අංගුත්තර නිකාය

තික නිපාතෝ

3.2.5.10.

51. පින්වත් මහණෙනි, අමු රන්වල පස්, වැලි, කැටකැබිලිති ආදී ගොරෝසු උපක්ලේශ (අපිරිසිදු දේවල්) තියෙනවා. ඉතින් පස් සෝදන කෙනෙක් වේවා, පස් සෝදන කෙනෙකුගේ ගෝලයෙක් වේවා ඒ අපිරිසිදු අමුරන් දෙණෙහි (පස් සෝදන ඔරුවක් වැනි භාජනයක) විසුරුවලා සෝදනවා. හොඳට සෝදනවා. පිරිසිදු වෙනතුරුම සෝදනවා. ඒ අපිරිසිදු දේවල් නැති වී ගියහම, ඒවා නැති කරලා දැම්මහම, ඒ අමුරන්වල මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ උපක්ලේශ ඉතිරිවෙනවා. ඒ කියන්නේ සියුම් ගල් කැට, ඝන වැලි ආදිය. ඉතින් ඒ පස් සෝදන්නා වේවා, පස් සෝදන්නාගේ ගෝලයා වේවා, ඒ අමුරන් ටික නැවතත් සෝදනවා. හොඳට සෝදනවා. පිරිසිදු වෙනතුරුම සෝදනවා. එතකොට ඒ තිබුණු මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ උපක්ලේශ නැතිවෙලා ගියහම, ඒවා නැති කරලා දැම්මහම ඒ අමු රන්වල ඉතා සියුම් වැලි, කළුපාට කුඩු ආදී සියුම් අපිරිසිදු දේ ඉතිරි වෙනවා. ඉතින් ඒ පස් සෝදන්නා වේවා, පස් සෝදන්නාගේ අතවැසියා වේවා ඒ අමුරන් ටික නැවතත් සෝදනවා. හොඳට සෝදනවා. පිරිසිදු වෙනතුරුම සෝදනවා. එතකොට ඒ තිබුණු ඉතා සියුම් ප්‍රමාණයේ උපක්ලේශයන් නැති වුනහම, නැති කරලා දැම්මහම අමු රන් ටික විතරක් ඉතිරි වෙනවා. ඊට පස්සේ රන්කරුවා හෝ රන්කරුවාගේ අතවැසියා හෝ ඒ අමු රන් ටික කබලක (රත් කරන කුටියක) දාලා පිඹිනවා. හොඳින් පිඹිනවා. ඉතාමත් හොඳින් පිඹිනවා. ඉතින් මලකඩ පිඹහැරියද, හොඳින් පිඹහැරියද, ඉතා හොඳින් පිඹහැරියද, ශුද්ධ කරල පසෙකින් නොතැබූ, කහට ඉවත් නොකළ ඒ රන මෘදුත් නෑ. වුවමනා විදිහට සකස් කරන්නත් බෑ. ප්‍රභාෂ්වරත් නෑ. ඉක්මනින් කැඩෙනවා. වැඩේට අවශ්‍ය විදිහට යෙදෙන්නේ නෑ.

පින්වත් මහණෙනි, ඒ රන්කරුවා හෝ රන්කරුවාගේ අතවැසියා හෝ ඒ රනට ගිනිපිඹලා, මලකඩ ඉවත් කරයිද, හොඳින් ඉවත් කරයිද, ඉතා හොඳින් ඉවත් කරයිද, එබඳු කාලයක් එනවා. එතකොට මලකඩ පිඹහැරිය, හොඳින් පිඹහැරිය, ඉතා හොඳින් පිඹහැරිය, ශුද්ධ කරලා පසෙකින් තැබූ, කහට ඉවත් කළ ඒ රන මෘදු වෙනවා. වුවමනා විදිහට සකස් කරන්නත් පුළුවන්. ප්‍රභාෂ්වරයි. කැඩෙන්නෙ නෑ. වැඩේට අවශ්‍ය විදිහට යෙදෙනවා. එතකොට රන්පටක් වේවා, කරාබු වේවා, තැලි වේවා, රන්මාල වේවා යම් යම් ආභරණ මෝස්තරයක් කැමැති වෙනවාද, ඒ ඕන දෙයක් තනාගන්න පුළුවන්.

