16. මා විසින් මෙසේ අසන ලදී. ඒ දිනවල ආයුෂ්මත් නන්දක තෙරුන් වැඩසිටියේ සැවැත් නුවර මිගාරමාතු ප්‍රාසාදය නම් වූ පූර්වාරාමයෙහිය. එදා මිගාර මහසිටුහුගේ මුණුපුරා වන සාළ්හත්, පේඛුනිය සිටුහුගේ මුණුපුරා වන රෝහණත් ආයුෂ්මත් නන්දක තෙරුන් වෙත පැමිණුනා. පැමිණ ආයුෂ්මත් නන්දක තෙරුන්ට ආදරයෙන් වන්දනා කොට එකත්පස්ව වාඩිවුනා. එකත්පස්ව වාඩිවුන මිගාර මහසිටුහුගේ මුණුපුරා වන සාළ්හයන් හට ආයුෂ්මත් නන්දක තෙරුන් මෙකරුණ පැවසුවා.
“පින්වත් සාළ්හයෙනි, ඔබ එන්න. කටකතාවෙන් ආවා කියලා ගන්න එපා. පරම්පරාවෙන් ආවා කියලා ගන්න එපා. ඒක මෙහෙම මෙහෙමයි වුනේ කියලා ගන්න එපා. තම තමන්ගේ දහම් පොත්වල තිබෙනවාය කියා කියූ පමණින් ගන්නත් එපා. තර්කයට ගැලපෙනවාය කියල ගන්නත් එපා. න්‍යායට ගැලපෙනවාය කියල ගන්නත් එපා. කරුණු සලකාගෙන යද්දී ගැලපෙනවාය කියලා ගන්නත් එපා. තමන්ගේ අදහසට සැසඳී යනවාය කියල ගන්නත් එපා. පිළිගත යුතු කෙනෙක් නෙව මෙය කියන්නේ කියල ගන්නත් එපා. මේ ශ්‍රමණයන් වහන්සේ අපගේ ගුරුවරයා නෙව කියල ගන්නත් එපා. පින්වත් සාළ්හයෙනි, යම් විටෙක, ‘මේ මේ දේවල් අකුසල්, මේ මේ දේවල් වරදින් යුක්තයි, මේ දේවල් නුවණැත්තන් විසින් ගරහලයි තියෙන්නේ, මේ දේවල් සමාදන් වෙලා පුරුදු කළෝතින් අහිත පිණිස, දුක පිණිසයි පවතින්නේ’ කියලා ඔබටම තමා තුළින් වැටහෙනවා නම්, එතකොට පින්වත් සාළ්හයෙනි, ඔබ එය අත්හරින්න.
පින්වත් සාළ්හයෙනි, මේ ගැන කුමක්ද සිතන්නේ? ලෝභය තියෙනවා නේද?” “එසේය, ස්වාමීනී.” “පින්වත් සාළ්හයෙනි, මා ඕකෙ තේරුම හැටියට කියන්නේ අභිධ්‍යාව කියලයි.
පින්වත් සාළ්හයෙනි, මේ ලෝභී වූ පුරුෂ පුද්ගලයා ලෝභයෙන් යට වූ සිතින්, ලෝභය වැළඳගත් සිතින් යුතුව යම් දෙයක් ඔහුට බොහෝ කාලයක් අහිත පිණිස, දුක් පිණිස පවතිනවා නම්, එබඳු වූ ප්‍රාණඝාතත් කරනවා. සොරකම්ද කරනවා. පරස්ත්‍රී සේවනයේද යෙදෙනවා. බොරුත් කියනවා. අන් උදවියත් ඒ දුෂ්චරිතයෙහි සමාදන් කරවනවා නේද?” “එසේය ස්වාමීනී.”
“පින්වත් සාළ්හයෙනි, මේ ගැන කුමක්ද සිතන්නේ? ද්වේෂය තියෙනවා නේද?” “එසේය, ස්වාමීනී” “පින්වත් සාළ්හයෙනි, මා ඕකෙ තේරුම හැටියට කියන්නේ ව්‍යාපාදය කියලයි.
