අංගුත්තර නිකාය

තික නිපාතෝ

3.3.3.4.

[කපිලවත්ථු නිදානං]

කිඹුල්වත් නුවරදී ………………

ඒකං සමයං භගවා කෝසලේසු චාරිකං චරමානෝ යේන කපිලවත්ථු තදවසරි. අස්සෝසි ඛෝ මහානාමෝ සක්කෝ භගවා කිර කපිලවත්ථුං අනුප්පත්තෝති. අථ ඛෝ මහානාමෝ සක්කෝ යේන භගවා තේනුපසංකමි. උපසංකමිත්වා භගවන්තං අභිවාදෙත්වා ඒකමන්තං අට්ඨාසි. ඒකමන්තං ඨිතං ඛෝ මහානාමං සක්කං භගවා ඒතදවෝච:

එක් කලෙක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කොසොල් ජනපදයෙහි චාරිකාවේ වඩිමින් සිටියදී කිඹුල්වත්පුරයට වැඩම කළා. එහි මහානාම ශාක්‍යයා හට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කිඹුල්වත්පුරයට වැඩම කළ බව අසන්නට ලැබුනා. ඉතින් මහානාම ශාක්‍යයා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩසිටි තැනට පැමිණුනා. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ආදරයෙන් වන්දනා කොට එකත්පස්ව සිටගත්තා. එකත්පස්ව සිටි මහානාම ශාක්‍යයාට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙකරුණ වදාළා.

ගච්ඡ මහානාම, කපිලවත්ථුස්මිං තථාරූපං ආවසථං ජාන යත්ථජ්ජ මයං ඒකරත්තිං විහරෙය්‍යාමාති. ඒවං භන්තේති ඛෝ මහානාමෝ සක්කෝ භගවතෝ පටිස්සුත්වා කපිලවත්ථුං පවිසිත්වා කේවලකප්පං කපිලවත්ථුං අන්වාහිණ්ඩන්තෝ න අද්දස කපිලවත්ථුස්මිං තථාරූපං ආවසථං යත්ථ භගවා ඒකරත්තිං විහරෙය්‍ය.

“පින්වත් මහානාම, යන්න. අද රාත්‍රියට අපට වැඩසිටීමට සුදුසු යම් ආවාසයක් මේ කිඹුල්වත් පුරයේ යම් තැනක තියෙනවා නම්, එහෙම තැනක් දැනගෙන එන්න.” එතකොට “එසේය, ස්වාමීනී” කියලා භාග්‍යවතුන් වහන්සේට පිළිතුරු දුන් මහානාම ශාක්‍යයා කපිලවස්තු නුවරට පිවිස මුළු කපිලවස්තුවේම ඔබමොබ ඇවිද යද්දී භාග්‍යවතුන් වහන්සේට එක් රැයක් වැඩසිටීමට ගැලපෙන යම් ආවාසයක් ඇද්ද, එබඳු ආවාසයක් කපිලවස්තුවේ දැකගන්නට ලැබුනේ නෑ.

අථ ඛෝ මහානාමෝ සක්කෝ යේන භගවා තේනුපසංකමි. උපසංකමිත්වා භගවන්තං ඒතදවෝච: නත්ථි භන්තේ, කපිලවත්ථුස්මිං තථාරූපෝ ආවසථෝ යත්ථජ්ජ භගවා ඒකරත්තිං විහරෙය්‍ය. අයං භන්තේ, භරණ්ඩුකාලාමෝ භගවතෝ පුරාණසබ්‍රහ්මචාරී. තස්සජ්ජ භගවා අස්සමේ ඒකරත්තිං විහරතූති.

එතකොට මහානාම ශාක්‍යයා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩසිටි තැනට පැමිණියා. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මේ කාරණය පැවසුවා. “ස්වාමීනී, මේ කිඹුල්වත්පුරයේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අද එක් රැයක් වැඩසිටිනවා නම්, ඒ විදිහේ සුදුසු ආවාසයක් ලැබුනේ නෑ. ස්වාමීනී, භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ පැරණි සබ්‍රහ්මචාරී කෙනෙක් වන මේ භරණ්ඩුකාලාම තවුසා ඉන්නවා. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අද ඔහුගේ ආශ්‍රමයෙහි එක් රැයක් වැඩවසන සේක්වා!”

ගච්ඡ මහානාම, සන්ථරං පඤ්ඤාපේහීති. ඒවං භන්තේති ඛෝ මහානාමෝ සක්කෝ භගවතෝ පටිස්සුත්වා යේන භරණ්ඩුස්ස කාලාමස්ස අස්සමෝ තේනුපසංකමි. උපසංකමිත්වා සන්ථරං පඤ්ඤාපෙත්වා උදකං ඨපෙත්වා පාදානං ධෝවනාය, යේන භගවා තේනුපසංකමි. උපසංකමිත්වා භගවන්තං ඒතදවෝච:

“එසේ නම් පින්වත් මහානාම, යන්න. ඇතිරියක් පණවන්න.” “එසේය, ස්වාමීනී” කියලා භාග්‍යවතුන් වහන්සේට පිළිතුරු දුන් මහානාම ශාක්‍යයා භරණ්ඩු කාලාමගේ ආශ්‍රමයට ගියා. ගිහින් ඇතිරියක් පණවා, පා දෝවනය කිරීම පිණිස ජලයත් සූදානම් කරලා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩසිටි තැනට පැමිණියා. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙකරුණ පැවසුවා.