අන්න ඒ වගේම තමයි පින්වත් මහණෙනි, ධ්‍යාන ආදී භාවනාවේ යෙදෙමින් වාසය කරන භික්ෂුවගේ කාය දුසිරිත්, වචී දුසිරිත්, මනෝ දුසිරිත් කියන මේ ගොරෝසු උපක්ලේශ තියෙනවා නම්, හොඳ සිතක් සකසමින් ඉන්න නුවණැති භික්ෂුව ඒ උපක්ලේශ අත්හරිනවා. දුරු කරනවා. නැති කරනවා. අභාවයට පත්කරනවා. ඒ උපක්ලේශ ප්‍රහාණය වී ගිය විට, නැති වී ගිය විට, ධ්‍යාන ආදී භාවනාවේ යෙදී සිටින භික්ෂුව හට කාම විතර්ක, ව්‍යාපාද විතර්ක, විහිංසා විතර්ක ආදී මධ්‍යම සහගත උපක්ලේශ තියෙනවා නම්, හොඳ සිතක් සකසමින් ඉන්න නුවණැති භික්ෂුව ඒ උපක්ලේශ අත්හරිනවා. දුරු කරනවා. නැති කරනවා. අභාවයට පත්කරනවා. ඒ උපක්ලේශ ප්‍රහාණය වී ගිය විට, නැති වී ගිය විට, ධ්‍යාන ආදී භාවනාවේ යෙදී සිටින භික්ෂුව හට සියුම් සහගත උපක්ලේශ ඇද්ද, ඒ කියන්නේ තම පවුල්වල ප්‍රශ්න ගැන සිත සිතා සිටීම, ජනපදවල ඇති දේවල් ගැන සිත සිතා සිටීම, අනුන්ට ධර්ම කරුණු කියාදීම පිළිබඳ (දැනුවත් කිරීම) සිතේ උපදින විතර්ක ආදී සියුම් සහගත විතර්ක ඇද්ද, හොඳ සිතක් සකසමින් ඉන්න නුවණැති භික්ෂුව ඒ උපක්ලේශ අත්හරිනවා. දුරු කරනවා. නැති කරනවා. අභාවයට පත්කරනවා. ඒ උපක්ලේශ ප්‍රහාණය වී ගිය විට, නැති වී ගිය විට, ධර්ම මාර්ගයට අදාළ ස්වරූපයෙන් මතුවෙන ධර්ම විතර්ක ඉතිරි වෙනවා. එතකොට ඒ සමාධිය ශාන්ත නෑ. ප්‍රණීතත් නෑ. සංසිඳීමක් ඇතිවෙන්නෙත් නෑ. ඉතා හොඳින් එකඟ වෙන්නෙත් නෑ. උත්සාහයෙන් කෙලෙසුන්ට ගරහා වළක්වාගත් සිතක් විතරයි තියෙන්නේ.

නමුත් පින්වත් මහණෙනි, යම් කලෙක ඒ සිත තමා තුළම මැනැවින් පිහිටනවා නම්, හොඳින් තැන්පත් වෙනවා නම්, එකඟ වෙනවා නම්, සමාධිමත් වෙනවා නම්, එබඳු කාලයක් එනවා. අන්න ඒ සමාධිය නම් ශාන්තයි. ප්‍රණීතයි. සංසිඳීමක් ඇතිවෙලා තියෙන්නේ. ඉතා හොඳින් එකඟවෙලා තියෙන්නේ. උත්සාහයෙන් කෙලෙසුන්ට ගරහා වළක්වාගත් සිතක් නොවෙයි තියෙන්නේ. එතකොට විශිෂ්ට ඤාණයකින් සාක්ෂාත් කළ යුතු යම් යම් ධර්මයකට, විශිෂ්ට ඤාණයෙන් සාක්ෂාත් කිරීම පිණිස සිත යොමුකරනවාද, ඒ ඒ ඤාණයන් උපදවා ගැනීමට අවස්ථාව උදා වූ කල්හි ඒ ඒ ඤාණයන් පිළිබඳව සාක්ෂාත් කිරීමෙහිලා පුළුවන්කමට පත්වෙනවා.

ඉදින් ඔහු කැමැති වෙනවා නම්, ‘මං අනේකවිධ වූ ඉර්ධි ප්‍රාතිහාර්යන් දක්වනවා නම් හොඳයි’ කියලා, ඒ කියන්නේ මං තනි කෙනෙක්ව ඉඳගෙන බොහෝ දෙනෙක් වශයෙන් පෙනී සිටිනවා නම්, බොහෝ දෙනෙක් වශයෙන් ඉඳගෙන එක්කෙනෙක් වශයෙන් පෙනී සිටිනවා නම්, පෙනෙන්න සලස්වනවා නම්, නොපෙනී යනවා නම්, බිත්තිය විනිවිද, ප්‍රාකාරය විනිවිද, පර්වතය විනිවිද කිසිවක් හා නොගැටී අහසේ යන්නාක් මෙන් යනවා නම්, ජලයේ වගේ පොළොවෙහි කිඳාබැසීමත්, උඩට මතුවීමත් කරනවා නම්, පොළොව මතුපිට වගේ ජලය මත නොගිලී ඇවිද යනවා නම්, අහසෙහි පියාසළන කුරුල්ලෙක් පරිද්දෙන් පළඟක් බැඳගෙන අහසේ යනවා නම්, මේසා මහත් ඉර්ධි ඇති, මහානුභාව ඇති හිරු සඳු පවා අතින් අල්ලනවා නම්, පිරිමදිනවා නම්, බඹලොව දක්වාම කයෙන් වශී කරගෙන ඉන්නවා නම්’ කියලා, ඒ ඒ ඤාණයන් උපදවා ගැනීමට අවස්ථාව උදා වූ කල්හි ඒ ඒ ඤාණයන් පිළිබඳව සාක්ෂාත් කිරීමෙහිලා පුළුවන්කමකට පත්වෙනවා.

