්මවා ගොස් නේවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනයට පැමිණ වාසය කරයි නම් ….(පෙ)…. සියලු ආකාරයෙන් නේවසඤ්ඤානාසඤ්ඤායතනය ඉක්මවා ගොස් සඤ්ඤාවේදයිත නිරෝධයට පැමිණ වාසය කරයි නම්, ….(පෙ)….”
1.16.6.62-72.
“….(පෙ)…. පඨවි කසිණය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ආපෝ කසිණය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. තේජෝ කසිණය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. වායෝ කසිණය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. නීල කසිණය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. පීත කසිණය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ලෝහිත කසිණය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ඕදාත කසිණය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ආකාස කසිණය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. විඤ්ඤාණ කසිණය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ආලෝක කසිණය වඩයි නම්, ….(පෙ)….”
1.16.6.73-82.
“….(පෙ)…. අසුභ සඤ්ඤාව වඩයි නම්, ….(පෙ)…. මරණ සඤ්ඤාව වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ආහාරයේ පිළිකුල් සඤ්ඤාව වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සියලු ලෝකයෙහි නොඇලීමේ සඤ්ඤාව වඩයි නම්, ….(පෙ)…. අනිත්‍ය සඤ්ඤාව වඩයි නම්, ….(පෙ)…. අනිත්‍යයෙහි දුක් සඤ්ඤාව වඩයි නම්, ….(පෙ)…. දුකෙහි අනාත්ම සඤ්ඤාව වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ප්‍රහාණ සඤ්ඤාව වඩයි නම්, ….(පෙ)…. විරාග සඤ්ඤාව වඩයි නම්, ….(පෙ)…. නිරෝධ සඤ්ඤාව වඩයි නම්, ….(පෙ)….”
1.16.6.83-92.
“….(පෙ) …. අනිත්‍ය සඤ්ඤාව වඩයි නම්, ….(පෙ)…. අනාත්ම සඤ්ඤාව වඩයි නම්, ….(පෙ)…. මරණ සඤ්ඤාව වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ආහාරයේ පිළිකුල් සඤ්ඤාව වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සියලු ලෝකයෙහි නොඇලීමේ සඤ්ඤාව වඩයි නම්, ….(පෙ)…. අට්ඨික සඤ්ඤාව (කය ඇට කටු ගොඩ ලෙස) වඩයි නම්, ….(පෙ)…. පුලවක සඤ්ඤාව (මළ සිරුර පණුවන් විසින් කා දමනය ආකාරය) වඩයි නම්, ….(පෙ)…. විනීලක සඤ්ඤාව (මළ සිරුර නිල් වී ඇති ආකාරය) වඩයි නම්, ….(පෙ)…. විච්ඡිද්දක සඤ්ඤාව (මළ සිරුරේ හිල් සෑදී ඇති ආකාරය) වඩයි නම්, ….(පෙ)…. උද්ධුමාතක සඤ්ඤාව (මළ සිරුර ඉදිමී ඇති ආකාරය) වඩයි නම්, ….(පෙ)….”
1.16.6.93-102.
“….(පෙ)…. බුද්ධානුස්සතිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ධම්මානුස්සතිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සංඝානුස්සතිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සීලානුස්සතිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. චාගානුස්සතිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. දේවතානුස්සතිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ආනාපානසතිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. මරණානුස්සතිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. කායගතාසතිය (කය පිළිබඳ සම්පූර්ණ සිහිය) වඩයි නම්, ….(පෙ)…. උපසමානුස්සතිය (කෙලෙස් සංසිඳීම පිණිස යෙදෙන සිහිය) වඩයි නම්, ….(පෙ)….”
1.16.6.103-142.
“….(පෙ)…. ප්‍රථම ධ්‍යානයෙන් යුතුව ශ්‍රද්ධා ඉන්ද්‍රිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. විරිය ඉන්ද්‍රිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සති ඉන්ද්‍රිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සමාධි ඉන්ද්‍රිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ප්‍රඥා ඉන්ද්‍රිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ශ්‍රද්ධා බලය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. විරිය බලය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සති බලය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සමාධි බලය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ප්‍රඥා බලය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. දෙවන ධ්‍යානයෙන් යුතුව ….(පෙ)…. තුන් වන ධ්‍යානයෙන් යුතුව ….(පෙ)…. හතරවන ධ්‍යානයෙන් යුතුව ප්‍රඥා බලය වඩයි නම් ….(පෙ)….”
1.16. 6.143-182.
“….(පෙ)…. මෛත්‍රී සහගත ….(පෙ)…. කරුණා සහගත ….(පෙ)…. මුදිතා සහගත ….(පෙ)…. උපේක්ෂා සහගත ….(පෙ)…. ශ්‍රද්ධා ඉන්ද්‍රිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. විරිය ඉන්ද්‍රිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සති ඉන්ද්‍රිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සමාධි ඉන්ද්‍රිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ප්‍රඥා ඉන්ද්‍රිය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ශ්‍රද්ධා බලය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. විරිය බලය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සති බලය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. සමාධි බලය වඩයි නම්, ….(පෙ)…. ප්‍රඥා බලය වඩයි නම්, පින්වත් මහණෙනි, මේකට තමයි කියන්නේ ‘භික්ෂුව භාවනාවෙන් හිස් නැතුව වාසය කරනවා. ශාස්තෘන් වහන්සේගේ අනුශාසනාවත් කරනවා. අවවාදයත් පිළිපදිනවා. රට වැසියා පුදන පිණ්ඩපාතයත් හිස් නැතුව වළඳනවා’ කියල. ඉතින් උපේක්ෂා සහගතව ප්‍රඥා බලය බහුලව කරන කෙනෙක් ගැන කවර කතාද?”
හයවෙනි වර්ගයයි.
ධර්මදානය උදෙසා පාලි සහ සිංහල අන්තර්ගතය උපුටා ගැනීම https://mahamevnawa.lk/sutta/an1_1-18/ වෙබ් පිටුවෙනි.
Ver.1.40 - Last Updated On 26-SEP-2020 At 03:14 P.M