මජ්ඣිම නිකාය

මජ්ඣිම පණ්ණාසකෝ

2.4.4. මධුර සුත්‌තං

2.4.4. මධුරා පුරයෙහිදී වදාළ දෙසුම

ඒවං මේ සුතං: ඒකං සමයං ආයස්මා මහාකච්චානෝ මධුරායං විහරති ගුන්දාවනේ. අස්සෝසි ඛෝ රාජා මාධුරෝ අවන්තිපුත්තෝ: සමණෝ ඛලු‍ භෝ කච්චානෝ මධුරායං විහරති ගුන්දාවනේ. තං ඛෝ පන භවන්තං කච්චානං ඒවං කල්‍යාණෝ කිත්තිසද්දෝ අබ්භුග්ගතෝ: ‘පණ්ඩිතෝ බ්‍යයත්තෝ මේධාවී බහුස්සුතෝ චිත්තකථී කල්‍යාණපටිභානෝ වුද්ධෝ චේව අරහා ච, සාධු ඛෝ පන තථාරූපානං අරහතං දස්සනං හෝතී’ති. අථ ඛෝ රාජා මාධුරෝ අවන්තිපුත්තෝ භද්‍රානි භද්‍රානි යානානි යෝජාපෙත්වා භද්‍රං යානං අභිරුහිත්වා භද්‍රේහි භද්‍රේහි යානේහි මධුරාය නිය්‍යාසි මහච්චරාජානුභාවේන ආයස්මන්තං මහාකච්චානං දස්සනාය, යාවතිකා යානස්ස භූමි යානේන ගන්ත්වා යානා පච්චෝරෝහිත්වා පත්තිකෝව යේනායස්මා මහාකච්චානෝ තේනුපසංකමි. උපසංකමිත්වා ආයස්මතාමහාකච්චානේන සද්ධිං සම්මෝදි, සම්මෝදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්වා ඒකමන්තං නිසීදි. ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ රාජා මාධුරෝ අවන්තිපුත්තෝ ආයස්මන්තං මහාකච්චානං ඒතදවෝච: “බ්‍රාහ්මණා භෝ කච්චාන, ඒවමාහංසු. බ්‍රාහ්මණෝව සෙට්ඨෝ වණ්ණෝ, හීනෝ අඤ්ඤෝ වණ්ණෝ. බ්‍රාහ්මණෝව සුක්කෝ වණ්ණෝ, කණ්හෝ අඤ්ඤෝ වණ්ණෝ. බ්‍රාහ්මණාව සුජ්ඣන්ති, නෝ අබ්‍රාහ්මණා. බ්‍රාහ්මණාව බ්‍රහ්මුනෝ පුත්තා ඕරසා මුඛතෝ ජාතා බ්‍රහ්මජා බ්‍රහ්මනිම්මිතා බ්‍රහ්මදායාදා”ති. ඉධ භවං කච්චානෝ කිමාහාති. ඝෝසෝයේව ඛෝ ඒසෝ මහාරාජ, ලෝකස්මිං: බ්‍රාහ්මණෝව සෙට්ඨෝ වණ්ණෝ, හීනෝ අඤ්ඤෝ වණ්ණෝ. බ්‍රාහ්මණෝව සුක්කෝ වණ්ණෝ, කණ්හෝ අඤ්ඤෝ වණ්ණෝ. බ්‍රාහ්මණාව සුජ්ඣන්ති, නෝ අබ්‍රාහ්මණා. බ්‍රාහ්මණාව බ්‍රහ්මුනෝ පුත්තා ඕරසා මුඛතෝ ජාතා බ්‍රහ්මජා බ්‍රහ්මනිම්මිතා බ්‍රහ්මදායාදා’ති. තදමිනාපේතං මහාරාජ, පරියායේන වේදිතබ්බං, යථා ඝෝසෝයේව ඒසෝ ලෝකස්මිං: ‘බ්‍රාහ්මණෝව සෙට්ඨෝ වණ්ණෝ, හීනෝ අඤ්ඤෝ වණ්ණෝ ….(පෙ)…. බ්‍රහ්මදායාදා’ති.

මා හට අසන්නට ලැබුනේ මේ විදිහට යි. එසමයෙහි ආයුෂ්මත් මහා කච්චානයන් වහන්සේ මධුරා පුරයෙහි ගුන්දා වනයෙහි වැඩ සිටියේ. ඒ මධුරාපුරවැසි අවන්තිපුත්‍ර රජතුමා හට මෙය අසන්නට ලැබුනා. “භවත්නි, කච්චාන ශ්‍රමණයන් වහන්සේ මධුරාපුර ගුන්දා වනයෙහි වැඩසිටිනවා කියල යි. ඒ භවත් කච්චානයන් වහන්සේ පිළිබඳව මෙවැනි කල්‍යාණ වූ කීර්ති රාවයක් උස්ව නැගී තිබෙනවා. ‘භවත් කච්චානයන් වහන්සේ සත්පුරුෂ පණ්ඩිතයෙක්. ව්‍යක්ත කෙනෙක්. ප්‍රඥාවන්ත කෙනෙක්. බහුශ්‍රැත කෙනෙක්. විචිත්‍ර වූ ධර්මකථික කෙනෙක්. කල්‍යාණ ප්‍රතිභාන ඇති කෙනෙක්. වයෝවෘද්ධ කෙනෙක්. ඒ වගේ ම රහතන් වහන්සේ නමක්’ කියල. එබඳු ආකාර වූ රහතන් වහන්සේ නමක් දකින්නට ලැබීම කොතරම් හොඳ ද!”

ඉතින් මධුරාපුරවැසි අවන්තිපුත්‍ර රජතුමා සොඳුරු සොඳුරු වාහනයන් සකසා, සොඳුරු වාහනයක නැගී, සොඳුරු සොඳුරු වාහන වලින් මහත් රාජානුභාවයෙන් යුතුව ආයුෂ්මත් කච්චානයන් වහන්සේව දකිනු පිණිස මධුරාපුරයෙන් නික්ම ගියා. යානයෙන් යා හැකි තාක් ගොස් යානයෙන් බැස පා ගමනින් ම පිරිස් පිරිවරාගෙන ආයුෂ්මත් කච්චාන තෙරුන් කරා පැමිණුනා. පැමිණ ආයුෂ්මත් කච්චාන තෙරුන් සමඟ සතුටු වුනා. සතුටු විය යුතු පිළිසඳර කතාව නිමවා එකත්පස්ව වාඩිවුනා. එකත්පස්ව වාඩි වූ මධුරාපුරවැසි අවන්ති පුත්‍ර රජතුමා ආයුෂ්මත් කච්චාන තෙරුන්ට මෙය පැවසුවා.

“භවත් කච්චානයන් වහන්ස, බ්‍රාහ්මණයන් මෙහෙම කියනවා. ‘ශ්‍රේෂ්ඨ වර්ණයෙන් යුක්ත වන්නේ බමුණන් විතරයි. අනිත් උදවිය හීන වර්ණයෙන් යුක්තයි. සුදු වර්ණයෙන් යුක්ත වන්නේ බමුණන් විතරයි. අනිත් උදවිය කළු වර්ණයෙන් යුක්තයි. බ්‍රාහ්මණයන් විතරක් පිරිසිදුයි. අබ්‍රාහ්මණයන් එහෙම නෑ. බ්‍රාහ්මණයන් කියන්නේ මහා බ්‍රහ්ම රාජයා ගේ ළයෙහි වැඩුණු දරුවන්. මුඛයෙන් උපන් දරුවන්. බ්‍රහ්මයා ගෙන් ම උපන් දරුවන්. බ්‍රහ්ම නිර්මාණය යි. බ්‍රහ්ම දායාද යි’ කියල. ඉතින් මේ ගැන භවත් කච්චානයන් පවසන්නේ කුමක් ද?”

“පින්වත් මහාරාජ, ලෝකයෙහි මෙබඳු ඝෝෂාවක් නම් තියෙනවා තමයි. ඒ කියන්නෙ, ‘ශ්‍රේෂ්ඨ වර්ණයෙන් යුක්ත වන්නේ බමුණන් විතරයි. අනිත් උදවිය හීන වර්ණයෙන් යුක්තයි. සුදු වර්ණයෙන් යුක්ත වන්නේ බමුණන් විතරයි. අනිත් උදවිය කළු වර්ණයෙන් යුක්තයි. බ්‍රාහ්මණයන් විතරක් පිරිසිදුයි. අබ්‍රාහ්මණයන් එහෙම නෑ. බ්‍රාහ්මණයන් කියන්නේ මහා බ්‍රහ්ම රාජයා ගේ ළයෙහි වැඩුණු දරුවන්. මුඛයෙන් උපන් දරුවන්. බ්‍රහ්මයා ගෙන් ම උපන් දරුවන්. බ්‍රහ්ම නිර්මාණය යි. බ්‍රහ්ම දායාද යි’ කියල. නමුත් මහාරාජ, ‘ශ්‍රේෂ්ඨ වර්ණයෙන් යුක්ත වන්නේ බමුණන් විතරයි. අනිත් උදවිය හීන වර්ණයෙන් යුක්තයි ….(පෙ)…. බ්‍රහ්ම දායාද යි’ වශයෙන් මේ බස පිළිබඳව ලෝකයේ යම් ඝෝෂාවක් ඇද්ද, ඒ ගැන තේරුම් ගත යුත්තේ මේ ආකාරයෙනුයි.

