මා හට අසන්නට ලැබුනේ මේ විදිහටයි. ඒ දිනවල භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වැඩසිටියේ වාලිකා නුවර අසල වාලිකා පර්වතයේ. ඒ කාලේ ආයුෂ්මත් මේඝිය තෙරුන් තමයි භාග්‍යවතුන් වහන්සේට උපස්ථාන කළේ.
එදා ආයුෂ්මත් මේඝිය තෙරුන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ළඟට පැමිණියා. පැමිණිලා භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ආදරයෙන් වන්දනා කළා. පැත්තකින් වාඩි වුනා. පැත්තකින් වාඩි වුන ආයුෂ්මත් මේඝිය තෙරුන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙහෙම කිව්වා.
“ස්වාමීනී, මං ජන්තු ගමට පිණ්ඩපාතෙ වඩින්නට කැමතියි.”
“පින්වත් මේඝිය, යම් ගමනකට කාලය යැයි ඔබ සිතුවා නම් එය දැන් කරන්න.”
ඊට පස්සේ ආයුෂ්මත් මේඝිය තෙරුන් උදේ වරුවේ සිවුරු පොරවා ගත්තා. පාත්‍ර සිවුරු අරගෙන පිණ්ඩපාතය පිණිස ජන්තු ගමට වැඩියා. ජන්තු ගමෙහි පිණ්ඩපාතෙ කරගත්තා. පිණ්ඩපාතෙන් පස්සේ හවස් කාලෙ කිමිකාලා කියන ගං තෙරට වැඩියා. වැඩලා කිමිකාලා ගං ඉවුරේ ඔබ මොබ සක්මන් කරමින් ඉන්න වෙලාවේ ඉතා ප්‍රසාදජනක වූ, රමණීය වූ අඹ වනයක් දැක්කා. දැකලා මෙහෙම හිතුනා. ‘ඇත්තෙන්ම මේ අඹ වනය නම් ඉතාම ප්‍රසාදජනකයි. ගොඩාක් රමණීයයි. මේ වගේ තැනක් නම් වීරියෙන් භාවනා වඩන්න කැමැති කෙනෙකුට, ඒ පධන් වීරිය වඩන්න නම් කදිමයි. ඉතින් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මට අවසර දෙනවා නම්, මම පධන් වීරිය වඩන්නට මේ අඹ වනයට එනවා’ කියල.
ඉන්පසුව ආයුෂ්මත් මේඝිය තෙරුන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ළඟට ගියා. ගිහිල්ලා භාග්‍යවතුන් වහන්ස්ට ආදරයෙන් වන්දනා කළා. පැත්තකින් වාඩි වුනා. පැත්තකින් වාඩි වුන මේඝිය තෙරුන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙහෙම කිව්වා.
“ස්වාමීනී, මං අද උදේ වරුවේ සිවුරු පොරවා ගෙන, පාත්‍ර සිවුරු අරගෙන ජන්තු කියන ගමට පිණ්ඩපාතෙ වැඩියා. ජන්තු ගමෙහි පිණ්ඩපාතෙන් පස්සේ හවස් වරුවේ කිමිකාලා ගං තෙරට ගියා. ගිහිල්ලා ඒ කිමිකාලා ගං තෙර ඔබ මොබ සක්මන් කරමින් ඉන්න වෙලාවෙ ගොඩාක් ප්‍රසාදජනක වූ, රමණීය වූ අඹ වනයක් දැක්කා. දැකලා, මට මෙහෙම හිතුනා. ‘ඇත්තෙන්ම මේ අඹ වනය නම් ඉතාම ප්‍රසාදජනකයි. ගොඩාක් රමණීයයි. මේ වගේ තැනක් නම් වීරියෙන් භාවනා වඩන්න කැමැති කෙනෙකුට, ඒ පධන් වීරිය වඩන්න නම් කදිමයි. ඉතින් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මට අවසර දෙනවා නම්, මම පධන් වීරිය වඩන්නට මේ අඹ වනයට එන්න ඕන’ කියලා. ඉතින් ස්වාමීනී, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අනුදැන වදාරණ සේක් නම් මම පධන් වීරිය වඩන්නට ඒ අඹ වනයට යන්නම්.”
