මා විසින් මෙසේ අසන ලදී.
එක් සමයෙක්හි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සැවැත් නුවර ජේතවන නම් අනේපිඬු සිටුහු ගේ ආරාමයෙහි වැඩවසන සේක.
එකල්හී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “මහණෙනි” යි භික්ෂූන් ඇමතූ සේක. “පින්වතුන් වහන්සැ”යි ඒ භික්ෂූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේට පිළිවදන් දුන්හ. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක.
“මහණෙනි, මහා පුරුෂයෙකුට මහා පුරුෂ ලක්ෂණ දෙතිසක් ඇත්තේ ය. ඒ මහා පුරුෂ ලක්ෂණයන්ගෙන් යුක්ත වූ මහා පුරුෂයාට ඇත්තේ ගති දෙකක් ම ය. වෙනත් ගතියක් නැත්තේ ය.
ඉදින් හේ ගිහි ගෙදර වසයි නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ, චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. සිව්මහා සමුදුර සීමා කරගත් සිව්මහා ජනපදයන්හි අධිපති ව, දිනාගත් ජය ඇති ව, ජනපදයන්හි තහවුරු බවට පත් ව, සප්ත රත්නයකින් යුක්ත වන්නේ ය. ඔහුට මේ සප්ත රත්නයෝ වෙති. ඒ මොනවා ද යත්; චක්‍රරත්නය ය, හස්තිරත්නය ය, අශ්වරත්නය ය, මාණික්‍යරත්නය ය, ස්ත්‍රීරත්නය ය, ගෘහපතිරත්නය ය හා සත්වෙනි පරිනායකරත්නය යි. සතුරු සේනා මැඬලන ශූර වීර පරාක්‍රමයෙන් හෙබි දහසකට වැඩි පුත්‍රයෝ ද ඔහුට වෙති. ඒ සක්විති රජ තෙමේ සයුර හිම් කොට මේ පෘථිවියෙහි දඬුවමින් තොර ව, අවි ආයුධයෙන් තොර ව, දැහැමෙන් සෙමෙන් දිනා රාජ්‍යය කරන්නේ වෙයි.
ඉදින් ඒ මහා පුරුෂ තෙමේ ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසාගත් මෝහ පටලය සිඳ දැමූ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වන්නේ ය. මහණෙනි, යම් මහා පුරුෂ ලක්ෂණවලින් සමන්විත මහා පුරුෂයෙකුට ගති දෙකක් ම වෙයි ද, අනිකක් නැද්ද, ඉදින් ගිහි ගෙදර වසයි නම් සක්විති රජු වෙයි ද, ….(පෙ)…. ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වෙයි නම්, ලොව වසාගත් මෝහ පටලය සිඳ දැමූ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි ද, යම් මහා පුරුෂ ලක්ෂණයන්ගෙන් යුක්ත වූ මහා පුරුෂයෙකුට මේ ගති දෙක පමණක් ඇත්නම්, වෙනත් ඉරණමක් නැත්තේ නම්, මහා පුරුෂයාට පිහිටන ඒ මහා පුරුෂ ලක්ෂණයෝ මොනවා ද?
මහණෙනි, මෙහිලා මහා පුරුෂ තෙමේ මැනැවින් පිහිටි පාද ඇත්තේ වෙයි. මහණෙනි, යම් හෙයකින් මහා පුරුෂ තෙමේ මැනැවින් පිහිටි පාද ඇත්තේ වෙයි ද, මහණෙනි, මෙය ත් මහා පුරුෂයාට පිහිටන මහා පුරුෂ ලක්ෂණයකි.
තව ද මහණෙනි, මහා පුරුෂයාගේ යටි පතුල්හි චක්‍රයෝ හටගෙන තිබෙති. අර දහසකින් යුතු, රථ වළල්ල සහිත, නැබ සහිත, සියළු අයුරින් පිරිපුන් චක්‍රයෝ ය. මහණෙනි, යම් හෙයකින් දහස් අරයකින් යුතු, නිම් වළල්ලෙන් යුතු, නාභියෙන් යුතු, සියළු අයුරින් පිරිපුන් චක්‍රයෝ මහා පුරුෂයාගේ යටිපතුල්හි හටගෙන තිබෙත් ද, මහණෙනි, මෙය ත් මහා පුරුෂයාට පිහිටන මහා පුරුෂ ලක්ෂණයකි.
තව ද මහණෙනි, මහා පුරුෂ තෙමේ දිගු විලුඹ ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. දිගු ඇඟිලි ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. මෘදු යොවුන් අත් පා ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. ඉතා නම්‍යශීලි අත් පා ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. ගොප් ඇටය උස් ව පිහිටි පා ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. ඕලු මුවෙකුගේ බඳු කෙණ්ඩා ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. සිටගෙන ම නොනැමී දෙඅත්ලෙන් දෙදණ ස්පර්ශ කොට පිරිමැදිය හැක්කේ වෙයි. ….(පෙ)…. කොපුවක බහාලූ දෙයක් බඳු ව සැඟවී ගිය පුරුෂ නිමිත්ත ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. රන්වන් පැහැයෙන් යුතු, රන්වන් සමක් ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. සිවිය සියුම් හෙයින් කයෙහි දුහුවිලි නොරඳින සියුම් සිවියක් ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. තනි තනි ව හටගත් ලොම් ඇත්තේ වෙයි. එනම් එක් එක් රෝම කූපයෙහි එක බැගින් හටගත් රෝම ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. උඩුකුරු ව කරකැවී ගිය ලොම් ඇත්තේ, උඩුකුරු ව කරකැවී ගිය තද නිල් පැහැ ඇති, අඳුන් වන් ව කුණ්ඩලාවර්තී ව රවුම් ව කැරකී ගිය, දකුණු අතට කරකැවී ගිය ලෝමයන් ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. බ්‍රහ්මරාජයෙකුට බඳු ඍජු සිරුරක් ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. උස් ව මතු වූ සත් තැනකින් යුතු වූයේ වෙයි. ….(පෙ)…. සිංහරාජයෙකුගේ බඳු පෙර අඩකය ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. පිරී ගිය පිටතුරු ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. නුගරුකක් බඳු සම ප්‍රමාණ වූ කය ඇත්තේ වෙයි. ඔහුගේ කය යම් පමණ ද, බඹය ද එපමණ ය. බඹය යම් පමණ ද, ඔහුගේ කය ද එපමණ ය. ….(පෙ)…. සමවට කඳ ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. රස නහර ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. සිංහරාජයෙකුගේ බඳු සවිමත් හනු ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. සතලිසක් දත් ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. සම වූ දත් ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. දත් අතර විවර නැති සේ පිහිටි දත් ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. ඉතා සුදු වූ දත් ඇත්තේ වෙයි ….(පෙ)…. දික් වූ, පළල් වූ දිව ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. කුරවීකයන්ගේ බඳු මිහිරි හඬ බ්‍රහ්මස්වර ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. තද නිල් පැහැ ගත් නෙත් ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. වහුපැටවෙකුගේ බඳු ඇස් මඬල ඇත්තේ වෙයි. ….(පෙ)…. දෙබැම අතර හටගත් ඌර්ණ රෝමය සුදු පැහැයෙන් යුතුව මොලොක් පුළුන් රොදක් සෙයින් ඇත්තේ වෙයි. මහණෙනි, යම් හෙයකින් මහා පුරුෂයාගේ දෙබැම අතර හටගත් ඌර්ණ රෝමය සුදු පැහැයෙන් යුතුව, මොලොවක් පුළුන් රොදක් සෙයින් ඇත්තේ වෙයි ද, මහණෙනි, මෙය ත් මහා පුරුෂයෙකුට පිහිටන මහා පුරුෂ ලක්ෂණයකි.
තව ද මහණෙනි, මහාපුරුෂ තෙමේ පිරිපුන් නළල් තලයකින් යුත් සිරසක් ඇත්තේ වෙයි. මහණෙනි, යම් හෙයකින් මහා පුරුෂ තෙමේ පිරිපුන් නළල් තලයකින් යුත් සිරසක් ඇත්තේ වෙයි ද, මහණෙනි, මෙය ත් මහා පුරුෂයෙකුට පිහිටන මහා පුරුෂ ලක්ෂණයකි.
මහණෙනි, යම් මහා පුරුෂ ලක්ෂණවලින් සමන්විත මහා පුරුෂයෙකුට ගති දෙකක් ම වෙයි ද, අනිකක් නැද්ද, ඉදින් ගිහි ගෙදර වසයි නම් සක්විති රජු වෙයි ද, ….(පෙ)…. ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වෙයි නම්, ලොව වසාගත් මෝහ පටලය සිඳ දැමූ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි ද, යම් මහා පුරුෂ ලක්ෂණයන්ගෙන් යුක්ත වූ මහා පුරුෂයෙකුට මේ ගති දෙක පමණක් ඇත්නම්, වෙනත් ඉරණමක් නැත්තේ නම්, මහා පුරුෂයාට පිහිටන ඒ දෙතිසක් වූ මහා පුරුෂ ලක්ෂණයෝ මේවා ය.
මහණෙනි, මහා පුරුෂයෙකුට පිහිටන දෙතිසක් වූ මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණයන් සසුනෙන් බැහැර ඍෂිවරු පවා මතකයෙහි රඳවාගෙන සිටිති. එසේ නමුත් ‘මේ කර්මය කළ බැවින් මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණය ලැබේ ය’ කියා ඔවුහු නොදන්නාහු ය.
(01) සුප්පතිට්ඨිත පාදෝ – සම ව පිහිටි පා ඇත්තේ වෙයි
මහණෙනි, යම් හෙයකින් තථාගත තෙමේ පූර්ව ජාතියෙහි දී, පූර්ව භවයෙහි දී, පූර්වයෙහි සිටි තන්හි දී, පූර්වයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ ම කුසල් දහම් පිළිබඳ ව නොපෙරෙන ස්වභාවයෙන් යුතු ව, දැඩි ව සමාදන් ව සිටියේ ය. කාය සුචරිතයෙහි, වාක් සුචරිතයෙහි, මනෝ සුචරිතයෙහි යෙදුණේ ය. දන් බෙදීමෙහි, සිල් රැකීමෙහි, උපෝසථ සිල් රැකීමෙහි යෙදුණේ ය. මවට උවටැන් කිරීමෙහි, පියාට උවටැන් කිරීමෙහි, ශ්‍රමණයන්ට උවටැන් කිරීමෙහි, බ්‍රාහ්මණයන්ට උවටැන් කිරීමෙහි යෙදුණේ ය. කුලදෙටුවන්ට උවටැන් කිරීමෙහි යෙදුණේ ය. අන්‍ය වූ අධිකුසල ධර්මයන්හි ද යෙදුණේ ය. හේ ඒ කර්මයන් කළ බැවින්, නැවත නැවත කළ බැවින්, ඉතා බලවත් ව කළ බැවින්, බොහෝ කළ බැවින් කය බිඳී මරණින් මතු සුගති නම් වූ දෙව්ලොව උපදින්නේ වෙයි. හේ ඒ දෙව්ලොවෙහි අන්‍ය වූ දෙවියන් අභිබවා දස කරුණකින් පෙරටුව සිටියි. එනම්; දිව්‍ය ආයුෂයෙන් ය, දිව්‍ය වර්ණයෙන් ය, දිව්‍ය සැපයෙන් ය, දිව්‍ය ඓශ්වර්යයෙන් ය, දිව්‍ය අධිපති භාවයෙන් ය, දිව්‍ය රූපයෙන් ය, දිව්‍ය ශබ්දයෙන් ය, දිව්‍ය ගන්ධයෙන් ය, දිව්‍ය රසයෙන් ය, දිව්‍ය පහසෙන් ය වශයෙනි. හේ එයින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ම මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණය ලබන්නේ වෙයි. එනම්, මැනැවින් පිහිටි පා ඇත්තේ වෙයි. පාදයන් බිම සම ව තබන්නේ වෙයි. සම ව උඩට ඔසොවන්නේ වෙයි. සම වූ මුළු යටිපතුල ම පොළොවෙහි ස්පර්ශ වන්නේ වෙයි.
හෙතෙමේ ඒ ලකුණෙන් යුතුව ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ, චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. සිව්මහා සමුදුර සීමා කරගත් සිව්මහා ජනපදයන්හි අධිපති ව, දිනාගත් ජය ඇති ව, ජනපදයන්හි තහවුරු බවට පත් ව, සප්ත රත්නයකින් යුක්ත වන්නේ ය. ඔහුට මේ සප්ත රත්නයෝ වෙති. ඒ මොනවා ද යත්; චක්‍රරත්නය ය, හස්තිරත්නය ය, අශ්වරත්නය ය, මාණික්‍යරත්නය ය, ස්ත්‍රීරත්නය ය, ගෘහපතිරත්නය ය හා සත්වෙනි පරිනායකරත්නය යි.
සතුරු සේනා මැඬලන ශූර වීර පරාක්‍රමයෙන් හෙබි දහසකට වැඩි පුත්‍රයෝ ද ඔහුට වෙති. ඒ සක්විති රජ තෙමේ සයුර හිම් කොට මේ පෘථිවියෙහි සතුරු හුල් රහිත ව, උපද්‍රව නිමිති රහිත ව, සතුරු කටු රහිත ව, සමෘද්ධිමත් ව, සැපයෙන් පිරී ගිය, භය රහිත ව, සොඳුරු ව, අර්බුද රහිත ව, දඬුවමින් තොර ව, අවි ආයුධයෙන් තොර ව, දැහැමෙන් සෙමෙන් දිනා රාජ්‍යය කරන්නේ වෙයි.
රජ වූ විට හේ කුමක් ලබයි ද? හේ මිනිස් වූ කිසිදු සතුරෙකු විසින්, විරුද්ධකාරයෙකු විසින් නොමැඬලිය හැක්කේ වෙයි. රජ බවට පත් වූ විට මෙය ලබයි.
ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසා ඇති මෝහ පටලය ඉවත් කළ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි. හේ බුදුවරයෙක් වූයේ කුමක් ලබයි ද? අභ්‍යන්තර වූ හෝ බාහිර වූ හෝ සතුරන් විසින් හෝ විරුද්ධකාරයන් විසින් හෝ රාගය විසින් හෝ ද්වේෂය විසින් හෝ මෝහය විසින් හෝ ශ්‍රමණයෙකු විසින් හෝ බ්‍රාහ්මණයෙකු විසින් දෙවියෙකු විසින් හෝ මාරයෙකු විසින් හෝ බ්‍රහ්මයෙකු විසින් හෝ ලෝකයෙහි කිසිවෙකු විසින් හෝ නොමැඬලිය හැක්කේ වෙයි. බුදුවරයෙක් වූ විට මෙය ලබයි.”
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. එය මේ අයුරින් ද කියනු ලබයි.
හෙතෙමේ සැබෑ බස් පැවසීම ද, කුසල ධර්මයන් ද, ඉන්ද්‍රිය දමනය ද, සංවරය ද, පිරිසිදු සිල් ඇති බව ද, උපෝසථ සිල් ඇති බව ද, දන් දෙමින් හිංසාවෙන් තොර ව, සැහැසි නොවී, යහපතෙහි ඇලුණේ, මේ ධර්මයන් දැඩි ව සමාදන් ව සම්පූර්ණත්වයට පත් කළේ ය.
හේ ඒ පුණ්‍ය කර්මයෙන් දෙව්ලොව ගියේ ය. දිව්‍ය සැපයෙන් යුතු ව, දිව්‍ය ක්‍රීඩාවන්හි ඇලී කල් ගෙවී ය. එයින් චුත ව මේ මිනිසත් බවට යළි ආයේ ය. සම වූ යටිපතුලෙන් පොළොව ස්පර්ශ කළේ ය.
රජ මාළිගයට ආ මහා පුරුෂ ලකුණු පවසන බමුණෝ මෙය කීහ. ‘සම ලෙස පොළොවෙහි පතුල් පිහිටන තැනැත්තාගේ ඒ පාදයෝ මැනැවින් පිහිටා තිබෙත් ද, ඒ ලකුණ ගිහියෙකුගේ හෝ පැවිද්දෙකුගේ හෝ ඉරණම පවසයි.
හේ ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම් සතුරන් විසින් නොමැඬලිය හැක්කේ වෙයි. අනුන් මැඬ පැවැත්වීමෙහි දක්ෂ, සතුරන් මඬිනා මහා රාජයෙක් වෙයි. මෙහි මිනිස් ලොව කිසිවෙකු විසින් හෝ නොමැඬලිය හැකි බලයක් ඔහු ලබන්නේ ඒ පුණ්‍යකර්මයාගේ විපාකයෙන් ය.
ඉදින් ඒ ලකුණින් යුතු වූවෙක් පැවිදි වන්නේ නම්, නුවණින් යුතු ව නෙක්ඛම්මයෙහි ඇලී සිටින්නේ නම්, සියළු සත්වයන් හට උත්තම වූයේ, අග්‍ර වූයේ කිසිවෙකුට හෝ නොසෙල්විය හැක්කේ වෙයි. මෙය වනාහී මහා පුරුෂයා පිළිබඳ ව ධර්මතාවකි.
(02) හෙට්ඨාපාදතලේසු චක්කානි – පාදයන්හි යටිපතුල්හි චක්‍ර ලකුණු ඇත්තේ වෙයි.
මහණෙනි, යම් හෙයකින් තථාගත තෙමේ පූර්ව ජාතියෙහි දී, පූර්ව භවයෙහි දී, පූර්වයෙහි සිටි තන්හි දී, පූර්වයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ ම බොහෝ ජනයාට සැප ලබා දෙන්නේ විය. සොරුන්ගෙන් වන භය දුරු කොට, අමනුෂ්‍ය භය දුරුකොට, ධාර්මික ආරක්ෂාව සළසනුයේ විය. එමෙන්ම බොහෝ දෙනාගේ සුව පහසුව සළසනුයේ, පිරිවර හා එක් ව දන් දුන්නේ ය. හේ ඒ කර්මයන් කළ බැවින්, නැවත නැවත කළ බැවින්, ඉතා බලවත් ව කළ බැවින්, බොහෝ කළ බැවින් කය බිඳී මරණින් මතු සුගති නම් වූ දෙව්ලොව උපදින්නේ වෙයි. ….(පෙ)…. හේ එයින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ම මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණය ලබන්නේ වෙයි. එනම්, ඔහුගේ යටිපතුල්හි චක්‍රයෝ පිහිටා ඇත්තාහ. දහසක් අර ඇති නිම්වළලු සහිත, නැබ සහිත, සියළු අයුරින් පිරිපුන් ව මැනැවින් බෙදී ඇති චක්‍රයෝ ය.
හෙතෙමේ ඒ ලකුණෙන් යුතුව ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ, චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. ….(පෙ)…. රජ වූ විට හේ කුමක් ලබයි ද? මහා පිරිවර ඇත්තේ වෙයි. බ්‍රාහ්මණයෝ ය, ගෘහපතියෝ ය, නිගම ජනපද වැසියෝ ය, ගණකයෝ ය, මහා අමාත්‍යයෝ ය, බල ප්‍රධානයෝ ය, දොරටුපාලයෝ ය, අමාත්‍යයෝ ය, රාජ පිරිස ය, ගම් මුලාදෑනියෝ ය, රජුගෙන් යැපෙන කුමාරවරු ය යනාදී මහත් පිරිවර ඔහුට ලැබෙන්නේ ය. රජ බවට පත් වූ විට මෙය ලබයි.
ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසා ඇති මෝහ පටලය ඉවත් කළ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි. හේ බුදුවරයෙක් වූයේ කුමක් ලබයි ද? මහා පිරිවර ලබන්නේ වෙයි. භික්ෂූහු ය, භික්ෂුණීහු ය, උපාසකයෝ ය, උපාසිකාවෝ ය, දෙවියෝ ය, මිනිස්සු ය, අසුරයෝ ය, නාගයෝ ය, ගාන්ධර්වයෝ ය යනාදී වශයෙන් බොහෝ පිරිවර ලබන්නේ ය. බුදුවරයෙක් වූ විට මෙය ලබයි.”
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. එය මේ අයුරින් ද කියනු ලබයි.
බොහෝ පෙර, පූර්ව ජාතීන්හි දී මනුෂ්‍ය වූයේ ම බොහෝ ජනයාට සැප සළසා දුන්නේ ය. සොර බිය, අමනුෂ්‍ය බිය ආදිය දුරු කළේ ය. ධාර්මික ආරක්ෂා සම්පත්තියෙහි ලා උත්සාහවත් වූයේ ය.
හේ ඒ කර්මයෙන් දෙව්ලොව ගියේ ය. දිව්‍ය වූ සැපයෙන් ද, ක්‍රීඩාවෙන් ද ඇලී කල්ගත කළේ ය. හේ ඒ දෙව්ලොවින් චුත ව යළි මිනිස් බවට පැමිණියේ ම ඔහුගේ දෙපතුල්හි දහසක් අර ඇති, හාත්පස නිම් වළලු ඇති, පිරිපුන් චක්‍රයන් පිහිටන්නේ ය.
රාජ මාළිගයට පැමිණි මහා පුරුෂ ලකුණු පවසන බමුණෝ සිය පුණ්‍ය ලක්ෂණයෙන් හෙබි කුමරු දැක මෙය පැවසූහ. ‘මේ කුමාර තෙමේ මහා පිරිවර ඇති ව සතුරන් මඬින්නෙක් වන්නේ ය. එසේ හෙයින් එයට සළකුණු වශයෙන් යටිපතුල්හි හාත්පස නිම්වළලු සහිත චක්‍ර ලකුණු ඇත්තේ ය.
ඉදින් මෙබඳු ලකුණු ඇතියෙක් පැවිදි නොවන්නේ නම්, දැහැමි ව අණසක පවත්වා පෘථිවිය පාලනය කරන්නේ ය. මෙහිලා ඔහුට අනුගත වූ ක්ෂත්‍රියයෝ සිටින්නාහ. මහා යසස් ඇති ව, මහත් පිරිවරින් යුක්ත වන්නේ ය.
ඉදින් මෙබඳු ලකුණු ඇතියෙක් පැවිදි වන්නේ නම්, නුවණින් යුතු ව නෙක්ඛම්මයෙහි ඇලී වසන්නේ ය. දෙවියෝ ද, මිනිස්සු ද, අසුරයෝ ද, යක්ෂයෝ ද, රාක්ෂසයෝ ද, ගාන්ධර්වයෝ ද, නාගයෝ ද, පක්ෂීහු ද, සිව්පාවෝ ද පිරිවරට ඇත්තාහ. දෙවියන් මිනිසුන් විසින් පුදන ලද්දේ, අනුත්තර වූයේ මහා යසස් ඇති මහා පිරිවරින් යුක්ත වූයේ වෙයි.
(03 – 04 – 05) ආයතපණ්හී ච දීඝංගුලී ච බ්‍රහ්මුජ්ජුගත්තෝ ච – දික් විලුඹ ඇත්තේ ද, දික් ඇඟිලි ඇත්තේ ද, බ්‍රහ්මයෙකුට බඳු ඍජු සිරුර ඇත්තේ ද වෙයි.
මහණෙනි, යම් හෙයකින් තථාගත තෙමේ පූර්ව ජාතියෙහි දී, පූර්ව භවයෙහි දී, පූර්වයෙහි සිටි තන්හි දී, පූර්වයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ ම සත්ව ඝාතනය අත්හැර සතුන් මැරීමෙන් වැළකී සිටියේ විය. දඬු මුගුරු අත්හැරියේ විය. අවි ආයුධ අත්හැරියේ විය. සතුන් මැරීමෙහි ලැජ්ජා ඇත්තේ විය. සියළු ප්‍රාණභූතයින් කෙරෙහි දයානුකම්පා ඇත්තේ විය. හේ ඒ කර්මය කළ බැවින්, නැවත නැවත කළ බැවින්, ඉතා බලවත් ව කල බැවින්, බොහෝ කළ බැවින් කය බිඳී මරණින් මතු සුගති නම් වූ දෙව්ලොව උපදින්නේ වෙයි. ….(පෙ)…. හේ එයින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ම මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණ තුන ලබන්නේ වෙයි. එනම්, දික් වූ විලුඹ ත්, දික් වූ ඇඟිලි ත්, බ්‍රහ්මරාජයාට බඳු ඍජු සිරුර ත් ය.
හෙතෙමේ ඒ ලකුණු වලින් යුතුව ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ, චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. ….(පෙ)…. රජ වූ විට හේ කුමක් ලබයි ද? හේ බොහෝ කල් සිටින දීර්ඝායුෂ ලබන්නේ ය. දීර්ඝ ආයුෂයෙන් පාලනය කෙරෙයි. ඒ අතරතුර ජීවිතය කිසි මිනිසෙකු විසින් හෝ සතුරෙකු විසින් හෝ විරුද්ධ කාරයෙකු විසින් හෝ ඝාතනය නොකළ හැක්කේ වෙයි. රජ බවට පත් වූ විට මෙය ලබයි.
ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසා ඇති මෝහ පටලය ඉවත් කළ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි. හේ බුදුවරයෙක් වූයේ කුමක් ලබයි ද? හේ බොහෝ කල් සිටින දීර්ඝායුෂ ලබන්නේ ය. දීර්ඝ ආයුෂයෙන් පාලනය කෙරෙයි. ඒ අතරතුර ජීවිතය සතුරු වූ, විරුද්ධකාර වූ, කිසි ශ්‍රමණයෙකු විසින් හෝ බ්‍රාහ්මණයෙකු විසින් හෝ දෙවියෙකු විසින් හෝ මාරයෙකු විසින් හෝ බ්‍රහ්මයෙකු විසින් හෝ ලෝකයෙහි කිසිවෙකු විසින් හෝ ඒ බුදුරජුන් ඝාතනය නොකළ හැක්කේ වෙයි. බුදුවරයෙක් වූ විට මෙය ලබයි.”
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. එය මේ අයුරින් ද කියනු ලබයි.
‘තමා මරණ වධයට භයෙන් යුතු වෙයි’ යන කරුණ දැන අනුන්ගේ ජීවිත වැනසීමෙන් වැළකී සිටියේ වෙයි. හේ ඒ සුචරිතයෙන් දෙව්ලොව ගියේ ය. යහපත් ලෙස කරන ලද කර්මයෙහි සැප විපාක අනුභව කළේ ය.
ඒ දෙව්ලොවින් චුත ව, යළි මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ මෙහිදී මහා පුරුෂ ලක්ෂණයන් තුනක් ලබන්නේ ය. මහත් වූ දික් විලුඹ ඇත්තේ වෙයි. බ්‍රහ්මරාජයෙකුගේ බඳු සොඳුරු මැනැවින් ඍජු කාය ඇත්තේ වෙයි. ඉතා යහපත් ලෙස උපන් සිරුරක් ඇත්තේ වෙයි.
ඉතා යහපත් වූ බාහු ඇත්තේ වෙයි. ඉතා තරුණ වූයේ වෙයි. මනා ලෙස පිහිටි අත් පා ඇත්තේ වෙයි. මනා උපතක් ඇත්තේ වෙයි. ඔහු හට තරුණ වූ, මෘදු මොලොක් වූ දික් වූ ඇඟිලි ඇත්තේ වෙයි. මේ අග්‍ර වූ, උතුම් වූ තුන් මහා පුරුෂ ලකුණකින් යුතු වූ මේ කුමාර තෙමේ දීර්ඝායු ඇත්තේ ය’ යි බ්‍රාහ්මණයෝ කීහ.
ඉදින් ගිහි ව වසන්නේ නම්, බොහෝ කල් ජීවත් වන්නේ ය. ඉදින් හේ පැවිදි වන්නේ නම්, ඉර්ධිපාද භාවනාවෙන් යුක්ත වූයේ එයට ත් වඩා බොහෝ කල් ජීවත් වන්නේ වෙයි. මෙසේ දීර්ඝායුෂ බවට එය නිමිත්තකි.
(06) සත්තුස්සදෝ – සත් තැනක උස් වූයේ ය.