තං කිං මඤ්ඤසි මහාරාජ, ඛත්තියස්ස චේපි ඉජ්ඣය්‍යෙ ධනේන වා ධඤ්ඤේන වා රජතේන වා ජාතරූපේන වා, ඛත්තියෝපිස්සාස්ස පුබ්බුට්ඨායී පච්ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්සාවී මනාපචාරී පියවාදී, බ්‍රාහ්මණෝපිස්සාස්ස ….(පෙ)…. වෙස්සෝපිස්සාස්ස ….(පෙ)…. සුද්දෝපිස්සාස්ස පුබ්බුට්ඨායී පච්ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්සාවී මනාපචාරී පියවාදීති?

පින්වත් මහාරාජ, ඒ ගැන කුමක් ද සිතන්නේ? රාජවංශික කෙනෙකුට ධනයෙන් වේවා, ධාන්‍යයෙන් වේවා, රිදියෙන් වේවා, රනින් වේවා, යම් සමෘද්ධියක් තියෙනවා නම්, එතකොට ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට ක්ෂත්‍රීය වංශිකයා වුනත් පාන්දරින් නැගිට උපස්ථාන කිරීම, අන්තිමට නිදාගැනීම, කුමක් කළ යුතු දැයි සොයා බලා කිරීම, ඔහු ගේ සිත් ගන්නා අයුරින් හැසිරීම, ඔහුට ප්‍රිය බස් පැවසීම කරනවා නේද? ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට බ්‍රාහ්මණයා වුනත් ….(පෙ)…. ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට වෙළඳ වංශිකයා වුනත් ….(පෙ)…. ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට මෙහෙකාර කුලයේ උපන් කෙනා වුනත් පාන්දරින් නැගිට උපස්ථාන කිරීම, අන්තිමට නිදාගැනීම, කුමක් කළ යුතු දැයි සොයා බලා කිරීම, ඔහු ගේ සිත් ගන්නා අයුරින් හැසිරීම, ඔහුට ප්‍රිය බස් පැවසීම කරනවා නේද?”

ඛත්තියස්ස චේපි භෝ කච්චාන, ඉජ්ඣය්‍යෙ ධනේන වා ධඤ්ඤේන වා රජතේන වා ජාතරූපේන වා, ඛත්තියෝපිස්සාස්ස පුබ්බුට්ඨායී පච්ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්සාවී මනාපචාරී පියවාදී, බ්‍රාහ්මණෝපිස්සාස්ස ….(පෙ)…. වෙස්සෝපිස්සාස්ස ….(පෙ)…. සුද්දෝපිස්සාස්ස පුබ්බුට්ඨායී පච්ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්සාවී මනාපචාරී පියවාදීති.

“භවත් කච්චානයෙනි, රාජවංශික කෙනෙකුට ධනයෙන් වේවා, ධාන්‍යයෙන් වේවා, රිදියෙන් වේවා, රනින් වේවා, යම් සමෘද්ධියක් තියෙනවා නම්, එතකොට ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට ක්ෂත්‍රීය වංශිකයා වුනත් පාන්දරින් නැගිට උපස්ථාන කිරීම, අන්තිමට නිදාගැනීම, කුමක් කළ යුතු දැයි සොයා බලා කිරීම, ඔහු ගේ සිත් ගන්නා අයුරින් හැසිරීම, ඔහුට ප්‍රිය බස් පැවසීම කරනවා ම යි. ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට බ්‍රාහ්මණයා වුනත් ….(පෙ)…. ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට වෙළඳ වංශිකයා වුනත් ….(පෙ)…. ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට මෙහෙකාර කුලයේ උපන් කෙනා වුනත් පාන්දරින් නැගිට උපස්ථාන කිරීම, අන්තිමට නිදාගැනීම, කුමක් කළ යුතු දැයි සොයා බලා කිරීම, ඔහු ගේ සිත් ගන්නා අයුරින් හැසිරීම, ඔහුට ප්‍රිය බස් පැවසීම කරනවා ම යි”

තං කිං මඤ්ඤසි මහාරාජ, බ්‍රාහ්මණස්ස චේපි ඉජ්ඣය්‍යෙ ධනේන වා ධඤ්ඤේන වා රජතේන වා ජාතරූපේන වා, බ්‍රාහ්මණෝපිස්සාස්ස පුබ්බුට්ඨායී පච්ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්සාවී මනාපචාරී පියවාදී, වෙස්සෝපිස්සාස්ස ….(පෙ)…. සුද්දෝපිස්සාස්ස ….(පෙ)…. ඛත්තියෝපිස්සාස්ස පුබ්බුට්ඨායී පච්ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්සාවී මනාපචාරී පියවාදීති?

“පින්වත් මහාරාජ, ඒ ගැන කුමක් ද සිතන්නේ? බ්‍රාහ්මණවංශික කෙනෙකුට ධනයෙන් වේවා, ධාන්‍යයෙන් වේවා, රිදියෙන් වේවා, රනින් වේවා, යම් සමෘද්ධියක් තියෙනවා නම්, එතකොට ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට බ්‍රාහ්මණ වංශිකයා වුනත් පාන්දරින් නැගිට උපස්ථාන කිරීම, අන්තිමට නිදා ගැනීම, කුමක් කළ යුතු දැයි සොයා බලා කිරීම, ඔහු ගේ සිත් ගන්නා අයුරින් හැසිරීම, ඔහුට ප්‍රිය බස් පැවසීම කරනවා නේද? ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට ක්ෂත්‍රීයා වුනත් ….(පෙ)…. ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට වෙළඳ වංශිකයා වුනත් ….(පෙ)…. ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට මෙහෙකාර කුලයේ උපන් කෙනා වුණත් පාන්දරින් නැගිට උපස්ථාන කිරීම, අන්තිමට නිදාගැනීම, කුමක් කළ යුතු දැයි සොයා බලා කිරීම, ඔහු ගේ සිත් ගන්නා අයුරින් හැසිරීම, ඔහුට ප්‍රිය බස් පැවසීම කරනවා නේද?”

බ්‍රාහ්මණස්ස චේපි භෝ කච්චාන, ඉජ්ඣය්‍යෙ ධනේන වා ධඤ්ඤේන වා රජතේන වා ජාතරූපේන වා, බ්‍රාහ්මණෝපිස්සාස්ස පුබ්බුට්ඨායී පච්ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්සාවී මනාපචාරී පියවාදී, වෙස්සෝපිස්සාස්ස ….(පෙ)…. සුද්දෝපිස්සාස්ස ….(පෙ)…. ඛත්තියෝපිස්සාස්ස පුබ්බුට්ඨායී පච්ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්සාවී මනාපචාරී පියවාදීති.

“භවත් කච්චානයෙනි, බ්‍රාහ්මණවංශික කෙනෙකුට වුනත් ධනයෙන් වේවා, ධාන්‍යයෙන් වේවා, රිදියෙන් වේවා, රනින් වේවා, යම් සමෘද්ධියක් තියෙනවා නම්, එතකොට ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට බ්‍රාහ්මණ වංශිකයා වුණත් පාන්දරින් නැගිට උපස්ථාන කිරීම, අන්තිමට නිදාගැනීම, කුමක් කළ යුතු දැයි සොයා බලා කිරීම, ඔහු ගේ සිත් ගන්නා අයුරින් හැසිරීම, ඔහුට ප්‍රිය බස් පැවසීම කරනවා ම යි. ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට ක්ෂත්‍රීයා වුනත් ….(පෙ)…. ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට වෙළඳ වංශිකයා වුනත් ….(පෙ)…. ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට මෙහෙකාර කුලයේ උපන් කෙනා වුණත් පාන්දරින් නැගිට උපස්ථාන කිරීම, අන්තිමට නිදාගැනීම, කුමක් කළ යුතු දැයි සොයා බලා කිරීම, ඔහු ගේ සිත් ගන්නා අයුරින් හැසිරීම, ඔහුට ප්‍රිය බස් පැවසීම කරනවා ම යි.”