ඉදින් ඔහු කැමැති වෙනවා නම්, ‘මං මිනිස් හැකියාව ඉක්මවා ගිය පිරිසිදු වූ දිව්‍ය ශ්‍රවණය තුළින් දුර තිබෙන්නා වූත්, ළඟ තිබෙන්නා වූත්, දිව්‍ය වූත්, මනුෂ්‍ය වූත් ශබ්දයන් දෙකම අසනවා නම් තමයි හොඳ’ කියලා, ඒ ඒ ඤාණයන් උපදවා ගැනීමට අවස්ථාව උදා වූ කල්හි ඒ ඒ ඤාණයන් පිළිබඳව සාක්ෂාත් කිරීමෙහිලා පුළුවන්කමකට පත්වෙනවා.

ඉදින් ඔහු කැමැති වෙනවා නම්, ‘මං වෙනත් සත්වයන්ගේ, වෙනත් පුද්ගලයන්ගේ සිත තම සිතින් පිරිසිඳ දැනගන්නවා නම්, රාග සහිත සිත රාග සහිත සිතක් වශයෙන් දැනගන්නවා නම්, රාග රහිත සිත වීතරාගී සිතක් වශයෙන් දැනගන්නවා නම්, ද්වේෂ සහිත සිත ….(පෙ)…. ද්වේෂ රහිත සිත ….(පෙ)…. මෝහ සහිත සිත ….(පෙ)…. මෝහ රහිත සිත ….(පෙ)…. හැකිළුනු සිත ….(පෙ)…. විසිරුණු සිත ….(පෙ)…. සමාධිමත් සිත ….(පෙ)…. සමාධි රහිත සිත ….(පෙ)…. නොදියුණු සිත ….(පෙ)…. දියුණු සිත ….(පෙ)…. සමාධිය වැඩෙන සිත ….(පෙ)…. බලවත්ව සමාධිය වැඩෙන සිත ….(පෙ)…. එකඟ වෙන සිත ….(පෙ)…. එකඟ නොවෙන සිත ….(පෙ)…. කෙලෙසුන්ගෙන් නොමිදුනු සිත, කෙලෙසුන්ගෙන් නොමිදුනු සිතක් වශයෙන් දැනගන්නවා නම්, කෙලෙසුන් ගෙන් නිදහස් නොවූ සිතක් ඇත්නම්, කෙලෙසුන්ගෙන් නිදහස් නොවූ සිතක් තියෙනවා කියලා දැනගන්නවා නම්’ කියලා ඒ ඒ ඤාණයන් උපදවා ගැනීමට අවස්ථාව උදා වූ කල්හි ඒ ඒ ඤාණයන් පිළිබඳව සාක්ෂාත් කිරීමෙහිලා පුළුවන්කමකට පත්වෙනවා.

ඉදින් ඔහු කැමැති වෙනවා නම්, ‘මං කලින් ජීවිතය ගත කළ ආකාරය සිහි කරනවා නම් තමයි හොඳ කියලා. ඒ කියන්නේ එක ජීවිතයක්, ජීවිත දෙකක්, ජීවිත තුනක්, ජීවිත හතරක්, ….(පෙ)…. ජීවිත සියයක්, ජීවිත දහසක්, ජීවිත ලක්ෂයක්, අනේකවිධ වූ සංවට්ට කල්පයන්ද, අනේකවිධ වූ විවට්ට කල්පයන්ද, අනේකවිධ වූ සංවට්ට විවට්ට කල්පයන්ද සිහිකරනවා නම්, ‘මං ඉස්සර සිටියේ අසවල් තැන. එතකොට මගේ නම මේකයි. ගෝත්‍ර නාමය මේකයි. හැඩරුව මෙහෙමයි. කෑම බීම මෙහෙමයි. දුක් සැප වින්ඳේ මේ විදිහටයි. මේ විදිහටයි ජීවිතය අවසන් වුනේ. ඒ මං එතැනින් චුත වුනා. අසවල් තැන උපන්නා. එතකොට මගේ නම වුනේ මේකයි. ගෝත්‍ර නාමය මේකයි. හැඩරුව වුනේ මෙහෙමයි. කෑවේ බිව්වේ මෙහෙමයි. සැප දුක් වින්ඳේ මෙහෙමයි. මේ විදිහටයි ජීවිතය අවසන් වුනේ. මං එතැනින් චුත වුනා. මේ ලෝකයේ උපන්නා’ කියලා ආකාර සහිතව, සවිස්තරව, අනේකප්‍රකාර වූ කලින් ගත කළ ජීවිත ගැන සිහිකරනවා නම්’ කියලා ඒ ඒ ඤාණයන් උපදවා ගැනීමට අවස්ථාව උදා වූ කල්හි ඒ ඒ ඤාණයන් පිළිබඳව සාක්ෂාත් කිරීමෙහිලා පුළුවන්කමකට පත්වෙනවා.