මහණෙනි, යම් හෙයකින් තථාගත තෙමේ පූර්ව ජාතියෙහි දී, පූර්ව භවයෙහි දී, පූර්වයෙහි සිටි තන්හි දී, පූර්වයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ ම දන් දෙන්නෙක් විය. ප්‍රණීත වූ, රසවත් වූ, කෑ යුතු දෙය ත්, අනුභව කළ යුතු දෙය ත්, රස වින්ද යුතු දෙය ත්, ලෙව කා රස විඳිය යුතු දෙය ත්, රසවත් ව පානය කරන දෙය ත් දෙන්නේ විය. හේ ඒ කර්මය කළ බැවින්, නැවත නැවත කළ බැවින්, ඉතා බලවත් ව කළ බැවින්, බොහෝ කළ බැවින් කය බිඳී මරණින් මතු සුගති නම් වූ දෙව්ලොව උපදින්නේ වෙයි. ….(පෙ)…. හේ එයින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ම මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණය ලබන්නේ වෙයි. එනම්, සත් තැනක උස් වූයේ ය. සත් තැනක පිරුණු මස් ඇත්තේ ය. දෙඅතෙහි, පිටි අත්ලෙහි පිරුණු මස් ඇත්තේ ය. දෙපයෙහි පිටි පතුලෙහි පිරුණු මස් ඇත්තේ ය. දෙඋරහිසෙහි පිරුණු මස් ඇත්තේ ය. පිටිකරෙහි පිරුණු මස් ඇත්තේ ය.
හෙතෙමේ ඒ ලකුණෙන් යුතුව ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ, චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. ….(පෙ)…. රජ වූ විට හේ කුමක් ලබයි ද? ප්‍රණීත වූ, රසවත් වූ, කෑ යුතු දෙය ත්, අනුභව කළ යුතු දෙය ත්, රස වින්ද යුතු දෙය ත්, ලෙව කා රස විඳිය යුතු දෙය ත්, රසවත් ව පානය කරන දෙය ත් ලබන්නේ වෙයි. රජ බවට පත් වූ විට මෙය ලබයි.
ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසා ඇති මෝහ පටලය ඉවත් කළ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි. හේ බුදුවරයෙක් වූයේ කුමක් ලබයි ද? හේ ප්‍රණීත වූ, රසවත් වූ, කෑ යුතු දෙය ත්, අනුභව කළ යුතු දෙය ත්, රස වින්ද යුතු දෙය ත්, ලෙව කා රස විඳිය යුතු දෙය ත්, රසවත් ව පානය කරන දෙය ත් ලබන්නේ වෙයි. බුදුවරයෙක් වූ විට මෙය ලබයි.”
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. එය මේ අයුරින් ද කියනු ලබයි.
හේ උතුම් වූ, අග්‍ර වූ, ඛාද්‍ය භෝජ්‍යාදිය රස විඳිය යුතු, ලෙවිය යුතු, ප්‍රණීත ආහාරපාන දුන්නේ ය. හේ ඒ සුචරිත කර්මයෙන් දෙව්ලොව නන්දන උයනෙහි බොහෝ කල් සතුටු වෙමින් සිටියේ ය.
මනුෂ්‍ය වූයේ උස් ව පිහිටි සත් තැනක් ලබන්නේ ය. මෘදු වූ අත් පා ලබන්නේ ය. ලක්ෂණ ශාස්ත්‍රයෙහි දක්ෂ වූ ඒ බ්‍රාහ්මණයෝ මෙසේ කීහ. මේ කුමරු ප්‍රණීත වූ කෑ යුතු, බිදිය යුතු ආහාරපාන ලබන්නේ ය.
ගිහිගෙදර සිටින්නාට ත් මේ ලකුණින් අර්ථය පැවසෙයි. පැවිදි වූවහුට ත් එසෙයින් ම ලබන්නේ වෙයි. උතුම් වූ ඛාද්‍ය භෝජ්‍යාදිය ලබන්නේ වෙයි. සියළු ගිහි බැඳුම් බිඳින්නෙක් ද වෙයි.
(07 – 08) මුදුතලුණ හත්ථපාදෝ ච ජාලහත්ථපාදෝ ච – මෘදු යොවුන් අත් පා ඇත්තේ ද, ඉතා නම්‍යශීලී අත් පා ඇත්තේ ද වෙයි.
මහණෙනි, යම් හෙයකින් තථාගත තෙමේ පූර්ව ජාතියෙහි දී, පූර්ව භවයෙහි දී, පූර්වයෙහි සිටි තන්හි දී, පූර්වයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ ම සතර සංග්‍රහ වස්තුවෙන් ජනයාට සංග්‍රහ කළේ ය. එනම්; දානයෙන් ය, ප්‍රිය වචනයෙන් ය, අර්ථ චර්යාවෙන් ය, සමානාත්මතාවයෙන් ය. හේ ඒ කර්මයන් කළ බැවින්, නැවත නැවත කළ බැවින්, ඉතා බලවත් ව කළ බැවින්, බොහෝ කළ බැවින් කය බිඳී මරණින් මතු සුගති නම් වූ දෙව්ලොව උපදින්නේ වෙයි. ….(පෙ)…. හේ එයින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ම මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණ දෙක ලබන්නේ වෙයි. එනම්, මෘදු යොවුන් අත් පා හා ඉතා නම්‍යශීලී අත් පා ය.
හෙතෙමේ ඒ ලකුණු වලින් යුතුව ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ, චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. ….(පෙ)…. රජ වූ විට හේ කුමක් ලබයි ද? මැනැවින් සංග්‍රහ කරන ලද පිරිවර ජනයා ලබන්නේ ය. මොහු විසින් මැනැවින් සංග්‍රහ කරන ලද බ්‍රාහ්මණ ගෘහපතිවරු, නියම්ගම් ජනපදවැසියෝ, ගණකයෝ, මහාමාත්‍යයෝ, සේනාබල ප්‍රධානයෝ, දොරටුපාලයෝ, අමාත්‍යයෝ, පාරම්පරික රාජ පිරිස, රජ දරුවෝ, රජුන්ගෙන් යැපෙන කුමාරවරු ආදිය ඇත්තාහු ය. රජ බවට පත් වූ විට මෙය ලබයි.
ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසා ඇති මෝහ පටලය ඉවත් කළ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි. හේ බුදුවරයෙක් වූයේ කුමක් ලබයි ද? මැනැවින් සංග්‍රහ කරන ලද පිරිවර ජනයා ලබන්නේ ය. ඒ බුදුරජුන් විසින් මැනැවින් සංග්‍රහ කරන ලද භික්ෂූහු ය, භික්ෂුණීහු ය, උපාසකයෝ ය, උපාසිකාවෝ ය, දෙවියෝ ය, මිනිස්සු ය, අසුරයෝ ය, නාගයෝ ය, ගාන්ධර්වයෝ ය යනාදී වශයෙන් බොහෝ පිරිවර ඇත්තාහු ය. බුදුවරයෙක් වූ විට මෙය ලබයි.”
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. එය මේ අයුරින් ද කියනු ලබයි.
හේ දානය ද, අර්ථ චර්යාව ද, ප්‍රිය තෙපුල් බිණීම ද, සමානාත්මතාව ද සිදුකොට, බොහෝ ජනයාට මැනැවින් සංග්‍රහ කොට, අලාමක වූ ගුණයෙන් යුතුව දෙව්ලොව ගියේ ය.
හේ ඒ දෙව්ලොවින් චුත ව යළි මිනිස් බවට පැමිණියේ කුමාර තෙමේ ළදරු වූයේ, ඉතා යොවුන් වූයේ, ඉතා ශෝභාසම්පන්න වූයේ, ඉතා දැකුම්කළු වූයේ, මෘදු වූ නව යොවුන් අත් පා ඇත්තේ වෙයි. ඉතා නම්‍යශීලී අත් පා ඇත්තේ වෙයි.
සිය පිරිවර ජනයා ඉතා කීකරු වූයේ වෙයි. කටයුත්තෙහිලා මෙහෙයවිය හැක්කේ වෙයි. මැනැවින් සංග්‍රහ කරන ලද්දේ මේ මිහිමඬලෙහි වසන්නේ වෙයි. ප්‍රිය බස් තෙපලන්නේ වෙයි. හිත සුව පිණිස පවතින දේ සොයා බලන්නේ වෙයි. අතිශයින් සොඳුරු ගුණ දියුණු කරන්නේ වෙයි.
ඉදින් සියළු පස්කම් හැරදමා පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව දිනන ලද්දේ, සම්බුදු ව, ජනයා හට ධර්මය දෙසන්නේ වෙයි. ඒ බුදුරජුන්ගේ ධර්මය අසා ඉතා පහන් ව, ඒ ධර්මයට අනුව කටයුතු කරන, ධර්මානුධර්ම ප්‍රතිපදාවෙන් යුක්ත වූ ශ්‍රාවකයන් ඇත්තේ වෙයි.
(09 – 10) උස්සංඛපාදෝ ච උද්ධග්ගලෝමෝ ච – ගොප් ඇටය උස් ව ගිය පාද ඇත්තේ ද, උඩු අතට කරකැවී ගිය ලොම් ඇත්තේ ද වෙයි.
මහණෙනි, යම් හෙයකින් තථාගත තෙමේ පූර්ව ජාතියෙහි දී, පූර්ව භවයෙහි දී, පූර්වයෙහි සිටි තන්හි දී, පූර්වයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ ම බොහෝ ජනයා හට දෙලොව යහපතට හේතු වන, කුසල් දහම් වැඩීමට උපකාරී වන වචන කියන ලද්දේ ය. බොහෝ ජනයාට දෙලොව යහපත සැළසුවේ ය. ප්‍රාණීන්ට හිතසුව සැළසුවේ ය. ධර්මයාගය කරන්නෙක් වූයේ ය. හේ ඒ කර්මයන් කළ බැවින්, නැවත නැවත කළ බැවින්, ඉතා බලවත් ව කළ බැවින්, බොහෝ කළ බැවින් කය බිඳී මරණින් මතු සුගති නම් වූ දෙව්ලොව උපදින්නේ වෙයි. ….(පෙ)…. හේ එයින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ම මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණ දෙක ලබන්නේ වෙයි. එනම්, ගොප් ඇටය උස් ව ගිය පාද ඇති බව ත්, උඩු අතට කරකැවී ගිය ලෝම ඇති බව ත් ය.
හෙතෙමේ ඒ ලකුණු වලින් යුතුව ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ, චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. ….(පෙ)…. රජ වූ විට හේ කුමක් ලබයි ද? කාමභෝගී සත්වයන් හට අග්‍ර වූයේ ත් වෙයි. ශ්‍රේෂ්ඨ වූයේ ත් වෙයි. ප්‍රමුඛ වූයේ ත් වෙයි. උතුම් වූයේ ත් වෙයි. වඩා ත් උතුම් වූයේ ත් වෙයි. රජ බවට පත් වූ විට මෙය ලබයි.
ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසා ඇති මෝහ පටලය ඉවත් කළ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි. හේ බුදුවරයෙක් වූයේ කුමක් ලබයි ද? සියළු සත්වයන් හට අග්‍ර වූයේ ත් වෙයි. ශ්‍රේෂ්ඨ වූයේ ත් වෙයි. ප්‍රමුඛ වූයේ ත් වෙයි. උතුම් වූයේ ත් වෙයි. වඩා ත් උතුම් වූයේ ත් වෙයි. බුදුවරයෙක් වූ විට මෙය ලබයි.”
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. එය මේ අයුරින් ද කියනු ලබයි.
පූර්වයෙහි යහපත හා ධර්මයෙන් යුක්ත වූ වචන පවසන ලද්දේ, බොහෝ ජනයාට දෙලොව යහපත සැළසුවේ ය. ප්‍රාණීන් හට හිතසුව ලබාදෙන්නෙක් වූයේ ය. නොමසුරු ව ධර්ම යාගය කළේ ය.
හේ ඒ සුචරිත කර්මයෙන් සුගතියට ගියේ එහි සතුටු වන්නේ වෙයි. ඒ දෙව්ලොවින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ලකුණු දෙකකින් යුක්ත වූයේ, උත්තම වූ ප්‍රමුඛත්වය ලබන්නේ වෙයි.
හේ උඩු අතට නැමී ගිය ලොම් ඇත්තේ වෙයි. ගොප් ඇටය මැනැවින් සොඳුරු ව පිහිටියේ වෙයි. මසින්, ලෙයින් යුතු ඔහුගේ කෙණ්ඩා ද සමින් වැසී ගියේ, ශෝභනාකාරයෙන් දිස් වූයේ වෙයි.
එබඳු ලකුණින් හෙබියෙක් ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, කාමභෝගීන් අතර අග්‍ර වන්නේ ය. ඔහුට වඩා උතුම් වූවෙක් දකින්නට නොහැක්කේ ය. හේ සකල ජම්බුද්වීපය දැහැමි ව යටත් කොට වසයි.
අලාමක ගතිගුණ ඇති හේ පැවිදි වන්නේ නම් සියළු ප්‍රාණීන් හට අග්‍ර වන්නේ ය. ඒ බුදුරජුන්ට වඩා උතුම් වූ කිසිවෙකු දකින්නට නොලැබෙන්නේ ය. හේ සම්බුදු බලයෙන් මුළු ලොව යටපත් කොට වසයි.
(11) ඒණිජංඝෝ – ඕලු මුවෙකුගේ බඳු කෙණ්ඩා ඇත්තේ ය.
මහණෙනි, යම් හෙයකින් තථාගත තෙමේ පූර්ව ජාතියෙහි දී, පූර්ව භවයෙහි දී, පූර්වයෙහි සිටි තන්හි දී, පූර්වයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ ම සකස් කොට උගන්වන්නේ වෙයි. කිසියම් ශිල්පයක් වේවා, විද්‍යාවක් වේවා, ගුණධර්මයක් වේවා, කටයුත්තක් වේවා, ඉගැන්වීමේ දී ‘කිම? මාගේ මේ ක්‍රමයෙන් මොවුහු වහා දැනගන්නාහු ද? කිම? මාගේ මේ ක්‍රමයෙන් මොවුහු වහා පුහුණු වන්නාහු ද? කිම? මාගේ මේ ක්‍රමයෙන් බොහෝ කල් වෙහෙස නොගන්නාහු ද?’ යි සකස් කොට උගන්වන්නේ වෙයි. හේ ඒ කර්මය කළ බැවින්, නැවත නැවත කළ බැවින්, ඉතා බලවත් ව කළ බැවින්, බොහෝ කළ බැවින් කය බිඳී මරණින් මතු සුගති නම් වූ දෙව්ලොව උපදින්නේ වෙයි. ….(පෙ)…. හේ එයින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ම මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණය ලබන්නේ වෙයි. එනම්, ඕලු මුවෙකුගේ බඳු කෙණ්ඩා ඇත්තේ වෙයි.