“පින්වත් සාළ්හයෙනි, මේ දුෂ්ට වූ පුරුෂ පුද්ගලයා ද්වේෂයෙන් යට වූ සිතින්, ද්වේෂය වැළඳගත් සිතින් යුතුව යම් දෙයක් ඔහුට බොහෝ කාලයක් අහිත පිණිස, දුක් පිණිස පවතිනවා නම්, එබඳු වූ ප්‍රාණඝාතත් කරනවා. ….(පෙ)…. අන් උදවියත් ඒ දුෂ්චරිතයෙහි සමාදන් කරවනවා නේද?” “එසේය ස්වාමීනී.”
“පින්වත් සාළ්හයෙනි, මේ ගැන කුමක්ද සිතන්නේ? මෝහය තියෙනවා නේද?” “එසේය, ස්වාමීනී.” “පින්වත් සාළ්හයෙනි, මා ඕකෙ තේරුම හැටියට කියන්නේ අවිද්‍යාව කියලයි.
“පින්වත් සාළ්හයෙනි, මේ මුළා වූ පුරුෂ පුද්ගලයා මෝහයෙන් යට වූ සිතින්, මෝහය වැළඳගත් සිතින් යුතුව යම් දෙයක් ඔහුට බොහෝ කාලයක් අහිත පිණිස, දුක් පිණිස පවතිනවා නම්, එබඳු වූ ප්‍රාණඝාතත් කරනවා. සොරකම්ද කරනවා. පරස්ත්‍රී සේවනයේද යෙදෙනවා. බොරුත් කියනවා. අන් උදවියත් ඒ දුෂ්චරිතයෙහි සමාදන් කරවනවා නේද?” “එසේය, ස්වාමීනී.”
“පින්වත් සාළ්හයෙනි, ඒ ගැන ඔබ කුමක්ද සිතන්නේ? ඔය දේවල් කුසල්ද? නැත්නම් අකුසල්ද?” “ස්වාමීනී, අකුසල්.” “වරදින් යුක්තයිද? වරදින් තොරයිද?” “ස්වාමීනී, වරදින් යුක්තයි.” “නුවණැත්තන් විසින් ගරහපු දේවල්ද? නුවණැත්තන් විසින් ප්‍රශංසා කළ දේවල්ද?” “ස්වාමීනී, නුවණැත්තන් විසින් ගරහල තියෙන්නේ.” “ඔය දේවල් සමාදන් වෙලා, පුරුදු කළොත් අහිත පිණිස, දුක් පිණිස පවතීද? නැත්නම් එහෙම නොපවතීද? මෙහිලා ඔබ සිතන්නේ කුමක්ද?” “ස්වාමීනී, ඔය දේවල් සමාදන් වෙලා, පුරුදු කළොත් අහිත පිණිස, දුක් පිණිස පවතිනවා කියලයි ඔය ගැන අපට සිතෙන්නේ.”
ඉතින් පින්වත් සාළ්හයෙනි, දැන් ඔය අකුසල් ගැන යමක් පැවසුවා නේද, ‘පින්වත් සාළ්හයෙනි, ඔබ එන්න. කටකතාවෙන් ආවා කියලා ගන්න එපා. පරම්පරාවෙන් ආවා කියලා ගන්න එපා. ඒක මෙහෙම මෙහෙමයි වුනේ කියලා ගන්න එපා. තම තමන්ගේ දහම් පොත්වල තිබෙනවාය කියා කියූ පමණින් ගන්නත් එපා. තර්කයට ගැලපෙනවාය කියල ගන්නත් එපා. න්‍යායට ගැලපෙනවාය කියල ගන්නත් එපා. කරුණු සලකාගෙන යද්දී ගැලපෙනවාය කියලා ගන්නත් එපා. තමන්ගේ අදහසට සැසඳී යනවාය කියල ගන්නත් එපා. පිළිගත යුතු කෙනෙක් නෙව මෙය කියන්නේ කියල ගන්නත් එපා. මේ ශ්‍රමණයන් වහන්සේ අපගේ ගුරුවරයා නෙව කියල ගන්නත් එපා. පින්වත් සාළ්හයෙනි, යම් විටෙක, ‘මේ මේ දේවල් අකුසල්, මේ මේ දේවල් වරදින් යුක්තයි, මේ දේවල් නුවණැත්තන් විසින් ගරහලයි තියෙන්නේ, මේ දේවල් සමාදන් වෙලා පුරුදු කළෝතින් අහිත පිණිස, දුක පිණිසයි පවතින්නේ කියලා ඔබටම තමා තුළින් වැටහෙනවා නම්, එතකොට පින්වත් සාළ්හයෙනි, ඔබ එය අත්හරින්න’ කියලා මා පැවසුවේ යම් කරුණක් ගැනද, ඒ ඔන්න ඔය කරුණ ගැනයි.
