සංයුත්ත නිකාය

නිදාන වග්ගෝ

6.2.1. – 6.2.12. දුතියෝ වග්ගෝ

6.2.1. – 6.2.12. දෙවෙනි වර්ගය

6.2.1. චක්‌ඛුආදි සුත්‌තං

ඇස් ආදිය ගැන වදාළ දෙසුම

350. ඒවං මේ සුතං. ඒකං සමයං භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජේතවනේ අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමේ. අථ ඛෝ ආයස්‌මා රාහුලෝ යේන භගවා තේනුපසංකමි. ….(පෙ)…. ඒකමන්තං නිසින්‌නං ඛෝ ආයස්‌මන්‌තං රාහුලං භගවා ඒතදවෝච.

350. මා හට අසන්නට ලැබුණේ මේ විදිහටයි. ඒ දිනවල භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩසිටියේ සැවැත් නුවර ජේතවනාරාමයේ. එදා ආයුෂ්මත් රාහුලයන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වෙත පැමිණුනා. පැමිණිලා භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වන්දනා කරල එකත්පස්ව වාඩි වුණා. එකත්පස්ව වාඩි වුණ ආයුෂ්මත් රාහුලයන්ට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මේ කරුණ වදාළා.

තං කිම්මඤ්‌ඤසි රාහුල චක්‌ඛුං නිච්‌චං වා අනිච්‌චං වාති? අනිච්‌චං භන්තේ. යං පනානිච්‌චං දුක්‌ඛං වා තං සුඛං වාති? දුක්‌ඛං භන්තේ. යං පනානිච්‌චං දුක්‌ඛං විපරිණාමධම්‌මං කල්‌ලන්නු තං සමනුපස්‌සිතුං ඒතං මම, ඒසෝ හමස්‌මි, ඒසෝ මේ අත්‌තා’ති? නෝ හේතං භන්තේ.

පින්වත් රාහුල, ඔබ කුමක් ද මේ ගැන සිතන්නේ? ඇස නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි. යමක් අනිත්‍ය නම් එය දුකක්ද සැපක්ද? ස්වාමීනි, දුකයි. යමක් අනිත්‍ය නම් දුක නම් වෙනස් වෙන ස්වභාවයට අයිති නම්, ඒ දෙය මේක මමයි, මේක මගෙයි, මේක තමයි මගේ ආත්මය (කැමැත්ත පරිදි පැවැත්විය හැකි දේ) කියල මුළාවෙන් දකින එක හරිද? ස්වාමීනි, ඒක හරි දෙයක් නොවෙයි.

සෝතං ….(පෙ)…. ඝානං ….(පෙ)…. ජිව්‌හා ….(පෙ)…. කායෝ ….(පෙ)…. මනෝ නිච්‌චෝ වා අනිච්‌චෝ වා ති? අනිච්‌චෝ භන්තේ . යං පනානිච්‌චං දුක්‌ඛං වා තං සුඛං වාති? දුක්‌ඛං භන්තේ. යං පනානිච්‌චං දුක්‌ඛං විපරිණාමධම්‌මං කල්‌ලන්නු තං සමනුපස්‌සිතුං ඒතං මම, ඒසෝහමස්‌මි, ඒසෝ මේ අත්‌තා’ති? නෝ හේතං භන්තේ.

කණ නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. නාසය නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. දිව නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. කය නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. මනස නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි. යමක් අනිත්‍ය නම් එය දුකක්ද සැපක්ද? ස්වාමීනි, දුකයි. යමක් අනිත්‍ය නම් දුක් නම් වෙනස් වෙන ස්වභාවයට අයිති නම්, ඒ දෙය මේක මමයි, මේක මගෙයි, මේක තමයි මගේ ආත්මය (කැමැත්ත පරිදි පැවැත්විය හැකි දේ), කියල මුළාවෙන් දකින එක හරිද? ස්වාමීනි, ඒක හරි දෙයක් නොවෙයි.

ඒවං පස්‌සං රාහුල සුතවා අරියසාවකෝ චක්‌ඛුස්‌මිම්‌පි නිබ්‌බින්‌දති, සෝතස්‌මිම්‌පි නිබ්‌බින්‌දති, ඝානස්‌මිම්‌පි නිබ්‌බින්‌දති, ජිව්‌හායපි නිබ්‌බින්‌දති, කායස්‌මිම්‌පි නිබ්‌බින්‌දති, මනස්‌මිම්‌පි නිබ්‌බින්‌දති, නිබ්‌බින්‌දං විරජ්‌ජති, විරාගා විමුච්‌චති, විමුත්‌තස්‌මිං විමුත්‌තමිති ඤාණං හෝති. ඛීණා ජාති වුසිතං බ්‍රහ්‌මචරියං කතං කරණීයං, නාපරං ඉත්‌ථත්‌තායාති පජානාතී’ති.