මෙහෙම කිව්වට පස්සේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ආයුෂ්මත් මේඝිය තෙරුන්ට මෙහෙම වදාළා.
“පින්වත් මේඝිය, මමත් තනියම නිසා තව කවුරු හරි භික්ෂුවක් එනකල් පොඞ්ඩක් ඉවසන්න.”
දෙවන වතාවටත් ආයුෂ්මත් මේඝිය තෙරුන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මේ විදිහට කිව්වා.
“ස්වාමීනී, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට නම් නිවන් පිණිස තවදුරටත් කළ යුතු දෙයක් නෑ. කරගත්තු දේ තුළ අලුතෙන් රැස් කර ගත යුතු දේකුත් නෑ. ඒත් ස්වාමීනී, මට නම් තව කොච්චර දේවල් රැස් කරගන්න තියෙනවාද? කර ගත්තු දේවල් තුළ අලුතෙන් රැස් කර ගත යුතු දේවලුත් තියෙනවා නෙව. ඉතින් ස්වාමීනී, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අවසර දෙන සේක් නම්, මං වීරිය වඩන්න ඒ අඹ වනයට යන්නම්.”
දෙවෙනි වතාවටත් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ආයුෂ්මත් මේඝිය තෙරුන්ට මෙහෙම වදාළා.
“පින්වත් මේඝිය, මමත් තනියම නිසා තව කවුරු හරි භික්ෂුවක් එනකල් පොඞ්ඩක් ඉවසන්න.”
තුන්වන වතාවටත් ආයුෂ්මත් මේඝිය තෙරුන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මේ විදිහට කිව්වා.
“ස්වාමීනී, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට නම් නිවන් පිණිස තවදුරටත් කළ යුතු දෙයක් නෑ. කරගත්තු දේ තුළ අලුතෙන් රැස් කර ගත යුතු දේකුත් නෑ. ඒත් ස්වාමීනී, මට නම් තව කොච්චර දේවල් රැස් කර ගන්න තියෙනවාද? කරගත්තු දේවල් තුළ අලුතෙන් රැස් කර ගත යුතු දේවලුත් තියෙනවා නෙව. ඉතින් ස්වාමීනී, භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අවසර දෙන සේක් නම්, මං වීරිය වඩන්න ඒ අඹ වනයට යන්නම්.”
“පින්වත් මේඝිය, වීරිය කරන්න ඕනම කියලා කියනවා නම්, මං ඒකට මොකක් කියන්නද? පින්වත් මේඝිය, ඔබ යම් දෙයකට කාලය යැයි සිතුවා නම්, දැන් ඒ දේ කරන්න.”
එතකොට ආයුෂ්මත් මේඝිය තෙරුන් අසුනෙන් නැගිටලා, භාග්‍යවතුන් වහන්සේට වන්දනා කළා. ප්‍රදක්ෂිණා කළා. ඒ අඹ වනය බලා පිටත් වුනා. ගිහින් අඹ වනයේ ඇතුළටම ගියා. දවල් කාලෙ ගත කරන්න හිතලා එක්තරා රුක් සෙවනක වාඩි වුනා. ඉතින්, ඒ අඹ වනයේ ඉන්න මේඝිය තෙරුන්ට පුදුමාකාර විදිහට කාම විතර්ක, ව්‍යාපාද විතර්ක, විහිංසා විතර්ක යන මේ තුන් ආකාර වූ පාපී අකුසල් සිතුවිලි ඇතිවෙන්න පටන් ගත්තා. එතකොට ආයුෂ්මත් මේඝිය තෙරුන්ට මෙහෙම හිතුනා. ‘පින්වත්නි, මේක මහා ආශ්චර්යවත් දෙයක් නෙව. පින්වත්නි, මේක මහා අද්භූත දෙයක් නෙව. මං ගිහි ජීවිතය අත්හැරලා උතුම් පැවිද්දට පත් වුනේ කොයිතරම් ශ්‍රද්ධාවකින්ද. නමුත් දැන් මේ කාම විතර්ක, ව්‍යාපාද විතර්ක, විහිංසා විතර්ක කියන පාපී අකුසල විතර්කයන්ගෙන් සිත කැළඹිලා නෙව’ කියලා.