පින්වත් සාළ්හයෙනි, ඔබ එන්න. කටකතාවෙන් ආවා කියලා ගන්න එපා. පරම්පරාවෙන් ආවා කියලා ගන්න එපා. ඒක මෙහෙම මෙහෙමයි වුනේ කියලා ගන්න එපා. තම තමන්ගේ දහම් පොත්වල තිබෙනවාය කියා කියූ පමණින් ගන්නත් එපා. තර්කයට ගැලපෙනවාය කියල ගන්නත් එපා. න්‍යායට ගැලපෙනවාය කියල ගන්නත් එපා. කරුණු සලකාගෙන යද්දී ගැලපෙනවාය කියලා ගන්නත් එපා. තමන්ගේ අදහසට සැසඳී යනවාය කියල ගන්නත් එපා. පිළිගත යුතු කෙනෙක් නෙව මෙය කියන්නේ කියල ගන්නත් එපා. මේ ශ්‍රමණයන් වහන්සේ අපගේ ගුරුවරයා නෙව කියල ගන්නත් එපා. පින්වත් සාළ්හයෙනි, යම් විටෙක, ‘මේ මේ දේවල් කුසල්, මේ මේ දේවල් වරදින් තොරයි, මේ දේවල් නුවණැත්තන් විසින් ප්‍රශංසා කරලයි තියෙන්නේ, මේ දේවල් සමාදන් වෙලා පුරුදු කළෝතින් හිත පිණිස, සැප පිණිසයි පවතින්නේ’ කියලා ඔබටම තමා තුළින් වැටහෙනවා නම්, එතකොට පින්වත් සාළ්හයෙනි, එය ඔබ තුළ ඇතිකරගෙන වාසය කරන්න.
පින්වත් සාළ්හයෙනි, මේ ගැන කුමක්ද සිතන්නේ? අලෝභය තියෙනවා නේද?” “එසේය, ස්වාමීනී.” “පින්වත් සාළ්හයෙනි, මා ඕකෙ තේරුම හැටියට කියන්නේ අභිධ්‍යාව නැතිබව කියලයි.
පින්වත් සාළ්හයෙනි, මේ අලෝභී වූ පුරුෂ පුද්ගලයා ලෝභයෙන් යට නොවූ සිතින්, ලෝභය නොවැළඳගත් සිතින් යුතුව යම් දෙයක් ඔහුට බොහෝ කාලයක් හිත පිණිස, සැප පිණිස පවතිනවා නම්, ඒ නිසා ප්‍රාණඝාතත් කරන්නේ නෑ. සොරකම්ද කරන්නේ නෑ. පරස්ත්‍රී සේවනයේද යෙදෙන්නේ නෑ. බොරු කියන්නෙත් නෑ. අන් උදවියත් ඒ සුචරිතයෙහි සමාදන් කරවනවා නේද?”
“එසේය ස්වාමීනී.”
“පින්වත් සාළ්හයෙනි, මේ ගැන කුමක්ද සිතන්නේ? අද්වේෂය තියෙනවා නේද?” “එසේය, ස්වාමීනී.” “පින්වත් සාළ්හයෙනි, මා ඕකෙ තේරුම හැටියට කියන්නේ ව්‍යාපාදය නැතිබව කියලයි.