පින්වත් රාහුල, ඔය ආකාරයෙන් යථාර්ථය දකින ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවකයා ඇස ගැනත් කලකිරෙනවා. කණ ගැනත් කලකිරෙනවා. නාසය ගැනත් කලකිරෙනවා. දිව ගැනත් කලකිරෙනවා. කය ගැනත් කලකිරෙනවා. මනස ගැනත් කලකිරෙනවා. කලකිරෙන කොට ඒ කෙරෙහි ඇලෙන්නේ නෑ. නොඇලෙන කොට එයින් නිදහස් වෙනවා. නිදහස් වුණාම තමන් දැන් නිදහස් කියල අවබෝධ වෙනවා. ඉපදීම ක්ෂය වුණා. නිවන් මඟ සම්පූර්ණ කළා. කළ යුතු දේ කළා. ආයෙත් නම් වෙන උපතක් නැතැයි දැන ගන්නවා.

සාදු! සාදු!! සාදු!!!

චක්ඛු ආදී සූත්‍රය නිමා විය.

6.2.2. රූපාදි සුත්‌තං

රූප ආදී අරමුණු ගැන වදාළ දෙසුම

351. සාවත්‌ථියං….

351. සැවැත් නුවරදී ……………

තං කිම්මඤ්‌ඤසි රාහුල, රූපා නිච්‌චා වා අනිච්‌චා වාති? අනිච්‌චා භන්තේ ….(පෙ)…. සද්‌දා ….(පෙ)…. ගන්‌ධා ….(පෙ)…. රසා ….(පෙ)…. ඵොට්‌ඨබ්‌බා ….(පෙ)…. ධම්‌මා (නිච්චා වා අනිච්චා වාති? අනිච්චා භන්තේ.) ….(පෙ)…. ඒවං පස්සං රාහුල ….(පෙ)…. නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාතී’ති.

පින්වත් රාහුල, ඔබ කුමක්ද මේ ගැන සිතන්නේ? රූප නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. ශබ්ද …. (පෙ) …. ගඳ සුවඳ …. (පෙ) …. රස …. (පෙ) …. පහස …. (පෙ) …. මනසට සිතෙන අරමුණු නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. පින්වත් රාහුල, ඔය ආකාරයෙන් යථාර්ථය දකින ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවකයා …. (පෙ) …. ආයෙත් නම් වෙන උපතක් නැතැයි දැන ගන්නවා.

සාදු! සාදු!! සාදු!!!

රූපාදී ආරම්මණ සූත්‍රය නිමා විය.

6.2.3. විඤ්ඤාණ සුත්තං

විඤ්ඤාණය ගැන වදාළ දෙසුම

352. සාවත්‌ථියං….

352. සැවැත් නුවරදී ……………

තං කිම්මඤ්‌ඤසි රාහුල, චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං නිච්චං වා අනිච්චං වාති? අනිච්චං භන්තේ. ….(පෙ)…. සෝතවිඤ්‌ඤාණං ….(පෙ)…. ඝානවිඤ්‌ඤාණං ….(පෙ)…. ජිව්‌හාවිඤ්‌ඤාණං ….(පෙ)…. කායවිඤ්‌ඤාණං ….(පෙ)…. මනෝවිඤ්‌ඤාණං (නිච්චං වා අනිච්චං වාති ? අනිච්චං භන්තේ.) ….(පෙ)…. ඒවං පස්සං රාහුල ….(පෙ)…. නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාතී’ති.

පින්වත් රාහුල, ඔබ කුමක්ද මේ ගැන සිතන්නේ? ඇසේ විඤ්ඤාණය නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. කණේ විඤ්ඤාණය …. (පෙ) …. නාසයේ විඤ්ඤාණය …. (පෙ) …. දිවේ විඤ්ඤාණය …. (පෙ) …. කයේ විඤ්ඤාණය …. (පෙ) …. මනසේ විඤ්ඤාණය නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. පින්වත් රාහුල, ඔය ආකාරයෙන් යථාර්ථය දකින ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවකයා …. (පෙ) …. ආයෙත් නම් වෙන උපතක් නැතැයි දැන ගන්නවා.