ඉතින් ආයුෂ්මත් මේඝිය තෙරුන් හවස් වරුවේ භාවනාවෙන් නැගිටලා භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ළඟට ගියා. ගිහින් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ආදරයෙන් වන්දනා කළා. පැත්තකින් වාඩි වුනා. පැත්තකින් වාඩි වුන ආයුෂ්මත් මේඝිය තෙරුන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙහෙම කිව්වා.
“ස්වාමීනී, මං ඒ අඹ වනයට ගිහින් භාවනා කරන කොට මේ කාම විතර්ක, ව්‍යාපාද විතර්ක, විහිංසා විතර්ක කියන පාපී අකුසල් විතර්කයන් පුදුමාකාර විදිහට ඇතිවෙන්න පටන්ගත්තා නෙ. එතකොට ස්වාමීනී, මට මෙහෙම හිතුනා. ‘පින්වත්නි, මේක මහා ආශ්චර්යවත් දෙයක් නෙව. පින්වත්නි, මේක මහා අද්භූත දෙයක් නෙව. මං ගිහි ජීවිතය අත්හැරලා උතුම් පැවිද්දට පත් වුනේ කොයිතරම් ශ්‍රද්ධාවකින්ද. නමුත් දැන් මේ කාම විතර්ක, ව්‍යාපාද විතර්ක, විහිංසා විතර්ක කියන පාපී අකුසල විතර්කයන්ගෙන් සිත කැළඹිලා නෙව’ කියලා.”
“පින්වත් මේඝිය, නොමේරූ චිත්ත විමුක්තිය මේරීම පිණිස, කරුණු පහක් උපකාර වෙනවා. මොනවාද ඒ පහ?
(01) පින්වත් මේඝිය, මෙහි කල්‍යාණ මිත්‍රයන් ඇති භික්ෂුවක් ඉන්නවා. ඔහුට කල්‍යාණ යහළුවන් ඉන්නවා. කල්‍යාණ මිත්‍රයන් ඇසුරට වැටිලා ඉන්නවා. පින්වත් මේඝිය, නොමේරූ චිත්ත විමුක්තිය මේරීම පිණිස, මෙන්න මේ පළවෙනි කරුණ උපකාර වෙනවා.
(02) පින්වත් මේඝිය, තව කරුණක් තියෙනවා. භික්ෂුව සිල්වත් වෙනවා. ප්‍රාතිමෝක්ෂ සංවර සීලයෙන් සංවර වෙනවා. ඉතා යහපත් ඇවැතුම් පැවතුම්වලින් යුක්ත වෙනවා. ඉතා ස්වල්ප වරදෙහි පවා බිය දකිනවා. ශික්ෂාපදයන් සමාදන් වෙලා හික්මෙනවා. පින්වත් මේඝිය, නොමේරූ චිත්ත විමුක්තිය මේරීම පිණිස, මෙන්න මේ දෙවෙනි කරුණ උපකාර වෙනවා.
(03) පින්වත් මේඝිය, තව කරුණක් තියෙනවා. මෙන්න මේ විදිහේ කථාවක් තියෙනවා. ඒ කථාවලින් කෙලෙස් තුනී කරනවා. සමථ විදර්ශනාවලට උපකාර වෙනවා. අවබෝධයෙන් යුතුව කළකිරීම පිණිස උපකාර වෙනවා. විරාගය ඇති වෙනවා. ඇල්ම නිරුද්ධ වෙනවා. සංසිඳීම ඇති වෙනවා. ආර්ය සත්‍යය අවබෝධය ඇති වෙනවා.
මෙන්න මේවා තමයි ඒ කථා. අල්පේච්ඡ ජීවිතය ගැන කථාව, ලද දෙයින් සතුටු වීම ගැන කථාව, හුදෙකලා විවේකය ගැන කථාව, පිරිස හා එක් නොවී සිටීම ගැන කථාව, පටන් ගත් වීරිය ගැන කථාව, සීලය ගැන කථාව, සමාධිය ගැන කථාව, ප්‍රඥාව ගැන කථාව, විමුක්තිය ගැන කථාව, විමුක්ති ඤාණ දර්ශනය ගැන කථාව. මෙවැනි උතුම් කථාවන් තමන්ට කැමති පරිද්දෙන් අහන්න ලැබෙනවා. පහසුවෙන් අහන්න ලැබෙනවා. නිතර නිතර අහන්න ලැබෙනවා. පින්වත් මේඝිය, නොමේරූ චිත්ත විමුක්තිය මේරීම පිණිස, මෙන්න මේ තුන්වෙනි කරුණ උපකාර වෙනවා.