තං කිං මඤ්ඤසි මහාරාජ, වෙස්සස්ස චේපි ඉජ්ඣය්‍යෙ ධනේන වා ධඤ්ඤේන වා රජතේන වා ජාතරූපේන වා, වෙස්සෝපිස්සාස්ස පුබ්බුට්ඨායී පච්ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්සාවී මනාපචාරී පියවාදී, සුද්දෝපිස්සාස්ස ….(පෙ)…. ඛත්තියෝපිස්සාස්ස බ්‍රාහ්මණෝපිස්සාස්ස පුබ්බුට්ඨායී පච්ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්සාවී මනාපචාරී පියවාදීති?

“පින්වත් මහාරාජ, ඒ ගැන කුමක් ද සිතන්නේ? වෙළඳ වංශයේ කෙනෙකුට වුනත් ධනයෙන් වේවා, ධාන්‍යයෙන් වේවා, රිදියෙන් වේවා, රනින් වේවා, යම් සමෘද්ධියක් තියෙනවා නම්, එතකොට ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට වෛශ්‍ය වංශිකයා වුණත් පාන්දරින් නැගිට උපස්ථාන කිරීම, අන්තිමට නිදා ගැනීම, කුමක් කළ යුතු දැයි සොයා බලා කිරීම, ඔහු ගේ සිත් ගන්නා අයුරින් හැසිරීම, ඔහුට ප්‍රිය බස් පැවසීම කරනවා නේද? ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට ක්ෂත්‍රීයා වුනත් ….(පෙ)…. ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට බ්‍රාහ්මණයා වුනත් ….(පෙ)…. ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට මෙහෙකාර කුලයේ උපන් කෙනා වුනත් පාන්දරින් නැගිට උපස්ථාන කිරීම, අන්තිමට නිදා ගැනීම, කුමක් කළ යුතු දැයි සොයා බලා කිරීම, ඔහු ගේ සිත් ගන්නා අයුරින් හැසිරීම, ඔහුට ප්‍රිය බස් පැවසීම කරනවා නේද?”

වෙස්සස්ස චේපි භෝ කච්චාන, ඉජ්ඣය්‍යෙ ධනේන වා ධඤ්ඤේන වා රජතේන වා ජාතරූපේන වා. වෙස්සෝපිස්සාස්ස පුබ්බුට්ඨායී පච්ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්සාවී මනාපචාරී පියවාදී, සුද්දෝපිස්සාස්ස ….(පෙ)…. ඛත්තියෝපිස්සාස්ස ….(පෙ)…. බ්‍රාහ්මණෝපිස්සාස්ස පුබ්බුට්ඨායී පච්ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්සාවී මනාපචාරී පියවාදීති.

“භවත් කච්චානයෙනි, වෙළඳ වංශයේ කෙනෙකුට වුනත් ධනයෙන් වේවා, ධාන්‍යයෙන් වේවා, රිදියෙන් වේවා, රනින් වේවා, යම් සමෘද්ධියක් තියෙනවා නම්, එතකොට ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට වෛශ්‍ය වංශිකයා වුනත් පාන්දරින් නැගිට උපස්ථාන කිරීම, අන්තිමට නිදාගැනීම, කුමක් කළ යුතු දැයි සොයා බලා කිරීම, ඔහු ගේ සිත් ගන්නා අයුරින් හැසිරීම, ඔහුට ප්‍රිය බස් පැවසීම කරනවා ම යි. ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට ක්ෂත්‍රීයා වුනත් ….(පෙ)…. ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට බ්‍රාහ්මණයා වුනත් ….(පෙ)…. ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට මෙහෙකාර කුලයේ උපන් කෙනා වුණත් පාන්දරින් නැගිට උපස්ථාන කිරීම, අන්තිමට නිදාගැනීම, කුමක් කළ යුතු දැයි සොයා බලා කිරීම, ඔහු ගේ සිත් ගන්නා අයුරින් හැසිරීම, ඔහුට ප්‍රිය බස් පැවසීම කරනවා ම යි.”

තං කිං මඤ්ඤසි මහාරාජ, සුද්දස්ස චේපි ඉජ්ඣය්‍යෙ ධනේන වා ධඤ්ඤේන වා රජතේන වා ජාතරූපේන වා, සුද්දෝපිස්සාස්ස පුබ්බුට්ඨායී පච්ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්සාවී මනාපචාරී පියවාදී, ඛත්තියෝපිස්සාස්ස ….(පෙ)…. බ්‍රාහ්මණෝපිස්සාස්ස ….(පෙ)…. වෙස්සෝපිස්සාස්ස පුබ්බුට්ඨායී පච්ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්සාවී මනාපචාරී පියවාදීති?

“පින්වත් මහාරාජ, ඒ ගැන කුමක් ද සිතන්නේ? මෙහෙකාර කුලයේ කෙනෙකුට වුණත් ධනයෙන් වේවා, ධාන්‍යයෙන් වේවා, රිදියෙන් වේවා, රනින් වේවා, යම් සමෘද්ධියක් තියෙනවා නම්, එතකොට ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට ශුද්‍ර වංශිකයා වුනත් පාන්දරින් නැගිට උපස්ථාන කිරීම, අන්තිමට නිදාගැනීම, කුමක් කළ යුතු දැයි සොයා බලා කිරීම, ඔහු ගේ සිත් ගන්නා අයුරින් හැසිරීම, ඔහුට ප්‍රිය බස් පැවසීම කරනවා නේද? ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට ක්ෂත්‍රීයා වුනත් ….(පෙ)…. ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට වෙළඳ බ්‍රාහ්මණයා වුනත් ….(පෙ)…. ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට වෙළඳ කුලයේ උපන් කෙනා වුනත් පාන්දරින් නැගිට උපස්ථාන කිරීම, අන්තිමට නිදාගැනීම, කුමක් කළ යුතු දැයි සොයා බලා කිරීම, ඔහු ගේ සිත් ගන්නා අයුරින් හැසිරීම, ඔහුට ප්‍රිය බස් පැවසීම කරනවා නේද?”

සුද්දස්ස චේපි භෝ කච්චාන, ඉජ්ඣය්‍යෙ ධනේන වා ධඤ්ඤේන වා රජතේන වා ජාතරූපේන වා, සුද්දෝපිස්සාස්ස පුබ්බුට්ඨායී පච්ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්සාවී මනාපචාරී පියවාදී, ඛත්තියෝපිස්සාස්ස ….(පෙ)…. බ්‍රාහ්මණෝපිස්සාස්ස ….(පෙ)…. වෙස්සෝපිස්සාස්ස පුබ්බුට්ඨායී පච්ඡානිපාතී කිංකාරපටිස්සාවී මනාපචාරී පියවාදීති.

“භවත් කච්චානයෙනි, මෙහෙකාර කුලයේ කෙනෙකුට වුනත් ධනයෙන් වේවා, ධාන්‍යයෙන් වේවා, රිදියෙන් වේවා, රනින් වේවා, යම් සමෘද්ධියක් තියෙනවා නම්, එතකොට ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට ශුද්‍ර වංශිකයා වුනත් පාන්දරින් නැගිට උපස්ථාන කිරීම, අන්තිමට නිදාගැනීම, කුමක් කළ යුතු දැයි සොයා බලා කිරීම, ඔහු ගේ සිත් ගන්නා අයුරින් හැසිරීම, ඔහුට ප්‍රිය බස් පැවසීම කරනවා ම යි. ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට ක්ෂත්‍රීයා වුනත් ….(පෙ)…. ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට වෙළඳ බ්‍රාහ්මණයා වුනත් ….(පෙ)…. ඒ වගේ ම ඒ සමෘද්ධිමත් තැනැත්තාට වෙළඳ කුලයේ උපන් කෙනා වුණත් පාන්දරින් නැගිට උපස්ථාන කිරීම, අන්තිමට නිදාගැනීම, කුමක් කළ යුතු දැයි සොයා බලා කිරීම, ඔහු ගේ සිත් ගන්නා අයුරින් හැසිරීම, ඔහුට ප්‍රිය බස් පැවසීම කරනවා ම යි.”

තං කිං මඤ්ඤසි මහාරාජ, යදි ඒවං සන්තේ ඉමේ චත්තාරෝ වණ්ණා සමසමා හොන්ති, නෝ වා, කථං වා තේ එත්ථ හෝතීති?

“පින්වත් මහාරාජ, ඒ ගැන කුමක් ද සිතන්නේ? ඉදින් මෙසේ ඇති කල්හි ඔය සතර වර්ණය ම සම සම වෙනවා ද? නැද්ද? ඔබට මේ ගැන සිතෙන්නේ කොහොම ද?”

අද්ධා ඛෝ භෝ කච්චාන, ඒවං සන්තේ ඉමේ චත්තාරෝ වණ්ණා සමසමා හොන්ති. නේසං එත්ථ කිඤ්චි නානාකරණං සමනුපස්සාමීති.

