7. සැවැත් නුවර දී …………
පින්වත් මහණෙනි, මා ඔබට බැඳීම නිසා දුක් තැතිගැනීම් ඇතිවීමත් නොබැඳීම නිසා දුක් තැති ගැනීම් නොමැතිවීමත් පවසන්නම්. එය හොඳින් අසා ගන්න. මනාකොට නුවණින් විමසන්න. මා කියා දෙන්නම්. “එසේය, ස්වාමීනී” කියා ඒ භික්ෂූන් වහන්සේලා භාග්‍යවතුන් වහන්සේට පිළිතුරු දුන්නා. ඒ මොහොතේදී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මේ දෙසුම වදාළා.
පින්වත් මහණෙනි, බැඳීයාමෙන් දුක් තැති ගැනීම් ඇතිවන්නේ කොහොමද?
පින්වත් මහණෙනි, මෙහිලා අශ්‍රැතවත් පෘථග්ජනයෙක් ඉන්නවා. ඔහු ආර්යයන් වහන්සේලා හඳුනන්නේ නෑ. ආර්ය ධර්මය තේරුම් ගන්න දක්ෂත් නෑ. ආර්ය ධර්මයෙහි හික්මිලත් නෑ. ඔහු සත්පුරුෂයන් වහන්සේලා හඳුනන්නේ නෑ. සත්පුරුෂ ධර්මය තේරුම් ගන්න දක්ෂත් නෑ. සත්පුරුෂ ධර්මයෙහි හික්මිලත් නෑ. ඒ නිසා ඔහු (සතර මහා ධාතූන්ගෙන් හටගන්නා වූ) රූපය ආත්මයක් (තමාගේ වසඟයෙහි පැවැත්විය හැකි දෙයක්) වශයෙන් මුලාවෙන් දකිනවා. එක්කෝ ඔහු මුලාවෙන් දකින්නේ ආත්මය රූපයෙන් හැදිච්ච එකක් කියලයි. එහෙම නැත්නම් ඔහු මුලාවෙන් දකින්නේ ආත්මයක් තුළ තමයි රූපය තියෙන්නේ කියලා. එහෙමත් නැත්නම් ඔහු මුලාවෙන් දකින්නේ ආත්මය තියෙන්නේ රූපය තුළයි කියලා. නමුත් ඔහුගේ ඒ රූපය විවිධ වෙනස්කම්වලට පත්වෙනවා. වෙනත් ස්වභාවයන්ට පත්වෙනවා. ඉතින් ඔහුගේ ඒ රූපය විවිධ වෙනස්වීම්වලට, වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙද්දී ඔහුගේ විඤ්ඤාණය ද විවිධ වෙනස්වීම්වලට, වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙන්නා වූ ඒ රූපයට අනුව පරිවර්තනය වෙනවා. එතකොට ඒ විවිධ වෙනස්වීම්වලට බඳුන්වන රූපයට අනුව පෙරලුන සිතින් හටගත් දුක් තැති ගැනීම්මයි ඔහුගේ සිත යටකරගෙන තියෙන්නේ. ඊට පස්සේ ඒ සිතට යටවෙලා තැති ගන්නවා. දුක් වෙනවා. අපේක්ෂාවෙන් ඉන්නවා. බැඳීම නිසයි දුකින් තැති ගන්නේ.
ඒ වගේම ඔහු (ස්පර්ශයෙන් හටගන්නා වූ) විඳීම ආත්මයක් (තමාගේ වසඟයෙහි පැවැත්විය හැකි දෙයක්) වශයෙන් මුලාවෙන් දකිනවා. එක්කෝ ඔහු මුලාවෙන් දකින්නේ ආත්මය විඳීමෙන් හැදිච්ච එකක් කියලයි. එහෙම නැත්නම් ඔහු මුලාවෙන් දකින්නේ ආත්මයක් තුළ තමයි විඳීම තියෙන්නේ කියලා. එහෙමත් නැත්නම් ඔහු මුලාවෙන් දකින්නේ ආත්මය තියෙන්නේ විඳීම තුළයි කියලා. නමුත් ඔහුගේ ඒ වේදනාව විවිධ වෙනස්වීම්වලට පත් වෙනවා. වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙනවා. ඉතින් ඔහුගේ ඒ වේදනාව විවිධ වෙනස්වීම් වලට, වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙනකොට ඔහුගේ විඤ්ඤාණය ද විවිධ වෙනස්වීම්වලට, වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙන්නා වූ ඒ වේදනාවට අනුව පරිවර්තනය වෙනවා. එතකොට ඒ විවිධ වෙනස්වීම්වලට බඳුන්වන වේදනාවට අනුව පෙරලුන සිතින් හටගත් දුක් තැති ගැනීම්මයි ඔහුගේ සිත යටකරගෙන තියෙන්නේ. ඊට පස්සේ ඒ සිතට යටවෙලා තැති ගන්නවා. දුක් වෙනවා. අපේක්ෂාවෙන් ඉන්නවා. බැඳීම නිසයි දුකින් තැති ගන්නේ.