සාදු! සාදු!! සාදු!!!

විඤ්ඤාණ සූත්‍රය නිමා විය.

6.2.4. සම්ඵස්ස සුත්තං

ස්පර්ශය ගැන වදාළ දෙසුම

353. සාවත්‌ථියං….

353. සැවැත් නුවරදී ……………

තං කිම්මඤ්‌ඤසි රාහුල, චක්‌ඛුසම්‌ඵස්සෝ නිච්චෝ වා අනිච්චෝ වාති? අනිච්චෝ භන්තේ. ….(පෙ)…. සෝතසම්‌ඵස්සෝ ….(පෙ)…. ඝානසම්‌ඵස්සෝ ….(පෙ)…. ජිව්‌හාසම්‌ඵස්සෝ ….(පෙ)…. කායසම්‌ඵස්සෝ ….(පෙ)…. මනෝසම්‌ඵස්සෝ (නිච්චෝ වා අනිච්චෝ වාති ? අනිච්චෝ භන්තේ.) ….(පෙ)…. ඒවං පස්සං රාහුල ….(පෙ)…. නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාතී’ති.

පින්වත් රාහුල, ඔබ කුමක්ද මේ ගැන සිතන්නේ? ඇසේ ස්පර්ශය නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. කණේ ස්පර්ශය …. (පෙ) …. නාසයේ ස්පර්ශය …. (පෙ) …. දිවේ ස්පර්ශය …. (පෙ) …. කයේ ස්පර්ශය …. (පෙ) …. මනසේ ස්පර්ශය නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. පින්වත් රාහුල, ඔය ආකාරයෙන් යථාර්ථය දකින ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවකයා …. (පෙ) …. ආයෙත් නම් වෙන උපතක් නැතැයි දැන ගන්නවා.

සාදු! සාදු!! සාදු!!!

සම්ඵස්ස සූත්‍රය නිමා විය.

6.2.5. වේදනා සුත්තං

විඳීම ගැන වදාළ දෙසුම

354. සාවත්‌ථියං….

354. සැවැත් නුවරදී ……………

තං කිම්මඤ්‌ඤසි රාහුල, චක්‌ඛුසම්‌ඵස්‌සජා වේදනා නිච්චා වා අනිච්චා වාති? අනිච්චා භන්තේ. ….(පෙ)…. සෝතසම්‌ඵස්‌සජා වේදනා ….(පෙ)…. ඝානසම්‌ඵස්‌සජා වේදනා ….(පෙ)…. ජිව්‌හාසම්‌ඵස්‌සජා වේදනා ….(පෙ)…. කායසම්‌ඵස්‌සජා වේදනා ….(පෙ)…. මනෝසම්‌ඵස්‌සජා වේදනා (නිච්චා වා අනිච්චා වාති ? අනිච්චා භන්තේ.) ….(පෙ)…. ඒවං පස්සං රාහුල ….(පෙ)…. නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාතී’ති.

පින්වත් රාහුල, ඔබ කුමක්ද මේ ගැන සිතන්නේ? ඇසේ ස්පර්ශයෙන් හටගත් විඳීම නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. කණේ ස්පර්ශයෙන් හටගත් විඳීම …. (පෙ) …. නාසයේ ස්පර්ශයෙන් හටගත් විඳීම …. (පෙ) …. දිවේ ස්පර්ශයෙන් හටගත් විඳීම …. (පෙ) …. කයේ ස්පර්ශයෙන් හටගත් විඳීම …. (පෙ) …. මනසේ ස්පර්ශයෙන් හටගත් විඳීම නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. පින්වත් රාහුල, ඔය ආකාරයෙන් යථාර්ථය දකින ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවකයා …. (පෙ) …. ආයෙත් නම් වෙන උපතක් නැතැයි දැන ගන්නවා.

සාදු! සාදු!! සාදු!!!

වේදනා සූත්‍රය නිමා විය.

6.2.6. සඤ්ඤා සුත්තං

හඳුනාගැනීම ගැන වදාළ දෙසුම

355. සාවත්‌ථියං….

