අංගුත්තර නිකාය

තික නිපාතෝ

3.2.1.8.

8. අථ ඛෝ තිකණ්ණෝ බ්‍රාහ්මණෝ යේන භගවා තේනුපසංකමි. උපසංකමිත්වා භගවතා සද්ධිං ….(පෙ)…. ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ තිකණ්ණෝ බ්‍රාහ්මණෝ භගවතෝ සම්මුඛා තේවිජ්ජානං සුදං බ්‍රාහ්මණානං වණ්ණං භාසති: “ඒවම්පි තේවිජ්ජා බ්‍රාහ්මණා, ඉතිපි තේවිජ්ජා බ්‍රාහ්මණා”ති.

08. එදා තිකණ්ණ බ්‍රාහ්මණයා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත පැමිණියා. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සමඟ ….(පෙ)…. එකත්පස්ව වාඩිවුන තිකණ්ණ බ්‍රාහ්මණයා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඉදිරියේ ත්‍රිවේදප්‍රාප්ත බ්‍රාහ්මණයන් ගැනම වර්ණනා කළා. ‘ත්‍රිවිද්‍යා බ්‍රාහ්මණවරු මෙන්න මේ විදිහයි. ත්‍රිවිද්‍යා බ්‍රාහ්මණවරු මෙන්න මේ විදිහයි’ කියලා.

යථා කථං පන බ්‍රාහ්මණ, බ්‍රාහ්මණා බ්‍රාහ්මණං තේවිජ්ජං පඤ්ඤාපෙන්තීති? ඉධ භෝ ගෝතම, බ්‍රාහ්මණෝ උභතෝ සුජාතෝ හෝති, මාතිතෝ ච පිතිතෝ ච, සංසුද්ධගහණිකෝ, යාව සත්තමා පිතාමහයුගා, අක්ඛිත්තෝ අනුපක්කුට්ඨෝ ජාතිවාදේන. අජ්ඣායකෝ මන්තධරෝ තිණ්ණං වේදානං පාරගූ සනිඝණ්ඩුකේටුභානං සාක්ඛරප්පභේදානං ඉතිහාසපඤ්චමානං. පදකෝ, වෙය්‍යාකරණෝ, ලෝකායතමහාපුරිසලක්ඛණේසු අනවයෝති. ඒවං ඛෝ භෝ ගෝතම, බ්‍රාහ්මණා බ්‍රාහ්මණං තේවිජ්ජං පඤ්ඤාපෙන්තීති.

“පින්වත් බ්‍රාහ්මණය, බ්‍රාහ්මණවරු බ්‍රාහ්මණයෙකුව ත්‍රිවිද්‍යා ඇති කෙනෙක් බවට පණවන්නේ කවර කරුණු මතද?” “භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, මෙහි බ්‍රාහ්මණයා මව්පිය දෙපාර්ශවයෙන්ම පිරිසිදු වූ, සුජාත උපතක් ඇති කෙනෙක්. පිරිසිදු මව්කුසක උපන් ඔහු හත් මුතු පරම්පරාවෙන්ම උපන් ජාතිය නින්දා නොලබා, ගැරහුම් නොලබා තිබිය යුතුයි. ඒ වගේම ඔහු වේද හදාරන කෙනෙක්. මන්ත්‍රධාරී කෙනෙක්. ඉතිහාසය පස්වෙනි කොට ඇති වේදසමයාගත භාෂා ශාස්ත්‍රයන්හි නිපුණත්වයක් ඇති අක්ෂර ප්‍රභේද ගැන හසල බුද්ධිය ඇති ත්‍රිවේද පරප්‍රාප්ත කෙනෙක්. වේදසමයාගත පද පාඨ දන්නා කෙනෙක්. ව්‍යාකරණ දන්නා කෙනෙක්. ලෝකායත ශාස්ත්‍රයෙහි, මහාපුරුෂ ලක්ෂණ ශාස්ත්‍රයෙහි නිපුණ කෙනෙක්. භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ඔන්න ඔය විදිහටයි බ්‍රාහ්මණවරු ත්‍රිවිද්‍යා බ්‍රාහ්මණයෙක්ව පණවන්නේ.”