සන්ථතෝ භන්තේ, සන්ථාරෝ, උදකං ඨපිතං පාදානං ධෝවනාය, යස්සදානි භන්තේ, භගවා කාලං මඤ්ඤතීති.

“ස්වාමීනී, ඇතිරිය පැණෙව්වා. පා දෝවනය කිරීම පිණිස පැන් තිබ්බා. යම් දෙයකට දැන් සුදුසු කාලය නම්, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඒ කාලය දන්නා සේක් නම් මැනැවි.”

අථ ඛෝ භගවා යේන භරණ්ඩුස්ස කාලාමස්ස අස්සමෝ තේනුපසංකමි. උපසංකමිත්වා පඤ්ඤත්තේ ආසනේ නිසීදි. නිසජ්ජ ඛෝ භගවා පාදේ පක්ඛාලේසි.

එතකොට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ භරණ්ඩුකාලාමගේ ආශ්‍රමය යම් තැනකද, එතැනට වැඩම කළා. වැඩම කොට පණවන ලද ආසනයෙහි වැඩසිටියා. වැඩසිටි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ශ්‍රී පතුල් දෝවනය කොට වදාළා.

අථ ඛෝ මහානාමස්ස සක්කස්ස ඒතදහෝසි: අකාලෝ ඛෝ අජ්ජ භගවන්තං පයිරුපාසිතුං, කිලන්තෝ භගවා. ස්වේදානාහං භගවන්තං පයිරුපාසිස්සාමීති භගවන්තං අභිවාදෙත්වා පදක්ඛිණං කත්වා පක්කාමි.

එතකොට මහානාම ශාක්‍යයාට මේ විදිහට හිතුනා. ‘අද භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සමඟ කතාබස් කිරීමට සුදුසු කාලය නොවෙයි. භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වෙහෙසයි. මා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සමඟ හෙට කතා කරනවා’ කියලා හිතලා භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ආදරයෙන් වන්දනා කොට පැදකුණු කොට පිටත්ව ගියා.

අථ ඛෝ මහානාමෝ සක්කෝ තස්සා රත්තියා අච්චයේන යේන භගවා තේනුපසංකමි. උපසංකමිත්වා ඒකමන්තං නිසීදි. ඒකමන්තං නිසින්නං ඛෝ මහානාමං සක්කං භගවා ඒතදවෝච:

ඉතින් මහානාම ශාක්‍යයා ඒ රාත්‍රිය ඉක්මයෑමෙන් පසු භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩසිටි තැනට පැමිණියා. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ආදරයෙන් වන්දනා කොට එකත්පස්ව වාඩිවුනා. එකත්පස්ව හිඳගත් මහානාම ශාක්‍යයා හට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙකරුණ වදාළා.

තයෝ ඛෝ මේ මහානාම, සත්ථාරෝ සන්තෝ සංවිජ්ජමානා ලෝකස්මිං. කතමේ තයෝ?

“පින්වත් මහානාම, මේ ලෝකයේ සිටින්නා වූ ශාස්තෘවරු තුන් දෙනෙක් දකින්නට ලැබෙනවා. ඒ තුන් දෙනා කවුද?

ඉධ මහානාම, ඒකච්චෝ සත්ථා කාමානං පරිඤ්ඤං පඤ්ඤාපේති, න රූපානං පරිඤ්ඤං පඤ්ඤාපේති, න වේදනානං පරිඤ්ඤං පඤ්ඤාපේති. ඉධ පන මහානාම, ඒකච්චෝ සත්ථා කාමානං චෙව පරිඤ්ඤං පඤ්ඤාපේති, රූපානං ච පරිඤ්ඤං පඤ්ඤාපේති, න වේදනානං පරිඤ්ඤං පඤ්ඤාපේති. ඉධ පන මහානාම, ඒකච්චෝ සත්ථා කාමානං ච පරිඤ්ඤං පඤ්ඤාපේති, රූපානං ච පරිඤ්ඤං පඤ්ඤාපේති, වේදනානං ච පරිඤ්ඤං පඤ්ඤාපේති. ඉමේ ඛෝ මහානාම, තයෝ සත්ථාරෝ සන්තෝ සංවිජ්ජමානා ලෝකස්මිං.