“පින්වත් සාළ්හයෙනි, මේ දුෂ්ට නො වූ පුරුෂ පුද්ගලයා ද්වේෂයෙන් යට නොවූ සිතින්, ද්වේෂය නොවැළඳගත් සිතින් යුතුව යම් දෙයක් ඔහුට බොහෝ කාලයක් හිත පිණිස, සැප පිණිස පවතිනවා නම්, එනිසා ප්‍රාණඝාතත් කරන්නේ නෑ. ….(පෙ)…. බොරු කියන්නෙත් නෑ. අන් උදවියත් ඒ සුචරිතයෙහි සමාදන් කරවනවා නේද?”
“එසේය ස්වාමීනී.”
පින්වත් සාළ්හයෙනි, මේ ගැන කුමක්ද සිතන්නේ? අමෝහය තියෙනවා නේද?” “එසේය, ස්වාමීනී.” “පින්වත් සාළ්හයෙනි, මා ඕකෙ තේරුම හැටියට කියන්නේ විද්‍යාව කියලයි.
“පින්වත් සාළ්හයෙනි, මේ මුළා නොවූ පුරුෂ පුද්ගලයා මෝහයෙන් යට නොවූ සිතින්, මෝහය නොවැළඳගත් සිතින් යුතුව යම් දෙයක් ඔහුට බොහෝ කාලයක් හිත පිණිස, සැප පිණිස පවතිනවා නම්, ඒ ප්‍රාණඝාතත් කරන්නේ නෑ. ….(පෙ)…. බොරු කියන්නෙත් නෑ. අන් උදවියත් ඒ සුචරිතයෙහි සමාදන් කරවනවා නේද?” “එසේය, ස්වාමීනී.”
“පින්වත් සාළ්හයෙනි, ඒ ගැන ඔබ කුමක්ද සිතන්නේ? ඔය දේවල් කුසල්ද? නැත්නම් අකුසල්ද?” “ස්වාමීනී, කුසල්.”
“වරදින් යුක්තයිද? වරදින් තොරයිද?” “ස්වාමීනී, වරදින් තොරයි” “නුවණැත්තන් විසින් ගරහපු දේවල්ද? නුවණැත්තන් විසින් ප්‍රශංසා කළ දේවල්ද?” “ස්වාමීනී, නුවණැත්තන් විසින් ප්‍රශංසා කරලයි තියෙන්නේ.”
“ඔය දේවල් සමාදන් වෙලා, පුරුදු කළොත් අහිත පිණිස, දුක් පිණිස පවතීද? නැත්නම් එහෙම නොපවතීද? මෙහිලා ඔබ සිතන්නේ කුමක්ද?” “ස්වාමීනී, ඔය දේවල් සමාදන් වෙලා, පුරුදු කළොත් හිත පිණිස, සැප පිණිස පවතිනවා කියලයි ඔය ගැන අපට සිතෙන්නේ.”
ඉතින් පින්වත් සාළ්හයෙනි, දැන් ඔය කුසල් ගැන යමක් පැවසුවා නේද, ‘පින්වත් සාළ්හයෙනි, ඔබ එන්න. කටකතාවෙන් ආවා කියලා ගන්න එපා. පරම්පරාවෙන් ආවා කියලා ගන්න එපා. ඒක මෙහම මෙහෙමයි වුනේ කියලා ගන්න එපා. තම තමන්ගේ දහම් පොත්වල තිබෙනවාය කියා කියූ පමණින් ගන්නත් එපා. තර්කයට ගැලපෙනවාය කියල ගන්නත් එපා. න්‍යායට ගැලපෙනවාය කියල ගන්නත් එපා. කරුණු සලකාගෙන යද්දී ගැලපෙනවාය කියලා ගන්නත් එපා. තමන්ගේ අදහසට සැසඳී යනවාය කියල ගන්නත් එපා. පිළිගත යුතු කෙනෙක් නෙව මෙය කියන්නේ කියල ගන්නත් එපා. මේ ශ්‍රමණයන් වහන්සේ අපගේ ගුරුවරයා නෙව කියල ගන්නත් එපා. පින්වත් සාළ්හයෙනි, යම් විටෙක, ‘මේ මේ දේවල් කුසල්, මේ මේ දේවල් වරදින් තොරයි, මේ දේවල් නුවණැත්තන් විසින් ප්‍රශංසා කරලයි තියෙන්නේ, මේ දේවල් සමාදන් වෙලා පුරුදු කළෝතින් හිත පිණිස, සැප පිණිසයි පවතින්නේ කියලා ඔබටම තමා තුළින් වැටහෙනවා නම්, එතකොට පින්වත් සාළ්හයෙනි, එය ඔබ තුළ ඇතිකරගෙන වාසය කරන්න’ කියලා මා පැවසුවේ යම් කරුණක් ගැනද, ඒ ඔන්න ඔය කරුණ ගැනයි.