355. සැවැත් නුවරදී ……………

තං කිම්මඤ්‌ඤසි රාහුල, රූපසඤ්‌ඤා නිච්චා වා අනිච්චා වාති? අනිච්චා භන්තේ. ….(පෙ)…. සද්‌දසඤ්‌ඤා ….(පෙ)…. ගන්‌ධසඤ්‌ඤා ….(පෙ)…. රසසඤ්‌ඤා ….(පෙ)…. ඵොට්‌ඨබ්‌බසඤ්‌ඤා ….(පෙ)…. ධම්‌මසඤ්‌ඤා (නිච්චා වා අනිච්චා වාති ? අනිච්චා භන්තේ.) ….(පෙ)…. ඒවං පස්සං රාහුල ….(පෙ)…. නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාතී’ති.

පින්වත් රාහුල, ඔබ කුමක්ද මේ ගැන සිතන්නේ? රූප හඳුනා ගැනීම නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. ශබ්ද හඳුනා ගැනීම …. (පෙ) …. ගඳ සුවඳ හඳුනා ගැනීම …. (පෙ) …. රස හඳුනා ගැනීම …. (පෙ) …. පහස හඳුනා ගැනීම …. (පෙ) …. මනසට සිතෙන අරමුණු හඳුනා ගැනීම නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. පින්වත් රාහුල, ඔය ආකාරයෙන් යථාර්ථය දකින ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවකයා …. (පෙ) …. ආයෙත් නම් වෙන උපතක් නැතැයි දැන ගන්නවා.

සාදු! සාදු!! සාදු!!!

සඤ්ඤා සූත්‍රය නිමා විය.

6.2.7. සඤ්චේතනා සුත්තං

චේතනා ඇතිවීම ගැන වදාළ දෙසුම

356. සාවත්‌ථියං….

356. සැවැත් නුවරදී ……………

තං කිම්මඤ්‌ඤසි රාහුල, රූපසඤ්‌චේතනා නිච්චා වා අනිච්චා වාති? අනිච්චා භන්තේ. ….(පෙ)…. සද්‌දසඤ්‌චේතනා ….(පෙ)….ගන්‌ධසඤ්‌චේතනා ….(පෙ)…. රසසඤ්‌චේතනා ….(පෙ)…. ඵොට්‌ඨබ්‌බසඤ්‌චේතනා ….(පෙ)…. ධම්‌මසඤ්‌චේතනා (නිච්චා වා අනිච්චා වාති ? අනිච්චා භන්තේ.) ….(පෙ)…. ඒවං පස්සං රාහුල ….(පෙ)…. නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාතී’ති.

පින්වත් රාහුල, ඔබ කුමක්ද මේ ගැන සිතන්නේ? රූප ගැන චේතනා ඇතිවීම නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. ශබ්ද ගැන චේතනා ඇතිවීම …. (පෙ) …. ගඳ සුවඳ ගැන චේතනා ඇතිවීම …. (පෙ) …. රස ගැන චේතනා ඇතිවීම …. (පෙ) …. පහස ගැන චේතනා ඇතිවීම …. (පෙ) …. මනසට සිතෙන අරමුණු ගැන චේතනා ඇතිවීම නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. පින්වත් රාහුල, ඔය ආකාරයෙන් යථාර්ථය දකින ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවකයා …. (පෙ) …. ආයෙත් නම් වෙන උපතක් නැතැයි දැන ගන්නවා.

සාදු! සාදු!! සාදු!!!

සඤ්චේතනා සූත්‍රය නිමා විය.

6.2.8. තණ්හා සුත්තං

ආශා ඇතිවීම ගැන වදාළ දෙසුම

357. සාවත්‌ථියං….

357. සැවැත් නුවරදී ……………

තං කිම්මඤ්‌ඤසි රාහුල, රූපතණ්‌හා නිච්චා වා අනිච්චා වාති? අනිච්චා භන්තේ. ….(පෙ)…. සද්‌දතණ්‌හා ….(පෙ)…. ගන්‌ධතණ්‌හා ….(පෙ)…. රසතණ්‌හා ….(පෙ)…. ඵොට්‌ඨබ්‌බතණ්‌හා ….(පෙ)…. ධම්‌මතණ්‌හා (නිච්චා වා අනිච්චා වාති ? අනිච්චා භන්තේ.) ….(පෙ)…. ඒවං පස්සං රාහුල ….(පෙ)…. නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාතී’ති.