පින්වත් මහානාම, මෙහිලා ඇතැම් ශාස්තෘවරයෙක් කාමයන්ගේ පිරිසිඳ අවබෝධ කිරීම පණවනවා. නමුත් රූපයන්ගේ පිරිසිඳ අවබෝධ කිරීම පණවන්නේ නෑ. විඳීම්වල පිරිසිඳ අවබෝධ කිරීම පණවන්නේ නෑ. පින්වත් මහානාම, මෙහි ඇතැම් ශාස්තෘවරයෙක් කාමයන්ගේ ද පිරිසිඳ අවබෝධ කිරීම පණවනවා. රූපයන්ගේ ද පිරිසිඳ අවබෝධ කිරීම පණවනවා. නමුත් විඳීම්වල පිරිසිඳ අවබෝධ කිරීම පණවන්නේ නෑ. පින්වත් මහානාම, මෙහි ඇතැම් ශාස්තෘවරයෙක් කාමයන්ගේ ද පිරිසිඳ අවබෝධ කිරීම පණවනවා. රූපයන්ගේ ද පිරිසිඳ අවබෝධ කිරීම පණවනවා. විඳීමේ ද පිරිසිඳ අවබෝධ කිරීම පණවනවා.

ඉමේසං මහානාම, තිණ්ණං සත්ථාරානං ඒකා නිට්ඨා, උදාහු පුථු නිට්ඨාති?

පින්වත් මහානාම, මේ ශාස්තෘවරුන් තුන් දෙනාගේ තියෙන්නේ එකම ඉලක්කයක්ද? එහෙම නැත්නම් බොහෝ ඉලක්කද?”

ඒවං වුත්තේ භරණ්ඩු කාලාමෝ මහානාමං සක්කං ඒතදවෝච: ඒකාති මහානාම, වදේහීති.

මෙසේ කී විට භරණ්ඩුකාලාම තවුසා මහානාම ශාක්‍යයා හට මෙය පැවසුවා. “එම්බා මහානාමය, එකම ඉලක්කයයි කියන්න.”

ඒවං වුත්තේ භගවා මහානාමං සක්කං ඒතදවෝච: නානාති මහානාම, වදේහීති.

මෙසේ කී විට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මහානාම ශාක්‍යයා හට මෙය වදාළා. “පින්වත් මහානාම, නා නා ඉලක්කයන් යැයි කියන්න.”

දුතියම්පි ….(පෙ)…. තතියම්පි ඛෝ භරණ්ඩු කාලාමෝ මහානාමං සක්කං ඒතදවෝච: ඒකාති මහානාම, වදේහීති. තතියම්පි ඛෝ භගවා මහානාමං සක්කං ඒතදවෝච: නානාති මහානාම, වදේහීති.

දෙවෙනි වතාවටත් ….(පෙ)…. තුන්වෙනි වතාවටත් භරණ්ඩුකාලාම තවුසා මහානාම ශාක්‍යයා හට මෙය පැවසුවා. “එම්බා මහානාමය, එකම ඉලක්කයයි කියන්න.”

තුන්වෙනි වතාවටත් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මහානාම ශාක්‍යයා හට මෙය වදාළා. “පින්වත් මහානාම, නා නා ඉලක්කයන් යැයි කියන්න.”

අථ ඛෝ භරණ්ඩු කාලාමස්ස ඒතදහෝසි: ‘මහේසක්ඛස්ස වතම්හි මහානාමස්ස සක්කස්ස සම්මුඛා සමණේන ගෝතමේන යාවතතියකං අපසාදිතෝ, යංනූනාහං කපිලවත්ථුම්හා පක්කමෙය්‍ය’න්ති.

එතකොට භරණ්ඩුකාලාම තවුසාට මේ විදිහට හිතුනා. ‘ඒකාන්තයෙන්ම මේ මහේශාක්‍ය වූ මහානාම ශාක්‍යයා ඉදිරියේදී ශ්‍රමණ ගෞතමයන් වහන්සේ විසින් තුන්වෙනි වතාවක් දක්වාම මාගේ ප්‍රකාශයට අප්‍රසාදයෙන් කථා කළා. දැන් මා කිඹුල්වත් පුරයෙන් පැනගන්නවා නම් තමයි හොඳ’ කියලා.

අථ ඛෝ භරණ්ඩුකාලාමෝ කපිලවත්ථුම්හා පක්කාමි. යං කපිලවත්ථුම්හා පක්කාමි, තථා පක්කන්තෝව අහෝසි. න පුන පච්චාගඤ්ඡීති.

ඉතින් භරණ්ඩුකාලාම තවුසා කිඹුල්වත් පුරයෙන් නික්මිලා ගියා. යම් ලෙසකින් කිඹුල්වත්පුරයෙන් නික්ම ගියේද, එසේ ගියේම වුනා. නැවතත් ආපසු පැමිණියේ නෑ.

ධර්මදානය උදෙසා පාලි සහ සිංහල අන්තර්ගතය උපුටා ගැනීම https://mahamevnawa.lk/sutta/an1_3-3-3-4/ වෙබ් පිටුවෙනි.
Ver.1.40 - Last Updated On 26-SEP-2020 At 03:14 P.M