සංයුත්ත නිකාය

නිදාන වග්ගෝ

1.1.10. ගෝතම සුත්තං

1.1.10. ගෞතම බුදු සමිඳුන් මුල් කොට වදාළ දෙසුම

පුබ්බේව මේ භික්ඛවේ සම්බෝධා අනභිසම්‌බුද්‌ධස්‌ස බෝධිසත්‌තස්‌සේව සතෝ ඒතදහෝසි. කිච්‌ඡං වතායං ලෝකෝ ආපන්නෝ. ජායති ච, ජීයති ච, මීයති ච, චවති ච උප්පජ්‌ජති ච. අථ ච පනිමස්‌ස දුක්‌ඛස්‌ස නිස්‌සරණං නප්‌පජානාති ජරාමරණස්‌ස. කුදස්‌සු නාම ඉමස්‌ස දුක්‌ඛස්‌ස නිස්‌සරණං පඤ්‌ඤායිස්‌සති ජරාමරණස්‌සා ති?

පින්වත් මහණෙනි, මටත් සම්බුදු බව ලබන්නට පෙර සිටම සම්බුදු නොවී සිටියදීම, බෝසත්ව සිටියදීම (බෝධි මූලයේදී) මේ අදහස ඇතිවුණා. ‘අහෝ! මේ ලෝක සත්වයා දුකටමයි වැටිලා ඉන්නේ. ඉපදෙනවා, මහළුවෙනවා, මැරෙනවා, චුත වෙනවා, ආයෙමත් උපදිනවා. එහෙම වෙලත් මේ ජරා මරණ දුකින් නිදහස් වෙන ආකාරය දන්නේ නෑ. කවරදාක නම් (ලෝක සත්වයා) මේ ජරා මරණ දුකෙන් නිදහස් වී යාමක් දැනගනීවිද?’

තස්‌ස මය්‌හං භික්ඛවේ ඒතදහෝසි. කිම්‌හි නු ඛෝ සති ජරාමරණං හෝති? කිම්පච්චයා ජරාමරණන්‌ති? තස්‌ස මය්‌හං භික්ඛවේ යෝනිසෝ මනසිකාරා අහු පඤ්‌ඤාය අභිසමයෝ. ජාතියා ඛෝ සති ජරාමරණං හෝති. ජාතිපච්‌චයා ජරාමරණන්‌ති.

ඉතින් පින්වත් මහණෙනි, එතකොට මට මේ අදහස ඇතිවුණා. ‘කුමක් තිබුණොත්ද ජරා මරණ ඇතිවෙන්නේ? කුමක් හේතු කරගෙනද ජරා මරණ ඇතිවෙන්නේ?’ ඉතින් පින්වත් මහණෙනි, මම ඉතා හොඳින් නුවණින් මෙනෙහි කරද්දී මේ කරුණ ප්‍රඥාවෙන් අවබෝධ වුණා. ‘ඉපදීම තියෙන කොට තමයි ජරා මරණ ඇති වන්නේ. ඉපදීම හේතු කරගෙනයි ජරා මරණ ඇතිවෙන්නේ’

තස්‌ස මය්‌හං භික්ඛවේ ඒතදහෝසි. කිම්‌හි නු ඛෝ සති ජාති හෝති? ….(පෙ)…. භවෝ-උපාදානං-තණ්හා-වේදනා-ඵස්සෝ-සළායතනං-නාමරූපං-විඤ්ඤාණං-සංඛාරා හොන්‌ති? කිම්පච්චයා සංඛාරාති? තස්‌ස මය්‌හං භික්ඛවේ යෝනිසෝ මනසිකාරා අහු පඤ්‌ඤාය අභිසමයෝ. අවිජ්‌ජාය ඛෝ සති සංඛාරා හොන්‌ති. අවිජ්‌ජාපච්‌චයා සංඛාරා ති.