හෙතෙමේ ඒ ලකුණෙන් යුතුව ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ, චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. ….(පෙ)…. රජ වූ විට හේ කුමක් ලබයි ද? රජවරුන්ට යෝග්‍ය වූ රාජාංගයන් වූ, රාජ පරිභෝගයන් වූ, රජවරුන්ට ගැලපෙන්නා වූ යම් යම් දේ ඇද්ද, ඒවා වහා ලබන්නේ වෙයි. රජ බවට පත් වූ විට මෙය ලබයි.
ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසා ඇති මෝහ පටලය ඉවත් කළ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි. හේ බුදුවරයෙක් වූයේ කුමක් ලබයි ද? ශ්‍රමණයන්ට යෝග්‍ය වූ, ශ්‍රමණයන්ගේ අංගයන් වූ, ශ්‍රමණ පරිභෝග වූ, ශ්‍රමණයන්ට නිසි වූ, යම් යම් දේ ඇද්ද, ඒවා වහා ලබන්නේ වෙයි. බුදුවරයෙක් වූ විට මෙය ලබයි.”
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. එය මේ අයුරින් ද කියනු ලබයි.
ශිල්පයන්හි ද, විද්‍යාවන්හි ද, චරණයන්හි ද, වැඩකටයුතුවලදී ද තමන් උගන්වන දෑ අන්‍යයෝ කෙසේ වහා දැනගන්නාහු දැයි කැමති වෙයි. යම් දැනුමක් කිසිවෙකුගේ හෝ විනාශය පිණිස හේතු නොවෙයි ද, බොහෝ කල් නොවෙහෙසෙන පරිද්දෙන් එබඳු දෑ වහා උගන්වන්නේ වෙයි.
සුවය ලබා දෙන ඒ කුසල කර්මය කොට මැනැවින් පිහිටි, වට වූ, යහපත් ව උපන්, පිළිවෙලින් උස් ව ගිය, සියුම් සිවියෙන් වැසුණු, මනෝඥ වූ කෙණ්ඩා ද, එමෙන් ම උඩු අතට කරකැවී ගිය ලෝම ද ලබන්නේ ය.
යම් පුද්ගලයෙකුට ඕලු මුවෙකුගේ බඳු කෙණ්ඩා ඇත්තේ යැයි කීවාහු ද, මේ ලකුණ හේතුවෙන් වහා සම්පත් ලබන්නේ ය. ගෘහ ජීවිතයට ගැලපෙන යමක් හේ කැමති වෙයි ද, නොපැවිදි ව සිටින හේ වහා එය ලබන්නේ ය.
එබඳු ලකුණින් හෙබියෙක් ඉදින් පැවිදි වන්නේ නම්, නුවණින් යුතුව නෙක්ඛම්මයෙහි ඇලී වසන ඒ බුදුරජුන් හට ශ්‍රමණයන්ගේ පරිභෝගයට යෝග්‍ය වූ දෙයක් ම වහා ලබන්නේ වෙයි.
(12) සුඛුමච්ඡවි – සිනිඳු සිවිය ඇත්තේ ය.
මහණෙනි, යම් හෙයකින් තථාගත තෙමේ පූර්ව ජාතියෙහි දී, පූර්ව භවයෙහි දී, පූර්වයෙහි සිටි තන්හි දී, පූර්වයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ ම ශ්‍රමණයෙකු හෝ බ්‍රාහ්මණයෙකු කරා යන හේ කරුණු දැනගැනීම පිණිස විමසන්නේ වෙයි. එනම් ‘ස්වාමීනී, කුසලය යනු කුමක් ද? අකුසලය යනු කුමක් ද? වැරදි දෙය යනු කුමක් ද? නිවැරදි දෙය යනු කුමක් ද? සේවනය කළ යුතු දේ යනු කුමක් ද? සේවනය නොකළ යුතු දේ යනු කුමක් ද? මා විසින් කුමක් කරන ලද්දේ බොහෝ කල් අහිත පිණිස දුක් පිණිස පවතින්නේ ද? මා විසින් කුමක් කරන ලද්දේ බොහෝ කල් හිත පිණිස සැප පිණිස පවතින්නේ ද?’ යනාදී වශයෙනි. හේ ඒ කර්මය කළ බැවින්, නැවත නැවත කළ බැවින්, ඉතා බලවත් ව කළ බැවින්, බොහෝ කළ බැවින් කය බිඳී මරණින් මතු සුගති නම් වූ දෙව්ලොව උපදින්නේ වෙයි. ….(පෙ)…. හේ එයින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ම මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණය ලබන්නේ වෙයි. එනම්, සිනිඳු වූ සිවිය ඇත්තේ වෙයි. සිනිඳු සිවිය ඇති බැවින් කයෙහි දුහුවිලි දැලි ආදිය නොරඳින්නේ වෙයි.
හෙතෙමේ ඒ ලකුණෙන් යුතුව ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ, චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. ….(පෙ)…. රජ වූ විට හේ කුමක් ලබයි ද? මහා ප්‍රඥාව ඇත්තෙක් වෙයි. ඔහුගේ ප්‍රඥාවට සමාන වූ හෝ ශ්‍රේෂ්ඨ වූ හෝ කිසිවෙක් කාමභෝගීන් අතර නැත්තේ වෙයි. රජ බවට පත් වූ විට මෙය ලබයි.
ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසා ඇති මෝහ පටලය ඉවත් කළ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි. හේ බුදුවරයෙක් වූයේ කුමක් ලබයි ද? මහා ප්‍රඥාව ඇත්තේ වෙයි. පැතිර පවත්නා ප්‍රඥාව ඇත්තේ වෙයි. සතුට බහුල ප්‍රඥාව ඇත්තේ වෙයි. වේගවත් ප්‍රඥාව ඇත්තේ වෙයි. තියුණු ප්‍රඥාව ඇත්තේ වෙයි. විනිවිද යන ප්‍රඥාව ඇත්තේ වෙයි. ඒ බුදුරජුන්ගේ ප්‍රඥාවට සමාන වූ හෝ ශ්‍රේෂ්ඨ වූ හෝ කිසිවෙක් සියළු සත්වයන් අතර නැත්තේ ය. බුදුවරයෙක් වූ විට මෙය ලබයි.”
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. එය මේ අයුරින් ද කියනු ලබයි.
බොහෝ පෙර සිට, පූර්ව ජාතීන්හි දී දැනගනු කැමැත්තේ ම, විමසන ලද්දේ ය. මැනැවින් සවන් දෙන්නේ වෙයි. පැවිද්දන් ඇසුරු කරන්නේ වෙයි. අර්ථයන් දැනගනු කැමැත්තෙන් අර්ථවත් කථාවෙහි යෙදුණේ වෙයි.
ප්‍රඥාව ලැබීම පිණිස වූ ඒ කර්මයෙන් මනුෂ්‍ය වූයේ ම සියුම් සිවිය ඇත්තේ විය. නිමිති පාඨ කීමෙහි දක්ෂ වූ ඒ බ්‍රාහ්මණයෝ ‘මේ කුමාර තෙමේ සියුම් වූ අර්ථයන් අවබෝධ කරගන්නෙකි’ යි පැවසූහ.
ඉදින් එබඳු ලකුණින් හෙබියෙක් නොපැවිදි ව ගිහි ගෙදර වසයි නම්, දැහැමින් අණසක පතුරා පොළොවෙහි අධිපති ව වසන්නේ ය. අර්ථ අනුශාසනාවෙහි ද, අර්ථ විමසීමෙහි ද දක්ෂ වූ ඒ සක්විති රජුට වඩා උතුම් වූ හෝ සම වූ හෝ කෙනෙක් නැත්තේ ය.
ඉදින් එබඳු ලකුණු ඇති තැනැත්තා පැවිදි වන්නේ නම්, නුවණින් යුතුව නෙක්ඛම්මයෙහි ඇලී වසන හේ අනුත්තර වූ ත්, විශිෂ්ට වූ ත් ප්‍රඥාව ලබන්නේ වෙයි. උත්තම වූ මහා නුවණැති ව සම්බුද්ධත්වයට පත්වන්නේ වෙයි.
(13) සුවණ්ණවණ්ණෝ හෝති, කඤ්චනසන්නිභත්තචෝ – ස්වර්ණ වර්ණ ඇත්තේ, රන්පැහැ ඇති සමක් ඇත්තේ වෙයි.
මහණෙනි, යම් හෙයකින් තථාගත තෙමේ පූර්ව ජාතියෙහි දී, පූර්ව භවයෙහි දී, පූර්වයෙහි සිටි තන්හි දී, පූර්වයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ ම ක්‍රෝධ රහිත ව සිටියේ ය. සිත් තැවුල් බහුල නැති ව සිටියේ ය. ඔහුට බොහෝ කොට කියන ලද්දේ නමුත් ඒ කෙරෙහි නොගැටෙන්නේ විය. නොකිපුණේ ය. ද්වේෂ නොකළේ ය. සිතෙහි ක්‍රෝධය නොපිහිටුවේ ය. කෝපය ත්, ද්වේෂය ත්, නොසතුට ත් පහළ නොකළේ ය. එමෙන් ම සිනිඳු වූ, මෘදු වූ ඇතිරිලි – පොරෝනා, සිනිඳු වූ පට සළු, සිනිඳු වූ කපු පිළී, සිනිඳු වූ පට වස්ත්‍ර, සිනිඳු වූ කම්බිලි ආදිය දන් දෙන්නේ විය. හේ ඒ කර්මයන් කළ බැවින්, නැවත නැවත කළ බැවින්, ඉතා බලවත් ව කළ බැවින්, බොහෝ කළ බැවින් කය බිඳී මරණින් මතු සුගති නම් වූ දෙව්ලොව උපදින්නේ වෙයි. ….(පෙ)…. හේ එයින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ම මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණය ලබන්නේ වෙයි. එනම්, ස්වර්ණ වර්ණ වූයේ රන් බඳු පැහැ ඇති සම ඇත්තේ වෙයි.
හෙතෙමේ ඒ ලකුණෙන් යුතුව ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ, චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. ….(පෙ)…. රජ වූ විට හේ කුමක් ලබයි ද? සියුම් වූ, මෘදු වූ ඇතිරිලි, පොරෝනා, සියුම් පට රෙදි, සිනිඳු කපු පිළී, සිනිඳු පට වස්ත්‍ර, සිනිඳු කම්බිලි ආදිය ලබන්නේ වෙයි. රජ බවට පත් වූ විට මෙය ලබයි.
ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසා ඇති මෝහ පටලය ඉවත් කළ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි. හේ බුදුවරයෙක් වූයේ කුමක් ලබයි ද? සියුම් වූ, මෘදු වූ ඇතිරිලි, පොරෝනා, සියුම් පට රෙදි, සිනිඳු කපු පිළී, සිනිඳු පට වස්ත්‍ර, සිනිඳු කම්බිලි ආදිය ලබන්නේ වෙයි. බුදුවරයෙක් වූ විට මෙය ලබයි.”
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. එය මේ අයුරින් ද කියනු ලබයි.
පූර්වයෙහි සිට ඒ ඒ භවයෙහි දී ක්‍රෝධ නොකිරීමට අදිටන් කරගත්තේ ය. මිහිතලය තෙමී යන වර්ෂාවක් ලෙසින් දන් දුන්නේ ය. සිනිඳු වූ මනා පැහැ ඇති වස්ත්‍ර ද දුන්නේ ය.
ඒ කර්මය කොට මෙයින් චුත ව දෙවියන් අතර උපන්නේ ය. මැනැවින් කරන ලද කර්මයෙහි සැප විපාක අනුභව කොට යළි මෙලොවට පැමිණියේ දෙවියන්ට ශ්‍රේෂ්ඨ වූ සක් දෙවිඳු මෙන් රන් බඳු සිරුරු පැහැ ඇත්තේ වෙයි.
ඉදින් ඒ මිනිස් තෙමේ නොපැවිදි ව ගිහි ගෙයි සිටින්නේ නම්, මිහිමඬල යටපත් කොට අනුශාසනා කරයි. හේ වනාහී සප්ත රත්නයෙන් යුක්ත වූයේ වෙයි. නිර්මල වූ ත්, සියුම් වූ ත්, මනා පැහැ ඇති පිරිසිදු වස්ත්‍ර ලබයි.
ඉදින් හේ පැවිදි වන්නේ නම්, හඳින පොරොවන වස්ත්‍ර ද, ප්‍රධාන පොරෝනා වස්ත්‍ර ද, සුව සේ ලබයි. හේ පූර්ව ආත්මයන්හි කළ කුසලයන්ගේ ඵලය විඳියි. කරන ලද පුණ්‍යකර්මය විපාක නොදී වැනැසී යාමක් නොවෙයි.
(14) කෝසෝහිතවත්ථගුය්හෝ – කොපුවක බහාලූ දෙයක් බඳු ව පුරුෂ නිමිත්ත ඇත්තේ ය.