“භවත් කච්චානයෙනි, ඒකාන්තයෙන් ම ඔය විදිහට බලද්දී ඔය සතර වර්ණය ම සම සම වෙනවා ම යි. ඔය කරුණෙහිලා ඔවුන් ගේ කිසිම වෙනසක් දකින්නට නැහැ නෙව.”

ඉමිනාපි ඛෝ ඒතං මහාරාජ, පරියායේන වේදිතබ්බං: ‘යථා ඝෝසෝයේවේසෝ ලෝකස්මිං, බ්‍රාහ්මණෝව සෙට්ඨෝ වණ්ණෝ, හීනෝ අඤ්ඤෝ වණ්ණෝ ….(පෙ)…. බ්‍රහ්මදායාදා’ති.

“ඒ වගේ ම පින්වත් මහාරාජ, ‘ශ්‍රේෂ්ඨ වර්ණයෙන් යුක්ත වන්නේ බමුණන් විතරයි. අනිත් උදවිය හීන වර්ණයෙන් යුක්තයි ….(පෙ)…. බ්‍රහ්ම දායාද යි’ වශයෙන් මේ බස පිළිබඳව ලෝකයේ යම් ඝෝෂාවක් තිබුනත්, ඒ ගැන මේ ආකාරයෙන් තේරුම් ගන්නට පුළුවනි.

තං කිං මඤ්ඤසි මහාරාජ, ඉධස්ස ඛත්තියෝ පාණාතිපාතී අදින්නාදායී කාමේසුමිච්ඡාචාරී මුසාවාදී පිසුණවාචෝ ඵරුසවාචෝ සම්ඵප්පලාපී අභිජ්ඣාලු‍ බ්‍යාපන්නචිත්තෝ මිච්ඡාදිට්ඨි, කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජෙය්‍ය, නෝ වා, කථං වා තේ එත්ථ හෝතී’ති?

පින්වත් මහාරාජ, ඒ ගැන කුමක් ද සිතන්නේ? මෙහිලා යම් ක්ෂත්‍රිය වංශිකයෙක් සතුන් මරණවා නම්, සොරකම් කරනවා නම්, වැරදි කාම සේවනයේ යෙදෙනවා නම්, බොරු කියනවා නම්, කේලාම් කියනවා නම්, ඵරුෂ වචන කියනවා නම්, හිස් වචන කියනවා නම්, අනුන් සතු දෙයට ආශා කරමින් සිටිනවා නම්, ද්වේෂයෙන් සිටිනවා නම්, මිත්‍යා දෘෂ්ටියෙන් යුක්ත නම් කය බිඳී මරණින් මතු ඔහු අපාය නම් වූ දුගතිය නම් වූ විනිපාත නම් වූ නිරයෙහි උපදීවි ද? නැද්ද? මේ ගැන ඔබට සිතෙන්නේ කොහොම ද?”

ඛත්තියෝපි හි භෝ කච්චාන, පාණාතිපාතී අදින්නාදායී කාමේසුමිච්ඡාචාරී මුසාවාදී පිසුණවාචෝ ඵරුසවාචෝ සම්ඵප්පලාපී අභිජ්ඣාලු‍ බ්‍යාපන්නචිත්තෝ මිච්ඡාදිට්ඨි, කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජෙය්‍ය. ඒවං මේ එත්ථ හෝති, ඒවඤ්ච පන මේ ඒතං අරහතං සුතන්ති.

“භවත් කාච්චානයන් වහන්ස, ක්ෂත්‍රිය වංශිකයෙක් වුනත් සතුන් මරණවා නම්, සොරකම් කරනවා නම්, වැරදි කාම සේවනයේ යෙදෙනවා නම්, බොරු කියනවා නම්, කේලාම් කියනවා නම්, ඵරුෂ වචන කියනවා නම්, හිස් වචන කියනවා නම්, අනුන් සතු දෙයට ආශා කරමින් සිටිනවා නම්, ද්වේෂයෙන් සිටිනවා නම්, මිත්‍යා දෘෂ්ටියෙන් යුක්ත නම් කය බිඳී මරණින් මතු ඔහු අපාය නම් වූ දුගතිය නම් වූ විනිපාත නම් වූ නිරයෙහි උපදිනවා කියල යි මට මේ ගැන හිතෙන්නෙ. ඒ වගේ ම මං ඔය කරුණ රහතන් වහන්සේලා ගෙන් අසා තියෙනවා.”

සාධු සාධු මහාරාජ, සාධු ඛෝ තේ ඒතං මහාරාජ, ඒවං හෝති: සාධු ච පන තේ ඒතං අරහතං සුතං, තං කිං මඤ්ඤසි මහාරාජ, ඉධස්ස බ්‍රාහ්මණෝ ….(පෙ)…. ඉධස්ස වෙස්සෝ ….(පෙ)…. ඉධස්ස සුද්දෝ පාණාතිපාතී අදින්නාදායී ….(පෙ)…. මිච්ඡාදිට්ඨි, කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජෙය්‍ය, නෝ වා, කථං වා තේ එත්ථ හෝතීති?

“සාදු! සාදු! පින්වත් මහාරාජ. පින්වත් මහාරාජ, ඔබට ඔය අයුරින් තේරුම් යාම ඉතාම හොඳයි. ඔය කරුණ රහතන් වහන්සේලා ගෙන් අසා තිබීම ත් ඉතා ම හොඳයි. පින්වත් මහාරාජ, මේ ගැන ඔබ කුමක් ද සිතන්නේ? මෙහිලා යම් බ්‍රාහ්මණයෙක් ….(පෙ)…. මෙහිලා යම් වෙළඳ වංශිකයෙක් ….(පෙ)…. මෙහිලා මෙහෙකාර කුලයේ උපන්නෙක් සතුන් මරණවා නම්, ….(පෙ)…. මිත්‍යා දෘෂ්ඨියෙන් යුතු නම්, කය බිඳී මරණින් මතු ඔහු අපාය නම් වූ දුගතිය නම් වූ විනිපාත නම් වූ නිරයෙහි උපදීවි ද? නැද්ද? මේ ගැන ඔබට සිතෙන්නේ කොහොම ද?”

සුද්දෝපි හි භෝ කච්චාන, පාණාතිපාතී අදින්නාදායී ….(පෙ)…. මිච්ඡාදිට්ඨි, කායස්ස භේදා පරං මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපජ්ජෙය්‍ය. ඒවං මේ එත්ථ හෝති, ඒවඤ්ච පන මේ ඒතං අරහතං සුතන්ති.

“භවත් කාච්චානයන් වහන්ස, මෙහෙකාර කුලයෙහි උපන්නෙක් වුනත් සතුන් මරණවා නම්, ….(පෙ)…. මිත්‍යා දෘෂ්ටියෙන් යුක්ත නම් කය බිඳී මරණින් මතු ඔහු අපාය නම් වූ දුගතිය නම් වූ විනිපාත නම් වූ නිරයෙහි උපදිනවා කියල යි මට මේ ගැන හිතෙන්නෙ. ඒ වගේ ම මං ඔය කරුණ රහතන් වහන්සේලා ගෙන් අසා තියෙනවා.”

සාධු සාධු මහාරාජ, සාධු ඛෝ තේ ඒතං මහාරාජ, ඒවං හෝති, සාධු ච පන තේ ඒතං අරහතං සුතං. තං කිං මඤ්ඤසි මහාරාජ, යදි ඒවං සන්තේ ඉමේ චත්තාරෝ වණ්ණා සමසමා හොන්ති, නෝ වා, කථං වා තේ එත්ථ හෝතීති?

“සාදු! සාදු! පින්වත් මහාරාජ. පින්වත් මහාරාජ, ඔබට ඔය අයුරින් තේරුම් යාම ඉතාම හොඳයි. ඔය කරුණ රහතන් වහන්සේලා ගෙන් අසා තිබීම ත් ඉතා ම හොඳයි. පින්වත් මහාරාජ, ඒ ගැන කුමක් ද සිතන්නේ? ඉදින් මෙසේ ඇති කල්හි ඔය සතර වර්ණය ම සම සම වෙනවා ද? නැද්ද? ඔබට මේ ගැන සිතෙන්නේ කොහොම ද?”

අද්ධා ඛෝ භෝ කච්චාන, ඒවං සන්තේ ඉමේ චත්තාරෝ වණ්ණා සමසමා හොන්ති, නේසං එත්ථකිඤ්චි නානාකරණං සමනුපස්සාමීති.

“භවත් කච්චානයෙනි, ඒකාන්තයෙන් ම ඔය විදිහට බලද්දී ඔය සතර වර්ණය ම සම සම වෙනවා ම යි. ඔය කරුණෙහිලා ඔවුන් ගේ කිසිම වෙනසක් දකින්නට නැහැ නෙව.”