පින්වත් රාහුල, ඔබ කුමක්ද මේ ගැන සිතන්නේ? රූප ගැන ආශා ඇතිවීම නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. ශබ්ද ගැන ආශා ඇතිවීම …. (පෙ) …. ගඳ සුවඳ ගැන ආශා ඇතිවීම …. (පෙ) …. රස ගැන ආශා ඇතිවීම …. (පෙ) …. පහස ගැන ආශා ඇතිවීම …. (පෙ) …. මනසට සිතෙන අරමුණු ගැන ආශා ඇතිවීම නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. පින්වත් රාහුල, ඔය ආකාරයෙන් යථාර්ථය දකින ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවකයා …. (පෙ) …. ආයෙත් නම් වෙන උපතක් නැතැයි දැන ගන්නවා.

සාදු! සාදු!! සාදු!!!

තණ්හා සූත්‍රය නිමා විය.

6.2.9. ධාතු සුත්තං

ධාතු ගැන වදාළ දෙසුම

358. සාවත්‌ථියං….

358. සැවැත් නුවරදී ……………

තං කිම්මඤ්‌ඤසි රාහුල, පඨවීධාතු නිච්චා වා අනිච්චා වාති? අනිච්චා භන්තේ. ආපෝධාතු ….(පෙ)…. තේජෝධාතු ….(පෙ)…. වායෝධාතු ….(පෙ)…. ආකාසධාතු ….(පෙ)…. විඤ්‌ඤාණධාතු (නිච්චා වා අනිච්චා වාති ? අනිච්චා භන්තේ.) ….(පෙ)…. ඒවං පස්සං රාහුල ….(පෙ)…. නාපරං ඉත්ථත්තායාති පජානාතී’ති.

පින්වත් රාහුල, ඔබ කුමක්ද මේ ගැන සිතන්නේ? පඨවි ධාතුව නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. ආපෝ ධාතුව …. (පෙ) …. තේජෝ ධාතුව …. (පෙ) …. වායෝ ධාතුව …. (පෙ) …. ආකාස ධාතුව …. (පෙ) …. විඤ්ඤාණ ධාතුව නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. පින්වත් රාහුල, ඔය ආකාරයෙන් යථාර්ථය දකින ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවකයා …. (පෙ) …. ආයෙත් නම් වෙන උපතක් නැතැයි දැන ගන්නවා.

සාදු! සාදු!! සාදු!!!

ධාතු සූත්‍රය නිමා විය.

6.2.10. ඛන්ධ සුත්තං

ස්කන්ධ ගැන වදාළ දෙසුම

359. සාවත්‌ථියං….

359. සැවැත් නුවරදී ……………

තං කිම්මඤ්‌ඤසි රාහුල, රූපං නිච්චං වා අනිච්චං වාති? අනිච්චං භන්තේ. ….(පෙ)…. වේදනා ….(පෙ)…. සඤ්‌ඤා ….(පෙ)…. සංඛාරා ….(පෙ)…. විඤ්‌ඤාණං නිච්‌චං වා අනිච්‌චං වාති? අනිච්‌චං භන්තේ ….(පෙ)…. ඒවං පස්‌සං රාහුල සුතවා අරියසාවකෝ ….(පෙ)…. නාපරං ඉත්‌ථත්‌තායාති පජානාතීති.

පින්වත් රාහුල, ඔබ කුමක්ද මේ ගැන සිතන්නේ? රූප ස්කන්ධය නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. වේදනා ස්කන්ධය …. (පෙ) …. සඤ්ඤා ස්කන්ධය …. (පෙ) …. සංස්කාර ස්කන්ධය …. (පෙ) …. විඤ්ඤාණ ස්කන්ධය නිත්‍යයිද? අනිත්‍යයිද? ස්වාමීනි, අනිත්‍යයි …. (පෙ) …. පින්වත් රාහුල, ඔය ආකාරයෙන් යථාර්ථය දකින ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවකයා …. (පෙ) …. ආයෙත් නම් වෙන උපතක් නැතැයි දැන ගන්නවා.

සාදු! සාදු!! සාදු!!!

ඛන්ධ සූත්‍රය නිමා විය.

6.2.11. මානානුසය සුත්‌තං

මාන අනුසය ගැන වදාළ දෙසුම

360. සාවත්‌ථියං….

360. සැවැත් නුවරදී ……………

අථ ඛෝ ආයස්‌මා රාහුලෝ යේන භගවා තේනුපසංකමි. උපසංකමිත්වා ….(පෙ)…. ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ ආයස්‌මා රාහුලෝ භගවන්‌තං ඒතදවෝච.