අඤ්ඤථා ඛෝ බ්‍රාහ්මණ, බ්‍රාහ්මණා බ්‍රාහ්මණං තේවිජ්ජං පඤ්ඤපෙන්ති, අඤ්ඤථා ච පන අරියස්ස විනයේ තේවිජ්ජෝ හෝතීති. යථා කථං පන භෝ ගෝතම, අරියස්ස විනයේ තේවිජ්ජෝ හෝති? සාධු මේ භවං ගෝතමෝ තථා ධම්මං දේසේතු යථා අරියස්ස විනයේ තේවිජ්ජෝ හෝතීති. තේන හි බ්‍රාහ්මණ, සුණාහි, සාධුකං මනසි කරෝහි, භාසිස්සාමීති. ඒවං භෝ ති ඛෝ තිකණ්ණෝ බ්‍රාහ්මණෝ භගවතෝ පච්චස්සෝසි. භගවා ඒතදවෝච:

“පින්වත් බ්‍රාහ්මණය, බ්‍රාහ්මණවරු ත්‍රිවිද්‍යා බ්‍රාහ්මණයෙක්ව පණවන්නේ වෙනස් විදිහකට නෙව. ආර්ය විනයෙහි (බුදු සසුනෙහි) ත්‍රිවිද්‍යා ඇති කෙනා පණවන්නේ ඔයිට වඩා වෙනස් ආකාරයටයි.” “භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ආර්ය විනයෙහි ත්‍රිවිද්‍යා ඇති කෙනා පණවන්නේ කොයි ආකාරයෙන්ද? භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ යම් ආකාරයකින් ආර්ය විනයෙහි ත්‍රිවිද්‍යාලාභියෙක් ඇද්ද, ඒ අයුරින් මා හට ධර්මය දේශනා කරන සේක්වා!” “එසේ වී නම් පින්වත් බ්‍රාහ්මණය, සවන් දෙන්න. හොඳින් මෙනෙහි කරන්න. මා කියා දෙන්නම්” “එසේය, භවත” කියා තිකණ්ණ බ්‍රාහ්මණයා භාග්‍යවතුන් වහන්සේට පිළිතුරු දුන්නා. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙම දෙසුම වදාළා.

ඉධ බ්‍රාහ්මණ, භික්ඛු විවිච්චේව කාමේහි විවිච්ච අකුසලේහි ධම්මේහි සවිතක්කං සවිචාරං විවේකජං පීතිසුඛං පඨමං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති. විතක්කවිචාරානං වූපසමා අජ්ඣත්තං සම්පසාදනං චේතසෝ ඒකෝදිභාවං අවිතක්කං අවිචාරං සමාධිජං පීතිසුඛං දුතියං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති. පීතියා ච විරාගා උපෙක්ඛකෝ ච විහරති සතෝ ච සම්පජානෝ, සුඛඤ්ච කායේන පටිසංවේදේති යං තං අරියා ආචික්ඛන්ති: උපෙක්ඛකෝ සතිමා සුඛවිහාරී’ති තතියං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති. සුඛස්ස ච පහාණා දුක්ඛස්ස ච පහානා, පුබ්බේව සෝමනස්සදෝමනස්සානං අත්ථංගමා අදුක්ඛං අසුඛං උපෙක්ඛාසතිපාරිසුද්ධිං චතුත්ථං ඣානං උපසම්පජ්ජ විහරති.