ඉමිනාපි ඛෝ ඒතං මහාරාජ, පරියායේන වේදිතබ්බං: යථා ඝෝසෝයේවේසෝ ලෝකස්මිං ‘බ්‍රාහ්මණාව සෙට්ඨෝ වණ්ණෝ, හීනෝ අඤ්ඤෝ වණ්ණෝ ….(පෙ)…. බ්‍රහ්මදායාදාති.

“ඒ වගේ ම පින්වත් මහාරාජ, ‘ශ්‍රේෂ්ඨ වර්ණයෙන් යුක්ත වන්නේ බමුණන් විතරයි. අනිත් උදවිය හීන වර්ණයෙන් යුක්තයි ….(පෙ)…. බ්‍රහ්ම දායාද යි’ වශයෙන් මේ බස පිළිබඳව ලෝකයේ යම් ඝෝෂාවක් තිබුනත්, ඒ ගැන මේ ආකාරයෙනු ත් තේරුම් ගන්නට පුළුවනි.

තං කිං මඤ්ඤසි මහාරාජ, ඉධාස්ස ඛත්තියෝ පාණාතිපාතා පටිවිරතෝ අදින්නාදානා පටිවිරතෝ කාමේසුමිච්ඡාචාරා පටිවිරතෝ මුසාවාදා පටිවිරතෝ පිසුණාය වාචාය පටිවිරතෝ ඵරුසාය වාචා පටිවිරතෝ සම්ඵප්පලාපා පටිවිරතෝ අනභිජ්ඣාලු‍ අබ්‍යාපන්නචිත්තෝ සම්මාදිට්ඨි කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජෙය්‍ය, නෝ වා, කථං වා තේ එත්ථ හෝතීති?

පින්වත් මහාරාජ, ඒ ගැන කුමක් ද සිතන්නේ? මෙහිලා යම් ක්ෂත්‍රිය වංශිකයෙක් සතුන් මැරීමෙන් වැළකී සිටිනවා නම්, සොරකම් කිරීමෙන් වැළකී සිටිනවා නම්, වැරදි කාම සේවනයෙන් වැළකී සිටිනවා නම්, බොරු කීමෙන් වැළකී සිටිනවා නම්, කේලාම් කීමෙන් වැළකී සිටිනවා නම්, ඵරුෂ වචන කීමෙන් වැළකී සිටිනවා නම්, හිස් වචන කීමෙන් වැළකී සිටිනවා නම්, අනුන් සතු දෙයට ආශා කිරීමෙන් වැළකී සිටිනවා නම්, ද්වේෂයෙන් වැළකී සිටිනවා නම්, සම්‍යක් දෘෂ්ටියෙන් යුක්ත නම් කය බිඳී මරණින් මතු ඔහු සුගති සංඛ්‍යාත ස්වර්ග ලෝකයෙහි උපදීවි ද? නැද්ද? මේ ගැන ඔබට සිතෙන්නේ කොහොම ද?”

ඛත්තියෝපි හි භෝ කච්චාන, පාණාතිපාතා පටිවිරතෝ අදින්නාදානා පටිවිරතෝ කාමේසුමිච්ඡාචාරා පටිවිරතෝ මුසාවාදා පටිවිරතෝ පිසුණාය වාචාය පටිවිරතෝ ඵරුසාය වාචා පටිවිරතෝ සම්ඵප්පලාපා පටිවිරතෝ අනභිජ්ඣාලු‍ අබ්‍යාපන්නචිත්තෝ සම්මාදිට්ඨි, කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජෙය්‍ය, ඒවං මේ එත්ථ හෝති, ඒවඤ්ච පන මේ ඒතං අරහතං සුතන්ති.

“භවත් කාච්චානයන් වහන්ස, ක්ෂත්‍රිය වංශිකයෙක් වුනත් සතුන් මැරීමෙන් වැළකී සිටිනවා නම්, සොරකම් කිරීමෙන් වැළකී සිටිනවා නම්, වැරදි කාම සේවනයෙන් වැළකී සිටිනවා නම්, බොරු කීමෙන් වැළකී සිටිනවා නම්, කේලාම් කීමෙන් වැළකී සිටිනවා නම්, ඵරුෂ වචන කීමෙන් වැළකී සිටිනවා නම්, හිස් වචන කීමෙන් වැළකී සිටිනවා නම්, අනුන් සතු දෙයට ආශා කිරීමෙන් වැළකී සිටිනවා නම්, ද්වේෂයෙන් වැළකී සිටිනවා නම්, සම්‍යක් දෘෂ්ටියෙන් යුක්ත නම් කය බිඳී මරණින් මතු ඔහු සුගති සංඛ්‍යාත ස්වර්ග ලෝකයෙහි උපදිනවා කියල යි මට මේ ගැන හිතෙන්නෙ. ඒ වගේ ම මං ඔය කරුණ රහතන් වහන්සේලා ගෙන් අසා තියෙනවා.”

සාධු සාධු මහාරාජ, සාධු ඛෝ තේ ඒතං මහාරාජ, ඒවං හෝති. සාධු ච පන තේ ඒතං අරහතං සුතං. තං කිං මඤ්ඤසි මහාරාජ, ඉධාස්ස බ්‍රාහ්මණෝ ….(පෙ)…. ඉධාස්ස වෙස්සෝ ….(පෙ)…. ඉධාස්ස සුද්දෝ පාණාතිපාතා පටිවිරතෝ අදින්නාදානා පටිවිරතෝ ….(පෙ)…. සම්මාදිට්ඨි, කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජෙය්‍ය, නෝ වා, කථං වාතේ එත්ථ හෝතීති?

“සාදු! සාදු! පින්වත් මහාරාජ. පින්වත් මහාරාජ, ඔබට ඔය අයුරින් තේරුම් යාම ඉතාම හොඳයි. ඔය කරුණ රහතන් වහන්සේලා ගෙන් අසා තිබීම ත් ඉතා ම හොඳයි. පින්වත් මහාරාජ, මේ ගැන ඔබ කුමක් ද සිතන්නේ? මෙහිලා යම් බ්‍රාහ්මණයෙක් ….(පෙ)…. මෙහිලා යම් වෙළඳ වංශිකයෙක් ….(පෙ)…. මෙහිලා මෙහෙකාර කුලයේ උපන්නෙක් සතුන් මැරීමෙන් වැළකිලා ඉන්නවා නම්, ….(පෙ)…. සම්‍යක් දෘෂ්ඨියෙන් යුතු නම්, කය බිඳී මරණින් මතු ඔහු සුගති සංඛ්‍යාත ස්වර්ග ලෝකයෙහි උපදීවි ද? නැද්ද? මේ ගැන ඔබට සිතෙන්නේ කොහොම ද?”

සුද්දෝපි හි භෝ කච්චාන, පාණාතිපාතා පටිවිරතෝ අදින්නාදානා පටිවිරතෝ ….(පෙ)…. සම්මාදිට්ඨි, කායස්ස භේදා පරං මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපජ්ජෙය්‍ය, ඒවං මේ එත්ථ හෝති, ඒවඤ්ච පන මේ ඒතං අරහතං සුතන්ති.

“භවත් කාච්චානයන් වහන්ස, මෙහෙකාර කුලයෙහි උපන්නෙක් වුණත් සතුන් මැරීමෙන් වැළකිලා ඉන්නවා නම්, ….(පෙ)…. සම්‍යක් දෘෂ්ඨියෙන් යුතු නම්, කය බිඳී මරණින් මතු ඔහු සුගති සංඛ්‍යාත ස්වර්ග ලෝකයෙහි උපදිනවා කියල යි මට මේ ගැන හිතෙන්නෙ. ඒ වගේ ම මං ඔය කරුණ රහතන් වහන්සේලා ගෙන් අසා තියෙනවා.”

සාධු සාධු මහාරාජ, සාධු ඛෝ තේ ඒතං මහාරාජ, ඒවං හෝති. සාධු ච පන තේ ඒතං අරහතං සුතං. තං කිං මඤ්ඤසි මහාරාජ, යදි ඒවං සන්තේ ඉමේ චත්තාරෝ වණ්ණා සමසමා හොන්ති, නෝ වා, කථං වා තේ එත්ථ හෝතීති?

“සාදු! සාදු! පින්වත් මහාරාජ. පින්වත් මහාරාජ, ඔබට ඔය අයුරින් තේරුම් යාම ඉතාම හොඳයි. ඔය කරුණ රහතන් වහන්සේලා ගෙන් අසා තිබීම ත් ඉතා ම හොඳයි. පින්වත් මහාරාජ, ඒ ගැන කුමක් ද සිතන්නේ? ඉදින් මෙසේ ඇති කල්හි ඔය සතර වර්ණය ම සම සම වෙනවා ද? නැද්ද? ඔබට මේ ගැන සිතෙන්නේ කොහොම ද?”