පින්වත් සාළ්හයෙනි, ඒ ආර්ය ශ්‍රාවකයින් ඔය අයුරින් බැහැර කළ ලෝභය ඇතිව, බැහැර කළ ද්වේෂය ඇතිව, බැහැර කළ මෝහය ඇතිව, මනා නුවණින් යුතුව, මනා සිහියෙන් යුතුව, මෛත්‍රී සහගත සිතින් ….(පෙ)…. කරුණා සහගත සිතින් ….(පෙ)…. මුදිතා සහගත සිතින් ….(පෙ)…. උපෙක්ඛා සහගත සිතින් එක් දිශාවක් පතුරුවා වාසය කරනවා. ඒ වගේම දෙවෙනි දිශාවටත්, තුන්වෙනි දිශාවටත්, හතරවෙනි දිශාවටත් පතුරුවා වාසය කරනවා. ඒ වගේම උඩ, යට, හරහට සියලු තැනම, සියලු අයුරින් තමා හා සමකොට සකල ලෝකයටම විපුල වූ ප්‍රදේශ වශයෙන් පුළුල් වූ ප්‍රමාණ රහිත වූ වෛර නැති තරහ නැති උපේක්ෂා සිත පතුරුවා වාසය කරනවා.
එතකොට ඔහු මෙහෙම දැනගන්නවා. ‘මෙය තියෙනවා. හීන දෙයත් තියෙනවා. ප්‍රණීත (උසස්) දෙයත් තියෙනවා. මේ සඤ්ඤාවකින් දැනගන්නා දෙයට එහා මෙයින් නිදහස් වීමකුත් තියෙනවා’ කියලා.
ඔය ආකාරයෙන් දන්නා වූ, ඔය ආකාරයෙන් දක්නා වූ ඔහුගේ සිත කාමාශ්‍රවයන්ගෙන් නිදහස් වෙනවා. භවාශ්‍රවයන්ගෙන් නිදහස් වෙනවා. අවිජ්ජාශ්‍රාවයන්ගෙන් නිදහස් වෙනවා. ආශ්‍රවයන්ගෙන් නිදහස් වූ විට නිදහස් වුනා යන අවබෝධය ඇතිවෙනවා. ඉපදීම ක්ෂය වී ගියා. බඹසර වාසය සම්පූර්ණ කළා. කළ යුතු දෙය කළා. අරහත්වය පිණිස කළ යුතු වෙන කිසිවක් නැතැයි දැනගන්නවා.
එතකොට ඔහු මෙහෙම දැනගන්නවා. ඉස්සර ලෝභය තිබුනා. ඒක අකුසලයක්ව තිබුනේ. දැන් ඒ අකුසලය නෑ. මේකමයි කුසලය. ඉස්සර ද්වේෂය තිබුනා. ….(පෙ)…. ඉස්සර මෝහය තිබුනා. ඒක අකුසලයක්ව තිබුනේ. දැන් ඒ අකුසලය නෑ. මේකමයි කුසලය.
මේ ආකාරයෙන් ඔහු මේ ජීවිතයේදීම තෘෂ්ණා රහිත වෙලා, නිවී ගිහින්, සිහිල් වෙලා, ශ්‍රේෂ්ඨ වූ ජීවිතයකින් යුතුව, සැප විඳිමින් වාසය කරනවා.
සාදු! සාදු!! සාදු!!!
ධර්මදානය උදෙසා පාලි සහ සිංහල අන්තර්ගතය උපුටා ගැනීම https://mahamevnawa.lk/sutta/an1_3-2-2-6/ වෙබ් පිටුවෙනි.
Ver.1.40 - Last Updated On 26-SEP-2020 At 03:14 P.M