(04) පින්වත් මේඝිය, තව කරුණක් තියෙනවා. භික්ෂුව පටන් ගත් වීරියෙන්මයි ඉන්නෙ. ලාමක අකුසල් ප්‍රහාණය කිරීම පිණිස, උතුම් කුසල ධර්ම තමා තුළ දියුණු කරගැනීම පිණිස, දැඩි වීරියෙන් යුක්ත වෙනවා. දැඩි පරාක්‍රමයෙන් යුක්ත වෙනවා. කුසල ධර්ම ගැන තියෙන උත්සාහය අත්නොහැර ඉන්නවා. පින්වත් මේඝිය, නොමේරූ චිත්ත විමුක්තිය මේරීම පිණිස, මෙන්න මේ හතරවෙනි කරුණ උපකාර වෙනවා.
(05) පින්වත් මේඝිය, තව කරුණක් තියෙනවා. භික්ෂුව ප්‍රඥාවෙන් යුක්තයි. ආර්ය වූ තියුණු අවබෝධයකින් යුක්තව, මනාකොට දුක් ක්ෂය වෙලා යන ආකාරයට පංච උපාදානස්කන්ධයේ අනිත්‍ය දැකීමේ ප්‍රඥාවෙන් යුක්ත වෙනවා. පින්වත් මේඝිය, නොමේරූ චිත්ත විමුක්තිය මේරීම පිණිස, මෙන්න මේ පස්වෙනි කරුණත් උපකාර වෙනවා.
පින්වත් මේඝිය, නොමේරූ චිත්ත විමුක්තිය මේරීම පිණිස, ඔන්න ඔය කරුණු පහ උපකාර වෙනවා.
පින්වත් මේඝිය, කල්‍යාණ මිත්‍රයන් ඇති, කල්‍යාණ යහළුවන් ඇති, කල්‍යාණ යහළුවන්ගේ ඇසුර ඇති භික්ෂුව සිල්වත් වෙනවා යන කරුණ කැමති වන්නට ඕන. ප්‍රාතිමෝක්ෂ සංවර සීලයෙන් සංවර වීමත්, ඉතා යහපත් ඇවතුම් පැවතුම්වලින් යුක්ත වීමත්, ඉතා ස්වල්ප වරදේ පවා බිය දැකීමත්, සමාදන් වූ ශික්ෂාපද තුළ හික්මීමත් කැමති විය යුතුයි.
පින්වත් මේඝිය, කල්‍යාණ මිත්‍රයන් ඇති, කල්‍යාණ යහළුවන් ඇති, කල්‍යාණ යහළුවන්ගේ ඇසුර ඇති භික්ෂුවට කෙලෙස් තුනී කරන, සමථ විදර්ශනාවට උපකාර වෙන, අවබෝධයෙන් යුතු කළකිරීම පිණිස උපකාරී වන, විරාගය ඇතිකරවන, ඇල්ම නිරුද්ධ වෙන, සංසිඳීම ඇති කරවන, ආර්ය සත්‍යාවබෝධය ඇතිකරවන, නිවන පිණිස පවතින මේ උතුම් කථාවන් කැමති පරිදි අසන්න ලැබීම, පහසුවෙන් අසන්න ලැබීම, නිතර නිතර අසන්න ලැබීම කැමති විය යුතුයි. එනම්, අල්පේච්ඡ ජීවිතය ගැන කථාව, ලද දෙයින් සතුටු වීම ගැන කථාව, හුදෙකලා විවේකය ගැන කථාව, පිරිස හා එක් නොවී සිටීම ගැන කථාව, පටන් ගත් වීරිය ගැන කථාව, සීලය ගැන කථාව, සමාධිය ගැන කථාව, ප්‍රඥාව ගැන කථාව, විමුක්තිය ගැන කථාව, විමුක්ති ඤාණ දර්ශනය ගැන කථාව යන මෙයයි.
