සංයුත්ත නිකාය

නිදාන වග්ගෝ

9.1.3. මහානාග සුත්තං

9.1.3. මහරහතන් වහන්සේලා ගැන වදාළ දෙසුම

තේන ඛෝ පන සමයේන ආයස්‌මා ච සාරිපුත්‌තෝ ආයස්‌මා ච මහාමොග්‌ගල්‌ලානෝ රාජගහේ විහරන්‌ති වේළුවනේ කලන්‌දකනිවාපේ ඒකවිහාරේ. අථ ඛෝ ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තෝ සායන්‌හසමයං පතිසල්‌ලානා වුට්‌ඨිතෝ යේනායස්මා මහාමොග්‌ගල්‌ලානෝ තේනුපසංකමි. උපසංකමිත්වා ආයස්‌මතා මහාමොග්‌ගල්‌ලානේන සද්‌ධිං සම්මෝදි. ….(පෙ)…. ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ ආයස්‌මා සාරිපුත්‌තෝ ආයස්‌මන්‌තං මහාමොග්‌ගල්‌ලානං ඒතදවෝච.

විප්‌පසන්‌නානි ඛෝ තේ ආවුසෝ මොග්ගල්‌ලාන ඉන්‌ද්‍රියානි, පරිසුද්‌ධෝ මුඛවණ්‌ණෝ පරියෝදාතෝ, සන්‌තේන නූනායස්‌මා මහාමොග්‌ගල්‌ලානෝ අජ්‌ජ විහාරේන විහාසීති.

ඒ දිනවල ආයුෂ්මත් සාරිපුත්ත තෙරුන් ද, ආයුෂ්මත් මොග්ගල්ලාන තෙරුන් ද වැඩසිටියේ රජගහ නුවර ලෙහෙනුන් ගේ අභය භූමිය වූ වේළුවනාරාමයේ. එදා ආයුෂ්මත් සාරිපුත්ත තෙරුන් හවස් වරුවේ භාවනාවෙන් නැගිටලා ආයුෂ්මත් මහා මොග්ගල්ලාන තෙරුන් ලඟට වැඩියා. වැඩලා ආයුෂ්මත් මහා මොග්ගල්ලාන තෙරුන් සමග පිළිසඳර කතා-බහේ යෙදුණා …. (පෙ) …. එකත්පස්ව වැඩහුන් ආයුෂ්මත් සාරිපුත්ත තෙරුන් ආයුෂ්මත් මහා මොග්ගල්ලාන තෙරුන් ගෙන් මෙහෙම ඇහුවා. “ප්‍රිය ආයුෂ්මත් මොග්ගල්ලාන, ඔබේ ඉන්ද්‍රියයන් ඉතාමත් ප්‍රසන්නයි. මුහුණේ පැහැය පිරිසිදුයි. ප්‍රභාශ්වරයි. අද නම් ආයුෂ්මත් මහා මොග්ගල්ලානයන් වහන්සේ ඒකාන්තයෙන් ම ශාන්ත විහරණයකින් කල් ගෙවලා තියෙනවා.”

ඕළාරිකේන ඛෝ අහං ආවුසෝ අජ්‌ජ විහාරේන විහාසිං. අපි ච මේ අහෝසි ධම්‌මී කථාති. කේන සද්‌ධිං පනායස්‌මතෝ මහාමොග්‌ගල්‌ලානස්‌ස අහෝසි ධම්‌මී කථාති? භගවතා ඛෝ මේ ආවුසෝ සද්‌ධිං අහෝසි ධම්‌මී කථාති. දූරේ ඛෝ ආවුසෝ භගවා ඒතරහි සාවත්‌ථියං විහරති ජේතවනේ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමේ. කින්නු ඛෝ ආයස්‌මා මහාමොග්‌ගල්‌ලානෝ භගවන්‌තං ඉද්‌ධියා උපසංකමි, උදාහු භගවා ආයස්‌මන්‌තං මහාමොග්‌ගල්‌ලානං ඉද්‌ධියා උපසංකමීති?

“ප්‍රිය ආයුෂ්මත, මං අද වාසය කළේ ගොරෝසු විහරණයකින්. නමුත් මං ධර්ම කතාවක යෙදිලයි හිටියේ.”

“ආයුෂ්මත් මහා මොග්ගල්ලානයන් වහන්සේ ධර්ම කතාවේ යෙදිල හිටියේ කවුරුන් සමග ද?” “ප්‍රිය ආයුෂ්මතුන් වහන්ස, මං ධර්ම කතාවේ යෙදිල හිටියේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සමගයි.”

