ඛුද්දක නිකාය

උදාන පාළි

3.9. සිප්ප සුත්තං

3.9. ශිල්පයන් අරභයා වදාළ උදානය

ඒවං මේ සුතං: ඒකං සමයං භගවා සාවත්ථියං විහරති ජේතවනේ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමේ. තේන ඛෝ පන සමයේන සම්බහුලානං භික්ඛූනං පච්ඡාභත්තං පිණ්ඩපාතපටික්කන්තානං මණ්ඩලමාලේ සන්නිසින්නානං සන්නිපතිතානං අයමන්තරාකථා උදපාදි: “කෝ නු ඛෝ ආවුසෝ සිප්පං ජානාති, කෝ කිං සිප්පං සික්ඛි, කතරං සිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති.

මා හට අසන්නට ලැබුනේ මේ විදිහටයි. ඒ දිනවල භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩසිටියේ සැවැත් නුවර ජේතවනය නම් වූ අනේපිඬු සිටුතුමාගේ ආරාමයේ.

ඒ දිනවල බොහෝ භික්ෂූන් පිණ්ඩපාතෙන් පස්සේ හවස් වරුවේ මණ්ඩල මාලකයට රැස්වෙලා මේ විදිහේ කතාවක් කරමින් හිටියා.

“ප්‍රිය ආයුෂ්මතුනි, මෙතැන කවුද ශිල්ප දන්නෙ? මොන විදිහේ ශිල්පද ඉගෙන ගෙන තියෙන්නෙ? ශිල්ප අතරින් කොයි ශිල්පයද අග්‍ර?”

තත්ථේකච්චේ ඒවමාහංසු. “හත්ථිසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු: “අස්සසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු “රථසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු: “ධනුසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු: “ථරුසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු: “මුද්දාසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු: “ගණනසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු: “සංඛානසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු: “ලේඛාසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු: “කාවෙය්‍යසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු: “ලෝකායතසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු: “ඛත්තවිජ්ජාසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. අයඤ්චරහි තේසං භික්ඛූනං අන්තරාකථා හෝති විප්පකතා.

අථ ඛෝ භගවා සායන්හසමයං පටිසල්ලානා වුට්ඨිතෝ යේන මණ්ඩලමාලෝ තේනුපසංකමි. උපසංකමිත්වා පඤ්ඤත්තේ ආසනේ නිසීදි. නිසජ්ජ ඛෝ භගවා භික්ඛූ ආමන්තේසි: “කායනුත්ථ භික්ඛවේ ඒතරහි කථාය සන්නිසින්නා, කා ච පන වෝ අන්තරාකථා විප්පකතා”ති.

එතකොට එතැන හිටපු ඇතැම් කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. “ශිල්ප අතරින් අග්‍ර හස්ති ශිල්පය තමයි.” තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. “ශිල්ප අතරින් අග්‍ර අශ්ව ශිල්පය තමයි.” තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. “ශිල්ප අතරින් අග්‍ර රථ ශිල්පය තමයි.” තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. “ශිල්ප අතරින් අග්‍ර දුනු ශිල්පය තමයි.” තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. “ශිල්ප අතරින් අග්‍ර ආයුධ ශිල්පය තමයි.” තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. “ශිල්ප අතරින් අග්‍ර මුද්‍රා ශිල්පය තමයි.” තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. “ශිල්ප අතරින් අග්‍ර ගණිත ශිල්පය තමයි.” තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. “ශිල්ප අතරින් අග්‍ර සංඛ්‍යාන ශිල්පය තමයි.” තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. “ශිල්ප අතරින් අග්‍ර ලේඛන ශිල්පය තමයි.” තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. “ශිල්ප අතරින් අග්‍ර කාව්‍ය ශිල්පය තමයි. තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. “ශිල්ප අතරින් අග්‍ර ක්ෂත්‍රීය විද්‍යාව තමයි.” තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. “ශිල්ප අතරින් අග්‍ර ලෝක නීති ශිල්පය තමයි.”

භික්ෂූන් අතර වූ මේ කතා බහ මෙහිදී අඩාල වුනා. ඒ වෙලාවේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ හවස් වරුවේ භාවනාවෙන් නැගිටලා මණ්ඩල මාලකයට වැඩම කළා. එහි පණවන ලද අසුනෙහි වැඩසිටියා. වැඩහුන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ භික්ෂූන් අමතා වදාළා.

“පින්වත් මහණෙනි, දැන් ඔබ කතා බස් කර කර හිටියේ මොකක් ගැනද? අඩාල වෙලා ගිය කතාව කුමක්ද?”

ඉධ භන්තේ අම්හාකං පච්ඡාභත්තං පිණ්ඩපාතපටික්කන්තානං මණ්ඩලමාලේ සන්නිසින්නානං සන්නිපතිතානං අයමන්තරාකථා උදපාදි; “කෝ නු ඛෝ ආවුසෝ සිප්පං ජානාති, කෝ කිං සිප්පං සික්ඛි, කතරං සිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. තත්ථේකච්චේ ඒවමාහංසු: “හත්ථිසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු “අස්සසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු: “රථසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු: “ධනුසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු: “ථරුසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු: “මුද්දාසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු: “ගණනසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු: “සංඛානසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු: “ලේඛාසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු: “කාවෙය්‍යසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු: “ලෝකායතසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. ඒකච්චේ ඒවමාහංසු: “ඛත්තවිජ්ජාසිප්පං සිප්පානං අග්ග”න්ති. අයං ඛෝ තේ භන්තේ අන්තරා කථා හෝති විප්පකතා. අථ ඛෝ භගවා අනුප්පත්තෝති.