එදා ආයුෂ්මත් රාහුලයන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ළඟට පැමිණියා. පැමිණිලා භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වන්දනා කළා …. (පෙ) …. එකත්පස්ව හුන් ආයුෂ්මත් රාහුලයන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ගෙන් මේ කරුණ විමසුවා.

කථන්නු ඛෝ භන්තේ ජානතෝ කථං පස්‌සතෝ, ඉමස්‌මිඤ්‌ච සවිඤ්‌ඤාණකේ කායේ, බහිද්‌ධා ච සබ්‌බනිමිත්‌තේසු, අහිං‌කාරමමිංකාරමානානුසයා න හොන්‌තීති?

“ස්වාමීනි, කොයි ආකාරයෙන් දැන ගන්නා විට ද කොයි ආකාරයෙන් දැක ගන්නා විට ද මේ විඤ්ඤාණය සහිත කය පිළිබඳවත් බාහිර සියලු නිමිති කෙරෙහිත් ඇති මම මාගේ ය යනාදී සිතේ මුල් බැසගත් මානයන් නැති වන්නේ?”

යං කිඤ්‌චි රාහුල, රූපං අතීතානාගතපච්‌චුප්‌පන්‌නං අජ්‌ඣත්‌තං වා බහිද්‌ධා වා ඕළාරිකං වා සුඛුමං වා හීනං වා පණීතං වා යං දූරේ සන්තිකේ වා, සබ්‌බං රූපං නේතං මම නේසෝ හමස්‌මි න මේසෝ අත්‌තාති, ඒවමේතං යථාභූතං සම්‌මප්‌පඤ්‌ඤාය පස්‌සති.

පින්වත් රාහුල, නිරුද්ධ වී ගිය අතීතයේ වේවා, හට නොගත් අනාගතයේ වේවා, හට ගත් වර්තමානයේ වේවා යම් කිසි රූපයක් ඇද්ද, තමා තුළ හෝ වේවා, බාහිර හෝ වේවා, ගොරෝසු හෝ වේවා, සියුම් හෝ වේවා, ලාමක හෝ වේවා, ප්‍රණීත හෝ වේවා, දුර හෝ වේවා, ළඟ හෝ වේවා යම්කිසි රූපයක් ඇද්ද, ඒ රූප සියල්ල ම මෙය මගේ නොවෙයි, මම නොවෙයි, මගේ ආත්මය නොවේ යයි කියා ඔන්න ඔය ආකාරයට දියුණු කරපු ප්‍රඥාවෙන් යථා ස්වභාවය දැක්ක යුතුයි.

යා කාචි වේදනා ….(පෙ)…. යා කාචි සඤ්‌ඤා ….(පෙ)…. යේ කේචි සංඛාරා ….(පෙ)…. යං කිඤ්‌චි විඤ්‌ඤාණං අතීතානාගතපච්‌චුප්‌පන්‌නං අජ්‌ඣත්‌තං වා බහිද්‌ධා වා ඕළාරිකං වා සුඛුමං වා හීනං වා පණීතං වා යං දූරේ සන්තිකේ වා, සබ්‌බං විඤ්‌ඤාණං නේතං මම නේසෝහමස්‌මි න මේසෝ අත්‌තාති. ඒවමේතං යථාභූතං සම්‌මප්‌පඤ්‌ඤාය පස්‌සති.

ඒ වගේ ම පින්වත් රාහුල, නිරුද්ධ වී ගිය අතීතයේ වේවා, හට නොගත් අනාගතයේ වේවා, හටගත් වර්තමානයේ වේවා යම්කිසි විඳීමක් ඇද්ද …. (පෙ) …. යම් කිසි හඳුනා ගැනීමක් ඇද්ද …. (පෙ) …. යම්කිසි චේතනාත්මක ක්‍රියාවක් ඇද්ද …. (පෙ) …. යම් කිසි විඤ්ඤාණයක් ඇද්ද තමා තුළ හෝ වේවා, බාහිර හෝ වේවා, ගොරෝසු හෝ වේවා, සියුම් හෝ වේවා, ලාමක හෝ වේවා, ප්‍රණීත හෝ වේවා, දුර හෝ වේවා, ළඟ හෝ වේවා යම්කිසි විඤ්ඤාණයක් ඇද්ද, ඒ විඤ්ඤාණ සියල්ල ම මෙය මගේ නොවෙයි, මම නොවෙයි, මගේ ආත්මය නොවේ යයි කියා ඔන්න ඔය ආකාරයට දියුණු කරපු ප්‍රඥාවෙන් යථා ස්වභාවය දැක්ක යුතුයි.