අද්ධා ඛෝ භෝ කච්චාන, ඒවං සන්තේ ඉමේ චත්තාරෝ වණ්ණා සමසමා හොන්ති. නේසං එත්ථ කිඤ්චි නානාකරණං සමනුපස්සාමීති.

“භවත් කච්චානයෙනි, ඒකාන්තයෙන් ම ඔය විදිහට බලද්දී ඔය සතර වර්ණය ම සම සම වෙනවා ම යි. ඔය කරුණෙහිලා ඔවුන් ගේ කිසිම වෙනසක් දකින්නට නැහැ නෙව.”

ඉමිනාපි ඛෝ ඒතං මහාරාජ, පරියායේන වේදිතබ්බං: යථා ඝෝසෝ යේවේසෝ ලෝකස්මිං, බ්‍රාහ්මණෝව සෙට්ඨෝ වණ්ණෝ, හීනෝ අඤ්ඤෝ වණ්ණෝ ….(පෙ)…. බ්‍රහ්මදායාදාති.

“ඒ වගේ ම පින්වත් මහාරාජ, ‘ශ්‍රේෂ්ඨ වර්ණයෙන් යුක්ත වන්නේ බමුණන් විතරයි. අනිත් උදවිය හීන වර්ණයෙන් යුක්තයි ….(පෙ)…. බ්‍රහ්ම දායාද යි’ වශයෙන් මේ බස පිළිබඳව ලෝකයේ යම් ඝෝෂාවක් තිබුනත්, ඒ ගැන මේ ආකාරයෙනු ත් තේරුම් ගන්නට පුළුවනි.

තං කිං මඤ්ඤසි මහාරාජ, ඉධ ඛත්තියෝ සන්ධිං වා ඡින්දෙය්‍ය, නිල්ලෝපං වා හරෙය්‍ය, ඒකාගාරිකං වා කරෙය්‍ය, පරිපන්ථේ වා තිට්ඨෙය්‍ය, පරදාරං වා ගච්ඡෙය්‍ය. තඤ්චේ තේ පුරිසා ගහෙත්වා දස්සෙය්‍යුං, ‘අයං තේ දේව, චෝරෝ ආගුචාරී, ඉමස්ස යං ඉච්ඡසි, තං දණ්ඩං පණේහී’ති කින්ති නං කරෙය්‍යාසීති?

“පින්වත් මහාරාජ, ඒ ගැන ඔබ කුමක්ද සිතන්නේ? මෙහිලා ක්ෂත්‍රීය වංශිකයෙක් ගෙවල් බිඳිනවා නම්, ගම් පහරනවා නම්, එක ගෙයක් හෝ මංකොල්ලකනවා නම්, මං පහරනවා නම්, පිටස්තර ස්ත්‍රීන් කරා යනවා නම්, ඒ පුරුෂයන් ඔහුව අල්ලා ගෙන රජ්ජුරුවන්ට ඉදිරිපත් කරනවා නම්, ‘දේවයන් වහන්ස, මේ සොරා නුඹවහන්සේට අපරාධකාරයෙක්. මොහුට යමක් කරනු කැමති නම් ඒ දඬුවම දුන මැනව’ කියල. එතකොට ඒ සොරාට ඔබ කුමක් ද කරන්නෙ?”

ඝාතෙය්‍යාම වා, භෝ කච්චාන, ජාපෙය්‍යාම වා, පබ්බාජෙය්‍යාම වා, යථාපච්චයං වා කරෙය්‍යාම. තං කිස්ස හේතු? යා හිස්ස භෝ කච්චාන, පුබ්බේ ඛත්තියෝති සමඤ්ඤා, සාස්ස අන්තරහිතා, චෝරොත්වේව සංඛං ගච්ඡතී’ති.

“භවත් කච්චානයන් වහන්ස, එක්කො මරණීය දණ්ඩනයට පමුණුවනවා. එක්කො ධනය රාජසන්තක කරනවා. එහෙම නැත්නම් රටින් පිට කරනවා. ඒ ඒ කරුණු යෙදෙන හැටියට සිදුකරනවා. මක් නිසාද යත්; භවත් කච්චානයන් වහන්ස, ඔහුට කලින් ‘ක්ෂත්‍රිය වංශිකයා’ යැයි නමක් තිබුනට ඒ නම අතුරුදහන් වෙනවා. දැන් ‘සොරා’ කියන නම යි යෙදිල තියෙන්නෙ.”

තං කිං මඤ්ඤසි මහාරාජ, ඉධ බ්‍රාහ්මණෝ ….(පෙ)…. ඉධ වෙස්සෝ ….(පෙ)…. ඉධ සුද්දෝ සන්ධිං වා ඡින්දෙය්‍ය, නිල්ලෝපං වා හරෙය්‍ය, ඒකාගාරිකං වා කරෙය්‍ය, පරිපන්ථේ වා තිට්ඨෙය්‍ය, පරදාරං වා ගච්ඡෙය්‍ය. තඤ්චේ තේ පුරිසා ගහෙත්වා දස්සෙය්‍යුං: ‘අයං තේ දේව, චෝරෝ ආගුචාරී, ඉමස්ස යං ඉච්ඡසි තං දණ්ඩං පණේහී’ති. කින්ති නං කරෙය්‍යාසීති?

“පින්වත් මහාරාජ, මේ ගැන කුමක්ද සිතන්නෙ? මෙහිලා බ්‍රාහ්මණයෙක් ….(පෙ)…. මෙහිලා වෙළඳ වංශිකයෙක් ….(පෙ)…. මෙහිලා මෙහෙකරු කුලයේ කෙනෙක් ගෙවල් බිඳිනවා නම්, ගම් පහරනවා නම්, එක ගෙයක් හෝ මංකොල්ලකනවා නම්, මං පහරනවා නම්, පිටස්තර ස්ත්‍රීන් කරා යනවා නම්, ඒ පුරුෂයන් ඔහුව අල්ලා ගෙන රජ්ජුරුවන්ට ඉදිරිපත් කරනවා නම්, ‘දේවයන් වහන්ස, මේ සොරා නුඹවහන්සේට අපරාධකාරයෙක්. මොහුට යමක් කරනු කැමති නම් ඒ දඬුවම දුන මැනව’ කියල. එතකොට ඒ සොරාට ඔබ කුමක් ද කරන්නෙ?”

ඝාතෙය්‍යාම වා භෝ කච්චාන, ජාපෙය්‍යාම වා පබ්බාජෙය්‍යාම වා යථාපච්චයං වා කරෙය්‍යාම. තං කිස්ස හේතු? යා හිස්ස භෝ කච්චාන, පුබ්බේ සුද්දෝති සමඤ්ඤා, සාස්ස අන්තරහිතා, චෝරොත්වේව සංඛං ගච්ඡතීති.

“භවත් කච්චානයන් වහන්ස, එක්කො මරණීය දණ්ඩනයට පමුණුවනවා. එක්කො ධනය රාජසන්තක කරනවා. එහෙම නැත්නම් රටින් පිට කරනවා. ඒ ඒ කරුණු යෙදෙන හැටියට සිදුකරනවා. මක් නිසාද යත්; භවත් කච්චානයන් වහන්ස, ඔහුට කලින් ‘ශුද්‍රයා’ යැයි නමක් තිබුනට ඒ නම අතුරුදහන් වෙනවා. දැන් ‘සොරා’ කියන නම යි යෙදිල තියෙන්නෙ.”

තං කිං මඤ්ඤසි මහාරාජ, යදි ඒවං සන්තේ, ඉමේ චත්තාරෝ වණ්ණා සමසමා හොන්ති, නෝ වා, කථං වා තේ එත්ථ හෝතීති?

“පින්වත් මහාරාජ, ඒ ගැන කුමක් ද සිතන්නේ? ඉදින් මෙසේ ඇති කල්හි ඔය සතර වර්ණය ම සම සම වෙනවා ද? නැද්ද? ඔබට මේ ගැන සිතෙන්නේ කොහොම ද?”

අද්ධා ඛෝ භෝ කච්චාන, ඒවං සන්තේ ඉමේ චත්තාරෝ වණ්ණා සමසමා හොන්ති නේසං එත්ථ කිඤ්චි නානාකරණං සමනුපස්සාමීති.

“භවත් කච්චානයෙනි, ඒකාන්තයෙන් ම ඔය විදිහට බලද්දී ඔය සතර වර්ණය ම සම සම වෙනවා ම යි. ඔය කරුණෙහිලා ඔවුන් ගේ කිසිම වෙනසක් දකින්නට නැහැ නෙව.”