පින්වත් මහණෙනි, එතකොට මට මේ අදහස ඇතිවුණා. ‘කුමක් තිබුණොත්ද ඉපදීම ඇතිවෙන්නේ? කුමක් හේතු කරගෙනද ඉපදීම ඇතිවෙන්නේ?’ …. (පෙ) …. භවය …. (පෙ) …. උපාදාන …. (පෙ) …. තණ්හාව …. (පෙ) …. විඳීම …. (පෙ) …. ස්පර්ශය …. (පෙ) …. ආයතන හය …. (පෙ) …. නාමරූප …. (පෙ) …. විඤ්ඤාණය …. (පෙ) …. ‘කුමක් තිබුණොත්ද සංස්කාර ඇතිවෙන්නේ? කුමක් හේතු කරගෙනද සංස්කාර ඇතිවෙන්නේ?’ ඉතින් පින්වත් මහණෙනි, මම ඉතා හොඳින් නුවණින් මෙනෙහි කරද්දී මේ කරුණ ප්‍රඥාවෙන් අවබෝධ වුණා. ‘අවිද්‍යාව තියෙන කොට තමයි සංස්කාර ඇතිවන්නේ. අවිද්‍යාව හේතු කරගෙනයි සංස්කාර ඇතිවෙන්නේ’

ඉති හිදං අවිජ්‌ජාපච්‌චයා සංඛාරා සංඛාරපච්‌චයා විඤ්‌ඤාණං ….(පෙ)…. ඒවමේතස්‌ස කේවලස්‌ස දුක්‌ඛක්‌ඛන්‌ධස්‌ස සමුදයෝ හෝති. ‘සමුදයෝ සමුදයෝ’ති ඛෝ මේ භික්ඛවේ පුබ්බේ අනනුස්‌සුතේසු ධම්මේසු චක්‌ඛුං උදපාදි. ඤාණං උදපාදි. පඤ්‌ඤා උදපාදි. විජ්‌ජා උදපාදි. ආලෝකෝ උදපාදි.

පින්වත් මහණෙනි, ඔය විදිහට අවිද්‍යාව හේතු කරගෙන සංස්කාර ඇතිවෙනවා. සංස්කාර හේතු කරගෙන විඤ්ඤාණය ඇතිවෙනවා. …. (පෙ) …. ඔන්න ඔය විදිහට තමයි මේ මුළු මහත් දුක් රැසම හටගන්නේ.

පින්වත් මහණෙනි, එතකොට මට ‘හේතූන් නිසයි හටගන්නේ! හේතූන් නිසයි හටගන්නේ!’ කියල කවදාවත් අසා නැති මේ පටිච්චසමුප්පාද ධර්මය පිළිබඳව දහම් ඇස පහළ වුණා. නුවණ පහළ වුණා. ප්‍රඥාව පහළ වුණා. විද්‍යාව පහළ වුණා. ආලෝකය පහළ වුණා.

තස්‌ස මය්‌හං භික්ඛවේ ඒතදහෝසි. කිම්‌හි නු ඛෝ අසති ජරාමරණං න හෝති? කිස්‌ස නිරෝධා ජරාමරණනිරෝධෝති? තස්‌ස මය්‌හං භික්ඛවේ යෝනිසෝ මනසිකාරා අහු පඤ්‌ඤාය අභිසමයෝ. ජාතියා ඛෝ අසති ජරාමරණං න හෝති. ජාතිනිරෝධා ජරාමරණනිරෝධෝ ති.

ඉතින් පින්වත් මහණෙනි, එතකොට මට මේ අදහස ඇතිවුණා. ‘කුමක් නිරුද්ධ වුණොත්ද ජරා මරණ නිරුද්ධ වෙන්නේ? කුමක නිරෝධයෙන්ද ජරා මරණ නිරුද්ධ වෙන්නේ?’ ඉතින් පින්වත් මහණෙනි, මම ඉතා හොඳින් නුවණින් මෙනෙහි කරද්දී මේ කරුණ ප්‍රඥාවෙන් අවබෝධ වුණා. ‘ඉපදීම නිරුද්ධ වෙන කොට තමයි ජරා මරණ නිරුද්ධ වෙන්නේ. ඉපදීම නිරුද්ධ වීමෙනුයි ජරා මරණ නිරුද්ධ වෙන්නේ’

තස්‌ස මය්‌හං භික්ඛවේ ඒතදහෝසි. කිම්‌හි නු ඛෝ අසති ජාති න හෝති? ….(පෙ)…. භවෝ-උපාදානං-තණ්හා-වේදනා-ඵස්සෝ-සළායතනං-නාමරූපං-විඤ්ඤාණං-සංඛාරා න හොන්‌ති? කිස්‌ස නිරෝධා සංඛාරනිරෝධෝති? තස්‌ස මය්‌හං භික්ඛවේ යෝනිසෝ මනසිකාරා අහු පඤ්‌ඤාය අභිසමයෝ. අවිජ්‌ජාය ඛෝ අසති සංඛාරා න හොන්‌ති. අවිජ්‌ජානිරෝධා සංඛාරනිරෝධෝ ති.