මහණෙනි, යම් හෙයකින් තථාගත තෙමේ පූර්ව ජාතියෙහි දී, පූර්ව භවයෙහි දී, පූර්වයෙහි සිටි තන්හි දී, පූර්වයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ ම බොහෝ කල් දකින්නට නැති වූ, ඉතා බොහෝ කල් වෙනත් ප්‍රදේශයන්හි කල් ගෙවූ ඥාති මිත්‍ර සුහද යහළුවන් යළි මුණගස්වන්නෙක් වූයේ ය. මව ත් පුතා හා යළි මුණගැස්සුවේ ය. පුතුත් මව හා යළි මුණගැස්සුවේ ය. පියා ත් පුතා හා යළි මුණගැස්සුවේ ය. පුතුත් පියා හා යළි මුණගැස්සුවේ ය. සොයුරා ත් සොයුරා හා යළි මුණගැස්සුවේ ය. සොයුරා ත් සොයුරිය හා යළි මුණගැස්සුවේ ය. සොයුරිය ඒ සොයුරා හා යළි මුණගැස්සුවේ ය. සොයුරිය ත් සොයුරිය හා යළි මුණගැස්සුවේ ය. මෙසේ ඔවුන් සමඟි කොට, සමඟියෙහි සතුටු වන්නේ විය. හේ ඒ කර්මයන් කළ බැවින්, නැවත නැවත කළ බැවින්, ඉතා බලවත් ව කළ බැවින්, බොහෝ කළ බැවින් කය බිඳී මරණින් මතු සුගති නම් වූ දෙව්ලොව උපදින්නේ වෙයි. ….(පෙ)…. හේ එයින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ම මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණය ලබන්නේ වෙයි. එනම්, කොපුවක බහාලු දෙයක් බඳු ව පුරුෂ නිමිත්ත ඇත්තේ වෙයි.
හෙතෙමේ ඒ ලකුණෙන් යුතුව ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ, චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. ….(පෙ)…. රජ වූ විට හේ කුමක් ලබයි ද? බොහෝ පුත්‍රයන් ලබන්නේ වෙයි. ශූර වීර පරාක්‍රමයෙන් යුතු සතුරු සේනා මැඬලීමෙහි දක්ෂ දහසකට අධික පුත්‍රයෝ ඔහුට සිටින්නාහ. රජ බවට පත් වූ විට මෙය ලබයි.
ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසා ඇති මෝහ පටලය ඉවත් කළ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි. හේ බුදුවරයෙක් වූයේ කුමක් ලබයි ද? බොහෝ ශ්‍රාවක පුත්‍රයන් ලබන්නේ වෙයි. පරසෙන් මඬින්නා වූ, ශූර වීර පරාක්‍රමයෙන් යුතු වූ, නොයෙක් දහස් ගණන් ශ්‍රාවක පුත්‍රයන් ලබන්නේ වෙයි. බුදුවරයෙක් වූ විට මෙය ලබයි.”
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. එය මේ අයුරින් ද කියනු ලබයි.
බොහෝ පෙර සිට ම පූර්ව ජාතීන්හි දී බොහෝ කල් නොදක්නා ලද ඈත ප්‍රදේශවල නෑයින්ගෙන් වෙන් ව බොහෝ කල් වසන ඥාතීන්, සුහද මිත්‍රයන් එක්තැන් කළේ ය. ඔවුන් සමඟියට පත් කොට සමඟියෙහි සතුටු වූයේ ය.
ඔහු ඒ කර්මයෙන් දෙව්ලොව ගියේ ය. එහි වූ දිව්‍ය සැපයෙන් හා කෙළිදෙළෙන් කල්යැව්වේ ය. ඒ දෙව්ලොවින් චුත ව යළි මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ කොපුවක බහාලූ දෙයක් බඳු ව පුරුෂ නිමිත්ත සැඟවුණේ වෙයි.
එබඳු ලකුණින් යුතු වූවෙකු හට බොහෝ පුත්‍රයන් ලැබෙන්නේ ය. ඒ ගිහි වූ සක්විති රජුට ප්‍රීතිය උපදවන, ප්‍රිය තෙපුල් කියන, සතුරන් මැඬලීමෙහි සමර්ථ වූ ශූර වීර වූ දහසකට අධික පුත්‍රයෝ වන්නාහ.
පැවිදි වූ තැනැත්තා හට තමාගේ වචනය පිළිපදින බහුතර ශ්‍රාවක පුත්‍රයෝ ඇතිවන්නාහ. ගිහි වුවද, පැවිදි වුවද ඒ කෝසෝහිත වත්ථගුය්හ ලක්ෂණයෙන් පවසන්නේ බොහෝ පුත්‍රයන් ඇති බව ය.
(15 – 16) නිග්‍රෝධ පරිමණ්ඩලෝ ච හෝති. ඨිතකෝ’ව අනෝනමන්තෝ උභෝහි පාණිතලේහි ජණ්ණුකානි පරිමසති, පරිමජ්ජති. – නුග රුකක් බඳු සම ප්‍රමාණ සිරුරක් ඇත්තේ වෙයි. සිටගෙන සිටිය දී ම නොනැමී දෙඅත්ලෙන් දණ මඬුළු ස්පර්ශ කරන්නේ වෙයි. පිරිමදින්නේ වෙයි.
මහණෙනි, යම් හෙයකින් තථාගත තෙමේ පූර්ව ජාතියෙහි දී, පූර්ව භවයෙහි දී, පූර්වයෙහි සිටි තන්හි දී, පූර්වයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ ම මහජනයාට සංග්‍රහ කිරීමේ දී සම ලෙස දකින්නේ විය. සම වූවන් දන්නේ වෙයි. තෙමේ ම දන්නේ ය. පුරුෂයා ත් දන්නේ ය. විශේෂ පුරුෂයා ත් දන්නේ ය. ‘මොහු මෙකරුණට සුදුසු ය. මොහු මෙකරුණට සුදුසු ය’ වශයෙනි. ඒ ඒ කරුණ සඳහා අදාළ දක්ෂතා ඇති පුරුෂයන් හඳුනාගෙන කටයුතු කරන්නේ විය. හේ ඒ කර්මය කළ බැවින්, නැවත නැවත කළ බැවින්, ඉතා බලවත් ව කළ බැවින්, බොහෝ කළ බැවින් කය බිඳී මරණින් මතු සුගති නම් වූ දෙව්ලොව උපදින්නේ වෙයි. ….(පෙ)…. හේ එයින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ම මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණ දෙක ලබන්නේ වෙයි. එනම්, නුගරුකකට බඳු සම ප්‍රමාණ සිරුරක් ඇත්තේ වෙයි. සිටගෙන සිටිය දී ම නොනැමී දණ මඬුළු දෙඅත්ලෙන් ස්පර්ශ කරන්නේ, පිරිමදින්නේ වෙයි.
හෙතෙමේ ඒ ලකුණුවලින් යුතුව ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. ….(පෙ)…. රජ වූ විට හේ කුමක් ලබයි ද? ආඪ්‍ය වූයේ වෙයි. මහා ධනය ඇත්තේ, මහත් භෝග සම්පත් ඇත්තේ, බොහෝ රන් රිදී ඇත්තේ, බොහෝ වස්තු උපකරණ ඇත්තේ, බොහෝ ධන ධාන්‍ය පිරී ගිය වස්තු ගබඩා භාණ්ඩාගාර ඇත්තේ වෙයි. රජ බවට පත් වූ විට මෙය ලබයි.
ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසා ඇති මෝහ පටලය ඉවත් කළ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි. හේ බුදුවරයෙක් වූයේ කුමක් ලබයි ද? ආඪ්‍ය වූයේ වෙයි. මහා ධනය ඇත්තේ වෙයි. මහා භෝග සම්පත් ඇත්තේ වෙයි. ඒ බුදුරජුන්ගේ ධනය මේවා ය. එනම්; ශ්‍රද්ධා ධනය ය, සීල ධනය ය, හිරි ධනය ය, ඔත්තප්ප ධනය ය, සුත ධනය ය, ත්‍යාග ධනය ය, ප්‍රඥා ධනය ය යන මෙය යි. බුදුවරයෙක් වූ විට මෙය ලබයි.”
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. එය මේ අයුරින් ද කියනු ලබයි.
පූර්ව ජාතීන් හිදී පුද්ගල දක්ෂතා පිළිබඳ ව නුවණින් තුලනය කොට, නැවත නැවත සිතා බලා මහජන සංග්‍රහය සම ව අපේක්ෂා කරනුයේ මෙතෙමේ මේ තැනට සුදුසු ය යනාදී වශයෙන් ඒ ඒ තන්හි පුරුෂයන්ගේ විශේෂය දැන සංග්‍රහ කළේ ය.
ඒ සුචරිත කර්මයෙන් ඉතිරි වූ විපාකයෙන් හේ සිටියේ ම නොනැමී දෙඅත්ලෙන් දණහිස ස්පර්ශ කරයි. මනා ආරෝහ පරිණාහයෙන් යුතු ව නුග රුකක් බඳු වෙයි.
බොහෝ විවිධ අයුරින් නිමිති ලක්ෂණ දන්නා වූ අතිශයින් ම දක්ෂ වූ ඒ බ්‍රාහ්මණවරු මේ ළදරු වූ ළපැටි කුමාර තෙමේ ගිහියන් හට සුදුසු වූ බොහෝ විවිධාකාර වස්තූන් ලබන්නේ යැයි පැවසූහ.
මෙහි කාමභෝගී රජෙක් වන්නේ නම් ගිහි ජීවිතයට ගැලපෙන බොහෝ වස්තූන් ලබන්නේ ය. ඉදින් සියළු කාමයන් අත්හරින්නේ නම්, අනුත්තර වූ උත්තම වූ ආර්ය ධනය ලබන්නේ ය.
(17 – 18 – 19) සීහ පුබ්බද්ධකායෝ ච හෝති. චිතන්තරංසෝ ච, සමවත්තක්ඛන්ධෝ ච. – සිංහයෙකුගේ ඉදිරිපස සිරුර සේ ආනුභාව සම්පන්න කය ඇත්තේ වෙයි. මසින් පිරුණු පිටිකර ද, සම ව වට වූ කඳ ද ඇත්තේ වෙයි.
මහණෙනි, යම් හෙයකින් තථාගත තෙමේ පූර්ව ජාතියෙහි දී, පූර්ව භවයෙහි දී, පූර්වයෙහි සිටි තන්හි දී, පූර්වයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ ම බොහෝ ජනයාගේ යහපත කැමති වූයේ ය. හිත කැමති වූයේ ය. පහසුව කැමති වූයේ ය. උවදුරු රහිත බව කැමති වූයේ ය. ‘මේ භවත්හු කෙසේ නම් ශ්‍රද්ධාවෙන් වැඩෙන්නාහු ද? සීලයෙන් වැඩෙන්නාහු ද? සුතයෙන් වැඩෙන්නාහු ද? ත්‍යාගයෙන් වැඩෙන්නාහු ද? ධර්මයෙන් වැඩෙන්නාහු ද? ප්‍රඥාවෙන් වැඩෙන්නාහු ද? ධන ධාන්‍යයෙන් වැඩෙන්නාහු ද? කෙත් වතු වලින් වැඩෙන්නාහු ද? දෙපා සිව්පා සතුන්ගෙන් වැඩෙන්නාහු ද? අඹුදරුවන්ගෙන් වැඩෙන්නාහු ද? දාස කම්කරු පුරුෂයන්ගෙන් වැඩෙන්නාහු ද? ඥාතීන්ගෙන් වැඩෙන්නාහු ද? මිතුරන්ගෙන් වැඩෙන්නාහු ද? බන්ධූන්ගෙන් වැඩෙන්නාහු ද?’ යි. හේ ඒ කර්මයන් කළ බැවින්, නැවත නැවත කළ බැවින්, ඉතා බලවත් ව කළ බැවින්, බොහෝ කළ බැවින් කය බිඳී මරණින් මතු සුගති නම් වූ දෙව්ලොව උපදින්නේ වෙයි. ….(පෙ)…. හේ එයින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ම මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණ තුන ලබන්නේ වෙයි. එනම්, සිංහයාගේ ඉදිරිපස සිරුර බඳු ආනුභාව ඇති කය ඇත්තේ වෙයි. පිටිකර පිරීගිය මාංස ඇත්තේ වෙයි. සම ව වටවූ කඳ ඇත්තේ වෙයි.
හෙතෙමේ ඒ ලකුණු වලින් යුතුව ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. ….(පෙ)…. රජ වූ විට හේ කුමක් ලබයි ද? නොපිරිහෙන ස්වභාවයෙන් යුක්ත වූයේ වෙයි. ධන ධාන්‍යයෙන්, කෙත් වතු වලින්, දෙපා සිව්පා සතුන්ගෙන්, අඹු දරුවන්ගෙන්, දාස කම්කරු පුරුෂයන්ගෙන්, ඥාති මිත්‍ර බන්ධූන්ගෙන් නොපිරිහෙන්නේ ය. සියළු සම්පත්තියෙන් නොපිරිහෙන්නේ ය. රජ බවට පත් වූ විට මෙය ලබයි.
ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසා ඇති මෝහ පටලය ඉවත් කළ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි. හේ බුදුවරයෙක් වූයේ කුමක් ලබයි ද? නොපිරිහෙන ස්වභාව ඇත්තේ වෙයි. ශ්‍රද්ධාවෙන්, සීලයෙන්, සුතයෙන්, ත්‍යාගයෙන්, ප්‍රඥාවෙන් නොපිරිහෙයි. සියළු ලොව්තුරු ගුණ සම්පත්තියෙන් නොපිරිහෙයි. බුදුවරයෙක් වූ විට මෙය ලබයි.”
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. එය මේ අයුරින් ද කියනු ලබයි.
ශ්‍රද්ධාවෙන් ද, සීලයෙන් ද, සුතයෙන් ද, ත්‍යාගයෙන් ද, ප්‍රඥාවෙන් ද, ධර්මයෙන් ද, බොහෝ යහපත් ගුණයෙන් ද, ධන ධාන්‍යයෙන් ද, කෙත් වතුවලින් ද, දරුවන්ගෙන් ද, අඹුවන් ගෙන් ද, සිව්පාවුන්ගෙන් ද,
ඥාතීන්ගෙන් ද, මිතුරන්ගෙන් ද, බන්ධූන්ගෙන් ද, ශරීර ශක්තියෙන් ද, වර්ණයෙන් ද, සැපයෙන් ද යන දෙකෙනුත් අන්‍යයෝ නොපිරිහෙත් නම් ඒ නොපිරිහී ම පිණිස ඔවුන්ට කෙසේ උදව් කරන්නේ දැයි අන්‍යයන්ගේ සමෘද්ධිය කැමැති වෙයි.