“පින්වත් බ්‍රාහ්මණය, මෙහිලා භික්ෂුව කාමයන්ගෙන් වෙන්ව, අකුසලයන්ගෙන් වෙන්ව, විතර්ක සහිත වූ, විචාර සහිත වූ, විවේකයෙන් හටගත් ප්‍රීති සුඛය ඇති පළමු වෙනි ධ්‍යානය උපදවාගෙන වාසය කරනවා. ඒ වගේම විතක්ක විචාරයන්ගේ සංසිඳීමෙන් ආධ්‍යාත්මිකව පැහැදීම ඇතිව සිතෙහි මනා එකඟ බවෙන් යුතුව විතර්ක රහිත, විචාර රහිත, සමාධියෙන් හටගත්, ප්‍රීති සුඛය ඇති දෙවෙනි ධ්‍යානය උපදවාගෙන වාසය කරනවා. ඒ වගේම ප්‍රීතියටද නොඇලීමෙන් උපේක්ෂාවෙන් යුතුව වාසය කරනවා. සිහියෙන් නුවණින් යුතුව කයෙන් සැපයක්ද විඳිනවා. ආර්යන් වහන්සේලා යම් ධ්‍යානයකට උපේක්ෂා සහගත සිහිය ඇති සැප විහරණය යැයි පවසනවාද, ඒ තුන්වන ධ්‍යානයත් උපදවාගෙන වාසය කරනවා. ඒ වගේම සැපයද ප්‍රහාණය කිරීමෙන්, දුකද ප්‍රහාණය කිරීමෙන්, කලින්ම සොම්නස් දොම්නස් දෙක ඉක්මයෑමෙන්, දුක් සැප රහිත වූ පාරිශුද්ධ උපේක්ෂා සහගත සතිය ඇති සතරවෙනි ධ්‍යානය උපදවා ගෙන වාසය කරනවා.

සෝ ඒවං සමාහිතේ චිත්තේ පරිසුද්ධේ පරියෝදාතේ අනංගණේ විගතූපක්කිලේසේ මුදුභූතේ කම්මනියේ ඨිතේ ආනෙඤ්ජප්පත්තේ පුබ්බේනිවාසානුස්සතිඤාණාය චිත්තං අභිනින්නාමේති. සෝ අනේකවිහිතං පුබ්බේනිවාසං අනුස්සරති. සෙය්‍යථිදං: ඒකම්පි ජාතිං ද්වේපි ජාතියෝ තිස්සෝපි ජාතියෝ චතස්සෝපි ජාතියෝ පඤ්චපි ජාතියෝ දසපි ජාතියෝ වීසම්පි ජාතියෝ තිංසම්පි ජාතියෝ චත්තාරීසම්පි ජාතියෝ පඤ්ඤාසම්පි ජාතියෝ ජාතිසතම්පි ජාතිසහස්සම්පි ජාතිසතසහස්සම්පි අනේකේපි සංවට්ටකප්පේ අනේකේපි විවට්ටකප්පේ අනේකේපි සංවට්ටවිවට්ටකප්පේ. අමුත්‍රාසිං ඒවංනාමෝ ඒවංගොත්තෝ ඒවංවණ්ණෝ ඒවමාහාරෝ ඒවංසුඛදුක්ඛපටිසංවේදී ඒවමායුපරියන්තෝ. සෝ තතෝ චුතෝ අමුත්‍ර උපපාදිං. තත්‍රාපාසිං ඒවංනාමෝ ඒවංගොත්තෝ ඒවංවණ්ණෝ ඒවමාහාරෝ ඒවංසුඛදුක්ඛපටිසංවේදී ඒවමායුපරියන්තෝ. සෝ තතෝ චුතෝ ඉධූපපන්නෝති. ඉති සාකාරං සඋද්දේසං අනේකවිහිතං පුබ්බේනිවාසං අනුස්සරති. අයමස්ස පඨමා විජ්ජා අධිගතා හෝති, අවිජ්ජා විහතා, විජ්ජා උප්පන්නා, තමෝ විහතෝ, ආලෝකෝ උප්පන්නෝ, යථා තං අප්පමත්තස්ස ආතාපිනෝ පහිතත්තස්ස විහරතෝ.