“ප්‍රිය ආයුෂ්මතුන් වහන්ස, මේ දිනවල භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩ සිටින්නේ සැවැත් නුවර ජේතවනයේ අනේපිඬු සිටුතුමා ගේ ආරාමයේ නෙව. ඉතින් ඇත්තෙන් ආයුෂ්මත් මහා මොග්ගල්ලානයන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ලඟට ඉර්ධියෙන් වැඩියාද? එහෙම නැත්නම් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ආයුෂ්මත් මහා මොග්ගල්ලානයන් ලඟට ඉර්ධියෙන් වැඩියාද?”

න ඛ්‌වාහං ආවුසෝ භගවන්‌තං ඉද්‌ධියා උපසංකමිං. නපි මං භගවා ඉද්‌ධියා උපසංකමි. අපි ච මේ යාවතා භගවා එත්‌තාවතා දිබ්‌බං චක්‌ඛුං විසුජ්‌ක්‍ධි දිබ්‌බා ච සෝතධාතු. භගවතෝපි යාවතාහං එත්‌තාවතා දිබ්‌බං චක්‌ඛුං විසුජ්‌ක්‍ධි දිබ්‌බා ච සෝතධාතූ’ති.

“ප්‍රිය ආයුෂ්මත, ඇත්තෙන් ම මං භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ලඟට ඉර්ධියෙන් වැඩියෙ නෑ. ඒ වගේ ම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මං ලඟට ඉර්ධියෙන් වැඩියෙත් නෑ. නමුත් ප්‍රිය ආයුෂ්මතුනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩසිටියේ යම් තාක් දුරින් ද ඒ තාක් දුරින් ම මගේ දිවැස් නුවණත්, දිව්‍ය ශ්‍රවණයත් පිරිසිදු වෙලා තිබුණා. ඒ වගේ ම මං යම් තාක් දුර සිටියා ද ඒ තාක් දුරට ම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ගේ දිවැස් නුවණත් දිව්‍ය ශ්‍රවණයත් පිරිසිදු වෙලා තිබුණා.”

යථාකථං පනායස්‌මතෝ මහාමොග්‌ගල්‌ලානස්‌ස භගවතා සද්‌ධිං අහෝසි ධම්‌මී කථාති?

“භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සමග ප්‍රිය ආයුෂ්මත් මොග්ගල්ලානයන් වහන්සේ ගේ ධර්ම කතාව සිදු වුණේ කොයි ආකාරයෙන් ද?”

ඉධාහං ආවුසෝ භගවන්‌තං ඒතදවෝචං. ආරද්‌ධවිරියෝ ආරද්‌ධවිරියෝති භන්තේ වුච්‌චති. කිත්‌තාවතා නු ඛෝ භන්තේ ආරද්‌ධවිරියෝ හෝතී’ති? ඒවං වුත්‌තේ මං ආවුසෝ භගවා ඒතදවෝච. ඉධ මොග්ගල්‌ලාන භික්‌ඛු ආරද්‌ධවිරියෝ විහරති. කාමං තචෝ ච න‌හාරූ ච අට්‌ඨී ච අවසිස්‌සතු සරීරේ, උපසුස්‌සතු මංසලෝහිතං, යං තං පුරිසථාමේන පුරිසවිරියේන පුරිසපරක්‌කමේන පත්‌තබ්‌බං, න තං අපාපුණිත්‌වා විරියස්‌ස සණ්‌ඨානං භවිස්‌සතීති. ඒවං ඛෝ මොග්ගල්‌ලාන ආරද්‌ධවිරියෝ හෝතීති. ඒවං ඛෝ මේ ආවුසෝ භගවතා සද්‌ධිං අහෝසි ධම්‌මී කථාති.

“ප්‍රිය ආයුෂ්මත, මම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ගෙන් මෙහෙම ඇහුවා. ‘ස්වාමීනි, පටන්ගත් වීර්යය ඇති කෙනා, පටන්ගත් වීර්යය ඇති කෙනා කියල කියනවා. පටන්ගත් වීර්යය ඇති කෙනා කියල කියන්නේ කොපමණ කරුණු මත ද?’ ඔය විදිහට ඇසුවා ම ප්‍රිය ආයුෂ්මත, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මට මෙහෙම වදාළා. ‘පින්වත් මොග්ගල්ලාන, මෙහි භික්ෂුව පටන් ගත් වීර්යය ඇති කෙනෙක් වෙලා ඉන්නවා. ඒකාන්තයෙන් ම මේ සිරුරෙහි සමත් නහරත් ඇටත් ඉතිරි වේවා! ලේ මස් වියැලේවා! පුරුෂ වීර්යයෙන් පුරුෂ ධෛර්යයෙන් පුරුෂ පරාක්‍රමයෙන් යමක් ලබා ගත යුතු නම් ඒ දෙය ලබා නොගෙන මේ වීර්යය නම් අත්හරින්නේ නෑ කියල. පින්වත් මොග්ගල්ලාන, ඔන්න ඔය විදිහටයි පටන් ගත් වීර්යය ඇති කෙනෙක් හැටියට වාසය කරන්නේ.’