ඉතින් පින්වත් මහණෙනි, එතකොට මට මේ අදහස ඇතිවුණා. ‘කුමක් නිරුද්ධ වුණොත්ද ඉපදීම නිරුද්ධ වෙන්නේ? කුමක නිරෝධයෙන්ද ඉපදීම නිරුද්ධ වෙන්නේ?’ …. (පෙ) …. භවය …. (පෙ) …. උපාදාන …. (පෙ) …. තණ්හාව …. (පෙ) …. විඳීම …. (පෙ) …. ස්පර්ශය …. (පෙ) …. ආයතන හය …. (පෙ) …. නාමරූප …. (පෙ) …. විඤ්ඤාණය …. (පෙ) …. ‘කුමක් නිරුද්ධ වුණොත්ද සංස්කාර නිරුද්ධ වෙන්නේ? කුමක නිරෝධයෙන්ද සංස්කාර නිරුද්ධ වෙන්නේ?’ ඉතින් පින්වත් මහණෙනි, මම ඉතා හොඳින් නුවණින් මෙනෙහි කරද්දී මේ කරුණ ප්‍රඥාවෙන් අවබෝධ වුණා. ‘අවිද්‍යාව නිරුද්ධ වෙන කොට තමයි සංස්කාර නිරුද්ධ වෙන්නේ. අවිද්‍යාව නිරුද්ධ වීමෙනුයි සංස්කාර නිරුද්ධ වෙන්නේ’

ඉති හිදං අවිජ්‌ජානිරෝධා සංඛාරනිරෝධෝ සංඛාරනිරෝධා විඤ්‌ඤාණනිරෝධෝ ….(පෙ)…. ඒවමේතස්‌ස කේවලස්‌ස දුක්‌ඛක්‌ඛන්‌ධස්‌ස නිරෝධෝ හෝති. ‘නිරෝධෝ නිරෝධෝ’ති ඛෝ මේ භික්ඛවේ පුබ්බේ අනනුස්‌සුතේසු ධම්මේසු චක්‌ඛුං උදපාදි. ඤාණං උදපාදි. පඤ්‌ඤා උදපාදි. විජ්‌ජා උදපාදි. ආලෝකෝ උදපාදීති.

ඔය විදිහට අවිද්‍යාව සහමුළින්ම නැතිවෙලා නිරුද්ධ වීමෙන් සංස්කාර නිරුද්ධ වෙලා යනවා. සංස්කාර නිරුද්ධ වීමෙන් විඤ්ඤාණය නිරුද්ධ වෙලා යනවා. …. (පෙ) …. ඔය විදිහට තමයි මේ මුළු මහත් දුක් රැසම නිරුද්ධ වෙලා යන්නේ.

පින්වත් මහණෙනි, එතකොට මට ‘හේතූන් නැති වීමෙනුයි නිරුද්ධ වෙන්නේ! හේතූන් නැති වීමෙනුයි නිරුද්ධ වෙන්නේ!’ කියල කවදාවත් අසා නැති මේ පටිච්චසමුප්පාද ධර්මය පිළිබඳව දහම් ඇස පහළ වුණා. නුවණ පහළ වුණා. ප්‍රඥාව පහළ වුණා. විද්‍යාව පහළ වුණා. ආලෝකය පහළ වුණා.

සාදු! සාදු!! සාදු!!!

ගෝතම සූත්‍රය නිමා විය.

බුද්‌ධවග්ගෝ පඨමෝ.

පළමු වෙනි බුද්ධ වර්ගය අවසන් විය.

තස්‌සුද්‌දානං.

දේසනා විභංගපටිපදා ච විපස්‌සී සිඛී ච වෙස්‌සභූ,
කකුසන්‌ධෝ කෝණාගමනෝ ච කස්‌සපෝ (මහායසෝ සක්‍යමුනී ච) ගෝතමෝති.

ධර්මදානය උදෙසා පාලි සහ සිංහල අන්තර්ගතය උපුටා ගැනීම https://mahamevnawa.lk/sutta/sn2_1-1-10/ වෙබ් පිටුවෙනි.
Ver.1.40 - Last Updated On 26-SEP-2020 At 03:14 P.M