ඉමිනාපි ඛෝ ඒතං මහාරාජ, පරියායේන වේදිතබ්බං: යථා ඝෝසෝ යේවේසෝ ලෝකස්මිං, බ්‍රාහ්මණෝව සෙට්ඨෝ වණ්ණෝ, හීනෝ අඤ්ඤෝ වණ්ණෝ ….(පෙ)…. බ්‍රහ්මදායාදාති.

“ඒ වගේ ම පින්වත් මහාරාජ, ‘ශ්‍රේෂ්ඨ වර්ණයෙන් යුක්ත වන්නේ බමුණන් විතරයි. අනිත් උදවිය හීන වර්ණයෙන් යුක්තයි ….(පෙ)…. බ්‍රහ්ම දායාද යි’ වශයෙන් මේ බස පිළිබඳව ලෝකයේ යම් ඝෝෂාවක් තිබුනත්, ඒ ගැන මේ ආකාරයෙනු ත් තේරුම් ගන්නට පුළුවනි.

තං කිං මඤ්ඤසි මහාරාජ, ඉධ ඛත්තියෝ කේසමස්සුං ඕහාරෙත්වා කාසායානි වත්ථානි අච්ඡාදෙත්වා අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජිතෝ අස්ස, විරතෝ පාණාතිපාතා විරතෝ අදින්නාදානා විරතෝ මුසාවාදා ඒකභත්තිකෝ බ්‍රහ්මචාරී සීලවා කල්‍යාණධම්මෝ, කින්ති නං කරෙය්‍යාසීති?

පින්වත් මහාරාජ, මේ ගැන කුමක් ද සිතන්නේ? මෙහිලා ක්ෂත්‍රීය වංශිකයෙක් කෙස් රැවුල් බහා කසාවත් පොරවා ගිහි ගෙයින් නික්ම අනගාරික පැවිදි ජීවිතයකට පත්වෙනවා නම්, සතුන් මැරීමෙන් වෙන්ව, සොරකමින් වෙන්ව, බොරු කීමෙන් වෙන්ව, උදේ වරුවේ විතරක් වළඳමින්, බ්‍රහ්මචාරීව, සීලවන්තව, කල්‍යාණ ධර්මයන් ඇතිව සිටිනවා නම් ඔබ ඔහුට කුමක් ද කරන්නේ?”

අභිවාදෙය්‍යාම වා භෝ කච්චාන, පච්චුට්ඨෙය්‍යාම වා ආසනේන වා නිමන්තෙය්‍යාම අභිනිමන්තෙය්‍යාම වා නං චීවරපිණ්ඩපාතසේනාසනගිලානප්පච්චයභේසජ්ජපරික්ඛාරේහි, ධම්මිකං වා අස්ස රක්ඛාවරණගුත්තිං සංවිදහෙය්‍යාම. තං කිස්ස හේතු? යා හිස්ස භෝ කච්චාන, පුබ්බේ ඛත්තියෝති සමඤ්ඤා, සාස්ස අන්තරහිතා, සමණොත්වේව සංඛ්‍යං ගච්ඡතීති.

“භවත් කච්චානයන් වහන්ස, එතකොට අපි ඔහුට වැඳුම් පිදුම් කරනවා. දැක හුනස්නෙන් හෝ නැගිටිනවා. ආසනයකින් හෝ පවරනවා. ඒ වගේ ම චීවර, පිණ්ඩපාත, සේනාසන, ගිලන්පස බෙහෙත් පිරිකරින් හෝ උපස්ථාන කරනවා. ධර්මික ආරක්ෂාවරණය සපයනවා. මක්නිසා ද යත්; භවත් කච්චානයෙනි, කලින් ඔහුට ‘ක්ෂත්‍රීය වංශිකයා’ කියා යම් නමක් තිබුනා ද, එය නැතිවුනා. ‘ශ්‍රමණයන් වහන්සේ’ යන නම ලැබුනා.”

තං කිං මඤ්ඤසි මහාරාජ, ඉධ බ්‍රාහ්මණෝ ….(පෙ)…. ඉධ වෙස්සෝ ….(පෙ)…. ඉධ සුද්දෝ කේසමස්සුං ඕහාරෙත්වා කාසායානි වත්ථානි අච්ඡාදෙත්වා අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජිතෝ අස්ස, විරතෝ පාණාතිපාතා විරතෝ අදින්නාදානා විරතෝ මුසාවාදා ඒකභත්තිකෝ බ්‍රහ්මචාරී සීලවා කල්‍යාණධම්මෝ, කින්ති නං කරෙය්‍යාසීති?

“පින්වත් මහාරාජ, මේ ගැන කුමක්ද සිතන්නෙ? මෙහිලා බ්‍රාහ්මණයෙක් ….(පෙ)…. මෙහිලා වෙළඳ වංශිකයෙක් ….(පෙ)…. මෙහිලා මෙහෙකරු කුලයේ කෙනෙක් කෙස් රැවුල් බහා කසාවත් පොරවා ගිහි ගෙයින් නික්ම අනගාරික පැවිදි ජීවිතයකට පත්වෙනවා නම්, සතුන් මැරීමෙන් වෙන්ව, සොරකමින් වෙන්ව, බොරු කීමෙන් වෙන්ව, උදේ වරුවේ විතරක් වළඳමින්, බ්‍රහ්මචාරීව, සීලවන්තව, කල්‍යාණ ධර්මයන් ඇතිව සිටිනවා නම් ඔබ ඔහුට කුමක් ද කරන්නේ?”

අභිවාදෙය්‍යාම වා භෝ කච්චාන, පච්චුට්ඨෙය්‍යාම වා ආසනේන වා නිමන්තෙය්‍යාම අභිනිමන්තෙය්‍යාම වා නං චීවරපිණ්ඩපාතසේනාසනගිලානප්පච්චයභේසජ්ජපරික්ඛාරේහි, ධම්මිකං වා අස්ස රක්ඛාවරණගුත්තිං සංවිදහෙය්‍යාම. තං කිස්ස හේතු? යා හිස්ස භෝ කච්චාන, පුබ්බේ සුද්දෝති සමඤ්ඤා, සාස්ස අන්තරහිතා, සමණොත්වේව සංඛ්‍යං ගච්ඡතීති.

“භවත් කච්චානයන් වහන්ස, එතකොට අපි ඔහුට වැඳුම් පිදුම් කරනවා. දැක හුනස්නෙන් හෝ නැගිටිනවා. ආසනයකින් හෝ පවරනවා. ඒ වගේ ම චීවර, පිණ්ඩපාත, සේනාසන, ගිලන්පස බෙහෙත් පිරිකරින් හෝ උපස්ථාන කරනවා. ධර්මික ආරක්ෂාවරණය සපයනවා. මක්නිසා ද යත්; භවත් කච්චානයෙනි, කලින් ඔහුට ‘ශුද්‍රයා’ කියා යම් නමක් තිබුනා ද, එය නැතිවුනා. ‘ශ්‍රමණයන් වහන්සේ’ යන නම ලැබුනා.”

තං කිං මඤ්ඤසි මහාරාජ, යදි ඒවං සන්තේ ඉමේ චත්තාරෝ වණ්ණා සමසමා හොන්ති, නෝ වා, කථං වා තේ එත්ථ හෝතීති?

“පින්වත් මහාරාජ, ඒ ගැන කුමක් ද සිතන්නේ? ඉදින් මෙසේ ඇති කල්හි ඔය සතර වර්ණය ම සම සම වෙනවා ද? නැද්ද? ඔබට මේ ගැන සිතෙන්නේ කොහොම ද?”

අද්ධා ඛෝ භෝ කච්චාන, ඒවං සන්තේ ඉමේ චත්තාරෝ වණ්ණා සමසමා හොන්ති, නේසං එත්ථ කිඤ්චි නානාකරණං සමනුපස්සාමීති.

“භවත් කච්චානයෙනි, ඒකාන්තයෙන් ම ඔය විදිහට බලද්දී ඔය සතර වර්ණය ම සම සම වෙනවා ම යි. ඔය කරුණෙහිලා ඔවුන් ගේ කිසිම වෙනසක් දකින්නට නැහැ නෙව.”

ඉමිනාපි ඛෝ ඒතං මහාරාජ, පරියායේන වේදිතබ්බං: යථා ඝෝසෝ යේවේසෝ ලෝකස්මිං බ්‍රාහ්මණෝව සෙට්ඨෝ වණ්ණෝ, හීනෝ අඤ්ඤෝ වණ්ණෝ. බ්‍රාහ්මණෝව සුක්කෝ වණ්ණෝ, කණ්හෝ අඤ්ඤෝ වණ්ණෝ, බ්‍රාහ්මණාව සුජ්ඣන්ති, නෝ අබ්‍රාහ්මණා. බ්‍රාහ්මණාව බ්‍රහ්මුනෝ පුත්තා ඕරසා මුඛතෝ ජාතා බ්‍රහ්මජා බ්‍රහ්මනිම්මිතා බ්‍රහ්මදායාදාති.