ප්‍රිය ආයුෂ්මතුනි, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සමග ධර්ම කතාව කළේ ඔන්න ඔය විදිහට යි.”

සෙය්‍යථාපි ආවුසෝ හිමවතෝ පබ්‌බතරාජස්‌ස පරිත්‌තා පාසාණසක්‌ඛරා යාවදේව උපනික්‌ඛේපනමත්‌තාය. ඒවමේව ඛෝ මයං ආයස්‌මතෝ මහාමොග්‌ගල්‌ලානස්‌ස යාවදේව උපනික්‌ඛේපනමත්‌තාය. ආයස්‌මා හි මහාමොග්‌ගල්‌ලානෝ මහිද්‌ධිකෝ මහානුභාවෝ ආකංඛමානෝ කප්‌පං තිට්‌ඨෙය්‍යා’ති.

“ප්‍රිය ආයුෂ්මතුනි, පුංචි ගල් කැටයක් හිමාල පර්වත රාජයා සමඟ සසඳා බලන්නට හැදීමක් ඇද්ද අපිත් ප්‍රිය ආයුෂ්මත් මහා මොග්ගල්ලානයන් ගේ ඉර්ධි බලය ගැන අපේ ඉර්ධි විෂයත් සමග සසඳන්නට යෑමත් අන්න ඒ වගේ තමයි. ඇත්තෙන් ම ආයුෂ්මත් මහා මොග්ගල්ලානයන් වහන්සේ මහා ඉර්ධිමත්. මහා ආනුභාව සම්පන්නයි. ඕන කමක් තියෙනවා නම් කල්පයක් වුණත් ඉන්නට පුළුවනි.”

සෙය්‍යථාපි ආවුසෝ මහතියා ලෝණඝටාය පරිත්‌තා ලෝණසක්‌ඛරා යාවදේව උපනික්‌ඛේපනමත්‌තාය. ඒවමේව මයං ආයස්‌මතෝ සාරිපුත්‌තස්‌ස යාවදේව උපනික්‌ඛේපනමත්‌තාය. ආයස්‌මා හි සාරිපුත්‌තෝ භගවතා අනේකපරියායේන ථෝමිතෝ වණ්‌ණිතෝ පසත්‌ථෝ.

“ප්‍රිය ආයුෂ්මතුනි, චූටි ලුණු කැටයක් සුවිශාල ලුණු භාජනයක් සමඟ සසඳා බලන්නට හැදීමක් ඇද්ද අපිත් ප්‍රිය ආයුෂ්මත් සාරිපුත්තයන් ගේ ප්‍රඥා මහිමය ගැන අපේ ප්‍රඥාව සමග සසඳන්නට යෑමත් අන්න ඒ වගේ ම තමයි. ඇත්තෙන් ම ආයුෂ්මත් සාරිපුත්තයන් වහන්සේ ගැන භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින් නොයෙක් ආකාරයෙන් ස්තුති දක්වලා තිබෙනවා. වර්ණනා කරල තිබෙනවා. ප්‍රශංසා කරල තිබෙනවා.

සාරිපුත්‌තෝව පඤ්‌ඤාය සීලේන උපසමේන ච,
යෝපි පාරං‌ගතෝ භික්‌ඛු ඒතාවපරමෝ සියා’ති.

ප්‍රඥාවෙනුත් සීලයෙනුත් සංසිඳීමෙනුත් සාරිපුත්තයන් වහන්සේ ම යි ශ්‍රේෂ්ඨ වන්නේ. සංසාරෙන් එතෙරට වැඩි යම් භික්ෂුවක් ඇත්නම් ඒ භික්ෂූන් අතර උත්තරීතර වන්නේ සාරිපුත්තයන් වහන්සේ ම යි.”

ඉති හේතේ උභෝ මහානාගා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤස්‌ස සුභාසිතං සුලපිතං සමනුමෝදිංසූති.

ඔය ආකාරයෙන් ඒ මහ රහතන් වහන්සේලා දෙනම විසින් ඉතා යහපත් ලෙස පවසන ලද සුභාෂිතය ඔවුනොවුන් විසින් සතුටින් අනුමෝදන් වුණා.

සාදු! සාදු!! සාදු!!!

මහා නාග සූත්‍රය නිමා විය.

ධර්මදානය උදෙසා පාලි සහ සිංහල අන්තර්ගතය උපුටා ගැනීම https://mahamevnawa.lk/sutta/sn2_9-1-3/ වෙබ් පිටුවෙනි.
Ver.1.40 - Last Updated On 26-SEP-2020 At 03:14 P.M