ඔහු සඤ්ඤාව ….(පෙ)…. සංස්කාර ආත්මයක් (තමාගේ වසඟයෙහි පැවැත්විය හැකි දෙයක්) වශයෙන් මුලාවෙන් දකිනවා. එක්කෝ ඔහු මුලාවෙන් දකින්නේ ආත්මය සංස්කාරවලින් හැදිච්ච එකක් කියලයි. එහෙම නැත්නම් ඔහු මුලාවෙන් දකින්නේ ආත්මයක් තුළ තමයි සංස්කාර තියෙන්නේ කියලා. එහෙමත් නැත්නම් ඔහු මුලාවෙන් දකින්නේ ආත්මය තියෙන්නේ සංස්කාර තුළයි කියලා. නමුත් ඔහුගේ ඒ සංස්කාර විවිධ වෙනස්වීම්වලට පත් වෙනවා. වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙනවා. ඉතින් ඔහුගේ ඒ සංස්කාර විවිධ වෙනස්වීම් වලට, වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙනකොට ඔහුගේ විඤ්ඤාණය ද විවිධ වෙනස්වීම්වලට, වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙන්නා වූ ඒ සංස්කාරවලට අනුව පරිවර්තනය වෙනවා. එතකොට ඒ විවිධ වෙනස්වීම්වලට බඳුන්වන සංස්කාරවලට අනුව පෙරලුන සිතින් හටගත් දුක් තැති ගැනීම්මයි ඔහුගේ සිත යටකරගෙන තියෙන්නේ. ඊට පස්සේ ඒ සිතට යටවෙලා තැති ගන්නවා. දුක් වෙනවා. අපේක්ෂාවෙන් ඉන්නවා. බැඳීම නිසයි දුකින් තැති ගන්නේ.
විඤ්ඤාණය ආත්මයක් (තමාගේ වසඟයෙහි පැවැත්විය හැකි දෙයක්) වශයෙන් මුලාවෙන් දකිනවා. එක්කෝ ඔහු මුලාවෙන් දකින්නේ ආත්මය විඤ්ඤාණයෙන් හැදිච්ච එකක් කියලයි. එහෙම නැත්නම් ඔහු මුලාවෙන් දකින්නේ ආත්මයක් තුළ තමයි විඤ්ඤාණය තියෙන්නේ කියලා. එහෙමත් නැත්නම් ඔහු මුලාවෙන් දකින්නේ ආත්මය තියෙන්නේ විඤ්ඤාණය තුළයි කියලා. නමුත් ඔහුගේ ඒ විඤ්ඤාණය විවිධ වෙනස්වීම්වලට පත්වෙනවා. වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙනවා. ඉතින් ඔහුගේ ඒ විඤ්ඤාණය විවිධ වෙනස්වීම්වලට, වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙනකොට ඔහුගේ විඤ්ඤාණයද විවිධ වෙනස්වීම්වලට, වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙන්නා වූ ඒ විඤ්ඤාණයට අනුව පරිවර්තනය වෙනවා. එතකොට ඒ විවිධ වෙනස්වීම්වලට බඳුන්වන විඤ්ඤාණයට අනුව පෙරලුන සිතින් හටගත් දුක් තැති ගැනීම්මයි ඔහුගේ සිත යටකරගෙන තියෙන්නේ. ඊට පස්සේ ඒ සිතට යටවෙලා තැති ගන්නවා. දුක් වෙනවා. අපේක්ෂාවෙන් ඉන්නවා. බැඳීම නිසයි දුකින් තැති ගන්නේ.
පින්වත් මහණෙනි, ඔන්න ඔය විදිහටයි බැඳීයාමෙන් දුක් තැති ගැනීම් ඇති වන්නේ.