ඒවං ඛෝ රාහුල ජානතෝ ඒවං පස්‌සතෝ, ඉමස්‌මිඤ්‌ච සවිඤ්‌ඤාණකේ කායේ බහිද්‌ධා ච සබ්‌බනිමිත්‌තේසු, අහිං‌කාරමමිං‌කාරමානානුසයා න හොන්‌තී ති.

පින්වත් රාහුල, ඔන්න ඔය ආකාරයෙන් දැන ගන්නා විට දී, ඔන්න ඔය ආකාරයෙන් දැක ගන්නා විට දී මේ විඤ්ඤාණය සහිත කය පිළිබඳවත් බාහිර සියලු නිමිති කෙරෙහිත් ඇති මම මාගේ ය යනාදී සිතේ මුල් බැසගත් මානයන් නැති වෙලා යනවා.

සාදු! සාදු!! සාදු!!!

මානානුසය සූත්‍රය නිමා විය.

6.2.12. මානාපගත සුත්‌තං

මානය බැහැර වීම ගැන වදාළ දෙසුම

361. සාවත්‌ථියං…….

361. සැවැත් නුවරදී ……………

අථ ඛෝ ආයස්‌මා රාහුලෝ යේන භගවා තේනුපසංකමි. ….(පෙ)…. ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ ආයස්‌මා රාහුලෝ භගවන්‌තං ඒතදවෝච. කථන්නු ඛෝ භන්තේ ජානතෝ කථං පස්‌සතෝ ඉමස්‌මිං ච සවිඤ්‌ඤාණකේ කායේ, බහිද්‌ධා ච සබ්‌බනිමිත්‌තේසු, අහිංකාරමමිං‌කාරමානාපගතං මානසං හෝති, විධා සමතික්‌කන්‌තං සන්‌තං සුවිමුත්‌තන්‌ති?

එදා ආයුෂ්මත් රාහුලයන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ළඟට පැමිණියා. පැමිණිලා භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වන්දනා කළා …. (පෙ) …. එකත්පස්ව හුන් ආයුෂ්මත් රාහුලයන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ගෙන් මේ කරුණ විමසුවා.

“ස්වාමීනි, කොයි ආකාරයෙන් දැන ගන්නා විට ද කොයි ආකාරයෙන් දැක ගන්නා විට ද මේ විඤ්ඤාණය සහිත කය පිළිබඳවත් බාහිර සියලු නිමිති කෙරෙහිත් ඇති මම මාගේ ය යනාදී සිතේ මුල් බැසගත් මානය නැතිවෙලා මානය ඉක්මවා ගිහින් ශාන්ත භාවයට පත්වෙලා, සියලු දුකින් නිදහස් වෙන්නේ?”

යං කිඤ්‌චි රාහුල රූපං අතීතානාගතපච්‌චුප්‌පන්‌නං අජ්‌ඣත්‌තං වා බහිද්‌ධා වා ඕළාරිකං වා සුඛුමං වා හීනං වා පණීතං වා යං දූරේ සන්තිකේ වා, සබ්‌බං රූපං නේතං මම නේසෝ හමස්‌මි න මේසෝ අත්‌තාති, ඒවමේතං යථාභූතං සම්‌මප්‌පඤ්‌ඤාය දිස්‌වා අනුපාදා විමුත්‌තෝ හෝති. (පඤ්චන්නං ඛන්ධානං ඒවං කත්තබ්බං) යා කාචි වේදනා ….(පෙ)…. යා කාචි සඤ්‌ඤා ….(පෙ)…. යේ කේචි සංඛාරා ….(පෙ)…. යං කිඤ්‌චි විඤ්‌ඤාණං අතීතානාගතපච්‌චුප්‌පන්‌නං අජ්‌ඣත්‌තං වා බහිද්‌ධා වා ඕළාරිකං වා සුඛුමං වා හීනං වා පණීතං වා යං දූරේ සන්තිකේ වා, සබ්‌බං විඤ්‌ඤාණං නේතං මම නේසෝ හමස්‌මි න මේසෝ අත්‌තාති, ඒවමේතං යථාභූතං සම්‌මප්‌පඤ්‌ඤාය දිස්‌වා අනුපාදා විමුත්‌තෝ හෝති.