ඉදින් ඔහු කැමැති වෙනවා නම්, ‘මං මිනිසුන්ගේ දැකීමේ හැකියාව ඉක්මවා ගිය පිරිසිදු වූ දිවැසින් චුත වන්නා වූත්, උපදින්නා වූත් සත්වයන් දකිනවා නම්, ඒ ඒ කර්මයන්ට අනුව හීන ප්‍රණීත වූත්, යහපත් අයහපත් වූත්, සුගති දුගතිවල උපදින්නා වූ සත්වයන් දකිනවා නම් තමයි හොඳ’ කියලා. ඒ කියන්නේ ‘අහෝ! මේ භවත් සත්වයන් කයින් දුෂ්චරිතයෙහි යෙදීම නිසා, වචනයෙන් ….(පෙ)…. මනසින් දුෂ්චරිතයෙහි යෙදීම නිසා, ආර්යයන් වහන්සේලාට අපහාස කරලා, මිසදිටු වෙලා, මිසදිටු දේවල් සමාදන් වෙලා ඉඳලා තියෙනවා. ඔවුන් කය බිඳී මරණයෙන් මත්තේ අපාය නම් වූ දුගතිය නම් වූ විනිපාත නම් වූ නිරයේ ඉපදිලා ඉන්නවා. ඒ වගේම මේ භවත් සත්වයන් කයින් සුචරිතයෙහි යෙදීම නිසා, වචනයෙන් සුචරිතයෙහි යෙදීම නිසා, මනසින් සුචරිතයෙහි යෙදීම නිසා, ආර්යයන් වහන්සේලාට අපහාස නොකොට, සම්දිටු වෙලා, සම්දිටු දේවල් සමාදන් වෙලා ඉඳල තියෙනවා. ඔවුන් කය බිඳී මරණින් මත්තේ සුගතිය නම් වූ, ස්වර්ග ලෝකයෙහි ඉපදිලා ඉන්නවා’ කියලා. මේ විදිහට මිනිසුන්ගේ දැකීමේ හැකියාව ඉක්මවා ගිය පිරිසිදු වූ දිවැසින් චුතවන්නා වූත්, උපදින්නා වූත් සත්වයන් දකිනවා නම්, ඒ ඒ කර්මයන්ට අනුව හීන ප්‍රණීත වූත්, යහපත් අයහපත් වූත්, සුගති දුගතිවල උපදින්නා වූ සත්වයන් දකිනවා නම්’ කියලා ඒ ඒ ඤාණයන් උපදවා ගැනීමට අවස්ථාව උදා වූ කල්හි ඒ ඒ ඤාණයන් පිළිබඳව සාක්ෂාත් කිරීමෙහිලා පුළුවන්කමකට පත්වෙනවා.

ඉදින් ඔහු කැමැති වෙනවා නම්, ‘මං ආශ්‍රවයන් ක්ෂය කිරීමෙන් ආශ්‍රව රහිත වූ චේතෝ විමුක්තියත්, ප්‍රඥා විමුක්තියත් මේ ජීවිතයේදීම තමා විසින්ම විශිෂ්ට ඤාණයෙන් අවබෝධ කරගෙන වාසය කරනවා නම් හොඳය’ කියලා ඒ ඒ ඤාණයන් උපදවා ගැනීමට අවස්ථාව උදා වූ කල්හි ඒ ඒ ඤාණයන් පිළිබඳව සාක්ෂාත් කිරීමෙහිලා පුළුවන්කමකට පත්වෙනවා.

සාදු! සාදු!! සාදු!!!

ධර්මදානය උදෙසා පාලි සහ සිංහල අන්තර්ගතය උපුටා ගැනීම https://mahamevnawa.lk/sutta/an1_3-2-5-10/ වෙබ් පිටුවෙනි.
Ver.1.40 - Last Updated On 26-SEP-2020 At 03:14 P.M