“ස්වාමීනී, අපි පිණ්ඩපාතෙන් පස්සේ හවස් වරුවේ මණ්ඩල මාලකයට රැස් වෙලා ඉන්න කොට, මේ විදිහේ කතා බහකයි යෙදිලා හිටියේ. ‘ප්‍රිය ආයුෂ්මතුනි, මෙතැන කවුද ශිල්ප දන්නෙ? මොන විදිහේ ශිල්පද ඉගෙන ගෙන තියෙන්නෙ? ශිල්ප අතරින් කොයි ශිල්පයද අග්‍ර?’ කියලා. එතකොට එතැන හිටපු ඇතැම් කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. ‘ශිල්ප අතරින් අග්‍ර හස්ති ශිල්පය තමයි.’ තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. ‘ශිල්ප අතරින් අග්‍ර අශ්ව ශිල්පය තමයි.’ තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. ‘ශිල්ප අතරින් අග්‍ර රථ ශිල්පය තමයි.’ තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. ‘ශිල්ප අතරින් අග්‍ර දුනු ශිල්පය තමයි.’ තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. ‘ශිල්ප අතරින් අග්‍ර ආයුධ ශිල්පය තමයි.’ තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. ‘ශිල්ප අතරින් අග්‍ර මුද්‍රා ශිල්පය තමයි.’ තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. ‘ශිල්ප අතරින් අග්‍ර ගණිත ශිල්පය තමයි.’ තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. ‘ශිල්ප අතරින් අග්‍ර සංඛ්‍යාන ශිල්පය තමයි.’ තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. ‘ශිල්ප අතරින් අග්‍ර ලේඛන ශිල්පය තමයි.’ තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. ‘ශිල්ප අතරින් අග්‍ර කාව්‍ය ශිල්පය තමයි.’ තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. ‘ශිල්ප අතරින් අග්‍ර ක්ෂත්‍රීය විද්‍යාව තමයි.’ තව කෙනෙක් මෙහෙම කිව්වා. ‘ශිල්ප අතරින් අග්‍ර ලෝක නීති ශිල්පය තමයි’ කියලා. ස්වාමීනී, ඔය කථාව තමයි අතරමග නතර වුනේ. එතකොට තමයි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩමවා වදාළේ.”

“නඛ්වේතං භික්ඛවේ තුම්හාකං පතිරූපං කුලපුත්තානං සද්ධා අගාරස්මා අනගාරියං පබ්බජිතානං යං තුම්හේ ඒවරූපිං කථං කථෙය්‍යාථ. සන්නිපතිතානං වෝ භික්ඛවේ ද්වයං කරණීයං, “ධම්මී වා කථා අරියෝ වා තුණ්හීභාවෝ”ති.

“නෑ, පින්වත් මහණෙනි, ගිහි ගේ අත්හැරලා මේ අනගාරික ශාසනයේ ශ්‍රද්ධාවෙන් පැවිදි වෙච්ච පින්වත් කුලපුත්‍රයන් වන ඔබට ඔය විදිහේ කථාවක් කර කර ඉන්න එක සුදුසු නෑ. ‘පින්වත් මහණෙනි, එකට එකතුවෙච්ච වෙලාවට කරුණු දෙකක් කරන්න ඕන. එක්කො ධර්ම කථාවක යෙදෙන්න ඕන. එහෙම නැත්නම් ආර්ය වූ නිශ්ශබ්දතාවය වන භාවනාවක යෙදෙන්න ඕන.’”

අථ ඛෝ භගවා ඒතමත්ථං විදිත්වා තායං වේලායං ඉමං උදානං උදානේසි:

ඉතින් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මේ කරුණ දැනගෙන, ඒ වෙලාවේ මේ උදානය වදාළා.

අසිප්පජීවී ලහු අත්ථකාමෝ යතින්ද්‍රියෝ සබ්බධි විප්පමුත්තෝ,
අනෝකසාරී අමමෝ නිරාසෝ හිත්වා මානං ඒකචරෝ ස භික්ඛූ”ති.

“ඔහු ශිල්පයකින් ජීවත් වෙන්නෙ නෑ. සැහැල්ලුයි. හැමදෙනාගේම යහපත කැමතියි. ඉඳුරන් දමනය කරගෙනයි ඉන්නෙ. හැමදේකින්ම මනා කොට නිදහස් වෙලයි ඉන්නෙ. තණ්හාවෙන් බැසගන්නෙ නෑ. මමත්වයෙන් තොරයි. ආශාවෙන් තොරයි. මානය අත්හැරලා හුදෙකලාවෙනුයි ඉන්නෙ. එයාට තමයි භික්ෂුව කියන්නෙ.”

සාදු! සාදු!! සාදු!!!

ධර්මදානය උදෙසා පාලි සහ සිංහල අන්තර්ගතය උපුටා ගැනීම https://mahamevnawa.lk/sutta/kn1_3-3-9/ වෙබ් පිටුවෙනි.
Ver.1.40 - Last Updated On 26-SEP-2020 At 03:14 P.M