පූර්වයෙහි මැනැවින් පුරුදු කරන ලද ඒ කර්මයේ හේතුවෙන් සිංහයෙකුගේ ඉදිරිපස සිරුර බඳු ව, මනාව පිහිටි, ආනුභාවයෙන් යුතු කය ඇත්තේ වෙයි. මසින් පිරී ගිය පිටිකර ඇත්තේ වෙයි. සමව වට වූ කඳ ඇත්තේ වෙයි. තථාගතයන් වහන්සේගේ නොපිරිහෙන ස්වභාවයට ලකුණු වූයේ ඒ කර්මය යි.
ඉදින් කුමාර තෙමේ ගිහි ව සිටින්නේ නම් ධනයෙන් ද, ධාන්‍යයෙන් ද, අඹුදරුවන්ගෙන් ද, සිව්පා ආදීන්ගෙන් ද වැඩෙයි. කිසි රැස් කිරීමක් නැති පැවිද්දෙක් වන්නේ නම් නොපිරිහෙන ස්වභාව ඇති අනුත්තර වූ සම්බෝධියට පැමිණෙන්නේ ය.
(20) රසග්ගසග්ගී හෝති – අග්‍ර රස ලබා දෙන රස නහර ඇත්තේ ය.
මහණෙනි, යම් හෙයකින් තථාගත තෙමේ පූර්ව ජාතියෙහි දී, පූර්ව භවයෙහි දී, පූර්වයෙහි සිටි තන්හි දී, පූර්වයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ ම සත්වයන්ට පීඩා නොදෙන ස්වභාව ඇත්තෙක් වූයේ ය. අතින් වේවා, කැට කැබැල්ලෙන් වේවා, දඬු මුගුරින් වේවා, අවි ආයුධයෙන් වේවා, පීඩා නොදෙන ස්වභාවයෙන් යුතු වූයේ ය. හේ ඒ කර්මය කළ බැවින්, නැවත නැවත කළ බැවින්, ඉතා බලවත් ව කළ බැවින්, බොහෝ කළ බැවින් කය බිඳී මරණින් මතු සුගති නම් වූ දෙව්ලොව උපදින්නේ වෙයි. ….(පෙ)…. හේ එයින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ම මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණය ලබන්නේ වෙයි. එනම්, අග්‍ර රස ලබා දෙන රස නහර ඇති බව යි. ඔහුගේ ගෙලෙහි උඩු අතට කෙලින් නැගී සිටි රස නහරයෝ හටගත්තාහ. එයින් සම සේ රස ලබාදෙන්නේ වෙයි.
හෙතෙමේ ඒ ලකුණෙන් යුතුව ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ, චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. ….(පෙ)…. රජ වූ විට හේ කුමක් ලබයි ද? අල්පාබාධ වූයේ, රෝග අඩු වූයේ, ඉතා සීත ත් නොවූ, ඉතා ඌෂ්ණ ත් නොවූ, සම ව ආහාර පැසවන ග්‍රහණියකින් සමන්විත වූයේ වෙයි. රජ බවට පත් වූ විට මෙය ලබයි.
ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසා ඇති මෝහ පටලය ඉවත් කළ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි. හේ බුදුවරයෙක් වූයේ කුමක් ලබයි ද? අල්පාබාධ වූයේ, රෝග අඩු වූයේ, ඉතා සීත ත් නොවූ, ඉතා ඌෂ්ණ ත් නොවූ, මධ්‍යම වූ ප්‍රධන් වීර්යයට ඔරොත්තු දෙන ස්වභාව ඇති ව සම ව ආහාර පැසවන ග්‍රහණියකින් සමන්විත වූයේ වෙයි. බුදුවරයෙක් වූ විට මෙය ලබයි.”
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. එය මේ අයුරින් ද කියනු ලබයි.
හේ අතින් හෝ දඬු මුගුරින් හෝ අවි ආයුධයෙන් හෝ කැටකැබලිත්තෙන් හෝ මරණ වධයෙන් හෝ සිරකොට තැබීමෙන් හෝ තර්ජනය කිරීමෙන් හෝ ජනතාව පීඩාවට පත් නොකළේ ය. ජනතාව නොපෙළන්නෙක් ව සිටියේ ය.
හේ ඒ කර්මයෙන් ම පරලොව ගියේ සුගතීන්හි සතුටු වූයේ වෙයි. සැප ලබා දෙන පුණ්‍ය කර්මය කිරීමෙන් සැප විඳින්නේ වෙයි. සම ඕජස් රස උරාගන්නා රස නහරයෝ මැනැවින් පිහිටියාහු ය. මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ අග්‍ර රස නහර ඇත්තේ වෙයි.
ඉතා සියුම් නුවණැති ඒ විචක්ෂණ බ්‍රාහ්මණයෝ එහෙයින් මෙය කීහ. ‘මේ මනුෂ්‍ය තෙමේ සැප බහුලයෙක් වන්නේ ය. ගිහි වුව ද, පැවිදි වුව ද ඒ ඵලය ලබන හේතුව මේ ලක්ෂණයෙන් හෙළි වන්නේ ය.’
(21 – 22) අභිනීලනෙත්තෝ ච හෝති, ගෝපඛුමෝ ච. – අභිනීල නෙත් ඇත්තේ ය. අළුත උපන් වසු පැටවෙකුගේ බඳු ඇස් මඬල ඇත්තේ ය.
මහණෙනි, යම් හෙයකින් තථාගත තෙමේ පූර්ව ජාතියෙහි දී, පූර්ව භවයෙහි දී, පූර්වයෙහි සිටි තන්හි දී, පූර්වයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ ම කෝපයෙන් ඇස් ඔරොවා අනුන් දෙස නොබලන්නෙක් වූයේ ය. ක්‍රෝධ සිතින් හිස ඇල කොට ඇස් කොණින් නොබලන්නෙක් වූයේ ය. ක්‍රෝධ සිතින් අනුන් දෙස රහසින් නොබලන්නෙක් වූයේ ය. කෙලින් ඇස් පුරා බලන්නෙක් වූයේ ය. ඍජු සිතින් ප්‍රිය ඇසින් බලන්නෙක් වූයේ ය. බොහෝ ජනයා දෙස සතුටින් බලන්නෙක් වූයේ ය. හේ ඒ කර්මය කළ බැවින්, නැවත නැවත කළ බැවින්, ඉතා බලවත් ව කළ බැවින්, බොහෝ කළ බැවින් කය බිඳී මරණින් මතු සුගති නම් වූ දෙව්ලොව උපදින්නේ වෙයි. ….(පෙ)…. හේ එයින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ම මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණ දෙක ලබන්නේ වෙයි. එනම්, අභිනීල නෙත් ඇති බව ත්, අළුත උපන් වසු පැටවෙකුගේ බඳු ඇස් මඬල ඇති බව ත් ය.
හෙතෙමේ ඒ ලකුණු වලින් යුතුව ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ, චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. ….(පෙ)…. රජ වූ විට හේ කුමක් ලබයි ද? ප්‍රිය වූ දැකුම් ඇත්තේ වෙයි. බොහෝ ජනයාට ප්‍රිය වූයේ, මනාප වූයේ වෙයි. බ්‍රාහ්මණ ගෘහපතියන්ට, නිගම ජනපදවැසියන්ට, ගණකයින්ට, මහා ආමත්‍යයින්ට, සේනා බල ප්‍රධානීන්ට, දොරටුපාලයන්ට, ඇමතියන්ට, පරම්පරානුයාත පිරිසට, රජදරුවන්ට, රාජ භෝගීන්ට, රජ කුමාරවරුන්ට ප්‍රිය වූයේ මනාප වූයේ වෙයි. රජ බවට පත් වූ විට මෙය ලබයි.
ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසා ඇති මෝහ පටලය ඉවත් කළ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි. හේ බුදුවරයෙක් වූයේ කුමක් ලබයි ද? ප්‍රිය දැකුම් ඇත්තේ වෙයි. බොහෝ ජනයාට ප්‍රියමනාප වූයේ වෙයි. භික්ෂූන්ට, භික්ෂුණීන්ට, උපාසකයින්ට, උපාසිකාවන්ට, දෙවියන්ට, මිනිසුන්ට, අසුරයින්ට, නාගයින්ට, ගාන්ධර්වයින්ට ප්‍රිය වූයේ මනාප වූයේ වෙයි. බුදුවරයෙක් වූ විට මෙය ලබයි.”
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. එය මේ අයුරින් ද කියනු ලබයි.
ක්‍රෝධයෙන් ඇස් ඔරොවා නොබැලුවේ ය. ක්‍රෝධයෙන් හිස ඇල කොට ඇස් කොණින් නොබැලුවේ ය. රහසින් අනුන්ට රවා නොබැලුවේ ය. ඍජු ලෙස ඇස් පුරා ඍජු සිතින් ප්‍රිය ඇසින් බොහෝ දෙනා දෙස බලන්නෙක් වූයේ ය.
හේ එහි ඵලවිපාක සුගතියෙහි විඳින්නේ වෙයි. එහි සැප විඳිමින් සතුටු වෙයි. යළි මේ මනුලොව උපන් කල්හී අළුත උපන් වසු පැටවෙකුගේ බඳු ඇස් මඬල ඇත්තේ වෙයි. අභිනීල නේත්‍ර ඇත්තේ වෙයි. ශෝභා දැකුම් ඇත්තේ වෙයි.
ලක්ෂණ ශාස්ත්‍ර අධ්‍යයනයෙහි යෙදුණු, සියුම් නුවණැති, නිමිති ශාස්ත්‍රයෙහි දක්ෂ වූ, සියුම් වූ නේත්‍ර විද්‍යාවෙහි දක්ෂ වූ ඒ බොහෝ බ්‍රාහ්මණයෝ මේ ලකුණු ඇත්තා ප්‍රිය දැකුම් ඇත්තේ යැයි විශේෂ කොට දක්වත්.
ගිහි වූයේ නමුත් ප්‍රිය දැකුමෙන් යුක්ත වූයේ වෙයි. බොහෝ ජනයා විසින් ප්‍රිය කරනු ලබන්නේ වෙයි. ඉදින් ගිහි නොවී ශ්‍රමණයෙක් වන්නේ නම්, බොහෝ ජනයාට ප්‍රිය වූ, බොහෝ ජනයාගේ ශෝක නසන්නෙක් වෙයි.
(23) උණ්හීසසීසෝ – පිරිපුන් නළලින් යුතු හිස ඇත්තේ ය.
මහණෙනි, යම් හෙයකින් තථාගත තෙමේ පූර්ව ජාතියෙහි දී, පූර්ව භවයෙහි දී, පූර්වයෙහි සිටි තන්හි දී, පූර්වයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ ම බොහෝ ජනයාට පින්කම් කිරීමෙහි ප්‍රධාන වූයේ ය. කාය සුචරිතයෙහිදී, වාක් සුචරිතයෙහි දී, මනෝ සුචරිතයෙහි දී, දන් පැන් බෙදීමෙහි දී, සීල සමාදානයෙහි දී, උපෝසථයෙහි දී, මව්පිය උපස්ථානයෙහි දී, ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයන්ට සැලකීමෙහි දී, කුලදෙටුවන් පිදීමෙහි දී වෙනත් බොහෝ අධිකුසල ධර්මයන් හි දී බොහෝ ජනයාට ප්‍රමුඛ වූයේ විය. හේ ඒ කර්මය කළ බැවින්, නැවත නැවත කළ බැවින්, ඉතා බලවත් ව කළ බැවින්, බොහෝ කළ බැවින් කය බිඳී මරණින් මතු සුගති නම් වූ දෙව්ලොව උපදින්නේ වෙයි. ….(පෙ)…. හේ එයින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ම මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණය ලබන්නේ වෙයි. එනම්, පිරිපුන් නළලින් යුතු හිස ඇති බව යි.
හෙතෙමේ ඒ ලකුණෙන් යුතුව ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ, චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. ….(පෙ)…. රජ වූ විට හේ කුමක් ලබයි ද? මහජන තෙමේ ඔහු අනුව යන්නේ වෙයි. බ්‍රාහ්මණ ගෘහපතිවරු, නියම් ගම් ජනපදවැසියෝ, ගණකයෝ, මහාමාත්‍යයෝ, බල ප්‍රධානයෝ, දොරටුපාලයෝ, අමාත්‍යයෝ, පරම්පරානුයාත රාජ පිරිවර, රාජභෝගීහු, රජකුමාරවරු ඔහු අනුව යන්නෝ ය. රජ බවට පත් වූ විට මෙය ලබයි.
ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසා ඇති මෝහ පටලය ඉවත් කළ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි. හේ බුදුවරයෙක් වූයේ කුමක් ලබයි ද? මහජන තෙමේ ඒ බුදුරජුන්ගේ වචනය අනුව යන්නේ වෙයි. භික්ෂූහු, භික්ෂුණීහු, උපාසකයෝ, උපාසිකාවෝ, දෙවිවරු, මිනිස්සු, අසුරයෝ, නාගයෝ, ගාන්ධර්වයෝ ආදීහු ඒ බුදුරජුන්ගේ වචනය අනුව යන්නෝ ය. බුදුවරයෙක් වූ විට මෙය ලබයි.”
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. එය මේ අයුරින් ද කියනු ලබයි.
හේ සුචරිත ධර්මයන්හි පෙරමුණ ගත්තේ ය. ධර්ම චර්යාවෙහි ඇලුණේ ය. බොහෝ ජනයා ද ඔහුගේ වචනය අනුව ගියේ ය. එහි පුණ්‍යඵල ස්වර්ගයෙහි දී වින්දේ ය.
හේ සුචරිතයෙහි ඵලය එහිදී විඳ මේ මිනිසත් බවට පැමිණියේ පිරිපුන් නළලින් යුතු හිස ඇති බව ලැබුවේ ය. ලක්ෂණ ශාස්ත්‍රධර බ්‍රාහ්මණයෝ මෙය පැවසූහ. ‘මෙතෙමේ බොහෝ දෙනාට පුරෝගාමී වන්නේ ය.
මේ මනුලොව දී ඔහුට බොහෝ වතාවත් කරන්නෝ සිටිති. එකල්හී ලදරු වියෙහිදී ම වතාවත් කරන්නෝ වෙති. ඉදින් පොළොවෙහි අධිපති ක්ෂත්‍රිය රජෙක් වන්නේ නම් හේ වතාවත් කරන බොහෝ ජනයා ලබයි.