පින්වත් මහණෙනි, නොබැඳීමෙන් දුක් තැතිගැනීම් නැතිවන්නේ කොහොමද?
පින්වත් මහණෙනි, මෙහිලා ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවකයෙක් ඉන්නවා. ඔහු ආර්යයන් වහන්සේලා හඳුනනවා. ආර්ය ධර්මය තේරුම් ගන්නට දක්ෂයි. ආර්ය ධර්මයෙහි හික්මිලා ඉන්නේ. ඔහු සත්පුරුෂයන් වහන්සේලා හඳුනනවා. සත්පුරුෂ ධර්මය තේරුම් ගන්නට දක්ෂයි. සත්පුරුෂ ධර්මයෙහි හික්මිලා ඉන්නේ. ඒ නිසා ඔහු (සතර මහා ධාතූන්ගෙන් හටගන්නා වූ) රූපය ආත්මයක් (තමාගේ වසඟයෙහි පැවැත්විය හැකි දෙයක්) වශයෙන් මුලාවෙන් දකින්නේ නෑ. ඒ වගේම ආත්මය රූපයෙන් හැදිච්ච එකක් කියලත් මුලාවෙන් දකින්නේ නෑ. ඒ වගේම ආත්මයක් තුළ තමයි රූපය තියෙන්නේ කියලත් මුලාවෙන් දකින්නේ නෑ. ඒ වගේම ඔහු ආත්මය තියෙන්නේ රූපය තුළයි කියලත් මුලාවෙන් දකින්නේ නෑ. ඔහුගේ ඒ රූපයත් විවිධ වෙනස්වීම්වලට පත්වෙනවා. වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙනවා. ඉතින් ඔහුගේ ඒ රූපය විවිධ වෙනස්වීම්වලට, වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙද්දී ඔහුගේ විඤ්ඤාණය විවිධ වෙනස්වීම්වලට, වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙන්නා වූ ඒ රූපයට අනුව පරිවර්තනය වෙන්නේ නෑ. එම නිසා විවිධ වෙනස්වීම්වලට බඳුන්වන ඒ රූපයෙන් හටගන්නා දුක් තැති ගැනීම්වලින් ඔහුගේ සිත යටකරගෙන යන්නේ නෑ. ඉතින් එයට යට නොවූ සිතින් යුතු නිසා තැති ගන්නේ නෑ. දුකෙන් ඉන්නේ නෑ. අපේක්ෂා සහිත වෙන්නේ නෑ. බැඳීම් නැති නිසා දුකෙන් තැතිගන්නේ නෑ.
ඒ වගේම ඔහු (ස්පර්ශයෙන් හටගන්නා වූ) විඳීම ආත්මයක් (තමාගේ වසඟයෙහි පැවැත්විය හැකි දෙයක්) වශයෙන් මුලාවෙන් දකින්නේ නෑ. ඒ වගේම ආත්මය විඳීමෙන් හැදිච්ච එකක් කියලත් මුලාවෙන් දකින්නේ නෑ. ඒ වගේම ආත්මයක් තුළ තමයි විඳීම තියෙන්නේ කියලත් මුලාවෙන් දකින්නේ නෑ. ඒ වගේම ඔහු ආත්මය තියෙන්නේ විඳීම තුළයි කියලත් මුලාවෙන් දකින්නේ නෑ. ඔහුගේ ඒ වේදනාවත් විවිධ වෙනස්වීම්වලට පත්වෙනවා. වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙනවා. ඉතින් ඔහුගේ ඒ වේදනාව විවිධ වෙනස්වීම්වලට, වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙද්දී ඔහුගේ විඤ්ඤාණය විවිධ වෙනස්වීම්වලට, වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙන්නා වූ ඒ වේදනාවට අනුව පරිවර්තනය වෙන්නේ නෑ. එම නිසා විවිධ වෙනස්වීම්වලට බඳුන්වන ඒ විඳීමෙන් හටගන්නා දුක් තැති ගැනීම්වලින් ඔහුගේ සිත යටකරගෙන යන්නේ නෑ. ඉතින් එයට යට නොවූ සිතින් යුතු නිසා තැති ගන්නේ නෑ. දුකෙන් ඉන්නේ නෑ. අපේක්ෂා සහිත වෙන්නේ නෑ. බැඳීම් නැති නිසා දුකෙන් තැතිගන්නේ නෑ.