පින්වත් රාහුල, නිරුද්ධ වී ගිය අතීතයේ වේවා, හට නොගත් අනාගතයේ වේවා, හට ගත් වර්තමානයේ වේවා යම් කිසි රූපයක් ඇද්ද, තමා තුළ හෝ වේවා, බාහිර හෝ වේවා, ගොරෝසු හෝ වේවා, සියුම් හෝ වේවා, ලාමක හෝ වේවා, ප්‍රණීත හෝ වේවා, දුර හෝ වේවා, ළඟ හෝ වේවා යම්කිසි රූපයක් ඇද්ද, ඒ රූප සියල්ල ම මෙය මගේ නොවෙයි, මම නොවෙයි, මගේ ආත්මය නොවේ යයි කියා ඔන්න ඔය ආකාරයට දියුණු කරපු ප්‍රඥාවෙන් යථා ස්වභාවය දැකල ඒ ගැන බැඳීම් රහිත වෙලා එයින් නිදහස් වෙනවා.

ඒ වගේ ම පින්වත් රාහුල, නිරුද්ධ වී ගිය අතීතයේ වේවා, හට නොගත් අනාගතයේ වේවා, හටගත් වර්තමානයේ වේවා යම්කිසි විඳීමක් ඇද්ද …. (පෙ) …. යම් කිසි හඳුනා ගැනීමක් ඇද්ද …. (පෙ) …. යම්කිසි චේතනාත්මක ක්‍රියාවක් ඇද්ද …. (පෙ) …. යම් කිසි විඤ්ඤාණයක් ඇද්ද තමා තුළ හෝ වේවා, බාහිර හෝ වේවා, ගොරෝසු හෝ වේවා, සියුම් හෝ වේවා, ලාමක හෝ වේවා, ප්‍රණීත හෝ වේවා, දුර හෝ වේවා, ළඟ හෝ වේවා යම්කිසි විඤ්ඤාණයක් ඇද්ද, ඒ විඤ්ඤාණ සියල්ල ම මෙය මගේ නොවෙයි, මම නොවෙයි, මගේ ආත්මය නොවේ යයි කියා ඔන්න ඔය ආකාරයට දියුණු කරපු ප්‍රඥාවෙන් යථා ස්වභාවය දැකල ඒ ගැන බැඳීම් රහිත වෙලා එයින් නිදහස් වෙනවා.

ඒවං ඛෝ රාහුල ජානතෝ ඒවං පස්‌සතෝ, ඉමස්‌මිඤ්‌ච සවිඤ්‌ඤාණකේ කායේ, බහිද්‌ධා ච සබ්‌බනිමිත්‌තේසු, අහිංකාරමමිං‌කාරමානාපගතං මානසං හෝති, විධා සමතික්‌කන්‌තං සන්‌තං සුවිමුත්‌තන්‌ති.

පින්වත් රාහුල, ඔන්න ඔය ආකාරයෙන් දැන ගන්නා විට දී, ඔන්න ඔය ආකාරයෙන් දැක ගන්නා විට දී මේ විඤ්ඤාණය සහිත කය පිළිබඳවත් බාහිර සියළු නිමිති කෙරෙහිත් ඇති මම, මාගේ ය යනාදී සිතේ මුල් බැසගත් මානයන් නැති වෙලා මානය ඉක්මවා ගිහින් ශාන්ත භාවයට පත්වෙලා, සියලු දුකින් නිදහස් වෙන්නේ.

සාදු! සාදු!! සාදු!!!

මානාපගත සූත්‍රය නිමා විය.

වග්ගෝ දුතියෝ.

දෙවෙනි වර්ගය අවසන් විය.

තස්‌සුද්‌දානං.

චක්‌ඛු රූපඤ්‌ච විඤ්‌ඤාණං සම්‌ඵස්සෝ වේදනාය ච,
සඤ්‌ඤා සඤ්‌චේතනා තණ්‌හා ධාතු ඛන්‌ධේන තේ දස,
අනුසයං අපගතඤ්‌චේව වග්ගෝ තේන පවුච්‌චතීති.

රාහුලසංයුත්‌තං සමත්‌තං.

රාහුල සංයුත්තය නිමා විය.

ධර්මදානය උදෙසා පාලි සහ සිංහල අන්තර්ගතය උපුටා ගැනීම https://mahamevnawa.lk/sutta/sn2_6-2-1/ වෙබ් පිටුවෙනි.
Ver.1.40 - Last Updated On 26-SEP-2020 At 03:14 P.M