ඔහු (ඒ භික්ෂුව) ඔය අයුරින් සිත සමාධිමත් වූ විට, සිත පිරිසිදු වූ විට, ප්‍රභාෂ්වර වූ විට, කෙලෙසුන්ගෙන් බාධා රහිත වූ විට, උපක්ලේශ බැහැර වූ විට, මෘදුබවට පත් වූ විට, කර්මණ්‍ය (ඕනෑම දෙයකට හැරවිය හැකි පරිදි සකස්) වූ විට, ස්ථිරව පිහිටි විට, අකම්පිතව පිහිටි විට, කලින් ජීවිතය ගත කළ ආකාරය දක්නා නුවණ පිණිස සිත යොමු කරයි. එයට සිත නතු කරයි. ඉතින් ඔහු නොයෙක් ආකාරයෙන් කලින් ජීවිත ගෙවූ හැටි (ආපස්සට) සිහි කරනවා. ඒ කියන්නේ, එක ජීවිතයක්, ජීවිත දෙකක්, ජීවිත තුනක්, ජීවිත හතරක්, ජීවිත පහක්, ජීවිත දහයක්, ජීවිත විස්සක්, ජීවිත තිහක්, ජීවිත හතළිහක්, ජීවිත පනහක්, ජීවිත සියයක්, ජීවිත දහසක්, ජීවිත ලක්ෂයක්, අනේකවිධ වූ සංවට්ට කල්පයන්ද, අනේකවිධ වූ විවට්ට කල්පයන්ද, අනේකවිධ වූ සංවට්ට විවට්ට කල්පයන්ද සිහි කරනවා. ‘මං ඉස්සර හිටියේ අසවල් තැන. එතකොට මගේ නම මේකයි. ගෝත්‍ර නාමය මේකයි. හැඩරුව මෙහෙමයි. කෑම බීම මෙහෙමයි. දුක් සැප වින්ඳේ මේ විදිහටයි. මේ විදිහටයි ජීවිතය අවසන් වුනේ. ඒ මං එතැනින් චුත වුනා. අසවල් තැන උපන්නා. එතකොට මගේ නම මේකයි. ගෝත්‍ර නාමය මේකයි. හැඩරුව මෙහෙමයි. කෑම බීම මෙහෙමයි. දුක් සැප වින්ඳේ මේ විදිහටයි. මේ විදිහටයි ජීවිතය අවසන් වුනේ. ඒ මං එතැනින් චුත වුනා. මේ ලෝකයේ උපන්නා’ ආදී වශයෙන් ආකාර සහිතව, සවිස්තරව, අනේකප්‍රකාර වූ කලින් ගත කළ ජීවිත ගැන සිහි කරනවා. ඔහු විසින් සාක්ෂාත් කරන ප්‍රථම විද්‍යාව මෙයයි. අවිද්‍යාව වැනසුනා. විද්‍යාව ඉපදුනා. අඳුර දුරුවුනා. ආලෝකය උදාවුනා. අප්‍රමාදීව කෙලෙස් තවන වීරිය ඇතුව ධර්මයේ හැසිරෙන කෙනෙකුට සිදු විය යුතු යම් විදිහක් ඇද්ද, එය එවැනි දෙයක්.