ඉදින් ඒ මිනිස් තෙමේ පැවිදි වන්නේ නම්, ධර්මයන්හි පුරුදු පුහුණු කළ වශීතා ඇතියෙක් වන්නේ ය. ඔහුගේ අනුශාසනා ගුණයෙහි ඇලුණු බොහෝ ජනයා ඔහුගේ වචනයට අනුව යන්නේ ය.
(24 – 25) ඒකේකලෝමෝ ච හෝති, උණ්ණා ච භමුකන්තරේ ජාතා හෝති ඕදාතා මුදුතූලසන්නිභා – එක් එක් ලෝමය බැගින් ඇත්තේ ද වෙයි. දෙබැම අතරෙහි සුදු පැහැති මෘදු පුළුන් රොදක් බඳු ඌර්ණ රෝමයක් හටගත්තේ ය.
මහණෙනි, යම් හෙයකින් තථාගත තෙමේ පූර්ව ජාතියෙහි දී, පූර්ව භවයෙහි දී, පූර්වයෙහි සිටි තන්හි දී, පූර්වයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ ම බොරු කීම අත්හැර, බොරු කීමෙන් වැළකී සිටියේ විය. සත්‍යවාදී වූයේ, සත්‍යයෙන් සත්‍යය ගලපනුයේ, ස්ථිර වචන ඇත්තේ, ඇදහිය යුතු බස් ඇත්තේ, ලොව නොරවටන බස් ඇත්තේ විය. හේ ඒ කර්මය කළ බැවින්, නැවත නැවත කළ බැවින්, ඉතා බලවත් ව කළ බැවින්, බොහෝ කළ බැවින් කය බිඳී මරණින් මතු සුගති නම් වූ දෙව්ලොව උපදින්නේ වෙයි. ….(පෙ)…. හේ එයින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ම මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණ දෙක ලබන්නේ වෙයි. එනම්, එක් එක් ලෝමය බැගින් ඇත්තේ ය. දෙබැම අතරෙහි සුදු පැහැති මෘදු පුළුන් රොදක් බඳු ඌර්ණ රෝමයක් හටගත්තේ ය.
හෙතෙමේ ඒ ලකුණු වලින් යුතුව ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ, චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. ….(පෙ)…. රජ වූ විට හේ කුමක් ලබයි ද? මහජන තෙමේ ඒ රජුගේ අදහසට අනුව පවතින්නේ ය. එනම්; බ්‍රාහ්මණ ගෘහපතිවරු, නියම්ගම් ජනපදවැසියෝ, ගණකයෝ, මහාමාත්‍යයෝ, බල ප්‍රධානයෝ, දොරටුපාලයෝ, අමාත්‍යයෝ, පරම්පරානුයාත රාජ පිරිවර, රාජභෝගීහු, රජකුමාරවරු ඒ රජුගේ අදහසට අනුව පවතින්නාහ. රජ බවට පත් වූ විට මෙය ලබයි.
ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසා ඇති මෝහ පටලය ඉවත් කළ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි. හේ බුදුවරයෙක් වූයේ කුමක් ලබයි ද? මහජන තෙමේ ඒ බුදුරජුන්ගේ අදහසට අනුව පවතින්නේ වෙයි. භික්ෂූහු, භික්ෂුණීහු, උපාසකයෝ, උපාසිකාවෝ, දෙවිවරු, මිනිස්සු, අසුරයෝ, නාගයෝ, ගාන්ධර්වයෝ ආදීහු ඒ බුදුරජුන්ගේ අදහසට අනුව පවතින්නාහ. බුදුවරයෙක් වූ විට මෙය ලබයි.”
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. එය මේ අයුරින් ද කියනු ලබයි.
පූර්වයෙහි ජාතීන්හි දී සත්‍ය ප්‍රතිඥා ඇත්තෙක් වූයේ ය. දෙවිදිහක වචන නැත්තෙක් වූයේ ය. බොරු බස් නොකීවේ ය. හේ කිසිවෙකු හෝ නොරැවටී ය. සිදු වූ දෙය ඒ සැටියෙන් ම පවසන, සත්‍යය පවසන, ස්ථිර වචන පවසන්නෙක් වූයේ ය.
සුදු වූ, ඉතා සුදු වූ, මෘදු පුළුනක් බඳු ඌර්ණ රෝමයක් දෙබැම අතුරෙහි මනා ව හටගත්තේ ය. රෝම කූපයන්හි රෝම දෙකක් නොහටගත්තේ ය. එක් රෝම කූපයක එක් එක් ලෝමයක් බැගින් හටගත් සිරුර ඇත්තේ වෙයි.
උපන් ලකුණු දැනීමෙහි දක්ෂ වූ, ලක්ෂණ ශාස්ත්‍රය දන්නා බොහෝ බ්‍රාහ්මණයෝ එහි රැස්වූවාහු ය. මේ ලකුණු වලින් ඇතිවන ප්‍රතිඵලය පැවසූහ. මොහුගේ සිරුරෙහි ඌර්ණ රෝමය ද, එක් එක් ලොම් ඇති බව ද, යම්සේ මැනැවින් පිහිටා තිබෙයි ද, බොහෝ ජනයා මෙබඳු ලකුණු ඇත්තා අනුව පවතින්නේ ය.
පූර්ව ජාතීන්හි කරන ලද කර්මය හේතුවෙන් ගිහි ව සිටින්නා වූ ඒ චක්‍රවර්තී රජුට අනුව බොහෝ ජනයා යන්නේ ය. කිසිවක් නැති ව පැවිදි වූ කල්හි ද, බොහෝ ජනයා ඒ අනුත්තර බුදුරජුන්ගේ අදහසට අනුව යන්නෝ ය.
(26 – 27) චත්තාළීස දන්තෝ ච හෝති, අවිරළදන්තෝ ච – සතලිසක් දත් ඇත්තේ ද වෙයි. දත් අතර විවර නැත්තේ ද වෙයි.
මහණෙනි, යම් හෙයකින් තථාගත තෙමේ පූර්ව ජාතියෙහි දී, පූර්ව භවයෙහි දී, පූර්වයෙහි සිටි තන්හි දී, පූර්වයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ ම කේලාම් කීම අත්හැර, කේලාම් කීමෙන් වැළකුණේ විය. මෙතැනින් අසා මොවුන් බිඳවීම පිණිස එතැන නොකියන්නේ විය. එතැනින් අසා ඔවුන් බිඳවීම පිණිස මෙතැන නොකියන්නේ විය. මෙසේ බිඳී සිටින්නවුන් සමඟි කරන්නේ විය. සමඟි වූවන්ගේ වඩා ත් සමඟියට ම අනුබල දෙන්නේ විය. සමඟියෙහි සිටියේ, සමඟියෙහි ඇලුණේ, සමඟියෙහි සතුටු වූයේ, සමඟිය ඇතිවන වචන කියන්නේ විය. හේ ඒ කර්මය කළ බැවින්, නැවත නැවත කළ බැවින්, ඉතා බලවත් ව කළ බැවින්, බොහෝ කළ බැවින් කය බිඳී මරණින් මතු සුගති නම් වූ දෙව්ලොව උපදින්නේ වෙයි. ….(පෙ)…. හේ එයින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ම මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණ දෙක ලබන්නේ වෙයි. එනම්, සතලිසක් වූ දත් ඇත්තේ ය. අතර විවර සහිත වූ දත් නැත්තේ ය.
හෙතෙමේ ඒ ලකුණුවලින් යුතුව ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ, චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. ….(පෙ)…. රජ වූ විට හේ කුමක් ලබයි ද? නොබිඳිය හැකි පිරිස් ලබන්නේ වෙයි. බ්‍රාහ්මණ ගෘහපතිවරු, නියම්ගම් ජනපදවැසියෝ, ගණකයෝ, මහාමාත්‍යයෝ, බල ප්‍රධානයෝ, දොරටුපාලයෝ, අමාත්‍යයෝ, පරම්පරානුයාත රාජ පිරිවර, රාජභෝගීහු, රජකුමාරවරු ආදී ඔහුගේ පිරිස් නොබිඳිය හැක්කෝ වෙති. රජ බවට පත් වූ විට මෙය ලබයි.
ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසා ඇති මෝහ පටලය ඉවත් කළ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි. හේ බුදුවරයෙක් වූයේ කුමක් ලබයි ද? නොබිඳිය හැකි පිරිස ලබන්නේ වෙයි. භික්ෂූහු, භික්ෂුණීහු, උපාසකයෝ, උපාසිකාවෝ, දෙවිවරු, මිනිස්සු, අසුරයෝ, නාගයෝ, ගාන්ධර්වයෝ ආදී බුදුරජුන්ගේ පිරිස නොබිඳිය හැක්කෝ වෙති. බුදුවරයෙක් වූ විට මෙය ලබයි.”
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. එය මේ අයුරින් ද කියනු ලබයි.
පූර්ව ජාතීන්හි දී සමඟි වූවන් බිඳ වීම පිණිස හෝ වාද භේද ඇතිවන දේ හටගැනීම පිණිස හෝ කෝලාහල හටගැනීම පිණිස හෝ කටයුතු නොකළේ ය. එක් වූවන් වෙන් කරවන වචන නොකිව්වේ ය.
වාද විවාදයන් හටගැනීමට හේතු නොවන්නා වූ, බෙදී ගිය වුන් සමඟි කරවන සුළු යහපත් වචන කිව්වේ ය. සමඟි ජනයාගේ කෝලාහල දුරු කළේ ය. සමඟි වූවන් හා සතුටු වූයේ ය. ප්‍රමුදිත වූයේ ය.
එහි ඵලවිපාකය සුගතියෙහි විඳියි. එහි සතුටු වෙයි. මෙහි උපන් ඔහුගේ දත් අතර විවර නැත්තේ, එකට සම්බන්ධ වූයේ වෙයි. ඔහුගේ මුවෙහි සතලිසක් දත් මැනැවින් පිහිටියාහු ය.
ඉදින් හේ පොළොවෙහි අධිපති ව ක්ෂත්‍රිය රජෙක් වන්නේ නම් ඔහුගේ පිරිස්හු නොබිඳිය හැක්කාහු ය. ඉදින් හේ කෙලෙස් රජස් රහිත වූ, කෙලෙස් මල රහිත වූ ශ්‍රමණයෙක් වන්නේ නම්, ඒ බුදුරජහුගේ පිරිස් ස්ථිර ව ශ්‍රද්ධාවෙහි පිහිටා ඒ අනුව එක්සත් ව යන්නෝ වෙති.
(28 -29) පහූත ජිව්හෝ ච හෝති, බ්‍රහ්මස්සරෝ ච කරවීකභාණී – දික් පළල් වූ දිව ඇත්තේ ද වෙයි. කුරවීකයන්ගේ හඬ බඳු බ්‍රහ්මස්වරය ඇත්තේ ද වෙයි.
මහණෙනි, යම් හෙයකින් තථාගත තෙමේ පූර්ව ජාතියෙහි දී, පූර්ව භවයෙහි දී, පූර්වයෙහි සිටි තන්හි දී, පූර්වයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ ම දරුණු වචනයෙන් බැණ වැදීම අත්හැර, දරුණු වචන පැවසීමෙන් වැළකී සිටියේ ය. යම් ඒ වචනයක් දොස් රහිත ද, කනට සුවයි ද, ආදරය ඇති කරයි ද, හෘදයාංගම ද, වැදගත් ද, බොහෝ ජනයාට ප්‍රියයි ද, බොහෝ ජනයාට මනාපයි ද, එබඳු වචන කිව්වේ ය. හේ ඒ කර්මය කළ බැවින්, නැවත නැවත කළ බැවින්, ඉතා බලවත් ව කළ බැවින්, බොහෝ කළ බැවින් කය බිඳී මරණින් මතු සුගති නම් වූ දෙව්ලොව උපදින්නේ වෙයි. ….(පෙ)…. හේ එයින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ම මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණ දෙක ලබන්නේ වෙයි. එනම්, දික් පළල් වූ දිව ඇත්තේ වෙයි. කුරවීකයන්ගේ මධුර නාදය බඳු බ්‍රහ්මස්වරය ඇත්තේ වෙයි.
හෙතෙමේ ඒ ලකුණු වලින් යුතුව ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ, චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. ….(පෙ)…. රජ වූ විට හේ කුමක් ලබයි ද? පිළිගත හැකි වචන ඇත්තේ වෙයි. බ්‍රාහ්මණ ගෘහපතිවරු, නියම්ගම් ජනපදවැසියෝ, ගණකයෝ, මහාමාත්‍යයෝ, බල ප්‍රධානයෝ, දොරටුපාලයෝ, අමාත්‍යයෝ, පරම්පරානුයාත රාජ පිරිවර, රාජභෝගීහු, රජකුමාරවරු ආදීහු රජුගේ වචනය පිළිගනිති. රජ බවට පත් වූ විට මෙය ලබයි.
ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසා ඇති මෝහ පටලය ඉවත් කළ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි. හේ බුදුවරයෙක් වූයේ කුමක් ලබයි ද? පිළිගත හැකි වචන ඇත්තේ වෙයි. භික්ෂූහු, භික්ෂුණීහු, උපාසකයෝ, උපාසිකාවෝ, දෙවිවරු, මිනිස්සු, අසුරයෝ, නාගයෝ, ගාන්ධර්වයෝ ආදීහු බුදුරජුන්ගේ වචනය පිළිගනිති. බුදුවරයෙක් වූ විට මෙය ලබයි.”
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. එය මේ අයුරින් ද කියනු ලබයි.
හේ ආක්‍රෝශ, කෝලාහල, හිංසා ඇති කරවන, සිත් අවුල් කරවන, මහජනයා මැඬලන දරුණු ඵරුෂ වචන නොකිව්වේ ය. ඉතා ආදර ඇති මධුර වූ මොලොක් වචන කථා කළේ ය.
හේ සිතට ප්‍රිය වූ, හෘදයාංගම වූ, කනට සැප ඇති වචන පැවසුවේ ය. යහපත් ලෙස පුරුදු කරන ලද වචනයෙහි ඵල වින්දේ ය. දෙව්ලොවෙහි දී ඒ පුණ්‍යඵලය වින්දේ ය.