“ඒ වගේ ම පින්වත් මහාරාජ, ‘ශ්‍රේෂ්ඨ වර්ණයෙන් යුක්ත වන්නේ බමුණන් විතරයි. අනිත් උදවිය හීන වර්ණයෙන් යුක්තයි. සුදු වර්ණයෙන් යුක්ත වන්නේ බමුණන් විතරයි. අනිත් උදවිය කළු වර්ණයෙන් යුක්තයි. බ්‍රාහ්මණයන් විතරක් පිරිසිදුයි. අබ්‍රාහ්මණයන් එහෙම නෑ. බ්‍රාහ්මණයන් කියන්නේ මහා බ්‍රහ්ම රාජයා ගේ ළයෙහි වැඩුණු දරුවන්. මුඛයෙන් උපන් දරුවන්. බ්‍රහ්මයා ගෙන් ම උපන් දරුවන්. බ්‍රහ්ම නිර්මාණය යි. බ්‍රහ්ම දායාද යි’ වශයෙන් මේ බස පිළිබඳව ලෝකයේ යම් ඝෝෂාවක් තිබෙනවා තමයි. නමුත් ඒ ගැන තේරුම් ගත යුත්තේ ඔන්න ඔය ආකාරයෙනු යි.”

ඒවං වුත්තේ රාජා මාධුරෝ අවන්තිපුත්තෝ ආයස්මන්තං මහාකච්චානං ඒතදවෝච: අභික්කන්තං භෝ කච්චාන, අභික්කන්තං භෝ කච්චාන, සෙය්‍යථාපි භෝ කච්චාන, නික්කුජ්ජිතං වා උක්කුජ්ජෙය්‍ය, පටිච්ඡන්නං වා විවරෙය්‍ය, මූළ්හස්ස වා මග්ගං ආචික්ඛෙය්‍ය, අන්ධකාරේ වා තේලපජ්ජෝතං ධාරෙය්‍ය චක්ඛුමන්තෝ රූපානි දක්ඛන්තීති. ඒවමේවං භෝතා කච්චානේන අනේකපරියායේන ධම්මෝ පකාසිතෝ, ඒසාහං භවන්තං කච්චානං සරණං ගච්ඡාමි ධම්මඤ්ච භික්ඛුසංඝඤ්ච, උපාසකං මං භවං කච්චානෝ ධාරේතු අජ්ජතග්ගේ පාණුපේතං සරණං ගතන්ති.

මෙසේ පැවසූ විට මධුරාපුරාධිපති අවන්තිපුත්‍ර රජු ආයුෂ්මත් මහාකච්චානයන් වහන්සේට මෙය පැවසුවා. “භවත් කච්චානයන් වහන්ස, හරි ම සුන්දර යි! භවත් කච්චානයන් වහන්ස, හරි ම සුන්දර යි! යටිකුරු වෙච්ච දෙයක් උඩට හැරෙව්වා වගෙයි. සැඟවෙච්ච දෙයක් විවෘත කළා වගෙයි. මං මුළා වූ කෙනෙකුට මාර්ගය පෙන්වුවා වගෙයි. අඳුරේ සිටින උදවියට රූප දකින්ට තෙල් පහන් දැල්වවූවා වගෙයි. ඔන්න ඔය විදිහට යි භවත් කච්චානයන් වහන්සේ විසින් නොයෙක් ආකාරයෙන් ශ්‍රී සද්ධර්මය වදාළේ. ඉතින් මං භවත් කච්චානයන් වහන්සේව සරණ යනවා. ශ්‍රී සද්ධර්මය ත් සරණ යනවා. ශ්‍රාවක සඟරුවන ත් සරණ යනවා. භවත් කච්චානයන් වහන්සේ අද පටන් දිවි ඇති තුරාවට තෙරුවන් සරණ ගිය උපාසකයෙකු වශයෙන් මාව පිළිගන්නා සේක්වා!”

මා ඛෝ මං ත්වං මහාරාජ, සරණං අගමාසි, තමේව ත්වං භගවන්තං සරණං ගච්ඡ යමහං සරණං ගතෝති.

“පින්වත් මහාරාජ, ඔබ මාව සරණ යන්නට එපා! මම යම් කෙනෙකුන් වහන්සේව සරණ ගියා නම්, ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේව ම ඔබ ත් සරණ යන්න.”

කහං පන භෝ කච්චාන, ඒතරහි සෝ භගවා විහරති අරහං සම්මාසම්බුද්ධෝති?

“භවත් කච්චානයන් වහන්ස, දැන් ඒ භාග්‍යවත් වූ අරහත් වූ සම්මාසම්බුදු රජාණන් වහන්සේ වැඩසිටින්නේ කොහේද?”

පරිනිබ්බුතෝ ඛෝ මහාරාජ, ඒතරහි සෝ භගවා අරහං සම්මාසම්බුද්ධෝති.

“පින්වත් මහාරාජ, දැන් ඒ භාග්‍යවත් වූ අරහත් වූ සම්මාසම්බුදු රජාණන් වහන්සේ පිරිනිවන් පා වදාළ සේක.”

සචේ හි මයං භෝ කච්චාන, සුණෙය්‍යාම තං භගවන්තං දසසු යෝජනේසු, දසපි මයං යෝජනානි ගච්ඡෙය්‍යාම තං භගවන්තං දස්සනාය අරහන්තං සම්මාසම්බුද්ධං. සචේ හි මයං භෝ කච්චාන, සුණෙය්‍යාම තං භගවන්තං වීසතියා යෝජනේසු, තිංසාය යෝජනේසු, චත්තාරීසාය යෝජනේසු, පඤ්ඤාසාය යෝජනේසු, පඤ්ඤාසම්පි මයං යෝජනානි ගච්ඡෙය්‍යාම තං භගවන්තං දස්සනාය අරහන්තං සම්මාසම්බුද්ධං යෝජනසතේ චේපි මයං භෝ කච්චාන, සුණෙය්‍යාම තං භගවන්තං, යෝජනසතම්පි මයං ගච්ඡෙය්‍යාම තං භගවන්තං දස්සනාය අරහන්තං සම්මාසම්බුද්ධං. යතෝ ච ඛෝ භෝ කච්චාන, පරිනිබ්බුතෝ සෝ භගවා, පරිනිබ්බුතම්පි මයං තං භගවන්තං සරණං ගච්ඡාම ධම්මඤ්ච භික්ඛුසංඝඤ්ච. උපාසකං මං භවං කච්චානෝ ධාරේතු අජ්ජතග්ගේ පාණුපේතං සරණං ගතන්ති.

“භවත් කච්චානයන් වහන්ස, ඉදින් අපි දස යොදුනක් දුරින් ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩසිටිනවා කියල අසනවා නම්, ඒ භාග්‍යවත් වූ අරහත් වූ සම්මාසම්බුදු රජාණන් වහන්සේ දකින්නට දස යොදුනක් ගෙවාගෙන හෝ යනවා. ඉදින් අපි විසි යොදුනක් දුරින් වේවා, තිස් යොදුනක් දුරින් වේවා, සතළිස් යොදුනක් දුරින් වේවා, පනස් යොදුනක් දුරින් වේවා ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩසිටිනවා කියල අසනවා නම්, ඒ භාග්‍යවත් වූ අරහත් වූ සම්මාසම්බුදු රජාණන් වහන්සේ දකින්නට ඒ පනස් යොදුන ම ගෙවාගෙන හෝ යනවා. භවත් කච්චානයන් වහන්ස, යම් කලෙක ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පිරිනිවන් පා වදාළ සේක් ද, ඒ පිරිනිවන් පා වදාළ භාග්‍යවතුන් වහන්සේව අපි සරණ යනවා. ශ්‍රී සද්ධර්මය ත් සරණ යනවා. ශ්‍රාවක සඟරුවන ත් සරණ යනවා. භවත් කච්චානයන් වහන්සේ අද පටන් දිවි ඇති තුරාවට තෙරුවන් සරණ ගිය උපාසකයෙකු වශයෙන් මාව පිළිගන්නා සේක්වා!”

සාදු! සාදු!! සාදු!!!

මධුරසුත්තං චතුත්ථං.

මධුරා පුරයේ දී වදාළ දෙසුම නිමා විය.

ධර්මදානය උදෙසා පාලි සහ සිංහල අන්තර්ගතය උපුටා ගැනීම https://mahamevnawa.lk/sutta/mn2_2-4-4/ වෙබ් පිටුවෙනි.
Ver.1.40 - Last Updated On 26-SEP-2020 At 03:14 P.M