සෝ ඒවං සමාහිතේ චිත්තේ පරිසුද්ධේ පරියෝදාතේ අනංගණේ විගතූපක්කිලේසේ මුදුභූතේ කම්මනියේ ඨිතේ ආනෙඤ්ජප්පත්තේ සත්තානං චුතූපපාතඤාණාය චිත්තං අභිනින්නාමේති. සෝ දිබ්බේන චක්ඛුනා විසුද්ධේන අතික්කන්තමානුසකේන සත්තේ පස්සති චවමානේ උපපජ්ජමානේ හීනේ පණීතේ සුවණ්ණේ දුබ්බණ්ණේ, සුගතේ දුග්ගතේ යථාකම්මූපගේ සත්තේ පජානාති. ඉමේ වත භොන්තෝ සත්තා කායදුච්චරිතේන සමන්නාගතා, වචී ….(පෙ)…. මනෝදුච්චරිතේන සමන්නාගතා, අරියානං උපවාදකා මිච්ඡාදිට්ඨිකා මිච්ඡාදිට්ඨිකම්මසමාදානා. තේ කායස්ස භේදා පරම්මරණා අපායං දුග්ගතිං විනිපාතං නිරයං උපපන්නා. ඉමේ වා පන භොන්තෝ සත්තා කායසුචරිතේන සමන්නාගතා, වචී ….(පෙ)…. මනෝසුචරිතේන සමන්නාගතා අරියානං අනුපවාදකා සම්මාදිට්ඨිකා සම්මාදිට්ඨිකම්මසමාදානා. තේ කායස්ස භේදා පරම්මරණා සුගතිං සග්ගං ලෝකං උපපන්නාති. ඉති දිබ්බේන චක්ඛුනා විසුද්ධේන අතික්කන්තමානුසකේන සත්තේ පස්සති චවමානේ උපපජ්ජමානේ හීනේ පණීතේ සුවණ්ණේ දුබ්බණ්ණේ, සුගතේ දුග්ගතේ යථාකම්මූපගේ සත්තේ පජානාති. අයමස්ස දුතියා විජ්ජා අධිගතා හෝති, අවිජ්ජා විහතා, විජ්ජා උප්පන්නා, තමෝ විහතෝ, ආලෝකෝ උප්පන්නෝ, යථා තං අප්පමත්තස්ස ආතාපිනෝ පහිතත්තස්ස විහරතෝ.

ඔහු (ඒ භික්ෂුව) ඔය අයුරින් සිත සමාධිමත් වූ විට, සිත පිරිසිදු වූ විට, ප්‍රභාෂ්වර වූ විට, කෙලෙසුන්ගෙන් බාධා රහිත වූ විට, උපක්ලේශ බැහැර වූ විට, මෘදුබවට පත් වූ විට, කර්මණ්‍ය (ඕනෑම දෙයකට හැරවිය හැකි පරිදි සකස්) වූ විට, ස්ථිරව පිහිටි විට, අකම්පිතව පිහිටි විට, සත්වයන්ගේ චුතියත් උපතත් දකිනා නුවණ පිණිස සිත යොමු කරයි. එයට සිත නතු කරයි. එතකොට ඒ භික්ෂුව මිනිසුන්ගේ දැකීමේ හැකියාව ඉක්මවා ගිය පිරිසිදු වූ දිවැසින් චුත වන්නා වූත්, උපදින්නා වූත්, සත්වයන් දකිනවා. ඒ ඒ කර්මයන්ට අනුව හීන ප්‍රණීත වූත්, යහපත් අයහපත් වූත්, සුගති දුගතිවල සිටින්නා වූ සත්වයන් දකිනවා. ‘අහෝ! මේ භවත් සත්වයන් කයින් දුෂ්චරිතයෙහි යෙදීම නිසා, වචනයෙන් දුෂ්චරිතයෙහි යෙදීම නිසා, මනසින් දුෂ්චරිතයෙහි යෙදීම නිසා, ආර්යයන් වහන්සේලාට අපහාස කරලා, මිසදිටු වෙලා, මිසදිටු දේවල් සමාදන් වෙලා ඉඳල තියෙනවා. ඔවුන් කය බිඳී මරණයෙන් මත්තේ අපාය නම් වූ, දුගතිය නම් වූ විනිපාත නම් වූ නිරයේ ඉපදිලා ඉන්නවා. ඒ වගේම මේ භවත් සත්වයන් කයින් සුචරිතයෙහි යෙදීම නිසා, වචනයෙන් සුචරිතයෙහි යෙදීම නිසා, මනසින් සුචරිතයෙහි යෙදීම නිසා, ආර්යයන් වහන්සේලාට අපහාස නොකොට, සම්දිටු වෙලා, සම්දිටු දේවල් සමාදන් වෙලා ඉඳල තියෙනවා. ඔවුන් කය බිඳී මරණයෙන් මත්තේ සුගතය නම් වූ, ස්වර්ග ලෝකයෙහි ඉපදිලා ඉන්නවා’ කියලා. මේ විදිහට මිනිසුන්ගේ දැකීමේ හැකියාව ඉක්මවා ගිය පිරිසිදු වූ දිවැසින් චුතවන්නා වූත්, උපදින්නා වූත් සත්වයන්ව දකිනවා. ඒ ඒ කර්මයන්ට අනුව හීන ප්‍රණීත වූත්, යහපත් අයහපත් වූත්, සුගති දුගතිවල සිටින්නා වූ සත්වයන් දකිනවා. ඔහු විසින් සාක්ෂාත් කරන දෙවෙනි විද්‍යාව මෙයයි. අවිද්‍යාව වැනසුනා. විද්‍යාව ඉපදුනා. අඳුර දුරුවුනා. ආලෝකය උදාවුනා. අප්‍රමාදීව කෙලෙස් තවන වීරිය ඇතුව ධර්මයේ හැසිරෙන කෙනෙකුට සිදු විය යුතු යම් විදිහක් ඇද්ද, එය එවැනි දෙයක්.