හේ වාක් සුචරිතයෙහි යහපත් අනුසස් ලබා මේ මිනිසත් බවෙහි දී බ්‍රහ්මස්වරය ලැබුවේ ය. ඔහුගේ දිව දික් වූයේ, පළල් වූයේ ද වෙයි. හේ පිළිගත හැකි වචන ඇත්තෙක් වෙයි.
යම් සේ ගිහි ව සිට ඔහු කියන වචන පිළිගන්නේ වෙයි ද, එසෙයින් ම ඒ මනුෂ්‍යයා පැවිදි වෙයි නම්, ඔහුගේ වචනය බොහෝ ජනයෝ පිළිගනිති. බොහෝ ජනයාට යහපත් වචනය කියන්නේ යැයි පවසන ලද්දේ ය.
(30) සීහහනු හෝති – සිංහයෙකුගේ බඳු හනුව ඇත්තේ ය.
මහණෙනි, යම් හෙයකින් තථාගත තෙමේ පූර්ව ජාතියෙහි දී, පූර්ව භවයෙහි දී, පූර්වයෙහි සිටි තන්හි දී, පූර්වයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ ම හිස් වචනය බැහැර කොට හිස් වචනයෙන් වැළකුණෙක් වූයේ ය. කල් දැන වචන කිව්වේ ය. සිදු වූ දෙය ම කිව්වේ ය. යහපත ම කිව්වේ ය. ධර්මය කිව්වේ ය. විනය කිව්වේ ය. සිතෙහි රඳවා ගන්නට නිසි වචනයක් ම කිව්වේ ය. සුදුසු කල්හී උපදේශ සහිත ව, සීමාවක් ඇති ව අර්ථයෙන් යුතු වචන කිව්වේ ය. හේ ඒ කර්මය කළ බැවින්, නැවත නැවත කළ බැවින්, ඉතා බලවත් ව කළ බැවින්, බොහෝ කළ බැවින් කය බිඳී මරණින් මතු සුගති නම් වූ දෙව්ලොව උපදින්නේ වෙයි. ….(පෙ)…. හේ එයින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ම මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණය ලබන්නේ වෙයි. එනම්, සිංහයෙකුගේ බඳු හනු ඇති බව යි.
හෙතෙමේ ඒ ලකුණෙන් යුතුව ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ, චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. ….(පෙ)…. රජ වූ විට හේ කුමක් ලබයි ද? මනුෂ්‍ය වූ කිසිම සතුරෙකු විසින් හෝ පසමිතුරෙකු විසින් හෝ නෙරපිය නොහැක්කේ වෙයි. රජ බවට පත් වූ විට මෙය ලබයි.
ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසා ඇති මෝහ පටලය ඉවත් කළ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි. හේ බුදුවරයෙක් වූයේ කුමක් ලබයි ද? අභ්‍යන්තර හෝ බාහිර හෝ සතුරන් විසින් හෝ පසමිතුරන් විසින් හෝ රාගයෙන් හෝ ද්වේෂයෙන් හෝ මෝහයෙන් හෝ ශ්‍රමණයෙකු විසින් හෝ බ්‍රාහ්මණයෙකු විසින් හෝ දෙවියෙකු විසින් හෝ මාරයෙකු විසින් හෝ බ්‍රහ්මයෙකු විසින් හෝ ලෝකයෙහි වෙන කවරෙකු විසින් හෝ නෙරපිය නොහැක්කේ වෙයි. බුදුවරයෙක් වූ විට මෙය ලබයි.”
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. එය මේ අයුරින් ද කියනු ලබයි.
හේ නුවණැත්තන්ගේ වචන පිළිවෙලක් නොවන හිස් වචන කියන්නෙක් නොවූයේ ය. නොවිසිරී ගිය වචන මාර්ගයෙන් යුක්ත වූයේ ය. අහිත ඇතිවන වචන දුරැලීය. බොහෝ ජනයාට හිතසුව දෙන වචන කිව්වේ ය.
එසේ කොට මෙයින් චුත ව දෙව්ලොව උපන්නේ ය. යහපත් ලෙස කරන ලද කර්මයෙහි ඵලවිපාක වින්දේ ය. එයින් චුත ව යළි මිනිස් ලොවට පැමිණියේ සිංහයෙකුගේ බඳු හනු ලැබුවේය.
මිනිසුන්ට ශක්‍රයා බඳු ව, මිනිසුන්ට අධිපති ව, මහානුභාව ඇති ව, කිසිවෙකු විසින් නෙරපිය නොහැකි රජෙක් වෙයි. සක් දෙවිඳු බඳු වෙයි. උතුම් සුරයෙකු වූ ඒ ඉන්ද්‍ර බඳු වෙයි.
ඉදින් එබඳු ස්වභාව ඇති ව, එබඳු ලක්ෂණ ඇති ව මෙහි උපදියි ද, සිව් දිශා අනුදිශා උඩ – යට දිශා ආදියෙහි ගාන්ධර්ව, අසුර, යක්ෂ, රාක්ෂස, දෙවි ආදී කිසිවෙකු විසිනුත් නෙරපිය නොහැක්කේ වෙයි.
(31 – 32) සම දන්තෝ ච හෝති, සුසුක්කදාඨෝ ච – සම වූ දත් ඇත්තේ ය. ඉතා සුදු දත් ඇත්තේ ය.
මහණෙනි, යම් හෙයකින් තථාගත තෙමේ පූර්ව ජාතියෙහි දී, පූර්ව භවයෙහි දී, පූර්වයෙහි සිටි තන්හි දී, පූර්වයෙහි මනුෂ්‍ය වූයේ ම මිථ්‍යා ආජීවය දුරු කොට සම්මා ආජීවයෙන් ජීවිතය ගත කළේ ය. තරාදියෙන් කරන වංචා, තැටියෙන් කරන වංචා, මිම්මෙන් කරන වංචා, අල්ලස් ගෙන කරන වංචා, අනුන් රැවටීම, නොවටිනා දේ වටිනා හැටියට පෙන්වා රැවටීම, අත් පා සිඳීම, වධදීම, බන්ධන, පැහැර ගැනීම්, ගම් පැහැරගැනීම්, බලහත්කාරයෙන් ගැනීම් ආදියෙන් ජීවිතය ගෙවීමක් ඇද්ද, එයින් සම්පූර්ණයෙන් ම වැළකී ජීවිතය ගත කළේ ය. හේ ඒ කර්මය කළ බැවින්, නැවත නැවත කළ බැවින්, ඉතා බලවත් ව කළ බැවින්, බොහෝ කළ බැවින් කය බිඳී මරණින් මතු සුගති නම් වූ දෙව්ලොව උපදියි. හේ එහි දස කරුණකින් අන්‍ය වූ දෙවියන් අභිබවා යයි. එනම්, දිව්‍ය ආයුෂයෙන්, දිව්‍ය වර්ණයෙන්, දිව්‍ය සැපයෙන්, දිව්‍ය යසසින්, දිව්‍ය අධිපතිභාවයෙන්, දිව්‍ය වූ රූපයන්ගෙන්, දිව්‍ය වූ ශබ්දයන්ගෙන්, දිව්‍ය වූ ගන්ධයන්ගෙන්, දිව්‍ය රසයන්ගෙන්, දිව්‍ය වූ පහසින් ය. හේ එයින් චුත ව මේ මිනිස් බවට පැමිණියේ ම මේ මහා පුරුෂ ලක්ෂණ දෙක ලබන්නේ වෙයි. එනම්, සම වූ දත් ඇති බව ත්, ඉතාමත් සුදු දත් ඇති බව ත් ය.
හෙතෙමේ ඒ ලකුණු වලින් යුතුව ඉදින් ගිහි ගෙදර වසන්නේ නම්, ධාර්මික වූ, ධර්මරාජ වූ, චක්‍රවර්තීරාජයා වන්නේ ය. සිව්මහා සමුදුර සීමා කරගත් සිව්මහා ජනපදයන්හි අධිපති ව, දිනාගත් ජය ඇති ව, ජනපදයන්හි තහවුරු බවට පත් ව, සප්ත රත්නයකින් යුක්ත වන්නේ ය. ඔහුට මේ සප්ත රත්නයෝ වෙති. ඒ මොනවා ද යත්; චක්‍රරත්නය ය, හස්තිරත්නය ය, අශ්වරත්නය ය, මාණික්‍යරත්නය ය, ස්ත්‍රීරත්නය ය, ගෘහපතිරත්නය ය හා සත්වෙනි පරිනායකරත්නය යි. සතුරු සේනා මැඬලන ශූර වීර පරාක්‍රමයෙන් හෙබි දහසකට වැඩි පුත්‍රයෝ ද ඔහුට වෙති. ඒ සක්විති රජ තෙමේ සයුර හිම් කොට මේ පෘථිවියෙහි සතුරු හුල් රහිත ව, උපද්‍රව නිමිති රහිත ව, සතුරු කටු රහිත ව, සමෘද්ධිමත් ව, සැපයෙන් පිරී ගිය, භය රහිත ව, සොඳුරු ව, අර්බුද රහිත ව, දඬුවමින් තොර ව, අවි ආයුධයෙන් තොර ව, දැහැමෙන් සෙමෙන් දිනා රාජ්‍යය කරන්නේ වෙයි.
රජ වූ විට හේ කුමක් ලබයි ද? පිරිසිදු පිරිවර ලබයි. ඔහුගේ පිරිවර පිරිසිදු ය. බ්‍රාහ්මණ ගෘහපතිවරු, නියම්ගම් ජනපදවැසියෝ, ගණකයෝ, මහාමාත්‍යයෝ, බල ප්‍රධානයෝ, දොරටුපාලයෝ, අමාත්‍යයෝ, පරම්පරානුයාත රාජ පිරිවර, රාජභෝගීහු, රජකුමාරවරු ආදීහු පිරිසිදු පිරිවර වෙති. රජ බවට පත් වූ විට මෙය ලබයි.
ඉදින් ගිහි ගෙයින් නික්ම පැවිදි වන්නේ නම්, ලොව වසා ඇති මෝහ පටලය ඉවත් කළ අරහත් සම්මා සම්බුදුවරයෙක් වෙයි. හේ බුදුවරයෙක් වූයේ කුමක් ලබයි ද? පිරිසිදු පිරිවර ඇත්තේ වෙයි. ඒ බුදුරජුන්ගේ ශ්‍රාවක වූ භික්ෂූහු, භික්ෂුණීහු, උපාසකයෝ, උපාසිකාවෝ, දෙවිවරු, මිනිස්සු, අසුරයෝ, නාගයෝ, ගාන්ධර්වයෝ ආදී පිරිවර පිරිසිදු වෙති. බුදුවරයෙක් වූ විට මෙය ලබයි.”
භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙය වදාළ සේක. එය මේ අයුරින් ද කියනු ලබයි.
හේ මිථ්‍යා ආජීවය දුරු කොට, දැහැමෙන් සෙමෙන් පිරිසිදු ජීවිකාවෙන් ජීවිතය ගත කළේ ය. අහිත දෑ බැහැර කළේ ය. බොහෝ ජනයාට හිත සුව සැළසෙන පරිදි ජීවිතය ගත කළේ ය.
මනුෂ්‍ය වූ හේ දක්ෂ ව, නුවණැති ව සත්පුරුෂයන් විසින් පසසන ලද පින් කොට, දෙව්ලොවෙහි සැප විපාක වින්දේ ය. සක් දෙවිඳු බඳු ව දිව්‍ය වූ සැප ක්‍රීඩාවෙන් ඇලී වාසය කළේ ය.
එයින් චුත ව මිනිස් උපත ලැබූ කල්හී මැනැවින් කරන ලද පුණ්‍ය ඵල විපාකයෙන් ඉතිරි වූ විපාකයෙන් සම දත් ද, ඉතාමත් සුදු දත් ද ලැබුවේ ය.
දක්ෂ යැයි සම්මත, මහා පුරුෂ ලකුණු ශාස්ත්‍රය දන්නා බොහෝ බමුණෝ රැස් ව මෙතෙමේ සම වූ, ඉතා සුදු වූ, පිරිසිදු වූ, ශෝභන දත් දත් ඇති හෙයින් පිරිසිදු ජනයාගෙන් යුතු පිරිවර ලබන්නේ යැයි පැවසූහ.
රජු වූ ඔහුට බොහෝ පිරිසිදු පිරිවර ජනයා ඇත්තේ වෙයි. මහා පොළොවෙහි අනුශාසක වෙයි. වෙනත් කෙනෙකුගෙන් ඔහුගේ විජිතයට කරදර නොවෙයි. බොහෝ ජනයාට හිත සුව සළසමින් හැසිරෙයි.
ඉදින් ඔහු පැවිදි වෙයි නම්, පව් බැහැර කළේ, සංසිඳී ගිය කෙලෙස් ඇත්තේ, බැහැර කළ කෙලෙස් පටල ඇත්තේ, පහ වූ කායික වෙහෙස ඇත්තේ, පහ වූ ක්ලාන්ත ඇත්තේ, ශ්‍රමණයෙක් වූයේ මෙලොව ත්, පරලොව ත් නුවණින් දකියි.
ඔහුගේ අවවාදය අනුව කටයුතු කරන බොහෝ ගිහියෝ ද, පැවිද්දෝ ද අශුචි සෙයින් ගැරහුම් ලද පාපී අකුසල් නසා දමති. හේ පිරිසිදු ධර්මයන් පිරිවරා ගත්තේ වෙයි. කෙලෙස්මල, කෙලෙස් හුල්, ද්වේෂ ආදී සියළු අකුසල් ප්‍රහාණය කරන්නේ වෙයි.
සාදු! සාදු!! සාදු!!!
ලක්ඛණ සූත්‍රය නිමා විය.
ධර්මදානය උදෙසා පාලි සහ සිංහල අන්තර්ගතය උපුටා ගැනීම https://mahamevnawa.lk/sutta/dn3_7/ වෙබ් පිටුවෙනි.
Ver.1.40 - Last Updated On 26-SEP-2020 At 03:14 P.M