අංගුත්තර නිකාය

චතුක්ක නිපාතෝ

4.1.4.5. වස්සකාර සුත්තං

4.1.4.5. වස්සකාර බ්‍රාහ්මණයාට වදාළ දෙසුම

ඒකං සමයං භගවා රාජගහේ විහරති වේළුවනේ කලන්දකනිවාපේ. අථ ඛෝ වස්සකාරෝ බ්‍රාහ්මණෝ මගධමහාමත්තෝ යේන භගවා තේනුපසංකමි; උපසංකමිත්වා භගවතා සද්ධිං සම්මෝදි. සම්මෝදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්වා ඒකමන්තං නිසීදි. ඒකමන්තං නිසින්නෝ ඛෝ වස්සකාරෝ බ්‍රාහ්මණෝ මගධමහාමත්තෝ භගවන්තං ඒතදවෝච.

එක් සමයක භාග්‍යවතුන් වහන්සේ රජගහ නුවර කලන්දක නිවාප නම් වූ වේළුවනයෙහි වැඩවසන සේක. එකල්හී මගධ මහාමාත්‍ය වූ වස්සකාර බ්‍රාහ්මණ තෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනක වැඩසිටි සේක් ද එතැනට පැමිණියේ ය. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සමඟ සතුටු විය. සතුටු විය යුතු පිළිසඳර කතා බහ නිමවා එකත්පස් ව හිඳගත්තේ ය. එකත්පස් ව හුන් මගධ මහාමාත්‍ය වස්සකාර බ්‍රාහ්මණ තෙමේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙය සැළ කළේ ය.

“චතූහි ඛෝ මයං, භෝ ගෝතම, ධම්මේහි සමන්නාගතං මහාපඤ්ඤං මහාපුරිසං පඤ්ඤපේම. කතමේහි චතූහි?

“භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, අපි කරුණු හතරකින් සමන්විත වූ පුද්ගලයා මහා ප්‍රාඥයෙකු වශයෙනුත්, මහා පුරුෂයෙකු වශයෙනුත් පණවමු. ඒ කවර කරුණු සතරකින් ද යත්,

ඉධ භෝ ගෝතම, බහුස්සුතෝ හෝති තස්ස තස්සේව සුතජාතස්ස. තස්ස තස්සේව ඛෝ පන භාසිතස්ස අත්ථං ජානාති – ‘අයං ඉමස්ස භාසිතස්ස අත්ථෝ, අයං ඉමස්ස භාසිතස්ස අත්ථෝ’ති. සතිමා ඛෝ පන හෝති චිරකතම්පි චිරභාසිතම්පි සරිතා අනුස්සරිතා. යානි ඛෝ පන තානි ගහට්ඨකානි කිංකරණීයානි, තත්ථ දක්ඛෝ හෝති, අනලසෝ තත්‍රෑපායවීමංසාය සමන්නාගතෝ අලං කාතුං අලං සංවිධාතුං. ඉමේහි ඛෝ මයං, භෝ ගෝතම, චතූහි ධම්මේහි සමන්නාගතං මහාපඤ්ඤං මහාපුරිසං පඤ්ඤපේම. සචේ පන මේ භෝ ගෝතම, අනුමෝදිතබ්බං, අනුමෝදතු මේ භවං ගෝතමෝ; සචේ පන මේ, භෝ ගෝතම, පටික්කෝසිතබ්බං, පටික්කෝසතු මේ භවං ගෝතමෝ”ති.

භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, මෙහිලා ඒ ඒ අසන ලද කරුණු පිළිබඳ ව බහුශ්‍රැත වූයේ වෙයි.

ඒ ඒ භාෂිතයාගේ අර්ථය දන්නේ වෙයි. එනම් ‘මේ පවසන ලද කරුණෙහි අර්ථය මෙය යි. මේ පවසන ලද කරුණෙහි අර්ථය මෙය යි’ වශයෙනි.

මනා සිහියෙන් යුතු වූයේ වෙයි. බොහෝ කලකට පෙර කළ දේ ත්, බොහෝ කලකට පෙර කියූ දේ ත් සිහි කරන්නේ වෙයි. නැවත නැවත සිහි කරන්නේ වෙයි.

යම් මේ ගිහිගෙදර කටයුතු ඇද්ද, එහිලා දක්ෂ වෙයි. අලස නොවෙයි. එහිලා උපාය වීමංසනයෙන් යුක්ත වෙයි. කටයුතු කිරීමෙහි පිළිවෙලකට කිරීමෙහි දක්ෂ වෙයි.

භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, අපි මේ කරුණු සතරින් යුක්ත වූ පුද්ගලයා මහා ප්‍රාඥයෙකු වශයෙනුත්, මහා පුරුෂයෙකු වශයෙනුත් පණවමු. භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ඉදින් මා පැවසූ මෙකරුණ අනුමෝදන් විය යුතු නම්, භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ මාගේ වචනය අනුමෝදන් වෙත්වා. භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ඉදින් මාගේ වචනය ප්‍රතික්ෂේප කළ යුතු නම් භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ එය ප්‍රතික්ෂේප කරත්වා.”

“නේව ඛෝ ත්‍යාහං බ්‍රාහ්මණ, අනුමෝදාමි. න පටික්කෝසාමි. චතූහි ඛෝ අහං බ්‍රාහ්මණ, ධම්මේහි සමන්නාගතං මහාපඤ්ඤං මහාපුරිසං පඤ්ඤපේමි. කතමේහි චතූහි?

“බ්‍රාහ්මණය, මම ඔබේ වචනය අනුමෝදන් නොවෙමි. එමෙන් ම ප්‍රතික්ෂේප ද නොකරමි. බ්‍රාහ්මණය, මම ද කරුණු සතරකින් යුක්ත පුද්ගලයා මහා ප්‍රාඥයෙකු, මහා පුරුෂයෙකු කොට පණවමි. ඒ කවර කරුණු සතරකින් ද යත්;

ඉධ බ්‍රාහ්මණ, බහුජනහිතාය පටිපන්නෝ හෝති බහුජනසුඛාය බහු’ස්ස ජනතා අරියේ ඤායේ පතිට්ඨාපිතා, යදිදං කල්‍යාණධම්මතා කුසලධම්මතා.

1. බ්‍රාහ්මණය, මෙහිලා බොහෝ ජනයාට හිත පිණිස, බොහෝ ජනයාට සැපය පිණිස පිළිපන්නේ වෙයි. බොහෝ ජනයා ආර්ය න්‍යායෙහි පිහිටුවන ලද්දේ වෙයි. එනම් මේ කල්‍යාණ ධර්මයන්, කුසල ධර්මයන් තුළ ය.

සෝ යං විතක්කං ආකංඛති විතක්කේතුං. තං විතක්කං විතක්කේති, යං විතක්කං නාකංඛති විතක්කේතුං, න තං විතක්කං විතක්කේති; යං සංකප්පං ආකංඛති සංකප්පේතුං, තං සංකප්පං සංකප්පේති, යං සංකප්පං නාකංඛති සංකප්පේතුං, න තං සංකප්පං සංකප්පේති. ඉති චේතෝවසිප්පත්තෝ හෝති විතක්කපථේසු.

2. ඒ තැනැත්තා යම් විතර්කයක් සිතන්නට කැමති නම් ඒ විතර්කය සිතයි. යම් විතර්කයක් සිතන්නට අකමැති නම් ඒ විතර්කය නොසිතයි. යම් සංකල්පයක් සිතන්නට කැමති නම් ඒ සංකල්පය සිතයි. යමක් කල්පනා කරන්නට අකමැති නම් එය කල්පනා නොකරයි. මෙසේ තමන්ගේ සිතුවිලි රටාව තුළ සිත වසඟ ව පවත්වන්නේ වෙයි.

චතුන්නං ඣානානං ආභිචේතසිකානං දිට්ඨධම්මසුඛවිහාරානං නිකාමලාභී හෝති අකිච්ඡලාභී අකසිරලාභී.

3. ගැඹුරු චිත්ත දියුණුවකින් යුතු මේ ජීවිතයේ සැප සේ වසන සතරක් වූ ධ්‍යානයන් කැමති සේ ලබන්නේ වෙයි. නිදුකින් ම ලබන්නේ වෙයි. බොහෝ සේ ලබන්නේ වෙයි.

ආසවානං ඛයා අනාසවං චේතෝවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං දිට්ඨේව ධම්මේ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරති.

4. ආශ්‍රවයන් ක්ෂය වීමෙන් අනාශ්‍රව වූ චිත්ත විමුක්තිය ත්, ප්‍රඥා විමුක්තිය ත් මේ ජීවිතයේදී ම තම විශිෂ්ට නුවණින් සාක්ෂාත් කොට එයට පැමිණ වසන්නේ වෙයි.

නේව ඛෝ ත්‍යාහං බ්‍රාහ්මණ, අනුමෝදාමි. න පන පටික්කෝසාමි. ඉමේහි ඛෝ අහං බ්‍රාහ්මණ, චතූහි ධම්මේහි සමන්නාගතං මහාපඤ්ඤං මහාපුරිසං පඤ්ඤපේමී”ති.

බ්‍රාහ්මණය, මම ඔබේ වචනය අනුමෝදන් නොවෙමි. එමෙන් ම ප්‍රතික්ෂේප ද නොකරමි. බ්‍රාහ්මණය, මම ද මේ කරුණු සතරින් යුක්ත පුද්ගලයා මහා ප්‍රාඥයෙකු, මහා පුරුෂයෙකු කොට පණවමි.”