සෝ ඒවං සමාහිතේ චිත්තේ පරිසුද්ධේ පරියෝදාතේ අනංගණේ විගතූපක්කිලේසේ මුදුභූතේ කම්මනියේ ඨිතේ ආනෙඤ්ජප්පත්තේ ආසවානං ඛයඤාණාය චිත්තං අභිනින්නාමේති. සෝ ‘ඉදං දුක්ඛ’න්ති යථාභූතං පජානාති, ‘අයං දුක්ඛසමුදයෝ’ති යථාභූතං පජානාති, ‘අයං දුක්ඛනිරෝධෝ’ති ….(පෙ)…. ‘අයං දුක්ඛනිරෝධගාමිනී පටිපදා’ති යථාභූතං පජානාති. ‘ඉමේ ආසවා’ති යථාභූතං පජානාති, ‘අයං ආසවසමුදයෝ’ති යථාභූතං පජානාති, ‘අයං ආසවනිරෝධෝ’ති ….(පෙ)…. ‘අයං ආසවනිරෝධගාමිනී පටිපදා’ති යථාභූතං පජානාති. තස්ස ඒවං ජානතෝ ඒවං පස්සතෝ කාමාසවාපි චිත්තං විමුච්චති, භවාසවාපි චිත්තං විමුච්චති, අවිජ්ජාසවාපි චිත්තං විමුච්චති, විමුත්තස්මිං ‘විමුත්තමි’ති ඤාණං හෝති. ‘ඛීණා ජාති, වුසිතං බ්‍රහ්මචරියං, කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්ථත්තායා’ති පජානාති. අයමස්ස තතියා විජ්ජා අධිගතා හෝති, අවිජ්ජා විහතා, විජ්ජා උප්පන්නා, තමෝ විහතෝ, ආලෝකෝ උප්පන්නෝ. යථා තං අප්පමත්තස්ස ආතාපිනෝ පහිතත්තස්ස විහරතෝති.