ඔහු සඤ්ඤාව ….(පෙ)…. සංස්කාර ආත්මයක් (තමාගේ වසඟයෙහි පැවැත්විය හැකි දෙයක්) වශයෙන් මුලාවෙන් දකින්නේ නෑ. ඒ වගේම ආත්මය සංස්කාරවලින් හැදිච්ච එකක් කියලත් මුලාවෙන් දකින්නේ නෑ. ඒ වගේම ආත්මයක් තුළ තමයි සංස්කාර තියෙන්නේ කියලත් මුලාවෙන් දකින්නේ නෑ. ඒ වගේම ඔහු ආත්මය තියෙන්නේ සංස්කාර තුළයි කියලත් මුලාවෙන් දකින්නේ නෑ. ඔහුගේ ඒ සංස්කාර විවිධ වෙනස්වීම්වලට පත්වෙනවා. වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙනවා. ඉතින් ඔහුගේ ඒ සංස්කාර විවිධ වෙනස්වීම්වලට, වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙද්දී ඔහුගේ විඤ්ඤාණය විවිධ වෙනස්වීම්වලට, වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙන්නා වූ ඒ සංස්කාරවලට අනුව පරිවර්තනය වෙන්නේ නෑ. එම නිසා විවිධ වෙනස්වීම්වලට බඳුන්වන ඒ සංස්කාර වලින් හටගන්නා දුක් තැති ගැනීම්වලින් ඔහුගේ සිත යටකරගෙන යන්නේ නෑ. ඉතින් එයට යට නොවූ සිතින් යුතු නිසා තැති ගන්නේ නෑ. දුකෙන් ඉන්නේ නෑ. අපේක්ෂා සහිත වෙන්නේ නෑ. බැඳීම් නැති නිසා දුකෙන් තැතිගන්නේ නෑ.
ඒ වගේම ඔහු (නාමරූපයෙන් හටගන්නා වූ) විඤ්ඤාණය ආත්මයක් (තමාගේ වසඟයෙහි පැවැත්විය හැකි දෙයක්) වශයෙන් මුලාවෙන් දකින්නේ නෑ. ඒ වගේම ආත්මය විඤ්ඤාණයෙන් හැදිච්ච එකක් කියලත් මුලාවෙන් දකින්නේ නෑ. ඒ වගේම ආත්මයක් තුළ තමයි විඤ්ඤාණය තියෙන්නේ කියලත් මුලාවෙන් දකින්නේ නෑ. ඒ වගේම ඔහු ආත්මය තියෙන්නේ විඤ්ඤාණය තුළයි කියලත් මුලාවෙන් දකින්නේ නෑ. ඔහුගේ ඒ විඤ්ඤාණය විවිධ වෙනස්වීම්වලට පත්වෙනවා. වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙනවා. ඉතින් ඔහුගේ ඒ විඤ්ඤාණය විවිධ වෙනස්වීම්වලට, වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙද්දී ඔහුගේ විඤ්ඤාණය විවිධ වෙනස්වීම්වලට, වෙනත් ස්වභාවයනට පත්වෙන්නා වූ ඒ විඤ්ඤාණයට අනුව පරිවර්තනය වෙන්නේ නෑ. එම නිසා විවිධ වෙනස්වීම්වලට බඳුන්වන ඒ විඤ්ඤාණයෙන් හටගන්නා දුක් තැති ගැනීම්වලින් ඔහුගේ සිත යටකරගෙන යන්නේ නෑ. ඉතින් එයට යට නොවූ සිතින් යුතු නිසා තැති ගන්නේ නෑ. දුකෙන් ඉන්නේ නෑ. අපේක්ෂා සහිත වෙන්නේ නෑ. බැඳීම් නැති නිසා දුකෙන් තැතිගන්නේ නෑ.
පින්වත් මහණෙනි, ඔන්න ඔය විදිහටයි නොබැඳීමෙන් දුක් තැති ගැනීම් නැති වන්නේ.
සාදු! සාදු!! සාදු!!!
පඨම උපාදාපරිතස්සනා සූත්‍රය නිමා විය.
ධර්මදානය උදෙසා පාලි සහ සිංහල අන්තර්ගතය උපුටා ගැනීම https://mahamevnawa.lk/sutta/sn3_1-1-1-7/ වෙබ් පිටුවෙනි.
Ver.1.40 - Last Updated On 26-SEP-2020 At 03:14 P.M