“අච්ඡරියං භෝ ගෝතම, අබ්භුතං භෝ ගෝතම! යාවසුභාසිතං චිදං භෝතා ගෝතමේන. ඉමේහි ච මයං චතූහි ධම්මේහි සමන්නාගතං භවන්තං ගෝතමං ධාරේම;

“භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, ආශ්චර්ය යි! භවත් ගෞතමයන් වහන්ස, අද්භූත යි! භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ විසින් පවසන ලද්දේ මොනතරම් සුභාෂිතයක් ද? මේ කරුණු සතරින් සමන්වාගත වූවකු වශයෙන් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ව අපි පිළිගනිමු.

භවං හි ගෝතමෝ බහුජනහිතාය පටිපන්නෝ බහුජනසුඛාය; බහු තේ ජනතා අරියේ ඤායේ පතිට්ඨාපිතා යදිදං කල්‍යාණධම්මතා කුසලධම්මතා.

භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ වනාහී බොහෝ ජනයාට හිත පිණිස, බොහෝ ජනයාට සැපය පිණිස පිළිපන් සේක. බොහෝ ජනයා ආර්ය න්‍යායෙහි පිහිටුවන ලද්දේ වෙයි. එනම් මේ කල්‍යාණ ධර්මයන්, කුසල ධර්මයන් තුළ ය.

භවං හි ගෝතමෝ යං විතක්කං ආකංඛති විතක්කේතුං, තං විතක්කං විතක්කේති. යං විතක්කං නාකංඛති විතක්කේතුං, න තං විතක්කං විතක්කේති. යං සංකප්පං ආකංඛති සංකප්පේතුං, තං සංකප්පං සංකප්පේති. යං සංකප්පං නාකංඛති සංකප්පේතුං, න තං සංකප්පං සංකප්පේති. භවංහි ගෝතමෝ චේතෝවසිප්පත්තෝ විතක්කපථේසු.

භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ වනාහී යම් විතර්කයක් සිතන්නට කැමති නම් ඒ විතර්කය සිතන සේක. යම් විතර්කයක් සිතන්නට අකමැති නම් ඒ විතර්කය නොසිතන සේක. යම් සංකල්පයක් සිතන්නට කැමති නම් ඒ සංකල්පය සිතන සේක. යමක් කල්පනා කරන්නට අකමැති නම් එය කල්පනා නොකරන සේක. මෙසේ තමන්ගේ සිතුවිලි රටාව තුළ සිත වසඟ ව පවත්වන සේක.

භවං හි ගෝතමෝ චතුන්නං ඣානානං ආභිචේතසිකානං දිට්ඨධම්මසුඛවිහාරානං නිකාමලාභී අකිච්ඡලාභී අකසිරලාභී.

භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ වනාහී ගැඹුරු චිත්ත දියුණුවකින් යුතු මේ ජීවිතයේ සැප සේ වසන සතරක් වූ ධ්‍යානයන් කැමති සේ ලබන සේක. නිදුකින් ම ලබන සේක. බොහෝ සේ ලබන සේක.

භවං හි ගෝතමෝ ආසවානං ඛයා අනාසවං චේතෝවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං දිට්ඨේව ධම්මේ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරතී”ති.

භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ වනාහී ආශ්‍රවයන් ක්ෂය වීමෙන් අනාශ්‍රව වූ චිත්ත විමුක්තිය ත්, ප්‍රඥා විමුක්තිය ත් මේ ජීවිතයේදී ම තම විශිෂ්ට නුවණින් සාක්ෂාත් කොට එයට පැමිණ වසන සේක.”

අද්ධා ඛෝ තේ බ්‍රාහ්මණ, ආසජ්ජ උපනීයවාචා භාසිතා. අපි ච, ත්‍යාහං ව්‍යාකරිස්සාමි.

“බ්‍රාහ්මණය, ඒකාන්තයෙන් ම ඔබ විසින් මා වෙතට එල්ල කොට යම් වචනයක් පවසන ලද්දේ ය. වැලිදු එකරුණ මම ඔබට පැහැදිලි කරන්නෙමි.

අහං හි බ්‍රාහ්මණ, බහුජනහිතාය පටිපන්නෝ බහුජනසුඛාය; බහු මේ ජනතා අරියේ ඤායේ පතිට්ඨාපිතා, යදිදං කල්‍යාණධම්මතා කුසලධම්මතා.