ඔහු (ඒ භික්ෂුව) ඔය අයුරින් සිත සමාධිමත් වූ විට, සිත පිරිසිදු වූ විට, ප්‍රභාෂ්වර වූ විට, කෙලෙසුන්ගෙන් බාධා රහිත වූ විට, උපක්ලේශ බැහැර වූ විට, මෘදුබවට පත් වූ විට, කර්මණ්‍ය (ඕනෑම දෙයකට හැරවිය හැකි පරිදි සකස්) වූ විට, ස්ථිරව පිහිටි විට, අකම්පිතව පිහිටි විට, ආශ්‍රව ක්ෂය කිරීම පිණිස සිත යොමු කරයි. එයට සිත නතු කරයි. එතකොට ඔහු මෙය දුක නම් වූ ආර්ය සත්‍යයයි කියලා යථාර්ථ වශයෙන්ම දැනගන්නවා. මෙය දුකේ හටගැනීම නම් වූ ආර්ය සත්‍යයයි කියලා යථාර්ථ වශයෙන්ම දැනගන්නවා. මෙය දුක නිරුද්ධවීම නම් වූ ආර්ය සත්‍යයයි කියලා යථාර්ථ වශයෙන්ම දැනගන්නවා. මෙය දුක නිරුද්ධ වීම පිණිස පවතින මාර්ගය නම් වූ ආර්ය සත්‍යයයි කියලා යථාර්ථ වශයෙන් දැනගන්නවා. මේවා ආශ්‍රව කියලා යථාර්ථ වශයෙන් දැනගන්නවා. මෙය ආශ්‍රවයන්ගේ හටගැනීම කියලා යථාර්ථ වශයෙන් දැනගන්නවා. මෙය ආශ්‍රව නිරුද්ධ වීම කියලා යථාර්ථ වශයෙන් දැනගන්නවා. මෙය ආශ්‍රව නිරුද්ධ වීම පිණිස පවතින ප්‍රතිපදාව කියලා යථාර්ථ වශයෙන් දැනගන්නවා. ඒ භික්ෂුව ඔය විදිහට දැනගනිද්දී, ඔය විදිහට දැකගනිද්දී, කාම ආශ්‍රවයන්ගෙනුත් සිත නිදහස් වෙනවා. භව ආශ්‍රවයන්ගෙනුත් සිත නිදහස් වෙනවා. අවිජ්ජා ආශ්‍රවයන්ගෙනුත් සිත නිදහස් වෙනවා. නිදහස් වූ විට නිදහස් වුණු බවට ඤාණය ඇතිවෙනවා. ‘ඉපදීම ක්ෂය වුනා. බඹසර වාසය සම්පූර්ණ කළා. කළ යුතු දෙය කළා. නැවැත සසර ගමනක් නැතැ’යි අවබෝධයෙන්ම දැනගන්නවා. ඔහු විසින් සාක්ෂාත් කරන තුන්වෙනි විද්‍යාව මෙයයි. අවිද්‍යාව වැනසුනා. විද්‍යාව ඉපදුනා. අඳුර දුරුවුනා. ආලෝකය උදාවුනා. අප්‍රමාදීව කෙලෙස් තවන වීරිය ඇතුව ධර්මයේ හැසිරෙන කෙනෙකුට සිදු විය යුතු යම් විදිහක් ඇද්ද, එය එවැනි දෙයක්.

15. අනුච්චාවචසීලස්ස නිපකස්ස ච ඣායිනෝ,
චිත්තං යස්ස වසීභූතං ඒකග්ගං සුසමාහිතං.

15. සීලයෙහි මනාව පිහිටි, තැනට සුදුසු නුවණැති ධ්‍යාන වැඩූ යමෙකු ගේ සිත තම වසඟයේ පවතිනවාද, එකඟව තිබෙනවාද, මැනැවින්ම සමාහිතව තිබෙනවාද,

16. තං වේ තමෝනුදං ධීරං තේවිජ්ජං මච්චුහායිනං,
හිතං දේවමනුස්සානං ආහු සබ්බප්පහායිනං.

16. ඒකාන්තයෙන්ම ඔහු අවිඳු අඳුර දුරු කළ, වීරියවන්ත වූ, මාරයා බැහැර කළා වූ, දෙව්මිනිසුන්ගේ යහපතට පිළිපන්නා වූ, හැම කෙලෙස් ප්‍රහාණය කළා වූ, ත්‍රිවිද්‍යාලාභී කෙනෙක් කියලයි බුද්ධාදී උතුමන් පවසන්නේ.

17. තීහි විජ්ජාහි සම්පන්නං අසම්මූළ්හවිහාරිනං,
බුද්ධං අන්තිමසාරීරං තං නමස්සන්ති ගෝතමං.