පින්වත් මේඝිය, කල්‍යාණ මිත්‍රයන් ඇති, කල්‍යාණ යහළුවන් ඇති, කල්‍යාණ මිතුරන්ගේ අසුරට නැඹුරු වූ භික්ෂුව, පටන් ගත් වීරියෙන් යුක්ත වන්නේය යන කරුණත් කැමති විය යුතුය. පාපී අකුසල් දුරු කිරීම පිණිසත්, කුසල් දහම් රැස් කිරීම පිණිසත්, දැඩි වීර්යයෙන් යුතු බව, දැඩි පරාක්‍රමයෙන් යුතු බව, කුසල් දහම් ගැන අත්නොහළ වීරියෙන් යුතුවීමත් කැමැති විය යුතුයි.
පින්වත් මේඝිය, කල්‍යාණ මිත්‍රයන් ඇති, කල්‍යාණ යහළුවන් ඇති, කල්‍යාණ මිතුරන්ගේ අසුරට නැඹුරු වූ භික්ෂුව, ප්‍රඥාවන්තයෙක් වෙනවා යන කරුණ කැමතිවන්නට ඕන. ආර්ය වූ, තියුණු අවබෝධය ඇතිවන, මනාකොට දුක් ක්ෂය වෙලා යන පංච උපාදානස්කන්ධයේ අනිත්‍ය දකින ප්‍රඥාවෙන් යුක්ත වීම ගැන කැමති වෙන්නට ඕන.
පින්වත් මේඝිය, ඔන්න ඔය කරුණු පහ තුළ පිහිටපු භික්ෂුව විසින් තවදුරටත් කරුණු හතරක් ප්‍රගුණ කරන්න ඕන. රාගය ප්‍රහාණය වීමට අසුභ භාවනාව වඩන්න ඕන. තරහ නැති වීමට මෛත්‍රිය වඩන්න ඕන. විතර්ක නැතිකර දැමීමට ආනාපානසතිය වඩන්න ඕන. ‘මම වෙමි’ යන මානය මුලින්ම නැසීමට අනිත්‍ය සඤ්ඤාව වඩන්න ඕන. පින්වත් මේඝිය, අනිත්‍ය සඤ්ඤාව තියෙන කෙනාටයි අනාත්ම සඤ්ඤාව පිහිටන්නෙ. අනාත්ම සඤ්ඤාව තිබෙන කෙනාටයි ‘මම වෙමි’ යන අස්මිමානය මුලින්ම නැතිවෙලා, මේ ජීවිතයේදීම අමා නිවනට පත්වෙන්නේ.
ඉතින් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මේ කරුණ දැනගෙන, ඒ වෙලාවේ මේ උදානය වදාළා.
“ඔය පොඩි පොඩි කල්පනාවල් වුනත්, සියුම් කල්පනාවල් වුනත් සිතට අනුව හැදිලා හිතේ මතු වෙවී තියෙනවා. අවිද්‍යා සහගත කෙනා, හිතේ ඇතිවෙන මේ මනෝ විතර්කයන් තුළින් බිරාන්ත සිත් ඇති කරගන්නවා. අන්තිමේදී මෙලොවින් පරලොවට දුව දුව ඇවිදිනවා.
නමුත්, විද්‍යාව පහළ කරගත් කෙනා, මේ මනෝ විතර්කයන් ගැන කෙලෙස් තවන වීරියෙන් යුතුව දකිනවා. සිහියෙන් යුක්තව සංවර කරගන්නවා. ආර්ය සත්‍ය අවබෝධ කළ කෙනා හිතේ හටගත්තු හිතේ ඉල්පෙන හැම දෙයක්ම ඉතිරි නැතුව නැති කරලා දානවා.”
සාදු! සාදු!! සාදු!!!
ධර්මදානය උදෙසා පාලි සහ සිංහල අන්තර්ගතය උපුටා ගැනීම https://mahamevnawa.lk/sutta/kn1_3-4-1/ වෙබ් පිටුවෙනි.
Ver.1.40 - Last Updated On 26-SEP-2020 At 03:14 P.M