බ්‍රාහ්මණය, මම් වනාහී බොහෝ ජනයාට හිත පිණිස, බොහෝ ජනයාට සැපය පිණිස පිළිපන්නේ වෙමි. බොහෝ ජනයා ආර්ය න්‍යායෙහි පිහිටුවන ලද්දේ වෙමි. එනම් මේ කල්‍යාණ ධර්මයන්, කුසල ධර්මයන් තුළ ය.

අහං හි බ්‍රාහ්මණ, යං විතක්කං ආකංඛාමි විතක්කේතුං, තං විතක්කං විතක්කේමි. යං විතක්කං නාකංඛාමි විතක්කේතුං, න තං විතක්කං විතක්කේමි. යං සංකප්පං ආකංඛාමි සංකප්පේතුං, තං සංකප්පං සංකප්පේමි. යං සංකප්පං නාකංඛාමි සංකප්පේතුං, න තං සංකප්පං සංකප්පේමි.

බ්‍රාහ්මණය, මම් වනාහී යම් විතර්කයක් සිතන්නට කැමති නම් ඒ විතර්කය සිතමි. යම් විතර්කයක් සිතන්නට අකමැති නම් ඒ විතර්කය නොසිතමි. යම් සංකල්පයක් සිතන්නට කැමති නම් ඒ සංකල්පය සිතමි. යමක් කල්පනා කරන්නට අකමැති නම් එය කල්පනා නොකරමි. මෙසේ තමන්ගේ සිතුවිලි රටාව තුළ සිත වසඟ ව පවත්වන්නේ වෙමි.

අහං හි බ්‍රාහ්මණ, චේතෝවසිප්පත්තෝ විතක්කපථේසු. අහං හි බ්‍රාහ්මණ, චතුන්නං ඣානානං ආභිචේතසිකානං දිට්ඨධම්මසුඛවිහාරානං නිකාමලාභී අකිච්ඡලාභී අකසිරලාභී.

බ්‍රාහ්මණය, මම් වනාහී ගැඹුරු චිත්ත දියුණුවකින් යුතු මේ ජීවිතයේ සැප සේ වසන සතරක් වූ ධ්‍යානයන් කැමති සේ ලබන්නේ වෙමි. නිදුකින් ම ලබන්නේ වෙමි. බොහෝ සේ ලබන්නේ වෙමි.

අහං හි බ්‍රාහ්මණ, ආසවානං ඛයා අනාසවං චේතෝවිමුත්තිං පඤ්ඤාවිමුත්තිං දිට්ඨේව ධම්මේ සයං අභිඤ්ඤා සච්ඡිකත්වා උපසම්පජ්ජ විහරාමී”ති.

බ්‍රාහ්මණය, මම් වනාහී ආශ්‍රවයන් ක්ෂය වීමෙන් අනාශ්‍රව වූ චිත්ත විමුක්තිය ත්, ප්‍රඥා විමුක්තිය ත් මේ ජීවිතයේදී ම තම විශිෂ්ට නුවණින් සාක්ෂාත් කොට එයට පැමිණ වසන්නේ වෙමි.”

(ගාථා)

“යෝ වේදි සබ්බසත්තානං, මච්චුපාසා පමෝචනං;
හිතං දේවමනුස්සානං, ඤායං ධම්මං පකාසයි;
යං වේ දිස්වා ච සුත්වා ච, පසීදති බහුජ්ජනෝ

යමෙක් සියළු සත්වයන්ගේ යළි යළි මිය යන උගුලෙන් මුදවාලන, දෙවි මිනිසුන්ගේ හිත සුව පිණිස වූ න්‍යාය ධර්මයක් පැවසූ සේක් ද, ඒකාන්තයෙන් ම බොහෝ ජනයා ඒ බුදුරජුන් දැක ත්, අසා ත් සිත පහදවා ගනිති.

“මග්ගාමග්ගස්ස කුසලෝ, කතකිච්චෝ අනාසවෝ;
බුද්ධෝ අන්තිමසාරීරෝ මහාපඤ්ඤෝ මහාපුරිසෝති වුච්චතී”ති.

මාර්ගය ත්, අමාර්ගය ත් පිළිබඳ ව පවසන්නට දක්ෂ වූ, කළ යුත්ත කොට නිම වූ, ආශ්‍රව රහිත වූ බුදුරජාණෝ අන්තිම ශරීරයකින් යුතු මහා ප්‍රාඥ වූ මහා පුරුෂයාණෝ යැයි කියනු ලැබේ.

සාදු! සාදු!! සාදු!!!

වස්සකාර සූත්‍රය නිමා විය.

ධර්මදානය උදෙසා පාලි සහ සිංහල අන්තර්ගතය උපුටා ගැනීම https://mahamevnawa.lk/sutta/an2_4-1-4-5/ වෙබ් පිටුවෙනි.
Ver.1.40 - Last Updated On 26-SEP-2020 At 03:14 P.M