17. මෙකී ත්‍රිවිද්‍යාවෙන් යුක්ත වූ, නොමුලා සිහියෙන් වාසය කරන්නා වූ, අන්තිම සිරුර දරන ඒ ගෞතම බුදුරජාණන් වහන්සේ හට දෙව් මිනිස් ලෝකයා වන්දනා කරනවාමයි.

18. පුබ්බේනිවාසං යෝ වේතී සග්ගාපායඤ්ච පස්සති,
අථෝ ජාතික්ඛයං පත්තෝ අභිඤ්ඤා වෝසිතෝ මුනි.

18. යම් කෙනෙක් පෙර විසූ කඳ පිළිවෙල දන්නවා නම්, ස්වර්ගය හා අපාය දකිනවා නම්, ඒ වගේම තමා තුළ උපදවාගත් විශිෂ්ට නුවණින් යුතුව නිවන් මග සම්පූර්ණ කරගනිමින් උපතේ ක්ෂය වීම වූ නිවනට පැමිණියා නම්,

19. ඒතාහි තීහි විජ්ජාහි තේවිජ්ජෝ හෝති බ්‍රාහ්මණෝ,
තමහං වදාමි තේවිජ්ජං නාඤ්ඤං ලපිතලාපනන්ති.

19. මෙකී ත්‍රිවිද්‍යාවෙන් යුක්ත වූ කෙනා තමයි ත්‍රිවිද්‍යාලාභී බ්‍රාහ්මණයා වන්නේ. මා අන්න ඔහුට තමයි ත්‍රිවිද්‍යාලාභී කෙනා කියලා කියන්නේ. කියන්නං වාලේ කවුරුත් කියනවාට ත්‍රිවිද්‍යාලාභියා කියා කියන්නේ නෑ.

ඒවං ඛෝ බ්‍රාහ්මණ, අරියස්ස විනයේ තේවිජ්ජෝ හෝතීති.

පින්වත් බ්‍රාහ්මණය, ඔන්න ඔය විදිහටයි ආර්ය විනයෙහි ත්‍රිවිද්‍යාලාභියෙක් වන්නේ.”

අඤ්ඤථා භෝ ගෝතම, බ්‍රාහ්මණානං තේවිජ්ජෝ, අඤ්ඤථා ච පන අරියස්ස විනයේ තේවිජ්ජෝ හෝති. ඉමස්ස ච පන භෝ ගෝතම, අරියස්ස විනයේ තේවිජ්ජස්ස බ්‍රාහ්මණානං තේවිජ්ජෝ කලං නාග්ඝති සෝළසිං.

“භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, බ්‍රාහ්මණයන්ගේ ත්‍රිවිද්‍යාලාභියා ඉතා වෙනස්මයි. ආර්ය විනයෙහි ත්‍රිවිද්‍යාලාභියා ඉතා වෙනස්මයි. භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ආර්ය විනයෙහි ත්‍රිවිද්‍යාලාභී කෙනා හට බ්‍රාහ්මණයන්ගේ ත්‍රිවිද්‍යාලාභියා සොළොස්වන කලාවටවත් වටින්නේ නෑ.

අභික්කන්තං භෝ ගෝතම, අභික්කන්තං භෝ ගෝතම ….(පෙ)…. උපාසකං මං භවං ගෝතමෝ ධාරේතු අජ්ජතග්ගේ පාණුපේතං සරණංගතන්ති.

භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ඉතා මනහරයි. ….(පෙ)…. භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, මා අද පටන් තෙරුවන් සරණ ගිය උපාසකයෙකු වශයෙන් පිළිගෙන වදාරණ සේක්වා!”

සාදු! සාදු!! සාදු!!!

ධර්මදානය උදෙසා පාලි සහ සිංහල අන්තර්ගතය උපුටා ගැනීම https://mahamevnawa.lk/sutta/an1_3-2-1-8/ වෙබ් පිටුවෙනි.
Ver.1.40 - Last Updated On 26-SEP-2020 At 03:14 P.M